Doanh nghiệp cần đầu tư đúng chuẩn để trở thành điểm đến của nhà mua hàng toàn cầu.

Điểm đến của nhà mua hàng toàn cầu

Thị trường quốc tế đang chứng kiến sự dịch chuyển mạnh mẽ khi nhiều tập đoàn bán lẻ và nhà mua hàng lớn lựa chọn Việt Nam như một điểm đến chiến lược. Đây là tín hiệu tích cực, nhưng cũng đi kèm với những yêu cầu khắt khe về chất lượng, tiêu chuẩn hàng hóa và trách nhiệm xã hội.

Ông Mirash Basheer, Giám đốc Công ty May Exports Việt Nam thuộc Lulu Group cho biết, từ năm 2011 tập đoàn đã bắt đầu nhập khẩu sản phẩm từ Việt Nam sang Trung Đông. Hiện Lulu có chi nhánh tại 6 quốc gia trong khu vực, nhập khẩu hàng hóa từ hơn 30 quốc gia, trong đó Việt Nam được xem là đối tác chiến lược hàng đầu.

Ở châu Âu, nhu cầu tiêu dùng bền vững mở ra cơ hội lớn cho ngành gỗ, nội thất Việt Nam. Ông Per Ljungblad, Quản lý phát triển ngành hàng sợi tự nhiên khu vực Đông Nam Á của Tập đoàn IKEA cho hay, người tiêu dùng Bắc Âu ưa chuộng sản phẩm thiết kế tối giản, thân thiện môi trường, giảm phát thải CO2 và minh bạch nguồn gốc. Đây cũng là điểm mạnh của doanh nghiệp Việt nếu đầu tư bài bản vào chứng chỉ môi trường quốc tế và chuỗi cung ứng xanh.

Một trong những lợi thế rõ nét là nguồn nguyên liệu tự nhiên sẵn có. Ví dụ, tre và trúc, biểu tượng của Việt Nam đang ngày càng được ưa chuộng tại thị trường EU nhờ đặc tính bền vững. Nếu biết khai thác, kết hợp với lợi thế địa phương, Việt Nam hoàn toàn có thể phát triển những dòng sản phẩm đặc trưng, giảm sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu và khẳng định thương hiệu trên bản đồ nội thất xanh toàn cầu.

Không chỉ các tập đoàn quốc tế như Lulu Group hay IKEA, ngay tại Việt Nam, nhiều hệ thống bán lẻ lớn cũng đang đóng vai trò cầu nối để đưa nông sản, đặc sản Việt Nam ra thế giới. Ông Paul Lê, Phó chủ tịch Central Retail Việt Nam cho hay, tập đoàn đang xúc tiến nhiều kế hoạch đưa hàng Việt ra thị trường cao cấp.

Cần làm chủ nguồn nguyên liệu

Tuy nhiên, đằng sau cơ hội là những thách thức lớn. Theo ông Tạ Hoàng Linh, Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường nước ngoài (Bộ Công thương), trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động, việc tìm kiếm hướng đi mới để bảo đảm sự phát triển bền vững cho xuất khẩu Việt Nam là hết sức cấp thiết.

Với kim ngạch xuất khẩu năm 2024 đạt trên 405,5 tỷ USD, Việt Nam đã khẳng định vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Song, sự phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống khiến doanh nghiệp dễ bị tổn thương trước các rào cản thương mại, biến động địa chính trị và xu hướng bảo hộ gia tăng.

Bà Veronica Alcaraz Silva, Trưởng đại diện Coppel Việt Nam cho rằng, muốn duy trì lợi thế cạnh tranh, Việt Nam cần chủ động hơn về nguồn cung nguyên phụ liệu, nhất là ở các ngành như dệt may, da giày, điện tử. “Các thị trường sẽ dần siết chặt quy định về tỷ lệ nội địa hóa và truy xuất nguồn gốc. Đây vừa là thách thức, vừa là động lực để doanh nghiệp Việt nâng cấp chuỗi cung ứng khi xuất khẩu hàng hoá cho các nhà mua hàng toàn cầu”, bà Silva chia sẻ.

Theo bà Silva, thị trường Mỹ Latinh, đặc biệt là Mexico hiện có tiêu chuẩn không quá khắt khe, mở ra cơ hội để Việt Nam đa dạng hóa sản phẩm và thị trường. Tuy nhiên, để tận dụng ưu đãi từ các FTA, doanh nghiệp phải bảo đảm quy tắc xuất xứ hàng hóa.

Chung quan điểm, ông Huỳnh Lê Đại Thắng, Ủy viên Ban chấp hành HAWA - Giám đốc Công ty TNHH Đồ gỗ Nghĩa Sơn cho biết, EU là thị trường tiêu chuẩn cao, đặc biệt, kể từ ngày 30/12/2025, toàn bộ sản phẩm gỗ xuất khẩu sang khối này phải đáp ứng Quy định EUDR, bao gồm khả năng truy xuất nguồn gốc và cam kết không gây mất rừng, suy thoái rừng kể từ ngày 31/12/2020. “Nếu doanh nghiệp không đáp ứng, nguy cơ bị hải quan EU từ chối, thậm chí hủy hàng là rất rõ ràng”, ông Thắng cảnh báo.

“Doanh nghiệp muốn gia nhập thị trường mới phải nghiên cứu kỹ lưỡng thị hiếu, tiêu chuẩn, từ đó đầu tư đúng hướng. Nếu biết tận dụng FTA, chủ động vượt qua hàng rào kỹ thuật, đẩy mạnh chuyển đổi xanh, số và đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể nâng cao vị thế, trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu”, ông Thắng nói

Thực tế, nhiều doanh nghiệp đã chuẩn bị từ 2 năm trước, nhưng không ít đơn vị vẫn lúng túng. Đây là thách thức lớn, bởi không phải doanh nghiệp nào cũng ý thức đầy đủ về tiêu chuẩn nhập khẩu khắt khe. Do đó, HAWA đang đẩy mạnh công tác hỗ trợ và đào tạo cho hội viên.

Ông Thắng cũng dẫn chứng, để xuất khẩu cho Tập đoàn IKEA, Công ty Nghĩa Sơn từng gặp nhiều khó khăn trong khâu đánh giá nhà cung cấp. Nhưng sau khi tự nâng cấp, đầu tư theo đúng theo chuẩn, hiện Nghĩa Sơn đã có nhiều đơn hàng từ nhà nhập khẩu này.