Đại dịch thúc đẩy phụ nữ quay ra đầu tư nhiều hơn là tiết kiệm. Nhiều nhà đầu tư nữ giới đã gia nhập thị trường và bước đầu đạt được những kết quả tích cực từ các khoản đầu tư nhỏ, thậm chí đầu tư tiền ảo không kém cạnh… đàn ông.
Hãy nghe hai người phụ nữ 9x làm nhà đầu tư cho quỹ đầu tư là Lê Hàn Tuệ Lâm (sinh năm 1994) đến từ Quỹ đầu tư Nextrans Việt Nam, và Hoàng Thị Kim Dung, đến từ Quỹ Genesia Ventures của Nhật Bản nói về cách phụ nữ đầu tư và làm giàu cho bản thân mỗi ngày ra sao
Có chắc các danh mục đầu tư của phái nữ đang tỏ ra vượt trội so với các nhà đầu tư phái mạnh về mặt hiệu quả?
-Lê Hàn Tuệ Lâm: Thực ra rất khó để đánh giá “tài năng” của một nhà đầu tư nữ giới và nam giới, vì phong cách đầu tư của hai giới khác nhau. Nhìn danh mục đầu tư của nữ giới chúng ta thường thấy sự an toàn nhất định (với những nhà đầu tư lâu năm), đôi khi có cả sự phi logic (với những người mới) vì họ tiếp nhận thông tin từ nhiều nguồn và nhiều khi lựa chọn đầu tư theo bản năng.
Là nữ giới nhưng Lâm cũng không thể bênh phái nữ khi thấy khá nhiều chị em đầu tư bị cảm xúc chi phối. Tuy nhiên có một điều phái yếu làm tốt hơn phái mạnh trong đầu tư, ấy là họ biết sợ. Vì thế họ có khả năng tránh được những cú rơi khốc liệt của thị trường hơn nam giới.
Với Lâm thì việc đầu tư từ nhiều năm nay đã trở thành kênh tích lũy tài sản, và quan điểm của Lâm cũng rất rõ ràng: chỉ đầu tư vào những thứ mình biết và hiểu rõ. Lâm tin rằng không có phương thức nào làm giàu nhanh chóng. Chúng ta đều cần tích lũy: tích lũy kiến thức, tiền bạc và mạng lưới rồi hãy nghĩ đến chuyện “làm giàu”.
-Hoàng Thị Kim Dung: Tôi cũng tìm được nhận định này khi đọc kết quả Nghiên cứu về phụ nữ và đầu tư năm 2021 của Fidelity Investments tại Mỹ. Kết quả chỉ ra rằng, danh mục đầu tư của nữ giới đang tỏ ra vượt trội so với các nhà đầu tư phái mạnh về mặt hiệu quả.
Bên cạnh đó, phân tích về hiệu suất hàng năm được thực hiện trên 5,2 triệu tài khoản giao dịch tại Mỹ trong giai đoạn từ tháng 1-2011 đến tháng 12-2020 cho thấy, trung bình, các nhà đầu tư nữ đạt được lợi nhuận tích cực, và vượt nam giới 0,4 điểm phần trăm. Đây chỉ là kết quả khảo sát dành cho thị trường Mỹ, với đối tượng là nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán. Nhưng tôi tin rằng, kết quả này còn có thể được áp dụng với nhiều thị trường đầu tư khác ở nhiều đất nước khác.
Bởi lẽ, ở nữ giới có hai đặc điểm quan trọng giúp họ trở nên vượt trội khi tham gia hoạt động đầu tư. Đầu tiên, họ thường có thái độ thận trọng tìm hiểu kỹ thị trường và danh mục đầu tư trước khi ra quyết định đầu tư nào đó.
Thứ hai, họ thường có tư duy đầu tư theo giá trị lâu dài bền vững, thay vì đuổi theo giá trị biến động mạnh và nhanh trên thị trường.
Do đó, một khi phụ nữ Việt Nam có sự tự tin mạnh dạn dấn thân vào thị trường đầu tư; và ở đó, có đủ cơ hội tiếp cận thông tin đầu tư cho họ, tôi tin rằng sẽ có nhiều nhà đầu tư là nữ giới thành công tại Việt Nam.
Làm nghề này, hai bạn có hay đặt mình vào hoàn cảnh nhất thiết phải tranh đua với những người phụ nữ khác để chiến thắng không?
