Cảnh báo tình trạng ngộ độc nấm tự nhiên

Dù được cảnh báo nhiều lần nhưng thời gian qua, liên tiếp xảy ra các vụ ngộ độc nấm tự nhiên khiến nhiều trường hợp nhập viện. Chuyên gia y tế khuyến cáo, người dân chỉ nên ăn nấm được nuôi trồng, biết rõ chủng loại, nguồn gốc nấm; tuyệt đối không ăn nấm lạ, nấm hoang dại.

Mới đây, Trạm xá Quân dân y hữu nghị Việt Nam-Lào tại xã Lóng Sập, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La đã kịp thời hỗ trợ, sơ cứu ban đầu, cứu sống thành công 4 cháu bé người Lào bị ngộ độc nấm rừng.

Thời gian qua, một số địa phương cũng đã ghi nhận hàng loạt vụ ngộ độc nấm liên tiếp xảy ra. Điển hình, tại Hà Tĩnh, Bệnh viện Đa khoa tỉnh vừa tiếp nhận, cấp cứu, điều trị cho 4 người dân trú tại thôn 10, xã Hà Linh, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh bị ngộ độc nghi do ăn nấm không rõ nguồn gốc.

Hay trước đó, tại xã La Pan Tẩn, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai đã xảy ra vụ ngộ độc sau ăn nấm khiến 3 người trong một gia đình phải nhập viện.

Ngoài ra, tại huyện Bảo Yên và huyện Văn Bàn tỉnh Lào Cai đã ghi nhận 2 vụ ngộ độc nấm làm 7 người mắc phải nhập viện, có trường hợp khá nặng. Qua điều tra dịch tễ, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Lào Cai nhận định, đây là vụ ngộ độc thực phẩm do độc tố tự nhiên (nấm rừng).

Theo các bác sỹ, bệnh nhân ngộ độc nấm có triệu chứng điển hình của đường tiêu hóa. Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lào Cai đã liên hệ tham khảo ý kiến của các bác sỹ ở Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai để đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả nhất cho người bệnh.

TS.Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết, thời gian qua, liên tiếp xảy ra nhiều trường hợp nhập viện, thậm chí tử vong do ngộ độc nấm tự nhiên.

Các loại nấm tự nhiên đều không thể nhận dạng bằng mắt thường là có độc hay không có độc, trừ mộc nhĩ. Người dân không thể tự nhận biết được loại nấm nào là nấm có độc, thậm chí đến chuyên gia cũng có thể nhầm. Có hàng nghìn loại nấm, số nấm độc không quá nhiều nhưng rất dễ nhầm lẫn.

Đơn cử, một số nấm trong rất đẹp mắt nhưng lại chứa chất độc như amatoxin khiến rất nhiều bệnh nhân tử vong khi ăn phải những loại nấm này.

Theo TS.Nguyễn Trung Nguyên, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến ngộ độc nấm là do người dân ăn phải nấm có chất độc, ngoài ra một số ít là do người dân chế biến chưa đảm bảo vệ sinh. Triệu chứng của những trường hợp ngộ độc nấm xảy ra khác nhau, phổ biến như đau bụng, buồn nôn hay tiêu chảy.

Mỗi một loại nấm độc khi ăn phải có những dấu hiệu riêng. Thông thường có 2 nhóm biểu hiện nhiễm độc khi ăn nấm. Đó là nhóm biểu hiện sớm trong vòng 6 tiếng sau ăn và nhóm biểu hiện muộn 6 tiếng sau ăn, thậm chí sau 12 tiếng và lâu hơn, khi đó độc tố đã ngấm vào cơ thể, lúc này những biện pháp sơ cứu sẽ không còn tác dụng.

Nhóm biểu hiện muộn rất nguy hiểm, lúc này trong gan đã bị tổn thương, rối loạn cơ quan bên trong… Khi phát hiện, bệnh nhân đã trong tình trạng suy gan, hôn mê, suy thận thậm chí tử vong.

Để phòng tránh ngộ độc nấm, các chuyên gia y tế khuyến cáo, người dân không tự ý ăn những loại nấm mọc dại nếu chưa có sự kiểm nghiệm. Các gia đình chỉ nên ăn những loại nấm được nuôi trồng, biết chắc chắn chủng loại, nguồn gốc nấm, bảo đảm ăn được; tuyệt đối không ăn nấm lạ, nấm hoang dại.

