Cuộc trò chuyện với nhà sáng lập kiêm Tổng giám đốc Thuyền Xưa Foods Đoàn Phương Ly diễn ra tại Diva’s Lounge (tầng 1, khách sạn Capella Hanoi). Trong không gian đẫm chất nghệ thuật, nữ CEO chọn một chiếc sơ mi trắng được cắt may không quá cầu kỳ, tóc buông thẳng gọn gàng, không trang sức màu mè, toát lên nét thanh lịch, tinh tế của người phụ nữ gốc Hà thành.
Chị say sưa nói về niềm đam mê, khát khao lưu giữ những giá trị truyền thống bằng những gia vị tinh túy của Việt Nam.
Chắc hẳn nhiều người không khỏi tò mò, khi chị rẽ lối từ nhà phân phối các sản phẩm nhập khẩu của các tập đoàn đa quốc gia, sang sản xuất nước mắm Thuyền Xưa năm 2017?
Tình yêu văn hóa ẩm thực Việt đã được nuôi dưỡng trong tôi từ những ngày thơ bé. Tôi sinh ra và lớn lên ở phố Bà Triệu, xung quanh là những hàng quán ăn ngon chuẩn vị truyền thống. Ngay chính trong gia đình tôi, bà nội, bà ngoại, mẹ, các bác, các cô đều là những người cẩn trọng, chăm chút cho từng bữa ăn, thức uống.
Năm 2002, sau khi tốt nghiệp đại học ngành quản trị kinh doanh, tôi vào TP.HCM lập nghiệp và làm đại lý phân phối cho các tập đoàn đa quốc gia. Nhưng khi sống ở một thành phố khác, tôi luôn nhớ những bữa cơm nhà và được thôi thúc làm sao để mang đến cho các gia đình Việt những bữa cơm ngon lành, trọn vị.
Năm 2017, tôi quyết định thành lập Công ty TNHH Thực phẩm Thuyền Xưa (Thuyền Xưa Foods) với khát khao lưu giữ những giá trị truyền thống bằng những gia vị tinh túy của Việt Nam.
Tôi lựa chọn nước mắm nhĩ là sản phẩm đầu tiên để sản xuất. Bởi trong mỗi bữa cơm và hầu hết những món ăn đặc trưng của Việt Nam đều không thể thiếu nước mắm. Nếu như ẩm thực là cầu nối tuyệt diệu của hương vị tình thân, thì nước mắm chính là linh hồn của ẩm thực Việt.
Là người miền Bắc, tại sao chị lại chọn nước mắm truyền thống Phú Quốc để sản xuất?
Sau nhiều năm nghiên cứu và nếm tất cả các loại nước mắm truyền thống, tôi nhận thấy, để sản xuất được nước mắm ngon, hai nguyên liệu chính là cá và muối cần phải được chọn lọc kỹ lưỡng.
Trong đó, cá cơm than Phú Quốc là loại cá có hàm lượng dinh dưỡng cao, lại thơm ngon, cho ra được vị ngọt béo. Muối biển tinh khiết Long Sơn - Bà Rịa cũng là loại muối thượng hạng nhất của Việt Nam, mà rất nhiều quốc gia phải nhập khẩu.
Chính vì vậy, nước mắm nhĩ Thuyền Xưa cũng được sản xuất chỉ với hai nguyên liệu chọn lọc đó.
Cách làm nước mắm truyền thống bằng phương pháp ủ chượp trong thùng gỗ trong ít nhất 12 tháng sẽ tạo nên thứ nước mắm đậm đà có hậu vị ngọt, thơm ngon và giữ được nhiều chất dinh dưỡng.
Tôi luôn tin rằng, những bữa ăn thấm tình, trọn vị là một trong những cách tốt nhất để xây dựng nên một gia đình hạnh phúc. Bởi thế, dù là nước mắm hay bất cứ dòng sản phẩm nào, Thuyền Xưa Foods luôn hướng tới việc sản xuất các sản phẩm “Ngon - Sạch - Lành”.
Tại Lễ công bố “Thương hiệu xuất sắc châu Á - Asia Excellent Brand 2024” mới đây, Thuyền Xưa Foods được vinh danh là “Top 10 Thương hiệu xuất sắc châu Á”. Theo chị, Thuyền Xưa Foods được tôn vinh nhờ những yếu tố nào?
Tôi đã rất bất ngờ khi Thuyền Xưa Foods được vinh danh là “Top 10 Thương hiệu xuất sắc châu Á”.
