Đặt mua báo in| Mới - Đọc báo in phiên bản số| Thứ Năm, Ngày 28 tháng 03 năm 2024,
TS. Trần Đình Thiên: Đến lúc đổi tư duy về cổ phần hóa
Khánh An - 15/11/2017 15:48
 
Đã đến lúc thay đổi tư duy về cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước là đề xuất của TS. Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam khi bàn về động lực tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam 3 năm tới.
.
Hội thảo Kinh tế Việt Nam: “Động lực tăng trưởng và giải pháp thúc đẩy” diễn ra tại Hà Nội, do Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam tổ chức sáng nay (15/11/2017). Ảnh: T.A

Là người đầu tiên có thuyết trình trả lời cho câu hỏi “Động lực tăng trưởng của Việt Nam là gì” tại Hội thảo Kinh tế Việt Nam: “Động lực tăng trưởng và giải pháp thúc đẩy” đã diễn ra tại Hà Nội, do Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam tổ chức sáng 15/11, TS. Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, đã đến thời điểm chín muồi để bàn về câu hỏi này một cách hệ thống, bài bản trên nền hệ “điều hành” mới.

“Chúng ta không thể bàn về động lực tăng trưởng cho năm 2017, 2018 mà phải là 3 năm tới. Cũng không thể chạy theo chỉ tiêu tăng trưởng GDP từng năm, mà cần tập trung vào các vấn đề căn bản, dài hạn của nền kinh tế. Đó là tái cơ cấu nền kinh tế, các vấn đề về cơ cấu và cơ chế”, TS. Thiên nói.

Mặc dù không phủ nhận những chuyển biến tích cực của nền kinh tế năm 2017, như vốn đầu tư khu vực dân doanh tăng mạnh, ước tăng 16% năm 2017 so với 10% của năm 2016; nông nghiệp, FDI tăng trưởng rất đáng kể, đặc biệt là những cải thiện về môi trường kinh doanh… nhưng TS. Thiên cho rằng, những chuyển động này vẫn chưa đủ để thúc đẩy động lực tăng trưởng mới mà nền kinh tế Việt Nam đang cần.

“Đổi mới chỉ theo logic “thay cũ” là không đủ. Thời đại biến đổi nhanh. Điều kiện, xu hướng, tình thế và công cụ phát triển mới, đòi hỏi những động lực thuộc mới (kết nối số, tự động hóa, kinh tế chia sẻ, tiền kỹ thuật số toàn cầu, thanh toán trực tuyến, fintech…”, TS. Trần Đình Thiên nói.

Đây là lý do TS. Thiên khuyến nghị 3 vấn đề cần được Chính phủ xem xét, có giải pháp cụ thể.

Thứ nhất, và quan trọng nhất là tạo động lực mang tính thị trường cho nền kinh tế. “Có nghĩa là công khai và minh bạch. Khi phát biểu tại Tổ tư vấn kinh tế cho Thủ tướng Chính phủ, tôi đã nói là công khai minh bạch giống như thắp đèn sáng trong phòng, để chuột ngoài không vào được còn chuột trong phòng sẽ phải chạy ra… Nếu phòng tối, muốn đánh chuột cũng rất khó”, ông Thiên lý giải.

Thứ hai, căn cứ vào hội nhập để định hình mục tiêu, chứ không chỉ là căn cứ vấn đề của mình; và phải căn cứ vào cả các yêu cầu của cách mạng 4.0. Quan điểm của TS. Thiên là công nghệ 4.0 sẽ ập vào Việt Nam chứ không phải lan vào, có thể lấy ví dụ khi Ali pay vào Việt Nam, nó sẽ thay đổi hệ thống thanh toán, buộc chúng ta không thể bình chân.

Thứ ba, là thay đổi tư duy về cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước. TS. Thiên cho rằng, thuật ngữ cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước đã đáp ứng nhiệm vụ chính trị trong thời gian qua, đã tạo điều kiện rất tốt để tái cơ cấu khu vực doanh nghiệp nhà nước, nhưng kéo dài tiếp tục có thể sẽ làm chậm mục tiêu chuyển đổi nguồn lực sang khu vực có hiệu quả hơn.

“Tôi đề nghị có lẽ đến thời điểm này, khi Đảng đã xác định khu vực kinh tế tư nhân là động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế, yêu cầu xóa bỏ mọi kỳ thị, phân biệt với khu vực này, thì nên thay thay thuật ngữ cổ phần hóa bằng tư nhân hóa”, để có sự rõ ràng về tư duy”, TS. Thiên chia sẻ quan điểm.

Nhìn lại quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước cho thấy, mặc dù đạt 93% về số lượng (kết quả giai đoạn 2011-2015), nhưng tỷ lệ thoái vốn nhà nước trong khu vực này mới khoảng 8%.

Nhà nước vẫn nắm trên 90% thì không giải đáp được bài toán sử dụng hiệu quả nguồn lực của nhà nước”, TS. Thiên nói.

Việc chuyển từ lập trường “cổ phần hóa” sang lập trường “tư nhân hóa” sẽ xác định rõ chức năng và vai trò của doanh nghiệp nhà nước trong nền kinh tế thị trường và nguyên tắc, cơ chế hoạt động của chúng theo cam kết hội nhập quốc tế.

“Tư duy này sẽ làm rõ yêu cầu áp dụng đầy đủ nguyên tắc thị trường trong cổ phần hóa (thực chất là quá trình bán tài sản), trước hết là đối với tài sản đất đai”, TS. Trần Đình Thiên phân tích.

Đặc biệt, các nguyên tắc thị trường sẽ tăng giá trị doanh nghiệp trước khi cổ phần hóa cũng như tăng cường chế độ trách nhiệm cá nhân trong nhiệm vụ này.

Đã xuất hiện yếu tố tạo động lực tăng trưởng kinh tế
() Đã xuất hiện một số yếu tố tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế, song áp lực hoàn thành mục tiêu tăng trưởng kinh tế vẫn rất lớn bởi...
Bình luận bài viết này
Xem thêm trên Báo Đầu Tư