Theo Báo cáo Ước tính Toàn cầu mới do Education Cannot Wait (ECW), Quỹ toàn cầu dành cho giáo dục trong các trường hợp khẩn cấp và khủng hoảng kéo dài của Liên hợp quốc, số lượng trẻ em trong độ tuổi đi học bị ảnh hưởng bởi các cuộc khủng hoảng trên toàn thế giới cần được hỗ trợ khẩn cấp để có thể tiếp cận các hoạt động giáo dục chất lượng đang tăng nhanh chóng.

Báo cáo trên đây cho thấy con số này đã tăng thêm khoảng 35 triệu trẻ em và thanh thiếu niên trong ba năm qua và đạt 234 triệu vào cuối năm 2024.

Các cuộc xung đột phức tạp cùng các hiện tượng thời tiết và khí hậu khắc nghiệt đang diễn ra ngày một thường xuyên và nghiêm trọng hơn đang gây nguy hiểm cho cuộc sống hiện tại và tương lai của con số trẻ em đang tăng nhanh này. Theo báo cáo, người tị nạn, trẻ em di cư trong nước, trẻ em gái và trẻ em khuyết tật là những đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất.

Trong khi nhu cầu đang tăng lên, báo cáo mới nhấn mạnh rằng sau nhiều năm tăng trưởng đáng kể, nguồn tài trợ cho viện trợ giáo dục nhân đạo hiện đã đình trệ. Tỷ lệ tổng viện trợ phát triển chính thức (ODA) phân bổ cho giáo dục cũng đã giảm trong những năm gần đây. Theo Liên hợp quốc, hàng năm cần lấp đầy khoản thiếu hụt tài chính 100 tỷ đô la Mỹ để đạt được các mục tiêu giáo dục ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình thấp được nêu trong Mục tiêu phát triển bền vững (SDG).

"Nhân Ngày Giáo dục Quốc tế năm nay, chúng tôi muốn gióng lên hồi chuông cảnh báo. Gần một phần tư tỷ trẻ em gái và trẻ em trai bị ảnh hưởng bởi các cuộc khủng hoảng trên toàn thế giới đang bị từ chối quyền cơ bản được hưởng một nền giáo dục chất lượng. Cần thiết phải có thêm nguồn tài trợ từ các nhà tài trợ khu vực công cũng như tư nhân để cung cấp cho các em cơ hội học tập chất lượng và cơ hội được bảo vệ mà các em xứng đáng được hưởng. Yasmine Sherif, Giám đốc điều hành của Education Cannot Wait cho biết: "Khai mở tiềm năng để các em phát triển và trở thành những người tạo ra sự thay đổi tích cực chính là khoản đầu tư mang tính chuyển đổi lớn nhất mà chúng ta có thể thực hiện để đẩy nhanh tiến độ đạt các Mục tiêu Phát triển Bền vững".

Báo cáo nhấn mạnh việc tiếp xúc với xung đột vũ trang, bị di dời cưỡng bức, nguy cơ do biến đổi khí hậu, dịch bệnh và các thách thức kinh tế xã hội gây ra mối đe dọa lâu dài đối với sức khỏe, giáo dục và hạnh phúc của trẻ em. Báo cáo cũng khẳng định các cuộc khủng hoảng đang ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn, lan rộng hơn và để lại những hệ quả có liên quan với nhau. Trong năm năm qua, số lượng các cuộc xung đột toàn cầu đã tăng gấp đôi, trong đó có 50 quốc gia phải trải qua mức độ xung đột cực đoan, cao hoặc hỗn loạn trong năm 2024.

Tình trạng khẩn cấp toàn cầu thầm lặng

Trong số 234 triệu trẻ em và thanh thiếu niên bị ảnh hưởng bởi khủng hoảng được xác định trong báo cáo, 85 triệu (37%) hoàn toàn không được đến trường. Trong số 85 triệu này:

• 52% là trẻ em gái.
• 17% (tương đương với 15 triệu) là trẻ em tị nạn hoặc phải di dời trong nước.
• Trên 20% là trẻ em khuyết tật.

Trẻ em bị ảnh hưởng bởi năm cuộc khủng hoảng kéo dài – Sudan, Afghanistan, Ethiopia, Cộng hòa Dân chủ Congo và Pakistan – chiếm gần một nửa số trẻ em không được đến trường.

Gần một phần ba số trẻ em trong độ tuổi tiểu học bị ảnh hưởng bởi khủng hoảng không được đến trường (52% là trẻ em gái). Việc tiếp cận giáo dục trung học cũng khó khăn không kém: 36% trẻ em trong độ tuổi trung học cơ sở và 47% trẻ em trong độ tuổi trung học phổ thông không được tiếp cận giáo dục.

Ngay cả khi đã đến trường, nhiều trẻ em bị ảnh hưởng bởi khủng hoảng vẫn bị tụt hậu. Chỉ có 17% trẻ em trong độ tuổi tiểu học bị ảnh hưởng bởi khủng hoảng đạt được trình độ đọc hiểu tối thiểu vào cuối bậc tiểu học. Đáng chú ý, các trẻ em gái ở trường tiểu học luôn có thành tích học tập tốt hơn các bạn nam cùng trang lứa, chiếm 52% trong nhóm này.

Khoảng một nửa số trẻ em trong độ tuổi đi học bị ảnh hưởng bởi khủng hoảng trên toàn cầu sống ở vùng cận Sahara châu Phi. Báo cáo xác định tiểu vùng này đang phải đối mặt với những thách thức phức tạp nhất trong việc đảm bảo quyền giáo dục của mọi trẻ em.

Báo cáo cũng nhấn mạnh rằng biến đổi khí hậu đang làm tăng tần suất và mức độ nghiêm trọng của các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt, khiến nhiều trẻ em phải bỏ học hơn. Trong năm 2024, lũ lụt lớn đã tàn phá các khu vực Sahel, Đông Phi và Trung Á, trong khi hạn hán nghiêm trọng xảy ra ở Tây Bắc và Nam Phi cũng như một số khu vực ở châu Mỹ. Những tác động kép của các cuộc khủng hoảng này đã làm trầm trọng thêm tình trạng mất an ninh lương thực và tạo ra làn sóng di dời kỷ lục trên toàn cầu.  

Để giải quyết những thách thức có liên quan lẫn nhau nói trên, ECW và các đối tác chiến lược toàn cầu đang kêu gọi thêm 600 triệu đô la Mỹ để thực hiện các mục tiêu được nêu trong kế hoạch chiến lược bốn năm của Quỹ. Với nguồn tài chính tăng lên từ các nhà tài trợ khu vực công, khu vực tư nhân và các cá nhân có nguồn tài sản ròng cao, ECW và các đối tác đặt mục tiêu tiếp cận 20 triệu trẻ em bị ảnh hưởng bởi khủng hoảng, đem đến cho các em sự an toàn, cơ hội và hy vọng về một nền giáo dục chất lượng vào năm 2026.