Thủ tướng chủ trì phiên họp Chính phủ tháng 5/2019 (Ảnh: VGP/Quang Hiếu)

Về tình hình trong tháng qua, trước hết, Thủ tướng nêu ra 2 việc đáng khen ngợi, là tổ chức thành công Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc năm 2019 với sự tham gia của trên 3.000 đại biểu đến từ 106 quốc gia và vùng lãnh thổ, thể hiện một đất nước Việt Nam yêu chuộng hòa bình, hữu nghị và hợp tác cùng phát triển. “Chúng ta chuẩn bị cho kỳ họp Quốc hội với trách nhiệm cao”, Thủ tướng nêu tiếp.

Đồng thời, người đứng đầu Chính phủ nhắc nhở một số việc như triển khai thủ tục chậm, ban hành chậm một số văn bản. Theo Thủ tướng, cần tổng hợp danh sách các bộ, ngành làm tốt và không tốt, làm chậm trễ để đưa ra phiên họp Chính phủ để thẳng thắn phê bình. Bên cạnh đó, có một số vấn đề chưa rõ trách nhiệm, đòi hỏi phải quán xuyến từ đầu đến cuối công việc có liên quan, “làm ngày làm đêm chưa hết việc chứ nói làm túc tắc".Vấn đề nữa Thủ tướng lưu ý là những tiến bộ khoa học công nghệ mới chậm đưa vào cuộc sống.

Đối với tình hình kinh tế-xã hội thời gian tới, Thủ tướng nhắc, cần chú ý vấn đề bên ngoài khi nước ta hội nhập quốc tế sâu rộng. Theo một số dự báo, tăng trưởng kinh tế, thương mại toàn cầu tiếp tục sụt giảm. Trong quý I/2019, thương mại toàn cầu chỉ tăng 0,75%. Chỉ số thương mại hàng hóa thế giới ở mức 96,3, thấp nhất kể từ năm 2010.

Căng thẳng thương mại Mỹ-Trung diễn biến khó lường và OECD nhận định, nếu tiếp tục kéo dài và Mỹ áp thuế 25% đối với toàn bộ hàng nhập khẩu từ Trung Quốc thì GDP của Mỹ có thể giảm 0,6%, của Trung Quốc giảm 0,8%, thương mại toàn cầu giảm 1% và GDP toàn cầu giảm 0,4%.

Vấn đề nữa là rủi ro tỷ giá, lãi suất, bất ổn thị trường tài chính, tiền tệ, trong đó, tỷ giá nhiều đồng tiền trong khu vực giảm giá mạnh. Giá dầu thô và một số hàng hóa tiếp tục xu hướng biến động mạnh, lúc lên lúc xuống thất thường. “Tất các những điều đó cùng với tình hình trong nước, làm chúng ta phải tỉnh táo trong điều hành và nêu cao tinh thần trách nhiệm, quyết liệt hơn, kịp thời hơn trong một thế giới đầy biến động”, Thủ tướng nói.

Thủ tướng cũng nêu rõ, qua thảo luận tại Quốc hội, nhiều ý kiến đặt vấn đề phát triển bền vững ở Việt Nam, hài hòa giữa kinh tế và văn hóa.

Chúng ta cần chú trọng văn hóa hơn, nếu phát triển kinh tế mà không chú trọng vấn đề văn hóa thì đến một lúc nào đó, kinh tế sẽ dừng lại do yếu tố văn hóa tác động, nhất là đạo đức, phẩm chất, môi trường sống, quan hệ xã hội khác… Thời gian qua, trong tam giác phát triển “kinh tế, xã hội, môi trường” thì kinh tế được tập trung, môi trường được chú trọng nhưng vấn đề văn hóa chưa được tập trung cao của hệ thống cấp ủy, chính quyền. Thủ tướng lưu ý cần quan tâm hơn nữa vấn đề này.

Đánh giá tình hình kinh tế-xã hội tiếp tục chuyển biến tích cực, Thủ tướng cho biết, nhiều tổ chức quốc tế nhìn nhận Việt Nam là nước “sáng nhất” trong nhóm các nước đang phát triển như Standard Chartered dự báo Việt Nam nằm trong nhóm 7 nền kinh tế có tăng trưởng 7% tới năm 2030. Tổ chức xếp hạng tín dụng toàn cầu Fitch nâng triển vọng kinh tế Việt Nam từ “ổn định” lên “tích cực"…

Tuy nhiên, Thủ tướng nhấn mạnh, cần thảo luận về một số tồn tại, thách thức như phòng chống dịch tả lợn châu Phi, một vấn đề khá trầm trọng hiện nay, không thể chủ quan. Nếu dịch tả châu Phi ảnh hưởng đến 30% đàn lợn thì tăng trưởng trong nông nghiệp là bằng 0; nếu ảnh hưởng đến 50% thì nông nghiệp sẽ bị âm. Xuất khẩu một số lĩnh vực tăng chậm lại. Giải ngân vốn đầu tư công chưa được cải thiện, “tháng 6 rồi mà tình trạng như này thì gay go”, Thủ tướng băn khoăn. Một số danh mục công trình có tiến độ chậm.

Bên cạnh đó, cần chú ý nhiều hơn một số vấn đề như kỳ thi THPT sắp tới thế nào để tránh tồn tại vấp phải, vấn đề phát triển Chính phủ điện tử, kinh tế số, bảo vệ môi trường, rác thải nhựa. Thủ tướng cho rằng, các địa phương cần phát động về chống rác thải nhựa, “phải làm mạnh hơn, không bàn chung chung nữa”.