Có lẽ, những thương hiệu được trao vinh hạnh này đều cần đáp ứng được các tiêu chí như: có dịch vụ tốt, mỗi sản phẩm đều đạt tiêu chuẩn khắt khe của thế giới. Thêm vào đó, hình thức, mẫu mã của Thuyền Xưa Foods khá hiện đại trong một sản phẩm truyền thống. Điều này thỏa mãn được yếu tố thời đại và đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng hiện nay.
Mặt khác, đặt ưu tiên sức khỏe của người tiêu dùng lên hàng đầu, toàn bộ các sản phẩm của Thuyền Xưa Foods tuyệt đối nói không với chất phụ gia hay chất điều vị. Chúng tôi luôn tin, nguồn năng lượng thật tới từ thực phẩm tự nhiên luôn mang giá trị “tròn vị, trọn chất” và tốt nhất cho sức khỏe của con người.
Thuyền Xưa Foods vinh dự được trở thành Top 10 Thương hiệu xuất sắc châu Á năm nay cũng nhờ sự yêu quý và tin tưởng của tất cả mọi người.
Giải thưởng này càng giúp chúng tôi tự tin rằng, Thuyền Xưa Foods có thể đứng ngang hàng với các thương hiệu lâu năm và vươn ra thị trường thế giới.
Vậy hiện tại, thị trường chính của Thuyền Xưa Foods ở đâu và tương lai, chị sẽ mở rộng sang những thị trường mới nào?
Thuyền Xưa Foods đang tập trung phát triển thị trường nội địa và xuất khẩu.
Hiện nay, Việt Nam vẫn là thị trường chính và đầy tiềm năng của Thuyền Xưa Foods. Bởi hiện nước mắm truyền thống chỉ chiếm dưới 5% thị phần ở thị trường 100 triệu dân, nên vẫn còn rất nhiều dư địa để khai thác.
Đến nay, nhờ sự yêu mến của người tiêu dùng, Thuyền Xưa Foods đã có mặt tại 63 tỉnh, thành phố trên cả nước với hơn 5.000 điểm bán, hiện diện tại 35 hệ thống siêu thị lớn nhỏ.
Giải thưởng “Top 10 Thương hiệu xuất sắc châu Á” giúp chúng tôi tự tin hơn khi gia nhập vào thị trường châu Á với 4,6 tỷ dân, chiếm hơn 50% dân số thế giới. Đặc biệt là người dân có thói quen ẩm thực, khẩu vị tương đồng với người Việt.
Tại các quốc gia như: Thái Lan, Lào, Campuchia, Myanmar, Indonesia và Malaysia, họ ưa chuộng các món ăn tương tự người Việt. Ẩm thực Việt Nam đã xây dựng được sự uy tín và danh tiếng trong khu vực nên Thuyền Xưa Foods sẽ khai thác các thị trường “gần bờ” này trước.
Còn các thị trường xa như châu Âu và Mỹ, chúng tôi cũng dự định mở rộng và phục vụ những người Việt Nam xa xứ. Vì để tiếp cận với người dân châu Âu, Mỹ sẽ cần nhiều thời gian và công sức hơn do khẩu vị ăn uống khác biệt.
Cuối năm 2023, Thuyền Xưa Foods càng nổi tiếng sau khi tham gia chương trình “Shark Tank” khi thành công thuyết phục được 3 Shark “hộ tống” vươn khơi. Hẳn rằng sự hậu thuẫn này sẽ mang đến cho Thuyền Xưa Foods những thuận lợi nhất định, thưa chị?
Ban đầu, chúng tôi chủ yếu phát triển kênh thương mại truyền thống và kênh thương mại hiện đại là hệ thống các siêu thị lớn, các chuỗi cửa hàng, nhưng sau khi tham gia “Shark Tank”, Thuyền Xưa Foods đã có bước tiến lớn trên sàn thương mại điện tử.
E-commerce là sân chơi không chỉ đem lại lợi ích cho doanh nghiệp, mà còn mang đến những lựa chọn tiện lợi cho người tiêu dùng, với các chính sách giá cạnh tranh và dịch vụ chăm sóc khách hàng tốt hơn. Và người tiêu dùng là đối tượng được hưởng lợi nhiều nhất.
Sự tin tưởng và sự lựa chọn của khách hàng đã thúc đẩy thương hiệu Thuyền Xưa Foods phát triển nhanh chóng, với tăng trưởng đáng kể. Từ cuối năm 2023, doanh thu của Thuyền Xưa Foods tăng trưởng mạnh với hơn 150% trên sàn thương mại điện tử. Đây là mức tăng trưởng trong mơ, truyền nhiều cảm hứng tích cực cho đội ngũ nhân sự của Thuyền Xưa Foods. Những ngày trùng ngày và tháng như 5/5, 6/6, 7/7… có những bộ phận làm việc đến tận khuya để kịp đóng hàng cho khách.
