Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng phát biểu tại tổ. Ảnh Duy Linh.

Tiếp tục Kỳ họp thứ sáu, sáng 24/10, Quốc hội thảo luận tại tổ về các báo cáo kinh tế, xã hội, ngân sách.

Phát biểu tại tổ, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nêu một số ý kiến về tình hình kinh tế - xã hội của năm 2023.

Chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng về kinh tế - xã hội, trong đó cơ bản đạt được các mục tiêu đề ra và tiếp tục trở thành điểm sáng của kinh tế toàn cầu, ông nói.

Chủ tịch nước cũng chia sẻ “nói điều này không phải tự khen đất nước mình, nhưng những kết quả đạt được rất ấn tượng. Vừa qua, tôi tham gia một số hoạt động đa phương, gặp gỡ một số lãnh đạo các nước thì cơ bản đánh giá rất cao nỗ lực, kết quả của chúng ta và có sự rất chân thành trong trao đổi khi nói về ấn tượng đối với phát triển kinh tế Việt Nam trong thời gian vừa qua".

Bên cạnh kết quả, theo Chủ tịch nước, thì hạn chế, khó khăn còn rất nhiều, rất lớn. Trong đó, có rất nhiều công việc cần phải giải quyết, nhưng khả năng giải quyết của các cơ quan Nhà nước chưa đáp ứng được. 

Cùng với đó, có rất nhiều vấn đề cần tháo gỡ, nhưng khả năng tháo gỡ rất hạn chế. Thị trường bất động sản trong gần 2 năm qua, đã tháo gỡ được dự án nào lớn hay chưa? Điển hình như Đà Nẵng vô cùng khó khăn, ông nêu ví dụ.

Với thị trường trái phiếu doanh nghiệp, xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém, Chủ tịch nước nhận xét, 10 năm qua, các ngân hàng 0 đồng vẫn chưa giải quyết được cái nào cho ra hồn, thậm chí đã có chủ trương cơ cấu lại các ngân hàng 0 không đồng, nhưng đến giờ, chúng ta cũng chưa xử lý dứt điểm được cái nào. Điều đó làm cho rủi ro tiềm ẩn rất là lớn, mà những hệ quả của nó, chúng ta cũng chưa thể đánh giá một cách đầy đủ. 

“Chủ trương nhiều, kỳ vọng rất lớn, nhưng khả năng thì thực hiện chậm, mà tại diễn đàn Quốc hội, có đại biểu Quốc hội cũng có nói là con đường dài nhất là con đường giữa nói và làm, hay là trong các kết luận của Đảng vẫn thường hay nói là tổ chức thực hiện vẫn là một khâu yếu. Tôi thấy đây là cái rất là khó khăn của chúng ta”, ông Thưởng phát biểu.

Sau đó, Chủ tịch nước điểm lại một số chủ trương cụ thể. Đó là, Chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội sau Covid-19, chúng ta kỳ vọng rất lớn, Quốc hội thảo luận rất hào hứng, quyết tâm rất cao, nhưng mà triển khai thì rất chậm.

Về đầu tư công, tưởng chừng như cái khó là không có tiền để chi tiêu, nhưng chúng ta có tiền rồi, nhưng vẫn không chi tiêu được. “Hôm qua, báo cáo tại Quốc hội cũng đã nói rõ bao nhiêu bộ, ngành, bao nhiêu địa phương giải ngân dưới 50 %. Đó là những cái mà chúng ta thấy rằng thật sự là khó khăn và dĩ nhiên chúng ta cũng phải nói một cái điểm nữa cho công bằng là tình hình thế giới và khu vực cũng tác động rất nhiều đến khó khăn của chúng ta”, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng phát biểu.

Về nguyên nhân, bên cạnh tác động từ bên ngoài rồi tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu, Chủ tịch nước nhìn nhận, phân cấp, phân quyền đạt kết quả chưa cao, chưa rõ ràng, chưa khích lệ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức và cá nhân trong hệ thống chính trị.

Kết luận của Đảng có nêu một vấn đề là phải đẩy mạnh phân cấp, phân quyền rõ ràng, minh bạch theo hướng là từng cấp phải xác định rõ được thẩm quyền và trách nhiệm của mình. Việc này để cấp dưới không đi hỏi cấp trên chuyện của mình và để cấp trên không phải với tay xuống làm những việc của cấp dưới. Khi cần thiết phải hỏi thì phải trả lời là rõ ràng, minh bạch. Nhưng điều này chưa thực hiện được, ông nêu rõ.

“Có nhiều việc, chúng ta thấy là quyền hạn không rõ, mà cứ mỗi lần đi hỏi thì mất tối thiểu là 3 tháng, trung bình là 6 tháng và thậm chí có vấn đề 9 tháng để nhận được một văn bản trả lời là làm theo quy định của pháp luật”, ông Thưởng nêu.

Cạnh đó, Chủ tịch nước cũng nêu nguyên nhân từ tư duy thích ôm đồm quyền trong xây dựng chính sách. Lĩnh vực nào cũng muốn mình có quyền trong lĩnh vực đó. Cho nên, nhiều việc không chịu phân cấp hoặc kể cả những vấn đề đã thấy rồi, nhưng mà phân cấp rất là khó khăn.

Trách nhiệm trong xây dựng pháp luật bao gồm cả luật, nghị định, thông tư, tức là văn bản quy phạm pháp luật, theo Chủ tịch nước cũng chưa cao. “Trong hệ thống của nước ta, chúng ta thấy cán bộ làm sai thì bị xử rất là nặng rồi, cán bộ nói sai đường lối, chủ trương, nghị quyết cũng từng bước xem xét về xử lý kỷ luật rồi. Nhưng mà cán bộ ban hành một nghị định, thông tư, thậm chí cao hơn là một luật mà khi triển khai nó gặp nhiều vướng mắc, rắc rối thì chưa ai bị làm sao hết”, Chủ tịch nước nêu rõ.

“Trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bất động sản có lỏng lẻo từ chính sách không và nếu có, có ai chịu trách nhiệm không? cái đó chúng ta cũng cần phải xem xét”, Chủ tịch nước nói tiếp.

Vấn đề tiếp theo được Chủ tịch nước đề cập là tình trạng cán bộ né tránh, sợ trách nhiệm, đó là khuyết điểm. “Anh là cán bộ, anh không thể né tránh, sợ trách nhiệm được. Nhưng mà sợ sai thì đúng, làm mà không sợ sai mới chết. Nhưng mà sợ sai để mình làm kỹ hơn, sợ sai để mình nghiên cứu pháp luật đầy đủ hơn, sợ sai để mình cân nhắc trước sau lợi hại đến quốc kế dân sinh trước khi mình quyết định là một phẩm chất cần thiết của cán bộ”.

Nhưng, vẫn theo Chủ tịch nước, ông có cảm nhận là  dường như cán bộ nắm quy định của các văn bản pháp luật không rõ. Cho nên, “ông chuyên viên đã yếu rồi, ông công chức đã yếu rồi, nhưng mà trình lên lãnh đạo đang nói cái này khó, thì lãnh đạo cũng nói khó theo”.

Và cuối cùng, mọi chuyện là nằm tại chỗ hết, không có giải quyết.

“Kết quả rất là quan trọng mà chúng ta đạt được cũng rất là thực chất, rất đáng khích lệ và phần nào đó cũng rất là tự hào với khu vực và thế giới, nhưng mà cũng nhìn thẳng vào những vướng mắc, khó khăn, những trở ngại để mà chúng ta tháo gỡ, thúc đẩy sự phát triển trong thời gian tới”, Chủ tịch nước phát biểu.