Mới đây, Báo Hải quan nhận được thông tin từ một doanh nghiệp tại Quảng Ninh nhờ Báo Hải quan kiểm tra, xác minh thông tin về một lô hàng nhập khẩu mà doanh nghiệp này chuẩn bị mua từ một doanh nghiệp ở Hải Phòng. Theo phản ánh của doanh nghiệp, lô hàng gồm các phụ tùng xe chuyên dùng nhập khẩu từ Nga. Cẩn trọng, bên mua (doanh nghiệp tại Quảng Ninh) yêu cầu đối tác (doanh nghiệp ở Hải Phòng) gửi hồ sơ nhập khẩu lô hàng có công chứng để xem xét ký hợp đồng mua bán. Sau khi nhận hồ sơ do đối tác cung cấp, doanh nghiệp tại Quảng Ninh vẫn có nhiều nghi vấn nên nhờ Báo Hải quan hỗ trợ, xác minh. Theo tài liệu của doanh nghiệp ở Quảng Ninh cung cấp (tài liệu do đối tác bán hàng ở Hải Phòng chuyển): Lô hàng được doanh nghiệp đăng ký mở tờ khai và làm thủ tục tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng KV3 vào ngày 6-10-2014. Trong đó, số tờ khai hải quan của lô hàng là 0606XX (6 chữ số).

Sau khi tiếp nhận thông tin từ doanh nghiệp, Báo Hải quan tiến hành xác nhận về việc có hay không tờ khai hải quan 0606XX được mở ngày 6-10-2014 tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng KV3 như đề cập ở trên. Trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, lãnh đạo Cục Hải quan Hải Phòng và Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng KV3 khẳng định: Đơn vị đã tiến hành kiểm tra, xác minh và khẳng định không có tờ khai nêu trên mở tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng KV3.

Để làm rõ hơn câu chuyện về “tờ khai hải quan bí ẩn này”, chúng tôi tiếp tục xác minh tại Cục CNTT và Thống kê Hải quan (Tổng cục Hải quan). Ngay sau khi nhìn vào tờ khai do Báo Hải quan cung cấp (từ tài liệu doanh nghiệp ở Quảng Ninh chuyển cho Báo Hải quan), lãnh đạo Cục CNTT và Thống kê Hải quan nhận định đây là tờ khai giả mạo vì hình thức và nội dung có nhiều điểm không giống với quy định về tờ khai hải quan hiện hành (mẫu tờ khai hiện được quy định tại Thông tư 38/2015/TT-BTC- PV). Lãnh đạo Cục CNTT và Thống kê Hải quan cho biết: Từ ngày 1-4-2014, khi ngành Hải quan chính thức áp dụng Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS và triển khai trên phạm vi cả nước từ 30-6-2014, dữ liệu về khai báo Hải quan được tập trung cấp Tổng cục. Chính vì vậy, số tờ khai hải quan trên Hệ thống VNACCS/VCIS bao gồm 12 chữ số (có đầu số tờ khai từ 01 đến 96) và thống nhất trên phạm vi toàn quốc. Kiểm tra trên Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS cho thấy không tồn tại tờ khai như trong hồ sơ doanh nghiệp phản ánh, trong cơ sở dữ liệu của cơ quan Hải quan.

Qua vụ việc này, một lần nữa làm dấy lên hồi chuông cảnh tỉnh cho cộng đồng doanh nghiệp khi mua bán hàng hóa có nguồn gốc xuất nhập khẩu cần phải tìm hiểu kỹ hồ sơ, chứng từ liên quan đến lô hàng để tránh bị các đối tượng lừa đảo sử dụng chiêu làm giả hồ sơ nhập khẩu (bao gồm cả tờ khai hải quan) để hợp thức hóa hàng hóa không rõ nguồn ngốc để đánh lừa đối tác.

Liên quan đến tình trạng làm giả tờ khai hải quan, ngày 14-8-2015, TAND TP.Hải Phòng tuyên phạt bị cáo Bùi Đức Vượng, sinh năm 1987, ở số 3/24 Phạm Minh Đức, phường Máy Tơ, (quận Ngô Quyền) 13 năm tù về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản; 3 năm tù về tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức. Tổng hợp hình phạt, bị cáo Vượng phải chịu mức án 16 năm tù. Được biết, đối tượng Vượng cũng có hành vi làm giả tờ khai hải quan để chiếm đoạt tiền của 3 doanh nghiệp trên địa bàn Hải Phòng.