Trong bối cảnh Việt Nam cam kết mạnh mẽ sẽ đạt phát thải ròng bằng '0' vào năm 2050, việc thực bộ tiêu chuẩn ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) không còn là xu thế mà là yêu cầu bắt buộc. Agribank nổi lên như một trong những tổ chức tài chính tiên phong thực thi ESG. Không chỉ dừng ở các gói tín dụng xanh, ngân hàng này còn định hình lộ trình dài hạn để ESG trở thành trụ cột phát triển bền vững, vừa nâng cao năng lực cạnh tranh, vừa lan tỏa giá trị đến cộng đồng và doanh nghiệp.
Nằm trong Khu kinh tế Nghi Sơn, Công ty Văn Lang Yufukuya nhìn bề ngoài giống một doanh nghiệp sản xuất gỗ thông thường, song thực chất, công ty là mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị carbon. Từ khâu trồng rừng nguyên liệu, chế biến gỗ sinh khối đến xuất khẩu, mỗi hoạt động đều góp phần hấp thụ CO₂ và tạo ra lượng giảm phát thải có thể được đo đạc, báo cáo và xác minh (MRV). Khi đạt chuẩn quốc tế, lượng giảm phát thải này sẽ được chứng nhận thành tín chỉ carbon và có thể bán trên thị trường tự nguyện hoặc bắt buộc.
Ông Lang Văn In, Chủ tịch Hội đồng thành viên công ty TNHH Văn Lang Yufukuya chia sẻ: “Nếu không có sự đồng hành từ Agribank, chúng tôi khó có thể đi xa đến vậy. Khoản vay từ Agribank là chìa khóa giúp chúng tôi đầu tư vào dây chuyền chế biến gỗ sinh khối và phát triển dự án trồng rừng”.
Được biết, từ năm 2020, Agribank Chi nhánh Nam Thanh Hóa đã cấp hạn mức tín dụng cho công ty này 200 tỷ đồng và đến nay đã giải ngân 161 tỷ đồng. Khoản vay từ Agribank là bước đệm để doanh nghiệp này tham gia vào lĩnh vực kinh tế xanh, mở ra “cửa ngõ” để doanh nghiệp Việt khai thác thị trường tín chỉ carbon hàng trăm tỷ USD trên thị trường quốc tế.
Tại Đồng Tháp, Công ty Artex đã thu về 6 triệu USD xuất khẩu các sản phẩm làm từ bèo lục bình. Lãnh đạo công ty cho biết, nhờ sự hỗ trợ vốn từ Agribank, công ty đã đầu tư trang thiết bị, dây chuyền sản xuất đạt tiêu chuẩn, chất lượng xuất khẩu, đảm bảo rằng hệ thống sản xuất đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt về chất lượng, nhờ vậy đã thành công chinh phục nhiều thị trường khó tính, yêu cầu cao về môi trường, xã hội như Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Tây Ban Nha…
Không chỉ Văn Lang Yufukuya hay Artex, trên cả nước có hàng trăm nghìn doanh nghiệp, hộ nông dân chinh phục các thị trường khó tính bằng các sản phẩm “xanh”, bền vững thông qua sự tiếp sức của dòng vốn xanh từ Agribank.
Là ngân hàng thương mại chủ lực của hệ thống, Agribank triển khai cam kết về ESG từ rất sớm, thúc đẩy tín dụng xanh là một trong những hoạt động được ngân hàng triển khai.
Cụ thể, năm 2015, khi NHNN ban hành Chỉ thị 03/CT-NHNN nhằm thúc đẩy tín dụng xanh và quản lý rủi ro môi trường – xã hội trong hoạt động cấp tín dụng thì ngay lập tức, năm 2016, Agribank đã tung ra gói tín dụng xanh quy mô 50.000 tỷ đồng để phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch, bền vững, áp dụng lãi suất ưu đãi giảm từ 0,5% đến 1,5%/năm.
