Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi phát biểu tại phiên thảo luận.

Tiếp tục phiên họp thứ 46, sáng 9/6 Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến chỉnh lý Dự thảo Luật Nhà giáo (Dự thảo).

Báo cáo một số vấn đề lớn trong tiếp thu, giải trình về chính sách tiền lương, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội (cơ quan thẩm tra) Nguyễn Đắc Vinh phản ánh, có ý kiến đề nghị quy định rõ hơn về lương, phụ cấp của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp, bảo đảm phù hợp với chủ trương cải cách chính sách tiền lương; quy định bảo đảm công bằng về lương giữa nhà giáo khu vực công lập và nhà giáo khu vực ngoài công lập.

Thường trực Ủy ban thẩm tra cho rằng, nhà giáo trong cơ sở giáo dục công lập là viên chức, do vậy, lương của nhà giáo thực hiện theo thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Việc quy định nhà giáo được hưởng lương, phụ cấp xếp cao nhất là thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Kết luận số 91-Kl/TW của Bộ Chính trị.

Nội dung này cơ bản không trái với tinh thần Nghị quyết 27-NQ/TW về cải cách chính sách tiền lương, phụ cấp. Dự thảo Luật giao Chính phủ quy định chi tiết việc xếp lương của nhà giáo – ông Vinh cho hay.

Vẫn theo ông Vinh thì việc quy định bảo đảm công bằng về lương giữa nhà giáo khu vực ngoài công lập với khu vực công lập có thể ảnh hưởng đến chính sách xã hội hóa giáo dục, vi phạm nguyên tắc tự nguyện, tự chủ của cơ sở giáo dục ngoài công lập. Do vậy, dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng tiền lương của nhà giáo trong cơ sở giáo dục ngoài công lập thực hiện theo quy định của pháp luật về lao động.

Tham gia thảo luận, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết Bộ Chính trị đang chỉ đạo xây dựng hai nghị quyết về giáo dục và y tế.

“Nếu chúng ta không có quan điểm, không có khuôn khổ pháp lý, không có chính sách quốc gia để tuyển chọn những người giỏi nhất làm thầy giáo và thầy thuốc; không có môi trường, không có cơ chế chính sách để thầy giáo và thầy thuốc có điều kiện làm đúng thiên chức của mình thì đừng nói tới bản chất xã hội tốt đẹp”, ông Mãi bày tỏ quan điểm.

Ông Mãi cũng nhấn mạnh không được đặt vấn đề dắt dây kiểu "lực lượng vũ trang, lĩnh vực khác cũng đóng góp", phải có thái độ rất rõ ràng về lương của nhà giáo.

Từ đó, Chủ nhiệm Phan Văn Mãi cho rằng, không phải là xếp lương cho nhà giáo ở bậc cao nhất trong thang bậc, mà nên có chế độ gấp đôi gấp ba để thật sự tuyển chọn được những người ưu tú nhất.

Ai là những người sau khi tốt nghiệp phổ thông đi vào sư phạm? Chúng ta tạo điều kiện gì để đào tạo những người thầy này để sau này họ dạy con mình, dạy lớp tương lai của đất nước? – Chủ nhiệm Phan Văn Mãi phát biểu.

Quy định tiền lương cao gấp đôi, gấp ba, theo ông Mãi có thể chưa đưa ngay được vào Dự thảo, nhưng “làm sao đưa vào được trong nghị quyết của Đảng sắp tới, phải khẳng định được vị trí, vai trò của người thầy giáo, thầy thuốc và có những quan điểm, chủ trương, cơ chế chính sách để tuyển chọn được những người giỏi nhất làm thầy giáo, thầy thuốc và có điều kiện tốt nhất để họ hoạt động, thực hiện thiên chức của mình”.

Đồng tình là phải có chế độ xứng đáng cho nhà giáo, song Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng, quy định lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp là phù hợp.

Nếu quy định lương nhà giáo cao gấp đôi gấp ba thì liên quan đến ngân sách chi cho giáo dục vì hiện chi cho lương chiếm phần lớn trong ngân sách chi cho giáo dục, Phó chủ tịch Quốc hội nêu quan điểm.

Với quy định những việc không được làm, Chủ nhiệm cơ quan thẩm tra cho hay, có ý kiến đề nghị bổ sung quy định cấm nhà giáo dạy thêm trái quy định pháp luật, cấm dạy thêm học sinh mà nhà giáo đang trực tiếp giảng dạy.

Ông Vinh giải thích, Dự thảo không cấm dạy thêm, học thêm, chỉ quy định nhà giáo không được ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức nhằm hạn chế, khắc phục tình trạng học thêm, dạy thêm tràn lan. Bộ Giáo dục và Đào tạo hiện đã ban hành văn bản quy định về dạy thêm, học thêm, trong đó đã quy định nhà giáo không được dạy thêm cho học sinh mà mình đang trực tiếp giảng dạy.

Quan trọng là phải phân biệt được ép hay không ép buộc, vì còn cần tôn trọng quyền được học thêm của học sinh, Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương góp ý.

Cần thiết kế lại quy định nhà giáo không được dạy thêm cho học sinh mà mình đang trực tiếp giảng dạy, vì có thể học sinh chỉ thích học thêm chính cô giáo đang dạy mình, vì thế không nên cấm, Phó chủ tịch Quốc hội nêu ý kiến.

Báo cáo giải trình, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn giải thích trong trách nhiệm thực thi công vụ thì nhà giáo đã phải hoàn thành việc trang bị kiến thức cho đối tượng học sinh của mình ngay trong giờ chính khóa. Cho nên nếu để giáo viên đó lại dạy tiếp các nội dung thuộc trách nhiệm công vụ đã phải làm để mang về nhà thì sẽ dẫn đến những biến thái khiến giáo viên không hoàn thành trách nhiệm công vụ của mình.

Về chế độ tiền lương, Bộ trưởng cho rằng phải tính tính toán rất kỹ, vởi với 1,2 triệu nhà giáo thì chỉ cần tiền lương nhích lên 1 tý thôi là phải tính toán rất kỹ về ngân sách. Luật đưa nguyên tắc lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp để có căn cứ thực hiện, Bộ trưởng phát biểu.