Ngoài ra, với các loại nấm ăn được, các gia đình cũng nên sử dụng khi còn tươi, nếu để ôi thiu, dập nát có thể hình thành độc tố mới gây ngộ độc. Khi nghi bị ngộ độc nấm, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để xử trí kịp thời.

Trầm cảm vì vô sinh

Anh H. dần trở nên trầm lặng, stress, trầm cảm sau khi đến khám 5 cơ sở y tế đều được chẩn đoán vô sinh.

Theo lời bệnh nhân, năm nay anh 36 tuổi, kết hôn từ 12 năm trước, có con trai đầu lòng nay đã 10 tuổi. 6 năm trước, anh H. mắc bệnh quai bị, biến chứng khiến suy giảm khả năng sinh sản nhưng không hề hay biết. Năm ngoái, vợ chồng anh muốn sinh thêm con thứ hai nhưng mãi không có tin vui.

Hai vợ chồng anh H. đã uống nhiều thuốc Đông y song không có hiệu quả. Đến khám tại 5 phòng khám, anh H. được xét nghiệm và cho kết quả vô sinh thứ phát (vô sinh sau khi đã có con). Điều này là cú sốc lớn khiến anh rơi vào trạng thái trầm cảm.

Ths. bác sỹ tâm lý Phạm Văn Dương, Khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho biết, tỷ lệ nam giới mắc các rối loạn cảm xúc và tinh thần được báo cáo chiếm tới 60%. Không có khả năng sinh sản có thể tạo cảm giác xấu hổ, tội lỗi, thiếu tự trọng, dẫn đến các mức độ trầm cảm, lo lắng, đau khổ khác nhau, giảm chất lượng cuộc sống.

Khác với nữ, nam giới ít được chú ý đến các khía cạnh tâm lý và sức khỏe tinh thần do được cho là phái mạnh. Họ thường không chủ động tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia tâm lý. Việc điều trị kéo dài khiến người bệnh mệt mỏi, mất tự tin, ngại tiếp xúc, có xu hướng tự cô lập.

Bên cạnh đó, căng thẳng, lo âu kéo dài cũng góp phần gây ra tình trạng hiếm muộn hoặc khiến mức độ bệnh nặng hơn, giảm hiệu quả điều trị hỗ trợ sinh sản.

Nghiên cứu của các nhà khoa học Ý đăng trên Thư viện Y khoa Mỹ cho thấy, căng thẳng khiến nồng độ tinh trùng giảm 39%, khả năng vận động giảm 48%.

Những bất thường trong vấn đề tình dục và cơ quan sinh sản dễ khiến nam giới giảm ham muốn tình dục, từ đó giảm cơ hội thụ thai. Mất tự tin có thể làm bệnh nhân do dự, trì hoãn thăm khám dẫn tới hiếm muộn nhiều năm, điều trị khó khăn, mất thời gian và tốn kém chi phí.

Một số trường hợp không tuân thủ phác đồ hoặc từ bỏ, ảnh hưởng kết quả thụ thai thành công, tăng gánh nặng tài chính. Tại Hệ thống IVF Tâm Anh, khoảng 35% nam giới vô sinh đến khám gặp phải tình trạng này.

Bác sỹ khuyên, nam giới không nên hút thuốc lá và sử dụng các chất kích thích, ma túy; hạn chế uống rượu bia; ăn uống cân bằng dinh dưỡng; tập thể dục thể thao thường xuyên; tránh môi trường độc hại, các hoạt động khiến nhiệt độ tinh hoàn tăng cao hoặc có nguy cơ gây chấn thương vùng sinh dục như va chạm, té ngã…

Ngoài ra, nên dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn, chủ động chia sẻ với người thân hoặc chuyên gia tâm lý để giải tỏa căng thẳng cũng là biện pháp giúp đảm bảo sức khỏe tổng thể, cải thiện chất lượng và số lượng tinh trùng.

Hiện với sự phát triển của y học, những phác đồ cập nhật, phương pháp hiện đại và thuốc mới được đưa vào điều trị, phần lớn các nguyên nhân gây vô sinh nam có thể chữa được. Người bệnh có thể làm thụ tinh ống nghiệm dù lượng tinh trùng rất ít. Thậm chí nhiều nam giới vô tinh, vô sinh nhiều năm vẫn có cơ hội làm cha bằng chính tinh trùng của mình.

Thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ vô sinh hiếm muộn cao nhất thế giới. Hầu hết các trung tâm hỗ trợ sinh sản hiện nay chỉ tập trung điều trị ở người vợ mà bỏ qua các vấn đề của người chồng khiến giảm hiệu quả điều trị.