Sáng 6/5, Thường trực Chính phủ làm việc với Ban Thường vụ Thành uỷ Hà Nội về tình hình phát triển kinh tế - xã hội 4 tháng đầu năm 2023 và kết quả giữa nhiệm kỳ Đại hội XVII của Đảng bộ TP. Hà Nội.

Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị.

Hà Nội dẫn đầu cả nước về thu hút vốn FDI

Báo cáo với Thường trực Chính phủ về tình hình phát triển kinh tế - xã hội 4 tháng đầu năm 2023 của Hà Nội, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, kinh tế tiếp tục phát triển và các cân đối lớn được đảm bảo.

Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) 4 tháng đầu năm ước tăng 1,6% (cùng kỳ tăng 6,0%). Các lĩnh vực dịch vụ đều tăng cao hơn cùng kỳ: tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 11,2% (cùng kỳ tăng 8,4%); tổng doanh thu ngành vận tải, kho bãi và dịch vụ hỗ trợ vận tải tăng 20,4% (cùng kỳ tăng 16,3%). 

Lũy kế 4 tháng đầu năm, thu hút gần 1,47 triệu lượt khách du lịch (gấp 2,1 lần so với cùng kỳ), trong đó, khách quốc tế (có lưu trú) đạt 1,015 triệu lượt (gấp 10 lần so với cùng kỳ).

Do ảnh hưởng của thị trường thế giới, kim ngạch xuất, nhập khẩu giảm. Lũy kế 4 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu đạt 5.313 triệu USD (giảm 1,3% so với cùng kỳ (4 tháng 2022 tăng 17,4%). Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa đạt 11.891 triệu USD, giảm 7% (4 tháng 2022 tăng 20,2%). 

Thu, chi ngân sách nhà nước 4 tháng đầu năm 2023 đều tăng. Tổng thu NSNN trên địa bàn TP. Hà Nội là 177.989 tỷ đồng (đạt 50,4% dự toán và tăng 21,6% so với cùng kỳ). Chi ngân sách địa phương là 22.582 tỷ đồng (đạt 21,5% dự toán và tăng 16,5% so với cùng kỳ).

Đối với thu hút đầu tư và doanh nghiệp đăng ký thành lập tăng. Lũy kế 4 tháng đầu năm 2023, thu hút 1,7 tỷ USD vốn FDI (bằng cả năm 2022), dẫn đầu cả nước về thu hút vốn FDI. 

Có 10.307 doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký thành lập với số vốn 93,08 nghìn tỷ đồng (tăng 13% về số lượng doanh nghiệp, giảm 24% vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2022). Lũy kế tổng số doanh nghiệp đăng ký trên địa bàn TP. Hà Nội đạt 359.600 doanh nghiệp.

Các lĩnh vực văn hóa, xã hội tiếp tục phát triển. Quản lý và phát triển đô thị tiếp tục chuyển biến; công tác phát triển nhà ở được quan tâm đẩy nhanh tiến độ. Công tác chăm sóc sức khỏe Nhân dân tiếp tục được cải thiện; quản lý chặt chẽ hoạt động hành nghề y, dược. Đảm bảo duy trì hệ thống giám sát, phát hiện bệnh truyền nhiễm, tiếp tục tiêm chủng phòng chống dịch bệnh COVID-19. 

Tỷ lệ bao phủ Bảo hiểm y tế (BHYT) đạt 92,9% dân số. Cải cách hành chính tiếp tục được đẩy mạnh; kỷ cương hành chính được củng cố; đẩy mạnh xây dựng, hoàn thiện thể chế phát triển Thủ đô.

An sinh xã hội được đảm bảo; công tác chăm lo Tết cho Nhân dân và đối tượng chính sách được thực hiện tốt; các chính sách xã hội được thực hiện kịp thời, đầy đủ, đúng đối tượng. 

Cùng với đó, TP. Hà Nội đã trao 1.778.951 suất quà cho các đối tượng chính sách ưu đãi người có công; người nghèo, đối tượng bảo trợ xã hội... với tổng kinh phí hơn 834, 8 tỷ đồng. 

Quý I/2023, đã giải quyết việc làm cho 44.573/162.000 lao động. Kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2022 theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022-2025 của TP. Hà Nội, tỷ lệ hộ nghèo còn 0,095%...

Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trần Sỹ Thanh đã đề xuất Thường trực Chính phủ 4 nhóm kiến nghị tạo động lực mới phát triển Thủ đô Hà Nội.

Công tác quy hoạch, xây dựng và quản lý đô thị được tăng cường 

Về kết quả giữa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội XVII của Đảng bộ TP. Hà Nội, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, Hà Nội đã thực hiện thành công mục tiêu kép vừa phòng, chống dịch bệnh Covid-19 và phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội. Cùng với kiểm soát được dịch Covid-19, Thành phố đã thực hiện tốt các giải pháp hỗ trợ, phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Hoàn thành công tác chi trả hỗ trợ cho 12/12 nhóm đối tượng khó khăn do ảnh hưởng bởi Covid-19.

Ngoài ra, UBND các quận, huyện, thị xã đã hỗ trợ cho 297.140 người thuộc 8 nhóm đối tượng với số tiền 315,65 tỷ đồng theo quy định một số chính sách đặc thù của TP. Hà Nội hỗ trợ đối tượng bị ảnh hưởng, gặp khó khăn do đại dịch Covid-19. Hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động. 

Đồng thời, thực hiện chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT), gia hạn thời hạn nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt và tiền thuê đất trong năm 2022...

Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn TP. Hà Nội giai đoạn 2021-2022 đạt 656.102 tỷ đồng, đạt 119,9% dự toán Trung ương giao. Tổng chi ngân sách 178.465 tỷ đồng, đạt 82,8% dự toán giao. Tổng mức kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn 2021-2025 của TP. Hà Nội là 364.678 tỷ đồng; kế hoạch vốn trung hạn đã bố trí năm 2021, 2022, 2023 hơn 143.770 tỷ đồng, đạt 39,7% tổng kế hoạch vốn.

Từ năm 2021 đến hết tháng 3/2023, thu hút đầu tư xã hội đạt 953.960 tỷ đồng, bằng 30,8% cận dưới chỉ tiêu 5 năm 2021-2025. Thu hút vốn FDI đạt gần 3.420 tỷ USD (bằng gần 13% của giai đoạn 2016-2020). Có 60.967 doanh nghiệp đăng ký thành lập (bằng 48,4% của giai đoạn 2016-2020) với số vốn 744.000 tỷ đồng.

Tăng trưởng kinh tế được duy trì, bình quân 2 năm 2021-2022, GRDP tăng 5,86%, mức khá thấp so với chỉ tiêu đề ra giai đoạn 2021-2025 là từ 7,5-8,0%. Thu nhập tính theo GRDP năm 2022 đạt bình quân 141,8 triệu đồng/người (khoảng 5.950 USD), tăng 18,1 triệu đồng so với năm 2020, bình quân tăng 7,07%/năm. 

Tổng số vốn đầu tư xã hội 2 năm 2021-2022 là 872.200 tỷ đồng, đạt 28,14% cận dưới chỉ tiêu 5 năm 2021-2025 đề ra.

Công tác quy hoạch, xây dựng và quản lý đô thị được tăng cường. Phát triển hạ tầng giao thông, một khâu đột phá của nhiệm kỳ được tập trung đẩy mạnh, trong đó có một số công trình quy mô lớn, quan trọng như: đưa vào vận hành Đường sắt đô thị Hà Nội số 2A, Cát Linh - Hà Đông; đẩy nhanh tiến độ để đưa vào vận hành trong năm 2023 tuyến đường sắt Nhổn – ga Hà Nội; hoàn thiện thủ tục để khởi công trong năm 2023 Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội; đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành trong năm 2023 Cầu Vĩnh Tuy giai đoạn 2.

Phát triển kinh tế nông thôn và xây dựng nông thôn mới tiếp tục được đẩy mạnh. Đến nay, toàn bộ 382 xã và 15 huyện, thị xã đã đạt chuẩn nông thôn mới (tăng thêm 14 xã và 2 huyện so với đầu nhiệm kỳ); 111 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 20 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, trong đó 2 huyện Đan Phượng và Thanh Trì có 100% số xã đạt chuẩn NTM nâng cao.

TP. Hà Nội tiếp tục đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Hà Nội tiếp tục giữ vững là lá cờ đầu toàn quốc về các tiêu chí: Quy mô giáo dục, mạng lưới trường lớp, chất lượng giáo dục mũi nhọn, số học sinh đạt giải cao trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia và quốc tế.

