Phiên họp sáng 28/11 của Quốc hội.

Mức tiền đặt trước từ 5% đến 20% với nhiều loại tài sản được ra bán đấu giá, giá trị tài sản khác nhau cơ bản phù hợp với thực tiễn, tạo điều kiện thu hút được nhiều người tham gia đấu giá, theo Bộ Tư pháp.

Sáng 28/11, Quốc hội thảo luận hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản.

Trước đó, dự án luật đã được thảo luận tại tổ, có ý kiến đề nghị nâng mức tiền đặt trước, quy định biên độ tiền đặt trước tùy theo giá trị tài sản; đối với một số tài sản đặc thù có thể nâng tiền đặt trước lên 50% giá khởi điểm hoặc nghiên cứu giao Chính phủ quy định chi tiết.

Ý kiến khác đề nghị bổ sung chế tài cụ thể xử lý người trúng đấu giá bỏ cọc (phạt tiền đặt cọc gấp đôi, bồi thường chi phí tổ chức đấu giá, không được tham gia đấu giá trong thời hạn nhất định, xử lý dân sự, hành chính, hình sự); sửa đổi quy định về thời hạn nộp tiền đặt trước và hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá; nghiên cứu bổ sung việc xử lý tiền đặt trước của người tham gia đấu giá cố tình ghi phiếu trả giá không hợp lệ.  

Tại báo cáo giải trình, tiếp thu các ý kiến đại biểu thảo luận tại tổ, Bộ Tư pháp - cơ quan chủ trì soạn thảo cho rằng mức tiền cọc 5-20% giá khởi điểm tài sản đấu giá như tại dự thảo luật là phù hợp thực tiễn, tạo điều kiện thu hút được nhiều người tham gia đấu giá.

Nếu nâng mức tiền đặt trước lên quá cao, sẽ có ít người đủ điều kiện tham gia đấu giá, tiềm ẩn nguy cơ thông đồng, móc nối để dìm giá, nhất là với những tài sản giá trị lớn như quyền sử dụng đất, Bộ Tư pháp giải thích.

Trong khi đó, các nước hiện không quy định cụ thể về tiền cọc đấu giá. Thay vào đó, các công ty đấu giá tự đưa ra mức tiền cọc theo loại tài sản, hình thức đấu giá.

Cũng theo Bộ Tư pháp, việc nộp tiền đặt trước là một trong các điều kiện để tham gia đấu giá. Sau khi trúng đấu giá thì khoản tiền này được chuyển thành tiền cọc để bảo đảm người trúng đấu giá thực hiện nghĩa vụ tài chính.

Việc xử lý tiền cọc trong trường hợp này được thực hiện theo quy định của Bộ luật Dân sự. Do đó, nếu người trúng đấu giá không ký hợp đồng mua bán hoặc không nộp tiền trúng đấu giá thì sẽ bị mất khoản tiền đặt cọc; trường hợp các bên đã ký hợp đồng mua bán tài sản thì việc xử lý tiền đặt cọc và phạt hợp đồng được thực hiện theo quy định của Hợp đồng và Bộ luật dân sự.

Thông lệ của đa số các nước, xuất phát từ việc đấu giá là quan hệ dân sự nên khi một bên vi phạm nghĩa vụ thanh toán thì bên vi phạm chịu chế tài quy định của pháp luật dân sự (mất tiền đặt cọc). Một số nước khác còn cấm người không nộp tiền trúng đấu giá tham gia đấu giá trong một thời hạn nhất định. Bên cạnh đó, để hạn chế tình trạng “cò mồi”, tham gia đấu giá nhằm mục đích trục lợi, dự thảo Luật quy định người tham gia đấu giá không trả giá, cố tình trả giá không hợp lệ (dưới giá khởi điểm, ghi phiếu sai) thì bị mất khoản tiền đặt trước.

Cơ quan soạn thảo cũng cho hay sẽ cùng các bộ, ngành nghiên cứu, hoàn thiện pháp luật chuyên ngành về điều kiện tham gia đấu giá, nhất là năng lực tài chính. Cùng đó, các cơ quan sẽ nghiên cứu chế tài xử lý với người trúng đấu giá nhưng bỏ cọc, như cấm tham gia đấu giá, phạt vi phạm hành chính, phạt vi phạm hợp đồng.

Thảo luận tại hội trường, một số vị đại biểu cũng đồng ý với mức đặt cọc 5-20% giá khởi điểm tài sản đấu giá.

Về tài sản đấu giá,Dự thảo nêu những loại sẽ bán thông qua đấu giá, như quyền sử dụng đất, quyền khai thác khoáng sản, sử dụng kho số viễn thông, tên miền Internet, nợ xấu và tài sản bảo đảm của khoản nợ.

Thảo luận ở tổ có ý kiến đề nghị không liệt kê các loại tài sản đấu giá, vì khó dự liệu hết những loại tài sản phát sinh trong tương lai. Cũng có ý kiến đề nghị không quy định bán đấu giá với các tài sản giá trị thấp.

Báo cáo giải trình của Bộ Tư pháp nêu, luật sửa đổi một số điều lần này kế thừa quan điểm Luật Đấu giá tài sản là luật hình thức. Tức là quy định trình tự, thủ tục đấu giá tài sản áp dụng thống nhất với pháp luật chuyên ngành. Do đó, dự thảo luật liệt kê các loại tài sản theo pháp luật chuyên ngành phải bán qua đấu giá, trong đó có tài sản quyền sử dụng đất để xây dựng dự án đầu tư, tài sản công là quyền sở hữu trí tuệ, phần mềm, cơ sở dữ liệu.

Dự thảo Luật quy định tiêu chuẩn, điều kiện với đấu giá viên, như phải có bằng tốt nghiệp đại học ngành luật, kinh tế, kế toán, tài chính, ngân hàng là phù hợp với tính chất, đặc điểm nghề nghiệp đấu giá liên quan đến việc xử lý tài sản. Tuy nhiên đấu giá viên không được miễn đào tạo nghề đấu giá như trước đây. Việc này, theo Bộ Tư pháp, đảm bảo tất cả người muốn hành nghề đấu giá đều phải qua khóa đào tạo nghề, nâng cao chất lượng hoạt động hành nghề của đội ngũ đấu giá viên.