Các doanh nghiệp Việt Nam đang nâng cao năng lực, tuân thủ tốt nhất yêu cầu của đối tác để đẩy mạnh xuất khẩu

Tìm động lực tăng xuất khẩu sang Mỹ

Tuần qua, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công thương) phối hợp với Công ty cổ phần Công nghệ Arobid và Ocean USA khai trương nền tảng thương mại điện tử B2B Việt - Mỹ (VietnamUSA.Arobid.

com). Đây là nền tảng số được thiết kế riêng cho mục tiêu thâm nhập thị trường Mỹ - nơi có sức mua trên 4.000 tỷ USD/năm, nhưng đòi hỏi cao về truy xuất nguồn gốc, ESG (môi trường, xã hội, quản trị), thuế quan và hệ thống phân phối.

VietnamUSA.Arobid.com ra mắt trong bối cảnh xuất khẩu sang Mỹ gặp thách thức lớn về thuế đối ứng từ tháng 8/2025, phần nào ghi nhận sự nỗ lực, từng bước tiến tới chuyên nghiệp hóa hoạt động sản xuất, thương mại, hướng tới thương mại hàng hóa bền vững. Đây cũng là tín hiệu cho thấy doanh nghiệp Việt đã sẵn sàng tiếp cận các thị trường khó tính, thay vì chỉ tập trung vào lợi thế về giá.

Nhiều chuyên gia đánh giá, việc ra mắt VietnamUSA.Arobid.com là bước đi chiến lược, giúp doanh nghiệp nâng sức cạnh tranh, mở rộng xuất khẩu và kết nối trực tiếp với đối tác toàn cầu; là giải pháp giúp doanh nghiệp Việt tiếp cận thị trường Mỹ, kết nối đối tác 24/7 mà không qua trung gian.

Ông Trần Văn Chín, Chủ tịch HĐQT Công ty Arobid nhấn mạnh, doanh nghiệp Việt không thiếu sản phẩm tốt, nhưng thiếu hệ sinh thái hỗ trợ bài bản để bước ra toàn cầu. VietnamUSA.Arobid.com sẽ giúp doanh nghiệp vượt qua 3 rào cản lớn gồm: số hóa, vốn và ESG - những yếu tố cốt lõi để xuất khẩu bền vững sang Mỹ.

“Dù mức thuế là 20% hay cao hơn, chúng ta cũng phải xuất khẩu vào Mỹ vì Mỹ vẫn là thị trường chủ lực của Việt Nam”, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại cho biết. Theo ông, các nhà sản xuất không vì thuế quan mà chững lại, họ sẽ tìm cách đạt độ tuân thủ tốt nhất nhằm tăng trưởng bền vững.

Tất nhiên, khi thuế tăng, đồng nghĩa áp lực lớn hơn tới hàng xuất khẩu; người tiêu dùng sẽ giảm mua, xuất khẩu bị ảnh hưởng. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp không chỉ xoay xở trong ngắn hạn, mà còn phải tái cấu trúc toàn diện để thích ứng dài hạn.

Kim ngạch xuất khẩu mỗi năm giữa Mỹ và Việt Nam tăng khoảng 12-14%, trong đó 7 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ đạt 85,1 tỷ USD, tăng 27,8% so với cùng kỳ năm 2024 do các doanh nghiệp Mỹ nhập khẩu mạnh trước thời điểm tăng thuế.

Việc áp thuế 20% với hàng xuất khẩu sang Mỹ buộc các ngành hàng, doanh nghiệp phải tái cấu trúc chuỗi cung ứng, cơ cấu lại thị trường. Doanh nghiệp cần nhanh chóng rà soát hồ sơ xuất khẩu, minh bạch nguồn gốc, đẩy mạnh chế biến sâu và gia tăng giá trị, nhất là với nông sản, thực phẩm, đồng thời kiểm soát nguồn gốc xuất xứ.

Với các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, mang về doanh thu xuất khẩu lớn, cũng phải tính toán lại đầu vào, giảm phụ thuộc quá lớn vào một nguồn cung ứng. Điều này đồng thời mở ra cơ hội hợp tác sâu hơn với các thị trường cung cấp nguyên liệu chiến lược, tránh rủi ro đứt gãy.

Giảm chênh lệch thương mại

Để giảm tác động từ các mức thuế mới, cách dễ nhất là tăng nhập khẩu từ Mỹ. Các nhà sản xuất có thể điều chỉnh chuỗi cung ứng bằng cách gia tăng tỷ lệ nguyên liệu xuất xứ Mỹ, từ đó nâng hàm lượng nguyên liệu Mỹ trong hàng hóa sản xuất tại Việt Nam.

Ngành dệt may mỗi năm xuất sang Mỹ 16-17 tỷ USD, có thể gia tăng nhập khẩu bông từ Mỹ để kéo sợi, phục vụ xuất khẩu. Theo tính toán, ngành này có thể nhập 1,5-1,7 tỷ USD bông từ Mỹ mỗi năm, cao hơn mức kỷ lục hơn 1 tỷ USD trước đây.

Chia sẻ với phóng viên Báo Đầu tư, ông Trần Như Tùng, Chủ tịch HĐQT CTCP Dệt may - Đầu tư - Thương mại Thành Công cho biết, bối cảnh thuế quan như hiện tại, điều doanh nghiệp lo nhất là lực cầu giảm. Giải pháp để hạn chế tác động là phải nỗ lực tìm kiếm khách hàng mới, không để phụ thuộc quá lớn vào thị trường nào.

GS. Trần Ngọc Anh (Đại học Indiana, Mỹ) nhấn mạnh, nước Mỹ giờ đây đã thay đổi, không còn như trước, tất cả phải vì lợi ích sát sườn và trong quy tắc thương mại này, thế giới đều phải theo. Thực tế này buộc các ngành hàng, doanh nghiệp chuyển mình để thích ứng nếu muốn tham gia sân chơi thương mại toàn cầu, trong đó Mỹ là điểm đến xuất khẩu quan trọng.

“Việt Nam bị áp thuế 20%, nhưng vẫn còn cơ hội. Điều này tạo ra thế giới thương mại mới, chuỗi cung ứng sẽ thay đổi, cần tận dụng cơ hội để mua hàng nhiều hơn từ Mỹ và đầu tư công nghiệp hỗ trợ”, GS. Trần Ngọc Anh nói.

Dự báo, tới đây Mỹ sẽ “soi” nhiều doanh nghiệp Việt về vấn đề trung chuyển, pháp lý và vận động hành lang. Muốn làm ăn với Mỹ cần thuê luật sư sở tại để nắm rõ các yêu cầu này. Vì vậy, từng doanh nghiệp, ngành hàng phải nhanh chóng đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, với sự hỗ trợ từ các bộ, ngành và Chính phủ.

Doanh nghiệp Việt đang gặp khó khăn, nhưng nếu có tầm nhìn đúng, quyết tâm nâng cao chất lượng hàng hóa, cân bằng cán cân thương mại ở một số ngành tiềm năng để rút ngắn chênh lệch thương mại thì sẽ thành công.

Việt Nam đã ký kết 17 hiệp định thương mại tự do (FTA), là trợ lực lớn giúp đa dạng hóa thị trường và nguồn cung nguyên liệu. Đơn cử, Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) có hiệu lực từ năm 2022, giúp Việt Nam ổn định nguồn cung nhờ hài hòa hóa quy định thương mại, giảm chi phí giao dịch, tạo thuận lợi xuất khẩu. Đây chính là dư địa quan trọng để doanh nghiệp vừa thích ứng thách thức trước mắt, vừa củng cố năng lực cạnh tranh lâu dài.