Năm 2024, vòng quay tiền của Việt Nam chỉ khoảng 0,67 lần. Tình trạng trên kéo dài từ sau đại dịch Covid-19 đến nay và chưa quay trở lại mức bình thường (1 - 2,5 lần) như những năm trước. Vòng quay tiền thấp đang tác động tới tăng trưởng GDP, bởi đây cũng là cơ sở đo lường lượng vốn đầu tư cho tăng trưởng kinh tế. Cũng bởi vậy, cần làm thế nào để gia tăng vòng quay tiền, kích thích tăng trưởng là câu hỏi cần sớm được giải đáp.

Từ năm ngoái đến nay, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) liên tục tăng cung tiền ra nền kinh tế. So với thời điểm diễn ra đại dịch Covid-19, tốc độ tăng cung tiền đã hồi phục khá tốt. Năm nay, NHNN dự định tăng trưởng tín dụng 16%, nghĩa là tăng cung tiền ra nền kinh tế. Cùng với đó, Quốc hội cũng điều chỉnh chỉ tiêu lạm phát năm 2025 lên 4,5 - 5% để chính sách tiền tệ có thêm dư địa hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Với vòng quay tiền thấp như hiện tại, việc tiếp tục tăng cung tiền có thể không gây lạm phát, song trạng thái luân chuyển tiền tệ chậm cũng cho thấy sự trì trệ ở một số lĩnh vực kinh tế. Trạng thái này còn cho thấy, người dân đang có tâm lý thận trọng khi chi cho tiêu dùng. Hơn thế, những tác động hậu đại dịch Covid-19, những khó khăn của nền kinh tế cùng tác động của những yếu tố tiêu cực khác cũng khiến cầu tiêu dùng suy yếu. Và nhân tố này sẽ tác động ngược tới vòng quay tiền. 

Lĩnh vực tiêu dùng hiện đóng góp rất lớn vào tăng trưởng GDP. Do đó, muốn kinh tế tăng tốc, nhất là để tăng tốc độ lưu chuyển dòng vốn, thì cần thiết phải có thêm giải pháp kích cầu tiêu dùng. Một khi cầu tiêu dùng được cải thiện, thì hoạt động sản xuất, kinh doanh sẽ phục hồi theo, từ đó vòng quay tiền cũng tăng lên

Nhằm kích thích dòng vốn chảy mạnh hơn vào nền kinh tế, NHNN đang tích cực hỗ trợ thanh khoản hệ thống, hỗ trợ ngân hàng giảm lãi suất cho vay. Theo đó, lãi suất rẻ được xem là một trong những yếu tố giúp doanh nghiệp mạnh dạn rót vốn vào sản xuất, kinh doanh, đẩy nhanh tốc độ chu chuyển vốn. Mặc dù vậy, lãi suất rẻ không hẳn là yếu tố quyết định, bởi việc kích cầu tiêu dùng, kích thích sản xuất đòi hỏi phải có thêm giải pháp tổng hòa chính sách tiền tệ với chính sách tài khóa.

Bên cạnh cầu tiêu dùng yếu, vòng quay tiền chậm còn do một lượng đáng kể vốn đang nằm trong nợ xấu. Quy mô nợ xấu của Việt Nam hiện lên đến 9 tỷ USD, việc xử lý nợ xấu lại chậm do vướng hành lang pháp lý. Những vướng mắc trong xử lý nợ xấu - theo nhận định của NHNN - đang gián tiếp ảnh hưởng đến khả năng quay vòng vốn, cũng như tiếp cận tín dụng với chi phí hợp lý của người dân và doanh nghiệp.

Để sớm giải phóng lượng vốn nằm bất động trong các tài sản đảm bảo của khoản nợ xấu, NHNN đang xây dựng Dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng nhằm luật hóa một số nội dung tại Nghị quyết số 42/2017/QH14 của Quốc hội về xử lý nợ xấu. NHNN sẽ sớm trình dự thảo này để Quốc hội xem xét trong kỳ họp tới.

Một nguyên nhân nữa khiến vòng quay tiền giảm là hiện nay, hàng tỷ USD đang bị “chôn” trong vàng, tiền ảo, dự án bất động sản tồn đọng… Do đó, tìm giải pháp để người dân không còn đổ xô vào vàng, tìm cách quản lý tài sản ảo, tháo gỡ vướng mắc để khơi thông thị trường địa ốc… cũng sẽ giúp đẩy nhanh quá trình luân chuyển dòng vốn. 

Cuối cùng, để cải thiện vòng quay tiền trong bối cảnh lượng tiền bơm vào nền kinh tế có khả năng tăng mạnh trong thời gian tới, NHNN cần kiểm soát chặt cơ cấu tín dụng và địa chỉ giải ngân của ngân hàng, tránh không để dòng tiền chảy vào các phân khúc dễ đầu cơ, tạo bong bóng tài sản. Bên cạnh đó, cần theo dõi sát sao lạm phát, không để giá cả tăng vọt, ảnh hưởng đến tốc độ phục hồi của doanh nghiệp.

Bối cảnh hiện nay cho thấy, dù chính sách tiền tệ có tính đa mục tiêu, nhưng cũng không thể là chìa khóa vạn năng. Dù lạm phát đang ở mức thấp được xem là điều kiện thuận lợi để tăng cung tiền, nhưng để nền kinh tế tăng trưởng bền vững, đạt mục tiêu đề ra, thì bên cạnh việc tăng cung tiền ra nền kinh tế, quan trọng là các cơ quan quản lý phải sớm có giải pháp tổng lực đẩy nhanh tốc độ chu chuyển dòng vốn.