Một trạm thu phí hoàn vốn cho Dự án BOT đường Thái Nguyên - Chợ Mới và nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 3 đoạn Km75-Km100.

Bộ GTVT vừa có công văn gửi Công ty TNHH BOT Thái Nguyên - Chợ Mới liên quan đến phương án xử lý vướng mắc, bất cập tại Dự án BOT tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới và nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 3 đoạn Km75-Km100.

Theo Bộ GTVT, việc đầu tư bổ sung các hạng mục trên tuyến Thái Nguyên - Chợ Mới cũng như đầu tư bổ sung đoạn nối Chợ Mới – Bắc Kạn để khai thác theo tiêu chuẩn đường cao tốc theo đề xuất của Công ty TNHH BOT Thái Nguyên - Chợ Mới là rất cần thiết.

Tuy nhiên, phương án kết hợp giữa đầu tư xây dựng bổ sung (đầu tư bổ sung một số hạng mục và kéo dài phạm vi dự án) với giải pháp xử lý vướng mắc bất cập trạm thu phí của Dự án BOT tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới và nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 3 đoạn Km75-Km100 là không phù hợp với hợp đồng đã ký kết, chưa có tiền lệ và khả năng thuyết phục các cấp có thẩm quyền không cao; việc hoàn thiện thủ tục đầu tư rất phức tạp, chưa có quy định cụ thể, đặc biệt là thủ tục về lựa chọn nhà đầu tư.

“Ngoài ra, việc đầu tư nâng cấp bổ sung 9,4 km trên Quốc lộ 3 là đường hiện hữu theo hình thức BOT không phù hợp với Nghị quyết số 437/NQ-UBTVQH14 ngày 21/10/2017 của Uỷ ban thường vụ Quốc hội”, công văn của Bộ GTVT nêu rõ.

Bộ GTVT cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo không làm cao tốc 2 làn xe. Vì vậy, Bộ GTVT đã giao Ban quản lý dự án 2 nghiên cứu điều chỉnh chủ trương đầu tư đối với tuyến cao tốc Chợ Mới – Bắc Kạn với quy mô 4 làn xe, đồng thời sẽ nghiên cứu đầu tư nâng cấp đồng bộ tuyến Thái Nguyên – Chợ Mới theo tiêu chuẩn đường cao tốc 4 làn xe theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Do vậy, Bộ GTVT đề nghị nhà đầu tư, Công ty TNHH BOT Thái Nguyên - Chợ Mới (doanh nghiệp dự án) Dự án BOT đường Thái Nguyên - Chợ Mới và nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 3 đoạn Km75 -Km100 phối hợp với các cơ quan chức năng của Bộ tiếp tục nghiên cứu đề xuất để thống nhất về giải pháp xử lý vướng mắc, bất cập cho Dự án, báo cáo cấp có thẩm quyền theo hướng hỗ trợ vốn ngân sách nhà nước và đề xuất các cơ chế, chính sách để hỗ trợ nhà đầu tư tiếp tục thực hiện hợp đồng BOT đã ký kết.

Trước đó, Công ty TNHH BOT Thái Nguyên - Chợ Mới đã đề xuất Bộ GTVT 2 phương án Nhà nước hỗ trợ để tháo gỡ khó khăn tại Dự án BOT tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới và nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 3 đoạn Km75-Km100.

Cụ thể, với phương án 1, Công ty TNHH BOT Thái Nguyên - Chợ Mới đề xuất nâng cấp 40 km tuyến Thái Nguyên - Chợ Mới và đầu tư bổ sung 28,7 km đoạn nối Chợ Mới - Bắc Kạn để đảm bảo khai thác tiền cao tố và thu phí kín trên toàn tuyến dài 68,7 km.

Phương án 2, tiến hành nâng cấp 40 km tuyến Thái Nguyên - Chợ Mới và đầu tư bổ sung 9,4 km đoạn nối Chợ Mới – Bắc Kạn để đảm bảo khai thác tiền cao tốc và thu phí kín trên toàn tuyến dài 50 km.

Cả hai phương án, Công ty TNHH BOT Thái Nguyên - Chợ Mới đều đề xuất Nhà nước hỗ trợ 50% giá trị đầu tư các hạng mục bổ sung và vốn đầu tư chưa được hoàn tại Dự án BOT đường Thái Nguyên - Chợ Mới và nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 3 đoạn Km75 -Km100.

Được biết, Dự án BOT đường Thái Nguyên - Chợ Mới và nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 3 đoạn Km75 -Km100 do do liên danh Tổng công ty xây dựng công trình giao thông 4 - Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Tuấn Lộc - Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng và thương mại Trường Lộc Việt Nam là nhà đầu tư.

Theo nội dung của Hợp đồng dự án, nhà đầu tư có nghĩa vụ huy động vốn (khoảng 2.746 tỷ đồng) đầu tư tuyến đường cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới (Bắc Kạn) dài khoảng 40 km, quy mô 2 làn xe; nâng cấp mở rộng Quốc lộ 3 đoạn Km93 - Km100 và thực hiện quản lý, bảo trì tuyến Quốc lộ 3 đoạn Km75 - Km100 trong suốt vòng đời dự án.

Sau khi hoàn thành đầu tư, đưa công trình vào khai thác sử dụng, nhà đầu tư được thu phí tại 2 trạm thu phí (trên đường Thái Nguyên - Chợ Mới và trên Quốc lộ 3) để hoàn vốn, thời gian thu phí hoàn vốn khoảng 16 năm 1 tháng. Dự án khởi công năm 2015, hoàn thành đưa vào khai thác tháng 5/2017.

Sau khi Dự án hoàn thành đưa vào khai thác, Bộ GTVT đã phối hợp với UBND tỉnh Thái Nguyên cho phép nhà đầu tư/doanh nghiệp dự án thu phí trên tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới từ tháng 1/2018 để hoàn vốn.

Căn cứ Nghị quyết số 437/NQ-UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và kết quả rà soát, đánh giá tổng thể các trạm thu phí trên các tuyến quốc lộ cho thấy tính chất bất cập của trạm thu phí Quốc lộ 3 do đặt gần cửa ngõ TP. Thái Nguyên, phần lớn lưu lượng xe từ hướng thành phố Thái Nguyên đi Quốc lộ 37 đến các tỉnh Tuyên Quang, Phú Thọ và hướng ngược lại khi đi qua trạm phải mất phí, mặc dù quãng đường sử dụng dịch vụ của dự án rất ngắn.

Thực tế, ngay sau khi hoàn thành việc xây dựng trạm thu phí Quốc lộ 3 đã xuất hiện một bộ phận người dân thường xuyên tụ tập để phản đối và ngăn cản việc thu phí, gây mất an ninh trật tự.

Trước tình hình an ninh trật tự rất phức tạp, UBND tỉnh Thái Nguyên và Bộ GTVT thống nhất chưa thu phí tại trạm Quốc lộ 3 nhằm khắc phục bất cập và bảo đảm an ninh trật tự.

Theo báo cáo của Tổng cục Đường bộ Việt Nam, do chỉ thu phí trên đường Thái Nguyên - Chợ Mới nên hầu hết các phương tiện lựa chọn trạm Quốc lộ 3 để không mất phí, dẫn đến doanh thu chỉ đạt khoảng 9,9% so với doanh thu theo hợp đồng, gây phá vỡ phương án tài chính của Dự án.