-Lê Hàn Tuệ Lâm: Nếu có đối thủ khiến Lâm ngày đêm phải tranh đua thì đó là chính mình, còn với những người phụ nữ khác Lâm tin mỗi người sẽ có một thế mạnh và Lâm chưa bao giờ đặt tâm lý “ganh đua” với bất kỳ ai, dù nam hay nữ.
Mình tập trung làm tốt việc của mình thôi. Trong mảng đầu tư, chúng ta không cần phải “tranh đua để thắng”, mà quan trọng hơn là tạo ra được triết lý đầu tư của riêng mình.
Nếu cùng là một thương vụ và công ty họ phải chọn giữa nhà đầu tư này hay nhà đầu tư kia thì họ sẽ chọn triết lý của nhà đầu tư phù hợp với họ, chứ không phải nhà đầu tư nào “hot” hơn.
-Hoàng Thị Kim Dung: Thực sự, tôi chỉ có suy nghĩ là mình phải “tranh đua" với một người phụ nữ duy nhất, đó là: tôi của ngày hôm qua.
Trong nghề đầu tư khởi nghiệp này, đòi hỏi nhà đầu tư chúng tôi không ngừng phải học hỏi, hoàn thiện, và phát triển cùng với các startup. Do đó, tôi luôn có một “áp lực tích cực”, đó là mình của hôm nay phải tốt hơn hôm qua, và ngày mai phải phát triển hơn hôm nay.
Công việc này đòi hỏi một guồng quay làm việc và phát triển bản thân liên tục, nếu không mình rất dễ bị bỏ lại sau. Điều tệ nhất là mình trở thành “nút thắt cổ chai”, làm cản trở sự phát triển cho quỹ cũng như các startup của mình đầu tư.
Vậy hai nữ nhà đầu tư đang tận hưởng đời sống độc thân của mình ra sao?
-Lê Hàn Tuệ Lâm: Lâm không hẳn là con người của công việc, Lâm đơn giản là người của những thứ mình yêu. Hiện tại công việc là niềm yêu thích nhưng không có nghĩa đó là tình yêu duy nhất và lâu nhất.
Lúc này khi chưa có “tình yêu tiếp theo” thì Lâm vẫn đang “enjoy” cuộc sống với tình yêu hiện tại. Phần lớn thời gian Lâm dành cho công việc và học tập, về nhà sẽ làm bạn với hai chú mèo. Cuối tuần Lâm thường đi làm từ thiện hoặc về quê thăm mẹ.
Có 3 thứ mà Lâm không bao giờ tiếc tiền dành cho bản thân, theo thứ tự ưu tiên: Học tập, sức khỏe và không gian sống.
-Hoàng Thị Kim Dung: Tôi là một người lạc quan, luôn hướng về phía trước. Tôi may mắn tìm được niềm vui trong công việc bận rộn và ý nghĩa của mình.
Tôi tìm được niềm vui với viết blog chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm với startup. Tôi cũng có bố mẹ và em trai ủng hộ công việc và những bài viết của tôi.
Mỗi ngày có thể linh hoạt dành ra khoảng thời gian để tập thể dục và nấu ăn để duy trì một cuộc sống khoẻ mạnh cho mình.
Tôi có thể đăng kí những khoá học để nâng cao kiến thức nghiệp vụ, không ngừng hoàn thiện mình để có thể được ghi nhận năng lực bởi các nhà sáng lập và các nhà đầu tư trong hệ sinh thái.
Tôi đã nỗ lực, tự học cách để tạo ra những may mắn kể trên, để khiến cuộc sống của mình có nhiều niềm vui và ý nghĩa.
Và tôi cũng đang kiên trì nỗ lực hoàn thiện bản thân hơn nữa để tạo ra thêm may mắn, đặc biệt là may mắn có thể kết thúc cuộc sống độc thân của mình.
Hai bạn có phải người lớn lên mà cứ phải nghe nhiều chữ hy sinh của chị em phụ nữ Việt Nam không? Hai bạn nghĩ mình sẽ sẽ hi sinh cho người khác trong trường hợp nào?
-Lê Hàn Tuệ Lâm: Thực ra mình nhìn thấy nhiều hơn nghe. Lâm thấy mẹ hi sinh cho bố, cho bốn chị em Lâm, Lâm cũng thấy những người phụ nữ khác sống hết lòng cho chồng, cho con.
Lâm thì nhìn đó là sự hy sinh, vì một bên cho đi, bên kia thì nhận lại. Nhưng người trong cuộc (đặc biệt là phía người cho đi), họ không chắc đã nghĩ đó là sự hi sinh, họ chỉ đơn giản dành mọi thứ tốt đẹp nhất cho người mình yêu thương (như mẹ dành cho bố và bốn chị em Lâm). Nên chừng nào người cho đi vẫn còn hạnh phúc, chúng ta không cần nhất thiết gán đó là sự hi sinh.
