Nhu cầu về mặt hàng kít xét nghiệm nhanh Covid-19 đã gia tăng đột biến thời gian qua.

Người mắc Covid-19 điều trị tại nhà chưa nhận được sự hỗ trợ y tế kịp thời, nhiều người bệnh phải tìm các đơn thuốc trên mạng xã hội, chưa có kiểm chứng của cơ quan y tế nên tiềm ẩn nhiều nguy hiểm cho sức khỏe.

Đó là một trong số nhiều bất cập được Ủy ban Pháp luật của Quốc hội nêu trong báo cáo về một số vấn đề liên quan đến công tác phòng, chống dịch Covid-19 thuộc lĩnh vực Ủy ban này phụ trách, (từ 7/2/2022 24/2/2022).

Khó khăn thủ tục hưởng bảo hiểm xã hội 

Theo đó, trong việc thực hiện các quy định về phòng, chống dịch Covid-19, Thường trực Ủy ban Pháp luật nhận thấy nổi lên một số vấn đề, trong đó có  việc xin giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội đối với người lao động điều trị mắc Covid-19 tại nhà.

Cụ thể,  tại một số địa phương, nhiều lao động mắc Covid-19 tự điều trị tại nhà đang gặp khó khăn khi xin giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội để làm căn cứ hưởng chế độ ốm đau vì thủ tục rườm rà, mất nhiều thời gian.

Theo quy định hiện hành, việc cấp giấy xác nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội do Trung tâm y tế cấp huyện thực hiện, trong khi các Trạm y tế cấp xã chỉ cấp giấy xác nhận hoàn thành cách ly hoặc giấy hoàn thành điều trị Covid-19 tại nhà.

Người lao động không thể sử dụng giấy xác nhận của Trạm y tế cấp xã để tiến hành các thủ tục hưởng bảo hiểm xã hội. Đây là vấn đề đã được nhiều địa phương phản ánh đến Bộ Y tế đề nghị cần có hướng dẫn để giảm bớt thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động mắc Covid-19, báo cáo nêu rõ.

Ngày 14/01/2022, Bộ Y tế đã ban hành Công văn số 238/BYT-KCB gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, các bệnh viện để hướng dẫn về hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng chế độ bảo hiểm xã hội đối với người lao động điều trị Covid-19.

Theo đó, Bộ Y tế cho rằng, do hiện nay, các văn bản pháp luật chưa có quy định dùng giấy tờ khác để thay thế giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội; chưa có quy định về việc chấp nhận những giấy tờ cấp chưa đúng quy định của pháp luật vẫn có giá trị để cơ quan bảo hiểm xã hội làm cơ sở quyết định hưởng chế độ bảo hiểm xã hội đối với người lao động. Vì vậy, Bộ Y tế đề nghị trong thời gian chờ các văn bản được các cơ quan có thẩm quyền ban hành hoặc sửa đổi, bổ sung, các đơn vị cần thực hiện đúng các quy định của pháp luật có liên quan.

Thường trực Ủy ban đề nghị Bộ Y tế phối hợp với các cơ quan có liên quan khẩn trương nghiên cứu, hướng dẫn, sửa đổi các văn bản theo thẩm quyền hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành văn bản để giải quyết các vấn đề chưa được quy định trong các văn bản luật hoặc cần thực hiện khác với quy định của luật, bảo đảm phù hợp với thực tiễn, sớm tháo gỡ vướng mắc, tạo thuận lợi cho công tác điều trị người mắc Covid-19 tại nhà.

Kiểm tra để chấm dứt loạn giá 

Về việc hỗ trợ của y tế địa phương đối với người mắc Covid-19 tự điều trị tại nhà, Ủy ban Pháp luật nêu, hiện nay, ở một số nơi (đặc biệt là ở tỉnh, thành phố đang có số ca mắc cao như thành phố Hà Nội, tỉnh Bắc Giang, Hải Dương, Hòa Bình, Bắc Ninh), người mắc Covid-19 điều trị tại nhà chưa nhận được sự hỗ trợ kịp thời, đầy đủ từ y tế địa phương trong việc tư vấn về đơn thuốc, đặc biệt là trong công tác khai báo, lập danh sách các ca mắc.

