Tập trung xử lý tình trạng suy giảm chất lượng không khí

Những ngày thời tiết cực đoan với mây mù dày, nhiệt độ thấp và nghịch nhiệt đã khiến chỉ số AQI tại nhiều khu vực của Hà Nội rơi vào mức xấu và rất xấu. Chất lượng không khí suy giảm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng lẫn hoạt động kinh tế.

Trong bối cảnh đó, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Vũ Đại Thắng ban hành Chỉ thị số 19/CT-UBND, yêu cầu toàn hệ thống thực thi các nhóm nhiệm vụ cấp bách ngay trong tháng 12/2025, bám sát tinh thần Kết luận số 244-KL/TW của Bộ Chính trị.

Ảnh minh họa.

Với Sở Nông nghiệp và Môi trường, trách nhiệm điều phối và xử lý tình huống ô nhiễm không khí nghiêm trọng được nhấn mạnh, bao gồm chủ động tham mưu cơ chế phối hợp liên vùng và kiểm tra toàn bộ khu xử lý chất thải rắn. Sở phải yêu cầu các đơn vị vận hành liên tục, tránh phát tán bụi mùi và báo cáo hàng tuần trong tháng 12.

Nhiệm vụ giám sát chất lượng vệ sinh môi trường theo phân cấp cũng được tăng cường, nhất là tại các tuyến trọng điểm. Việc phun sương dập bụi và rửa đường phải diễn ra thường xuyên cùng công tác truyền thông về hiện trạng và dự báo chất lượng môi trường không khí.

Sở Xây dựng được giao trách nhiệm siết kiểm soát tại 100% công trường, buộc áp dụng biện pháp che chắn, phun sương, rửa xe khi ra khỏi công trường, bao phủ phế thải dạng rời và hoàn thiện hệ thống giám sát bụi tại các công trình quy mô trên 1 ha trong tháng 12/2025. Hệ thống phun sương cố định tại khu dân cư tập trung cũng phải được triển khai ngay.

Sở Xây dựng phối hợp với Công an TP. Hà Nội và chính quyền cơ sở kiểm tra các hoạt động xây dựng, vận tải có nguy cơ phát tán bụi; đồng thời tạm dừng cấp phép thi công đào đường trong giai đoạn chất lượng không khí ở mức nghiêm trọng.

Công an TP. Hà Nội bắt đầu đợt cao điểm xử lý các vi phạm như chở vật liệu xây dựng không che chắn, làm rơi vãi, đốt chất thải rắn công nghiệp và rác sinh hoạt trái quy định. Hệ thống camera an ninh, camera giao thông tích hợp AI được yêu cầu đồng bộ hạ tầng để phục vụ giám sát và xử lý vi phạm kịp thời.

Triển khai mạnh mẽ từ y tế, giáo dục đến các xã, phường và cơ sở sản xuất

Ngành y tế được giao nhiệm vụ phối hợp truyền thông để khuyến cáo người dân, đặc biệt là nhóm dễ tổn thương như người già, trẻ em và người mắc bệnh nền hô hấp, hạn chế tối đa các hoạt động ngoài trời khi VN_AQI tăng cao.

Các cơ sở y tế phải có kế hoạch dự phòng, trang thiết bị và phương tiện để ứng phó khi môi trường không khí suy giảm nghiêm trọng. Sở Giáo dục và Đào tạo phải hướng dẫn trường học điều chỉnh hoạt động ngoài trời, thậm chí tạm dừng học tập khi có cảnh báo từ Sở Nông nghiệp và Môi trường.

Sở Dân tộc và Tôn giáo triển khai tuyên truyền tại các cơ sở tôn giáo và cộng đồng dân cư nhằm hạn chế đốt vàng mã và xây dựng phương án truyền thông dài hạn để thay đổi thói quen, tiến tới chấm dứt tình trạng này. Đây là một trong những nguồn đốt gây phát tán bụi mịn và khí độc mà Hà Nội kiên quyết kiểm soát.

Chỉ thị giao trách nhiệm đặc biệt rõ ràng cho Chủ tịch UBND các xã, phường. Các địa phương phải tăng cường kiểm tra, giám sát công trường xây dựng, xử lý nghiêm phương tiện không che chắn kỹ, hành vi đốt rơm rạ và chất thải.

Đồng thời, chính quyền cơ sở phải chủ động chỉ đạo đơn vị vệ sinh môi trường tăng tần suất quét đường, hút bụi, rửa đường vào ban đêm và sáng sớm trước 6h để giảm tích tụ bụi trước giờ cao điểm. Công tác kiểm tra nguồn thải tại cơ sở công nghiệp, làng nghề và cơ sở tái chế phải hoàn thành trước ngày 15/12/2025. Việc tổ chức tổng vệ sinh môi trường vào cuối tuần được duy trì định kỳ để nâng cao nhận thức và huy động cộng đồng giám sát các hành vi gây ô nhiễm. Chủ tịch UBND các xã, phường chịu trách nhiệm nếu để xảy ra đốt rác, vàng mã, tập kết rác thải sai quy định gây ô nhiễm không khí.

Nhóm cơ sở sản xuất có lưu lượng xả bụi, khí thải lớn được yêu cầu rà soát và đảm bảo hệ thống xử lý khí thải vận hành hiệu quả, không xả thải chưa qua xử lý trong mọi trường hợp. Từ nay đến 31/12/2025, các cơ sở phải hoàn tất bảo dưỡng, tăng tần suất kiểm tra thiết bị, điều chỉnh giảm công suất hoặc chuyển giờ hoạt động của công đoạn phát sinh nhiều bụi sang thời điểm khí hậu thuận lợi. Số liệu quan trắc khí thải tự động phải truyền liên tục về Sở Nông nghiệp và Môi trường.

Đối với Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội và các đơn vị thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải, Chỉ thị yêu cầu chủ động phối hợp với xã, phường để tăng cường vệ sinh môi trường, gồm quét đường, hút bụi, rửa đường và phun sương tại các trục giao thông chính và cửa ngõ đô thị. Những biện pháp này nhằm hạ nồng độ bụi, giảm tác động tới cư dân đô thị trong bối cảnh điều kiện khí tượng khiến ô nhiễm có xu hướng tích tụ.

Chỉ thị số 19/CT-UBND yêu cầu toàn bộ sở, ngành, địa phương triển khai ngay từ ngày ban hành và hoàn thành các nhiệm vụ cấp bách trong tháng 12/2025. Sở Nông nghiệp và Môi trường được giao tổng hợp báo cáo hằng tuần để báo cáo UBND TP. Hà Nội. Đây là quy trình giám sát chặt chẽ nhằm bảo đảm tiến độ và trách nhiệm giải trình, thể hiện quyết tâm của Hà Nội trong việc bảo vệ sức khỏe người dân và duy trì chất lượng môi trường đô thị.

Việc siết kỷ luật, tăng cường kiểm tra và giao nhiệm vụ rõ ràng cho từng cơ quan, từng cấp chính quyền là thông điệp mạnh mẽ của Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Vũ Đại Thắng về trách nhiệm bảo vệ môi trường không khí. Trong bối cảnh ô nhiễm diễn biến phức tạp, hệ thống quản lý đô thị muốn vận hành hiệu quả đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ, hành động quyết liệt và sự tham gia tự giác của mỗi người dân.