Với Lâm cũng vậy, nếu Lâm nghĩ đó là việc nên làm, người nên nhận thì Lâm sẵn sàng cho đi và hạnh phúc với điều đó, Lâm không nghĩ đó là sự hi sinh. Còn nếu là tình huống buộc phải cho đi và mình không hề hạnh phúc thì Lâm thường hay nghĩ theo hướng mình nên làm việc thiện, tích đức cho con cái sau này.
Ngược lại, Lâm là người không thích nợ, nếu người khác làm điều gì đó cho mình thì Lâm chắc chắn sẽ trả lại cho họ, cả gốc lẫn lãi sau đó.
-Hoàng Thị Kim Dung: Đúng là từ nhỏ tới giờ, tôi được lắng nghe rất nhiều chữ “hi sinh" ở xung quanh mình. Nhưng cá nhân tôi tin vào ý nghĩa của sự cho và nhận hơn là sự hi sinh chỉ đến từ một chiều.
Tôi sẽ luôn cho đi một cách không vụ lợi, bằng một tấm lòng chân thành nhất. Tôi tin rằng, nếu đối phương đủ hiểu được điều đó thì họ cũng sẽ luôn chân thành cho đi, giúp tôi được nhận lại.
Vì đây là cách duy trì mối quan hệ bền vững lâu dài nhất. Ví dụ, viết blog không phải là công việc chính, hay bị bắt buộc phải viết đối với một nhà đầu tư như tôi, dù phải dành hằng giờ ngồi viết lúc đêm muộn hay sáng sớm, ngày cuối tuần, thì tôi vẫn luôn vui vẻ ngồi viết.
Đơn giản tôi chỉ muốn chia sẻ những góc nhìn, bài học kinh nghiệm tôi có được thông qua công việc của mình, hi vọng nó có giá trị ít nhiều dành cho các nhà sáng lập, san sẻ và cổ vũ họ tiếp tục hành trình phát triển công ty.
Ban đầu tôi không kì vọng mình sẽ nhận được điều gì, nhưng gần 3 năm bền bỉ chia sẻ của mình, tôi đã nhận được rất nhiều sự yêu mến ủng hộ và tin tưởng từ các nhà sáng lập, những người làm việc trong hệ sinh thái startup Việt Nam. Họ đều là những độc giả trung thành các bài blog của tôi. Do đó, tôi tin rằng, mọi thứ cuối cùng sẽ rất công bằng với những ai làm việc lao động thật chăm chỉ để cho đi.
Các bạn nghĩ năng lượng nữ tính của được truyền đến những người xung quanh, kể cả nam giới như thế nào?
Lê Hàn Tuệ Lâm: Chắc chắn là qua hình thức đầu tiên rồi, Lâm vẫn là một cô gái mà. Nhưng bản thân Lâm cũng không phải người quá quảng giao hay thảo mai, nên Lâm không nói nhiều với những người Lâm không thân thiết và cũng không bận tâm họ nghĩ mình nữ tính hay không. Nhưng Lâm thường có xu hướng cởi mở và thân thiện với phụ nữ hơn đàn ông vì tôn chỉ của Lâm là: phụ nữ là để yêu thương!
-Hoàng Thị Kim Dung: Thú thực tôi không biết tôi có phải người phù hợp nhất để trả lời câu hỏi này hay không, vì tôi ít khi được ai khen ngợi về sự nữ tính của mình lắm. Tuy nhiên là nữ giới, tôi tin tằng tôi được thừa hưởng những năng lượng của sự tích cực, của sự khiêm nhường, của sự lắng nghe và thấu cảm. Những nguồn năng lượng này giống như một dòng nước chảy, nhẹ nhàng lan toả, thẩm thấu, làm tươi mát xung quanh.
Bên cạnh đó, nó có sức mạnh theo thời gian có thể làm “mòn" cả những hòn đá lớn - đó là hình ảnh ẩn dụ cho những khó khăn thách thức lớn đều có thể được vượt qua, một cách bền bỉ, nhờ nguồn năng lượng này.
Mỗi năm các bạn sẽ vẽ ra cho mình kế hoạch với những khởi đầu mới thế nào? Liệu năm nay có kế hoạch tìm “nửa kia” của mình không?