Từ đó đến nay, suốt 10 năm qua, Agribank tung ra rất nhiều gói tín dụng xanh như: Gói 30.000 tỷ đồng tài trợ dự án đầu tư thuộc các ngành trọng điểm và dự án thuộc lĩnh vực xanh; dành riêng 10.000 tỷ đồng triển khai chương trình cho vay “Tín dụng xanh”, ưu đãi dành cho khách hàng cá nhân; tiên phong cấp tín dụng cho Đề án "1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp" tại Đồng bằng sông Cửu Long; tài trợ cho các dự án điện mặt trời tại tỉnh Thừa Thiên Huế, Khánh Hòa, nhà máy điện gió quy mô nhỏ và vừa tại tỉnh Bình Thuận...
Tỷ trọng dư nợ tín dụng xanh của Agribank liên tục tăng trưởng, từ 0,9% năm 2020 lên 1,8% năm 2023 và duy trì đến quý II/2024. Đến quý II/2025, tổng dư nợ tín dụng xanh của Agribank đạt 28.783,7 tỷ đồng, nằm trong nhóm ngân hàng có dư nợ tín dụng xanh lớn hệ thống. Trong đó, dư nợ cho lĩnh vực nông nghiệp xanh là 6.543,5 tỷ đồng; lâm nghiệp bền vững đạt 6.953,3 tỷ đồng; năng lượng tái tạo và năng lượng sạch chiếm 15.107 tỷ đồng.
Năm 2024, Agribank đã ký kết nhiều thỏa thuận quan trọng với các tổ chức quốc tế như Cơ quan Phát triển Pháp (AFD), Ngân hàng Thế giới (WB), Cơ quan Hợp tác Phát triển Luxembourg (LuxDev) và Ngân hàng Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA)…
Tính đến tháng 8/2024, Agribank đã tiếp nhận và triển khai lũy kế 84 dự án ngân hàng phục vụ (NHPV) do WB tài trợ với tổng giá trị khoảng 5 tỷ USD, cùng 6 dự án tín dụng vay vốn trị giá gần 6.500 tỷ đồng. Các dự án tiêu biểu như Tài chính nông thôn I, II, III và Phát triển nông nghiệp bền vững (VNSAT) đã góp phần nâng cao khả năng tiếp cận tài chính cho người dân nông thôn, góp phần thúc đẩy kinh tế nông nghiệp, nông thôn bền vững.
Cũng trong năm 2024, Agribank đã hợp tác với AFD để triển khai khoản tín dụng xanh trị giá 50 triệu EUR, tập trung hỗ trợ các dự án nông nghiệp sạch và ứng dụng công nghệ cao; hợp tác với LuxDev thực hiện các dự án thích ứng với biến đổi khí hậu…
Ngoài ra, Agribank xây dựng dự thảo khung tài chính xanh làm cơ sở cho việc phát hành trái phiếu xanh” với sự hỗ trợ WB, xây dựng khung tài chính xanh và bộ tiêu chí lựa chọn các dự án bảo vệ môi trường. Thông qua các hợp tác này, Agribank khẳng định cam kết mạnh mẽ đối với phát triển bền vững, góp phần vào các sáng kiến bảo vệ môi trường và nâng cao uy tín, hình ảnh của mình như một tổ chức tài chính có trách nhiệm với xã hội và môi trường.
Nỗ lực huy động vốn quốc tế của Agribank không chỉ khẳng định uy tín, năng lực của ngân hàng mà còn thể hiện cam kết của Agribank trong việc gắn dòng vốn với mục tiêu phát triển bền vững của đất nước.
Trong một thập niên gần đây, ESG đã trở thành xu thế toàn cầu, nhiều quỹ đầu tư, tổ chức xếp hạng tín nhiệm lớn coi ESG là yếu tố then chốt để đánh giá sức khỏe và triển vọng của doanh nghiệp. Nhiều thị trường coi ESG là tấm vé để gia nhập thị trường. Điều này có nghĩa doanh nghiệp Việt Nam phải đáp ứng chuẩn ESG nếu muốn tiếp cận thị trường quốc tế. Tại nước ta, Chính phủ cũng đã ban hành Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021–2030, coi ESG là nền tảng để hiện thực hóa cam kết phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
Là ngân hàng thương mại nhà nước giữ vai trò chủ lực, đặc biệt trong lĩnh vực tam nông, Agribank triển khai ESG từ rất sớm và xác định đây là một trong các trụ cột chiến lược giai đoạn tới. Thực thi ESG, với Agribank, không chỉ là yêu cầu tuân thủ, mà còn là cơ hội cạnh tranh, cơ hội tạo giá trị mới cũng như thể hiện trách nhiệm xã hội của mình. Mục tiêu của Agribank là trở thành ngân hàng có hệ thống quản trị bền vững, thân thiện môi trường và có trách nhiệm cao với xã hội.