Đại dịch Covid-19 đã được khống chế, nhưng chắc hẳn mỗi doanh nhân, mỗi doanh nghiệp đều đã rút ra được những bài học quý giá sau “cơn sóng thần” này, thưa chị?
Trong thời gian Covid-19, bất cứ doanh nhân, doanh nghiệp nào cũng sẽ học được những bài học lớn. Đó là một hành trình đầy cảm xúc và nỗ lực không ngừng của tôi và đội ngũ Thuyền Xưa Foods.
Ở Thuyền Xưa Foods, ban đầu khởi nghiệp, chúng tôi đầu tư rất lớn, ồ ạt cho quảng cáo bảng hiệu ngoài trời, từ các ngã tư đến các biển hiệu lớn. Chúng tôi ra nhập cuộc chơi như một doanh nghiệp đa quốc gia, không hề ngần ngại cạnh tranh trên các “trận địa”, kể cả vào siêu thị với các chiến dịch khuyến mãi lớn… Vì thế, các sản phẩm nước mắm Thuyền Xưa đã kéo được ánh mắt người tiêu dùng nhờ có độ đạm cao, giá hợp lý. Tuy nhiên, sự xuất hiện của Covid-19 đã thay đổi mọi thứ. Toàn bộ kế hoạch đầu tư, mọi chiến lược tiếp thị đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Điều quan trọng nhất, qua những thử thách và khó khăn đó, tôi đã học được cách đứng lên và tiếp tục bước đi với niềm tin rằng, mọi khó khăn đều là cơ hội để trưởng thành và thành công hơn nữa trong tương lai. Đây cũng là lý do Thuyền Xưa Foods gọi vốn ở “Shark Tank” cuối năm ngoái.
Thành công của chị với mảng phân phối trước đây đã hỗ trợ gì cho sự phát triển của Thuyền Xưa Foods bây giờ?
Những kinh nghiệm làm phân phối trước đây giúp tôi có trong tay chiếc chìa khóa mở cửa thị trường trong nước. Bởi tất cả các đối tác, khách hàng mảng siêu thị của Thuyền Xưa Foods hiện nay hầu hết tôi đã có mối quan hệ khi làm phân phối, nên việc chào hàng các sản phẩm của Thuyền Xưa Foods khá thuận lợi. Tuy nhiên, để sản phẩm tiếp tục được ở trên kệ hay không, thì phải nhờ chất lượng của sản phẩm. Và Thuyền Xưa tự hào vì đã có mặt ở trong tất cả các chuỗi siêu thị lớn phân khúc cao cấp.
Bên cạnh đó, từ năm 2020, chúng tôi phát triển mảng sản phẩm ăn dặm cho con. Thuyền Xưa đã có mặt song hành cùng các “đại gia” như Con Cưng, Ava Kids hay Bi Bô Mart đến hàng nghìn đại lý hay cửa hàng nhỏ lẻ trên toàn quốc.
Chị đánh giá thế nào về tiềm năng của thị trường mẹ và bé?
Đây là thị trường còn nhiều dư địa để phát triển. Bởi vì sản phẩm cho em bé có những tiêu chuẩn rất khác biệt. Trước đây, cứ cái gì ngon, tốt là chúng ta để dành cho trẻ em và người già. Nhưng bây giờ sữa cho người già và sữa cho trẻ em là hai sản phẩm hoàn toàn khác nhau. Thực phẩm cũng như vậy. Chẳng hạn, nước mắm cho bé ăn dặm thì lượng muối ít hơn nhưng lại giàu đạm béo để phù hợp với khẩu vị và tốt cho sức khỏe của trẻ. Hay, bố mẹ vẫn cần bổ sung dầu ăn để làm chất dẫn trong mỗi bữa ăn của bé. Giai đoạn này, các bé nên ăn dầu hạt, trộn trực tiếp cùng bột hay cháo sau khi vừa nấu xong, để giữ nguyên được chất dinh dưỡng.
Bây giờ đã qua thời kỳ ăn no, mặc ấm mà chuyển dần sang ăn ngon, mặc đẹp, do đó, các sản phẩm chất lượng, tốt cho sức khỏe sẽ ngày càng được ưa chuộng. Thời gian tới, Thuyền Xưa Foods sẽ tiếp tục phát triển thêm nhiều sản phẩm hơn nữa để giúp các mẹ có đa dạng sự lựa chọn tốt dành cho con trong giai đoạn phát triển đầu đời.
