Đặt mua báo in| Mới - Đọc báo in phiên bản số| Thứ Sáu, Ngày 29 tháng 03 năm 2024,
Lần đầu tiên, Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt trình ra Quốc hội
Nguyên Đức - 10/11/2017 08:22
 
Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt hôm nay sẽ lần đầu tiên được trình ra Quốc hội. Dự luật là nền tảng pháp lý quan trọng cho việc hình thành và phát triển ba đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt (đặc khu) Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc.
TIN LIÊN QUAN
.
.

Chiều nay (10/11), Dự thảo Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt sẽ lần đầu tiên được trình ra Quốc hội. Dự kiến, sau khi Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng thay mặt Chính phủ đọc Tờ trình, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định sẽ đọc báo cáo thẩm tra. Sau đó, các đại biểu sẽ thảo luận tại hội trường về Dự thảo Luật.

Vẫn phân vân hai phương án mô hình chính quyền ở đặc khu

Theo tài liệu đã được gửi tới các đại biểu Quốc hội, Dự thảo Luật bao gồm 6 Chương với 104 Điều và 5 Phụ lục. Trong đó, như Báo Đầu tư đã thông tin, một trong những nội dung quan trọng nhất là Dự luật đã xây dựng các chính sách phát triển kinh tế - xã hội cho đặc khu; cũng như đề xuất về mô tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương và các cơ quan khác của Nhà nước tại đặc khu.

Tuy nhiên, thẩm tra Dự thảo Luật, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, về kết cấu, nên đưa nội dung về “hành chính” tại Chương IV lên trước nội dung về “kinh tế” tại Chương III cho phù hợp với logic thể hiện ở tên Luật là về đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, đồng thời cũng phù hợp với chủ trương cải cách mạnh mẽ về tổ chức bộ máy để đáp ứng yêu cầu thu hút đầu tư, tạo môi trường thuận lợi phục vụ cho việc phát triển kinh tế.

Ngoài ra, để thuận tiện hơn cho quá trình thực hiện và cũng phù hợp với thực tiễn quốc tế, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cũng đề nghị trong các quy định cụ thể của Dự thảo Luật nên cân nhắc quy định gọi tắt cụm từ “đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt” là “đặc khu” gắn với tên riêng cho ngắn gọn, súc tích, cụ thể là: Đặc khu Vân Đồn, Đặc khu Bắc Vân Phong, Đặc khu Phú Quốc.

Trong khi đó, liên quan một số nội dung lớn của Dự thảo Luật, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cũng đã đề nghị Quốc hội xem xét, cho ý kiến về hai phương án xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương đặc khu. Bởi lẽ, hiện tại, có nhiều ý kiến khác nhau về vấn đề này.

Một mặt, rất nhiều ý kiến tán đồng phương án không tổ chức HĐND và UBND ở đặc khu, mà thực hiện thiết chế Trưởng đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, và cho rằng phương án này thể hiện được tính “đặc biệt” về tổ chức bộ máy chính quyền địa phương tại đặc khu, đáp ứng yêu cầu thử nghiệm đổi mới nhằm hoàn thiện tổ chức bộ máy như được nêu trong Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII.

Tuy nhiên, cũng không ít ý kiến đồng tình phương án hai, tổ chức chính quyền có HĐND và UBND nhưng chỉ ở một cấp và cho rằng, phương án này đảm bảo phù hợp với Hiến pháp năm 2013 và thống nhất với Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015. Bên cạnh đó, mô hình này cũng thể hiện tính nhất quán về tổ chức của hệ thống bộ máy chính quyền địa phương, bảo đảm nguyên tắc “tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách”…

Mặc dù vậy, loại ý kiến này cũng đề nghị cần rà soát để thiết kế lại cách thức thành lập, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND, UBND và Chủ tịch UBND đặc khu để thể hiện rõ hơn tính đặc thù, tính cải cách, đột phá.

Hoàn thiện hơn tiêu chí về nhà đầu tư chiến lược

Thẩm tra Dự thảo Luật, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cũng cho rằng, nên làm rõ tiêu chí về nhà đầu tư chiến lược. Bởi hiện nay, dù Dự thảo Luật quy định tiêu chí để xác định nhà đầu tư chiến lược, nhưng trong đó chủ yếu là các tiêu chí liên quan tới ngành, nghề đầu tư, kinh doanh và quy mô vốn đầu tư tối thiểu.

Trong khi đó, nhiều ý kiến cho rằng, tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư chiến lược trong Dự thảo Luật còn thiên về đánh giá theo khả năng về vốn đầu tư, mà vốn thì có thể là vốn vay, trong khi đó, rất nhiều tiêu chí khác cần được quan tâm như: năng lực quản trị, ứng dụng khoa học - công nghệ, bảo đảm môi trường kinh doanh, quốc phòng, an ninh...

Do đó, Ủy ban Pháp luật đã đề nghị Chính phủ nghiên cứu, bổ sung các tiêu chí về nhà đầu tư chiến lược để bảo đảm tính toàn diện, bởi việc xác định tiêu chí và lựa chọn đúng đắn nhà đầu tư chiến lược sẽ tạo ra thế mạnh, tính lan tỏa và quyết định sự thành công của mỗi đặc khu.

Bên cạnh đó, Ủy ban Pháp luật cho rằng, khi xây dựng chính sách thu hút đầu tư vào đặc khu cần bảo đảm hài hòa giữa lợi ích quốc gia với lợi ích của các nhà đầu tư, bảo đảm phù hợp với định hướng phát triển của từng vùng, không ảnh hưởng đến văn hóa, môi trường và thiên nhiên.

Do đó, việc xem xét, đánh giá về tác động của chính sách được đề xuất cần được tiến hành một cách toàn diện đối với các nhóm đối tượng khác nhau, bao gồm các nhà đầu tư tiềm năng, các doanh nghiệp hiện hữu, năng lực quản lý, điều hành của đội ngũ cán bộ, công chức, nhất là ở cấp cơ sở và tác động đối với cư dân địa phương...

Việc xác định các ngành, nghề chiến lược ưu tiên thu hút đầu tư cũng phải phù hợp với đặc thù của từng đơn vị, tránh trùng lặp, tránh áp dụng dàn trải các chính sách dẫn đến cạnh tranh giữa chính những đặc khu với nhau; phải xác định cạnh tranh chủ yếu là với các nước trong khu vực và quốc tế...

Dù còn một số quan điểm trái chiều, song Ủy ban Pháp luật cũng đã tán thành với sự cần thiết ban hành Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt. Theo Ủy ban Pháp luật thì việc xây dựng Luật này là nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về ”xây dựng một số đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt với thể chế vượt trội để tạo cực tăng trưởng và thử nghiệm đổi mới, hoàn thiện tổ chức bộ máy thuộc hệ thống chính trị”.

Tuy nhiên, do đây là một dự án luật lớn, nội dung phức tạp, nên để bảo đảm tính đồng bộ trong việc xem xét, thông qua Dự án Luật và thành lập các đặc khu, thì Ủy ban Pháp luật cho rằng, ngoài việc hoàn thiện các nội dung trong dự thảo Luật, xây dựng và trình Quốc hội các đề án thành lập đặc khu, Chính phủ và các cơ quan có liên quan còn phải xây dựng các đề án bảo đảm quốc phòng, an ninh và trật tự, an toàn xã hội trong các đặc khu.

Liên quan đến việc này, được biết, Chính phủ cũng đã chỉ đạo các bộ, ngành liên quan xây dựng các đề án về đảm bảo quốc phòng, an ninh trong các đặc khu

Bình luận bài viết này
Xem thêm trên Báo Đầu Tư