Khác với nhiều ngân hàng khác, Agribank chú trọng đưa ESG về nông thôn – nơi chiếm hơn 60% dân số và giữ vai trò trụ cột trong nền kinh tế. Đây cũng là lý do tín dụng xanh của Agribank tập trung vào lĩnh vực nông, lâm nghiệp, hạ tầng xanh…
Agribank không chỉ thể hiện cam kết bền vững qua các sản phẩm tín dụng mà còn áp dụng triết lý phát triển bền vững vào mọi hoạt động nội bộ, khẳng định sự chuyển mình mạnh mẽ trong từng bước đi. Ban lãnh đạo ngân hàng đã thành lập Ban Chỉ đạo ESG và vạch ra Kế hoạch hành động chi tiết, tập trung vào ba trụ cột chính.
Về môi trường, ngân hàng áp dụng các biện pháp giảm thiểu tác động xấu đến môi trường trong mọi hoạt động, từ giảm thiểu khí thải carbon đến sử dụng năng lượng tái tạo, thúc đẩy các hoạt động tín dụng xanh.
Về xã hội, đó là việc tăng cường gắn kết cộng đồng và hỗ trợ các nhóm dễ bị tổn thương trong xã hội thông qua các chương trình tín dụng ưu đãi, khuyến khích đầu tư vào các dự án phát triển hạ tầng xanh, giáo dục và y tế cộng đồng.
Về quản trị, ngân hàng minh bạch hóa các quy trình tài chính, đảm bảo công bằng trong các quyết định tài chính và cải thiện hệ thống quản lý rủi ro, từ đó nâng cao hiệu quả quản trị doanh nghiệp.
Hiện Agribank đã ban hành Bộ tiêu chuẩn ESG và Kế hoạch hành động giai đoạn 2024-2030; đồng thời ban hành nhiều văn bản chỉ đạo nhằm thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh, tăng cường quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng.
Với Agribank, “xanh hóa” không chỉ là chủ trương mà đã được cụ thể hóa bằng hành động cụ thể, được triển khai trong quy trình làm việc tại tất cả các chi nhánh trên toàn quốc.
Cụ thể, ngân hàng đã triển khai mạnh mẽ việc số hóa quy trình văn phòng, sử dụng chữ ký số, lưu trữ hồ sơ điện tử và gửi tài liệu qua email thay vì in ấn truyền thống, giảm lượng giấy tiêu thụ và tiết kiệm chi phí vận hành. Ngân hàng sẽ cũng dụng đèn LED tiết kiệm điện, triển khai hệ thống tưới nước tự động và thay thế đồ nhựa dùng một lần bằng vật liệu tái chế, nói không với rác thải nhựa dùng một lần…
Ngoài ra, ngân hàng còn triển khai rất nhiều hoạt động như: “Vì tương lai xanh”, “Nói không với rác thải nhựa”, “Ngày di chuyển xanh”, “Thách thức sống xanh”, thí điểm và nhân rộng các mô hình “Điểm giao dịch xanh”, “Văn phòng xanh”… Văn hóa xanh nhờ vậy đã trở thành thói quen, thành lối sống, lan tỏa sang khách hàng và cộng đồng.
Từ những bước đi cụ thể trong hoạt động nội bộ, Agribank không chỉ hướng đến việc gia tăng lợi thế cạnh tranh mà còn đóng góp tích cực vào nền kinh tế xanh của đất nước.
Với nền tảng vững chắc, chiến lược bài bản, tinh thần tiên phong và hành động cụ thể, Agribank sẽ tiếp tục giữ vai trò đầu tàu trong triển khai tài chính xanh, tạo dòng chảy bền vững lan tỏa từ đồng ruộng đến đô thị, từ hộ nông dân đến doanh nghiệp, góp phần kiến tạo và phát triển nền kinh tế xanh. Điều này không chỉ giúp Agribank củng cố vị thế trong hệ thống ngân hàng Việt Nam mà còn đóng góp trực tiếp vào mục tiêu quốc gia về tăng trưởng xanh, bao trùm và thịnh vượng.