Có vẻ như Thuyền Xưa Foods đang không ngừng phát triển thêm nhiều dòng sản phẩm khác nhau, thưa chị?
Thuyền Xưa Foods hiện tập trung vào hai mảng chính phục vụ nhu cầu nấu nướng của các gia đình và nhu cầu của mẹ và bé.
Với mảng phục vụ nhu cầu của các gia đình, Thuyền Xưa Foods hiện có hai nhánh sản phẩm chính là nước mắm nhĩ truyền thống 33 độ đạm và 40 độ đạm dùng để chấm và dùng để nấu. Cùng với đó là các loại dầu hạt nguyên chất 100% ép lạnh như: dầu óc chó, dầu macca, dầu olive, dầu gấc, dầu mè…
Với mảng mẹ và bé, Thuyền Xưa Foods có các bộ sưu tập sản phẩm: nước mắm ăn dặm, gia vị rắc cơm, nước tương, dầu hạt ăn dặm…
Thời gian tới, chúng tôi sẽ phát triển mạnh mảng dầu nguyên chất ép lạnh vì những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe người tiêu dùng và phù hợp với xu hướng hiện nay. Chúng tôi đang nỗ lực để giới thiệu đến người tiêu dùng những sản phẩm chất lượng từ các loại hạt được trồng ngay tại Việt Nam, mà trước đây chỉ phục vụ xuất khẩu như siêu hạt sachi, macca, bơ…
Chúng tôi cũng đang phát triển dòng sản phẩm ớt. Dự kiến cuối năm nay, Thuyền Xưa Foods sẽ tung ra thị trường nhiều sản phẩm hấp dẫn như tương ớt, ớt bột, dầu ớt... Chúng tôi tham gia đầu tư từ vùng trồng nguyên liệu đến khâu đóng gói và phân phối. Hiện nay, đã có sản phẩm mẫu và đang hoàn thiện nốt những khâu cuối cùng để đưa ra thị trường.
Cùng với sự đa dạng về sản phẩm, chúng tôi đang tạo các combo, những bộ sản phẩm phù hợp với nhu cầu của nhiều nhóm khách hàng và được nhiều người lựa chọn.
Trong tương lai, chị mong muốn Thuyền Xưa Foods sẽ phát triển thành một doanh nghiệp như thế nào?
Tiềm năng phát triển các sản phẩm gia vị, thực phẩm từ nguồn nguyên liệu tại chỗ mà ngành nông nghiệp Việt Nam đang sản xuất là không giới hạn. Chúng ta có nhiều loại hạt, trái cây quý hiếm giàu giá trị dinh dưỡng được thế giới săn đón nhưng chủ yếu trước đây chỉ xuất khẩu thô như macca, gấc, mè, sachi, bơ… Tôi muốn chế biến những loại nguyên liệu quý đó theo cách giữ được tối đa giá trị dinh dưỡng để người Việt được sử dụng một cách tiện lợi nhất.
May mắn là dù có quy mô nhỏ, nhưng chuỗi cung ứng của Thuyền Xưa Foods bao gồm một công ty chuyên về nghiên cứu thị trường và một công ty quảng cáo sáng tạo. Vì vậy, chúng tôi có được những dữ liệu và thông tin quan trọng để phát triển các sản phẩm đáp ứng nhu cầu của thị trường một cách hiệu quả và bền vững.
Tôi luôn nỗ lực để đưa Thuyền Xưa Foods trở thành thương hiệu dẫn đầu về thực phẩm gia vị cao cấp tại thị trường Việt Nam. Tôi là người khá thực tế nên không mơ một giấc mơ quá lớn, không mơ mộng về một doanh nghiệp đa quốc gia. Tôi mong Thuyền Xưa Foods phát triển bền vững, ổn định, chậm mà chắc.
Tôi muốn tạo ra những sản phẩm tốt cho sức khoẻ, được người tiêu dùng thực sự yêu thích, thậm chí không thể thiếu trong mỗi gia đình Việt. Vì thế, tôi luôn cố gắng và cam kết để tất cả các sản phẩm của Thuyền Xưa đều ngon, lành tính, vượt trên tiêu chuẩn bình thường của một sản phẩm, mà giá thành cũng phải hợp lý, giá trị vượt mong đợi, mang lại sự hài lòng cho khách hàng.
Cam kết này có thể khiến Thuyền Xưa Foods đi chậm hơn, nhưng đi đúng hướng và chúng tôi nhất định sẽ thành công.