-Lê Hàn Tuệ Lâm: Năm nào Lâm cũng có kế hoạch, từ lớn đến bé, nhưng thông thường cũng chỉ đạt được 80-90% KPI thôi.
Năm nay kế hoạch cũng chia ra là kế hoạch cá nhân và công việc. Cá nhân thì Lâm cần hoàn thành mục tiêu đi học, còn công việc thì mình cần chốt một số deals nhất định.
Về “nửa kia” thì thú thật Lâm không có ý định đi tìm, nếu là một người bản lĩnh, họ sẽ đến và chinh phục cô gái của họ. Với bản thân mình, Lâm luôn cố gắng phấn đấu từng ngày vì Lâm tin mây tầng nào sẽ gặp mây tầng đó, còn nếu không gặp thì mình làm đám mây tự do bay cao, bay xa cũng không phải lựa chọn quá tệ.
-Hoàng Thị Kim Dung: Tôi đều đặt ra cho mình những kế hoạch lớn theo năm, rồi từ đó chia nhỏ kế hoạch thực hiện theo quý, theo tháng và cả theo tuần nữa.
Năm nay tôi có kế hoạch cho công việc là quỹ tôi có thể đầu tư tích cực được khoảng 6 công ty startup tại Việt Nam, và hỗ trợ phát triển một cách hiệu quả 8 công ty startup mà quỹ Genesia Ventures đã đầu tư tới nay.
Bên cạnh đó, tôi cũng sẽ tiếp tục bền bỉ đều đặn viết blog zunzunstartups chia sẻ từ những bài học, kinh nghiệm thông qua công việc đầu tư khởi nghiệp của mình, dành cho các nhà sáng lập startup và những người đang tham gia trong hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam.
Về kế hoạch cá nhân, tôi sẽ tiếp tục hoàn thiện bản thân, duy trì cuộc sống khoa học và lành mạnh kể về thể chất lẫn tinh thần. Thú thực là, việc tìm “nửa kia" phù hợp luôn luôn nằm trong kế hoạch của tôi trước đây, không chỉ trong năm nay.
Tuy nhiên tôi tin rằng, để thực hiện được kế hoạch này được hay không, không phải cứ nỗ lực là được, còn cần cả yếu tố may mắn, hợp duyên, và thời điểm nữa.
Do đó, tôi sẽ không vội “ép duyên" chỉ để đạt được bằng mọi giá kế hoạch này, mà sẽ cần sự kiên nhẫn cho mình thời gian và không gian phù hợp để tìm được người bạn đời theo đúng nghĩa là người đi trọn đời còn lại với mình.
Mẹ có phải là tình yêu to bự nhất với hai bạn?
-Lê Hàn Tuệ Lâm: Mẹ thì luôn là tình yêu to bự rồi, nhưng cũng là áp lực to bự nữa, vì mẹ lúc nào cũng lo lắng, kể cả khi mình đã lớn thế này rồi, nên làm gì cũng phải nghĩ đến mẹ trước. Chắc tình yêu và áp lực này thì cũng nhiều người giống Lâm rồi.
-Hoàng Thị Kim Dung: Mẹ tôi luôn là tình yêu lớn nhất, cho dù mẹ luôn mong muốn tôi tìm được một tình yêu của riêng mình, để có thể thay thế vị trí này. Nhưng thực sự, tôi nghĩ sẽ không ai có thể thay thế được vị trí đặc biệt này của mẹ tôi.
Mẹ là người đã thực sự cho đi rất nhiều tuổi thanh xuân của mẹ, làm việc vất vả ngày đêm để nuôi dưỡng ước mơ đi học của tôi. Cho đến tận bây giờ, dù đã có tuổi, nhưng mẹ vẫn mỗi ngày truyền cảm hứng cho tôi về giá trị của sự lao động chăm chỉ và tận hưởng niềm vui với công việc của mình.
Mẹ vẫn luôn là người âm thầm đứng sau ủng hộ những hoạt động của tôi. Mẹ tôi là độc giả trung thành với blog của tôi. Mẹ là khách hàng nhiệt tình, trải nghiệm góp ý các dịch vụ sản phẩm của các công ty tôi đầu tư hay đang cân nhắc đầu tư. Mẹ là người mà tôi thường gọi điện cùng ăn trưa, hay ăn tối “trực tuyến" với nhau, để cùng chia sẻ và động viên nhau trong công việc.
Thực sự, tôi thấy mình rất may mắn khi có mẹ ủng hộ và đồng hành với tôi mỗi ngày như vậy. Do đó, tôi rất trân trọng tình yêu đặc biệt này của mình.