An sinh xã hội được đảm bảo; phúc lợi xã hội, chất lượng cuộc sống được nâng cao. Hệ thống y tế, chăm sóc sức khỏe người dân được quan tâm. Đầu tư cơ sở hạ tầng được đẩy mạnh; ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong khám, chữa bệnh và y tế dự phòng. TP. Hà Nội đã nâng mức trợ cấp xã hội (từ 360.000 đồng lên 440.000 đồng), mở rộng thêm 3 nhóm đối tượng bảo trợ xã hội (BTXH) được trợ cấp tại cộng đồng và 7 nhóm đối tượng được tiếp nhận vào chăm sóc tại các cơ sở trợ giúp xã hội…

Nhiều kiến nghị “gỡ khó” cho dự án Vành đai 4 – Vùng Thủ đô

Để hoàn thành những mục tiêu, nhiệm vụ đề ra, tiếp tục tạo động lực mới trong quá trình phát triển Thủ đô, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trần Sỹ Thanh nêu 5 nhóm kiến nghị. 

Cụ thể, nhóm kiến nghị thứ nhất về dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô, TP. Hà Nội có 3 kiến nghị cụ thể. Một là về các nội dung phê duyệt các dự án thành phần sử dụng vốn đầu tư công trong trường hợp tổng mức đầu tư cao hơn sơ bộ tổng mức đầu tư tại chủ trương đầu tư.

TP. Hà Nội đề nghị Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành cho phép tỉnh Hưng Yên phê duyệt các dự án thành phần sử dụng vốn đầu tư công trong trường hợp tổng mức đầu tư cao hơn sơ bộ tổng mức đầu tư tại chủ trương đầu tư. 

Đồng thời tổng hợp, gửi UBND TP. Hà Nội là cơ quan đầu mối để chủ trì tổng hợp các nội dung liên quan, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét quyết định việc điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án trong trường hợp phát sinh các yếu tố dẫn đến phải điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án (nếu có).

Trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện dự án đầu tư, cho phép TP. Hà Nội chủ động thực hiện điều hòa, điều chỉnh cơ cấu tổng mức đầu tư giữa các dự án thành phần 1.1 và 2.1 trong trường hợp tổng mức đầu tư của từng dự án thành phần vượt (có dự án tăng/giảm) nhưng tổng mức đầu tư của cả 2 dự án thành phần này không vượt sơ bộ tổng mức đầu tư tại chủ trương đầu tư, được thực hiện đồng thời với việc thực hiện nội dung điều chỉnh chủ trương dự án (nếu có).

Hai là để giải quyết triệt để các khó khăn, vướng mắc đối với việc triển khai các tiểu dự án trong dự án PPP, đồng thời quản lý chặt chẽ nguồn vốn đầu tư công và đẩy nhanh tiến độ thi công toàn tuyến bao gồm 3 cầu lớn (Hồng Hà, Mễ Sở và Hoài Thượng) và hệ thống đường song hành do 3 địa phương đồng loạt triển khai; 

Hà Nội kiến nghị Chính phủ chấp thuận chủ trương giao UBND TP. Hà Nội là cơ quan chủ quản, quyết định đầu tư tiểu dự án đầu tư công trong dự án PPP. 

Tuy nhiên việc triển khai theo phương án này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính cần tham mưu cho Chính phủ xem xét điều chỉnh, sửa đổi Luật PPP, Nghị định số 99/2021/NĐ-CP ngày 11/11/2021 của Chính phủ về việc thanh toán tiểu dự án sử dụng vốn đầu tư công trong dự án PPP.

Ba là về việc áp dụng cơ chế đặc thù của Dự án đường Vành đai 4, TP.Hà Nội kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn về việc cho phép nhà đầu tư dự án theo hình thức PPP và BOT (Dự án thành phần 3) được áp dụng cơ chế đặc thù về khai thác mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường như nhà thầu thi công dự án được quy định tại Điểm d Khoản 1 Điều 3 Nghị quyết số 56 ngày 16/6/2022 của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô.

Nhóm kiến nghị thứ hai có 7 kiến nghị cụ thể về các tuyến đường sắt đô thị. Theo đó, ngoài tuyến đường sắt đô thị của Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông (tuyến 2A) đang khai thác, tuyến Nhổn - ga Hà Nội hiện đang triển khai thi công, 7 tuyến còn lại (tuyến số 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8) đều chưa được triển khai. 