Nhiều người bệnh phải tìm các đơn thuốc trên mạng xã hội, chưa có kiểm chứng của cơ quan y tế nên tiềm ẩn nhiều nguy hiểm cho sức khỏe của người dân.

Ở một số phường của thành phố Hà Nội, người bệnh phải ra Trạm y tế để nhận và khai báo trên bản giấy, Trạm y tế cũng không được cung cấp kít xét nghiệm mà người nghi nhiễm phải tự mang kít xét nghiệm đến, nhân viên y tế chỉ thực hiện lấy mẫu giúp và báo kết quả. Việc tập trung đông người đến Trạm y tế để khai báo và lấy mẫu gây phiền hà và làm tăng nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng.

Báo cáo cũng đề cập tại một số địa phương có tình trạng nhiều người khi phát hiện mắc Covid-19 đã không khai báo với y tế địa phương mà tự điều trị tại nhà gây khó khăn cho địa phương, ngành y tế trong công tác giám sát, quản lý số lượng người mắc Covid-19 trên địa bàn, đồng thời tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh trong cộng đồng khi rác thải của những người mắc Covid-19 này không được xử lý đúng quy trình.

Theo phản ánh của người dân thì một trong những nguyên nhân của tình trạng này là do người dân không được hỗ trợ gì nhiều trong quá trình điều trị Covid-19 tại nhà.

Theo báo cáo, một trong những vấn đề được dư luận quan tâm trong tuần qua là nhiều địa phương đã ghi nhận số ca mắc Covid-19 mới ở trẻ em tăng cao, đặc biệt khi các học sinh mới đi học tập trung trở lại. Tuy nhiên, việc hướng dẫn về xét nghiệm, cách ly theo dõi sức khỏe đối với học sinh bị bệnh nền, quy trình xử lý khi có học sinh nhiễm Covid-19 ở trường học, thời gian cách ly tại nhà đối với học sinh là F1 hiện nay chưa thật rõ ràng, thống nhất.

Nhiều trường vẫn lúng túng khi có học sinh mắc Covid-19, mỗi trường xử lý một cách khác nhau, chưa thống nhất phương pháp chung. Nếu không có phương án chuẩn bị chu đáo, để xảy ra tình trạng mỗi trường xử lý một kiểu thì sẽ chưa bảo đảm an toàn phòng, chống lây nhiễm dịch ở trường học, gây rủi ro cho sức khỏe học sinh và thầy cô giáo dẫn đến phụ huynh không yên tâm, tin tưởng để cho con em đến trường, tác động bất lợi đến thực hiện chủ trương mở cửa trường học để học sinh học tập trung trong bối cảnh dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp.

Ngoài ra, trước những diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, nhu cầu về mặt hàng kít xét nghiệm nhanh Covid-19 đã gia tăng đột biến, trong khi chất lượng chưa được kiểm soát hiệu quả. Dư luận cho rằng, dịch Covid-19 vẫn đang tiếp tục diễn biến hết sức phức tạp, nhu cầu sử dụng các bộ kít xét nghiệm nhanh Covid-19 của người dân theo dự báo sẽ còn tăng cao và kéo dài. Trong khi đó, hiện nay, hơn 95% ca nhiễm Covid-19 được điều trị tại nhà và người bệnh phải tự lo mọi khoản chi phí điều trị, trong đó có chi phí xét nghiệm, đây là gánh nặng lớn đối với người dân.

Thường trực Ủy ban đề nghị các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc kinh doanh mặt hàng phục vụ phòng, chống dịch Covid-19 như thuốc điều trị, kít xét nghiệm, máy đo nồng độ oxy máu… nhằm góp phần chấm dứt tình trạng “loạn” giá các mặt hàng này và bảo vệ sức khỏe người dân, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.