Giữa hơn 500 gian hàng hội tụ doanh nghiệp đến từ Đức, Italia, Nhật Bản, Thái Lan cùng hàng chục nghìn kết nối toàn cầu tại triển lãm, câu chuyện của ông Ogawa Tsuyoshi, Giám đốc Công ty TNHH TKR Manufacturing Việt Nam trở thành điểm nhấn thú vị.

Ảnh minh họa.

TKR là doanh nghiệp 100% vốn Nhật Bản, hiện có nhà máy với hơn 500 lao động tại Việt Nam, bên cạnh cơ sở ở Malaysia, Mexico và Trung Quốc.

Trong nhiều năm qua, TKR chỉ tham gia FBC với vai trò tìm kiếm nhà cung cấp, nhưng năm nay, họ lần đầu tiên dựng gian hàng trưng bày sản phẩm và dịch vụ. Ông Ogawa chia sẻ, chúng tôi muốn giới thiệu không chỉ sản phẩm mà còn cách thức cung cấp dịch vụ, đáp ứng nhu cầu khách hàng. Đây cũng là cơ hội hợp tác, vì có những dịch vụ một công ty đơn lẻ không thể cung cấp. Nếu kết nối cùng nhau, chúng ta có thể làm được nhiều hơn.

Đằng sau gian hàng giản dị ấy, TKR đã đặt ra những mục tiêu táo bạo: doanh thu năm 2025 dự kiến đạt 1.244 tỷ đồng, lợi nhuận 62 tỷ đồng; đến năm 2027, doanh thu tăng gấp rưỡi, lợi nhuận gần gấp đôi.

Công ty dự kiến xây dựng nhà máy thứ ba, đầu tư thiết bị gia công lắp ráp bảng mạch và mở rộng đơn hàng trọn gói. Câu chuyện của TKR phần nào phản ánh thực trạng chung của nhiều doanh nghiệp Việt, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs), khi cơ hội tuy rộng mở nhưng vẫn phải đối mặt nhiều rào cản.

Theo ông Nguyễn Mạnh Linh, Phó trưởng phòng nghiên cứu công nghiệp, Viện nghiên cứu Chiến lược, Bộ Công thương, ba nút thắt lớn nhất trong 5 năm qua gồm thị trường, công nghệ và kết nối.

Thị trường nội địa còn nhỏ, xuất khẩu biến động, khiến doanh nghiệp phụ thuộc khách hàng nước ngoài; công nghệ chưa theo kịp chuẩn mực quốc tế trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo và công nghệ số thay đổi nhanh; đồng thời sự thiếu liên kết chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp FDI và nội địa vẫn là điểm yếu kéo dài.

Những chia sẻ này được cộng hưởng bởi quan điểm từ doanh nghiệp quốc tế. Bà Trần Minh Hòa, Trưởng ban Kết nối Giao thương, Liên minh Hỗ trợ Công nghiệp Việt Nam nhận định thách thức lớn nhất hiện nay là tiêu chuẩn chất lượng và năng lực cạnh tranh về giá.

Doanh nghiệp Việt còn khoảng cách lớn với chuẩn quốc tế trong khi khách hàng từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan vốn quen với nguồn cung ổn định và giá rẻ từ Trung Quốc. Việc thiếu cơ sở dữ liệu minh bạch cũng khiến quá trình tìm kiếm nhà cung cấp trong nước kém hiệu quả.

Không chỉ vậy, khoảng cách số hóa cũng là vấn đề đáng lo ngại. Ông Nguyễn Hoàng Dũng, Phó tổng Giám đốc Digiwin Việt Nam nhấn mạnh, doanh nghiệp Đài Loan đã chuyển đổi số từ vài chục năm trước, Trung Quốc cũng triển khai hơn 20 năm, trong khi phần lớn SMEs Việt chỉ mới bắt đầu cách đây 5-6 năm. Sự chậm trễ này khiến doanh nghiệp Việt chịu áp lực cạnh tranh ngày càng lớn ngay trên sân nhà.

Thực tế cho thấy để lọt vào chuỗi cung ứng toàn cầu, câu chuyện không chỉ là năng lực mà còn là sự kiên trì để đạt chuẩn quốc tế. Ông Phan Tiến Dũng, Giám đốc Công ty Âu Lạc chia sẻ về hành trình một năm vất vả để lấy chứng nhận GlobalGAP khi hợp tác với đối tác Mỹ, chúng tôi phải thay đổi từ nguồn nước, đất trồng đến quy trình sản xuất. Rất gian nan, nhưng khi đạt được chứng nhận, cánh cửa thị trường Mỹ mở ra.

Trong khi các doanh nghiệp FDI mang đến góc nhìn ngoại nhập, thì những doanh nghiệp nội địa lại minh chứng cho sự bền bỉ và kiên trì hội nhập. Công ty Cổ phần Công nghiệp TCI, sau 19 năm hoạt động, đã trở thành nhà cung cấp linh kiện cơ khí chính xác cho các tập đoàn Nhật Bản như Sumitomo, Panasonic, Denso.

Ông Đặng Thanh Bình, Giám đốc TCI chia sẻ, 90% sản phẩm của chúng tôi xuất sang Nhật Bản, phần còn lại là Mỹ và châu Âu. Dù gặp khó khăn về vốn và tiêu chuẩn, chúng tôi vẫn duy trì tăng trưởng 10-15% mỗi năm.

Thay vì chỉ gia công linh kiện, TCI đang mở rộng sang giải pháp tự động hóa. Tham gia FBC ASEAN giúp chúng tôi không chỉ quảng bá thương hiệu mà còn học hỏi để đáp ứng tốt hơn yêu cầu khắt khe của khách hàng quốc tế.

Về mặt kết nối, bà Trần Minh Hòa đề xuất mô hình “tam giác liên kết” giữa Nhà nước, hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp FDI và nội địa. Khi có cụm công nghiệp hỗ trợ quy mô lớn, doanh nghiệp sẽ giảm chi phí logistics, tận dụng nguồn lực chung và nâng cao tỷ lệ nội địa hóa.

Đây chính là con đường để SMEs tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Các chuyên gia quốc tế cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của chiến lược tập trung.

TS.Kawaguchi Shinichiro (EBRD) khuyên rằng, SMEs Việt nên áp dụng chiến lược “Mini leader” tập trung làm thật tốt một thị trường ngách, tuân thủ nghiêm ngặt chuẩn mực quốc tế, từ đó xây dựng thương hiệu và tạo chỗ đứng trong chuỗi giá trị.

Về phía Chính phủ, quyết tâm tháo gỡ “điểm nghẽn” thể chế và hạ tầng đã được thể hiện rõ qua các nghị quyết mới. Mục tiêu tăng trưởng hai con số không chỉ là con số thống kê mà còn là lời khẳng định vai trò trung tâm của doanh nghiệp, đặc biệt là SMEs chiếm tới 97% tổng số doanh nghiệp cả nước.

Triển lãm FBC ASEAN 2025 với hơn 23.000 kết nối doanh nghiệp chế tạo toàn cầu đã minh chứng sinh động cho tinh thần “tăng tốc kết nối - đón vận hội mới”.

Từ gian hàng của TKR đến hành trình kiên trì của TCI và Âu Lạc, có thể thấy rõ rằng dù còn nhiều thách thức, doanh nghiệp Việt Nam đang từng bước tìm chỗ đứng trên bản đồ chuỗi giá trị toàn cầu.

Với sự đồng hành của chính sách, sức mạnh liên kết và khát vọng hội nhập, ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam hoàn toàn có thể vươn xa, góp phần hiện thực hóa mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.