Trên cơ sở đó, TP. Hà Nội kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quyết định cụ thể về chủ trương đầu tư, nguồn vốn, cho ý kiến về chủ trương đầu tư nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai thủ tục, đầu tư xây dựng...

Trong đó, thành phố kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sớm xem xét phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội (đề xuất trong tháng 5-2023) và cho phép UBND TP. Hà Nội được thực hiện thanh toán từ nguồn vốn ứng trước của ngân sách TP. để giải ngân thanh toán cho các nhà thầu, tư vấn của dự án trong thời gian hoàn chỉnh các thủ tục phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư, điều chỉnh dự án và gia hạn các khoản vay ODA của dự án. 

Đối với tuyến đường sắt đô thị TP. Hà Nội tuyến số 5 (Văn Cao - Ngọc Khánh - Láng Hòa Lạc), để bảo đảm việc cân đối nguồn lực trong việc thực hiện dự án, Hà Nội kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, ưu tiên cho TP. Hà Nội sử dụng nguồn vốn từ nguồn ODA để đầu tư dự án.

Nhóm kiến nghị thứ ba gồm 4 kiến nghị về lĩnh vực nhà ở. Trong đó, đáng chú ý, về phát triển nhà ở xã hội, Hà Nội kiến nghị Chính phủ cho phép được quyết định hình thức thực hiện nghĩa vụ phát triển nhà ở xã hội đối với quỹ đất ở 20% thuộc các dự án có quy mô ≥ 2ha được nộp bằng tiền, tạo nguồn lực đầu tư xây dựng các khu nhà ở xã hội tập trung. Thành phố cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính sớm hướng dẫn thực hiện việc quản lý, sử dụng khoản tiền sử dụng đất phải nộp đối với quỹ đất 20% tại các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị.

Nhóm kiến nghị thứ tư gồm 3 kiến nghị về đất đai. Cụ thể, về hoàn thiện khung pháp lý cho hoạt động của Quỹ Phát triển đất, thành phố kiến nghị, trong thời gian chờ Chính phủ ban hành nghị định, Thủ tướng Chính phủ cho phép thành phố được ứng vốn từ Quỹ Phát triển đất để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch, trong đó đối tượng ứng vốn bao gồm cả các dự án đầu tư công, dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đất đấu giá quyền sử dụng đất.

Về giá đất, Hà Nội kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao các Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 theo hướng áp dụng hệ số điều chỉnh giá đất (K) để xác định: Giá thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; giá trị quyền sử dụng đất khi cổ phần hóa; giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất; giá bồi thường giải phóng mặt bằng. 

Ngoài ra, TP. Hà Nội kiến nghị Thủ tướng Chính phủ sớm xem xét chấp thuận chủ trương chuyển mục đích đất trồng lúa đối với 8 cụm công nghiệp trên địa bàn thành phố (UBND thành phố đã báo cáo).

Nhóm kiến nghị thứ năm là về tăng cường phân cấp, ủy quyền cho TP. Hà Nội. Hiện nay, TP. Hà Nội đang phối hợp Bộ Tư pháp xây dựng Luật Thủ đô sửa đổi với 9 nhóm chính sách lớn, trong đó đề xuất Thủ tướng Chính phủ ủy quyền cho TP. Hà Nội 10 nội dung thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ theo quy định của pháp luật hiện hành.

Ngoài các nội dung tại Báo cáo số 394 ngày 5/5/2023 của Ban Thường vụ Thành ủy, TP. Hà Nội tiếp tục đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét, ủy quyền thêm 2 nội dung. Đó là kiến nghị ủy quyền cho Hà Nội chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở (để bán, cho thuê, cho thuê mua), khu đô thị có quy mô sử dụng đất từ 300ha trở lên hoặc quy mô dân số từ 50.000 người trở lên; dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp; 

Khu công nghệ cao (theo quy định của Điều 31 của Luật Đầu tư); ủy quyền cho thành phố Hà Nội quyết định chuyển mục đích sử dụng từ 10ha đất trồng lúa trở lên; từ 20ha đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng trở lên, phù hợp với Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất (theo quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 58 Luật Đất đai).