Thông tin trên được Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang đưa ra tại buổi gặp gỡ các thầy cô giáo và lãnh đạo các đại học, trường đại học, học viện, phân viện trên địa bàn Thành phố hướng tới 43 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam, do UBND TP.HCM tổ chức vào tối 8/11.

Buổi gặp gỡ không chỉ là dịp để lãnh đạo TP.HCM bày tỏ sự tri ân với đội ngũ nhà giáo mà còn là kênh để lắng nghe, giải đáp những kiến nghị, đề xuất của các hiệu trưởng trong việc hoạch định chính sách phát triển địa phương.

Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang trực tiếp trả lời từng câu hỏi, từng vấn đề mà lãnh đạo các trường đại học nêu ra.

Ưu tiên cho phát triển giáo dục và y tế 

PGS.TS Hoàng Công Gia Khánh, Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế – Luật (UEL), Đại học Quốc gia TP.HCM đã có chia sẻ về hành trình đồng hành giữa nhà trường và Thành phố trong quản lý, phát triển tài sản công.

Ông nhận định chủ trương của Trung ương và Thành phố về chuyển giao tài sản công sau sắp xếp bộ máy cho các đơn vị giáo dục, y tế là rất đúng và rất kịp thời. Vấn đề quan trọng lúc này là làm sao để việc chuyển giao được thực hiện đạt mục tiêu, hiệu quả và minh bạch.

Muốn vậy, cần cụ thể hoá những nguyên tắc, tiêu chí và điều kiện chuyển giao – bao gồm cả nguyên tắc, điều kiện chung và tiêu chí cụ thể cho từng trường hợp cụ thể (case by case).

Bên cạnh đó, giải quyết các vướng mắc pháp lý của những tài sản này cũng là một vấn đề then chốt. UEL đã được Thành phố tin tưởng, giao phối hợp với Sở Tài chính thực hiện Đề án “Quản lý, khai thác và sử dụng tài sản công”, đã hoàn thành và đưa vào ứng dụng trong thực tế.

Trong bối cảnh TP.HCM mở rộng, UEL ủng hộ chủ trương chuyển giao tài sản công dôi dư sau sắp xếp bộ máy cho các đơn vị giáo dục, y tế, đồng thời UEL sẵn sàng tiếp tục nghiên cứu để hoàn thiện bộ nguyên tắc, tiêu chí và điều kiện chuyển giao.

Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang cho biết Thành phố đã có chủ trương tận dụng các cơ sở đất đai và trụ sở dôi dư để dành cho phát triển giáo dục và y tế, với các đề xuất cụ thể từ các trường Đại học như Trường Đại học Y Dược TP.HCM, Trường Đại học Việt Đức, Đại học Kinh tế TP.HCM và Đại học Quốc gia TP.HCM. Thành phố cũng sẽ ưu tiên tập trung tạo mảng xanh cho người dân.

Phát huy hiệu quả từ mô hình "trường - viện - chính quyền"

Bên cạnh các ý kiến về khai thác và sử dụng tài sản công, đại diện các Trường đại học cũng nêu lên những sáng kiến hợp tác để phát triển kinh tế TP.HCM trong giai đoạn tới.

PGS.TS Nguyễn Hữu Huy Nhựt, Phó Hiệu trưởng phụ trách Trường Đại học Hoa Sen, đánh giá sau khi mở rộng hành chính, TP.HCM cần xem kinh tế biển là động lực tăng trưởng mới, hướng đến kinh tế xanh và tri thức.Sau nhiều thập kỷ dựa vào công nghiệp, dịch vụ và đô thị hóa, nay Thành phố đang mở ra một chân trời tăng trưởng mới: kinh tế biển.

Phát triển kinh tế biển không chỉ là khai thác lợi thế địa lý, mà đó là tầm nhìn chuyển đổi mô hình tăng trưởng, hướng đến kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và kinh tế tri thức - nơi biển không chỉ là nguồn tài nguyên, mà là không gian phát triển bền vững.

Trường Đại học Hoa Sen đề xuất Thành phố cần tập trung vào ba trụ cột: Phát triển cảng - logistics - dịch vụ hàng hải hiện đại; Phát triển đô thị ven biển và kinh tế du lịch biển xanh; Xây dựng trung tâm nghiên cứu và đổi mới sáng tạo về kinh tế biển. Trường Đại học Hoa Sen bày tỏ mong muốn được Thành phố đặt hàng đào tạo nguồn nhân lực và nghiên cứu để hiện thực hóa tầm nhìn này.

TS. Lê Mai Lan, Phó chủ tịch Tập đoàn Vingroup, Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học VinUni cũng có những chia sẻ về hành trình đồng hành của Vingroup và VinUni trong tiến trình chuyển đổi xanh của TP.HCM, gồm phối hợp với HIDS xây dựng Đề án Chuyển đổi Xanh tổng thể, cho đến chuyển đổi xanh hạ tầng giao thông, năng lượng, và lĩnh vực khoa học dữ liệu.

Theo các nghiên cứu mới nhất, mỗi năm Thành phố phát thải khoảng 35 - 40 triệu tấn CO₂ tương đương, trong đó: Công nghiệp và năng lượng chiếm khoảng 40%, Giao thông – logistics chiếm khoảng 25%, Hạ tầng đô thị, thương mại và sinh hoạt chiếm gần 30%.

Nếu không hành động sớm, thiệt hại do ô nhiễm, ngập lụt và năng lượng kém hiệu quả có thể khiến Thành phố mất tới khoảng 3% GRDP mỗi năm vào 2050.

Do vậy, VinUni đề xuất ba khuyến nghị chiến lược: Thành lập Ban Chỉ đạo và Quỹ Chuyển đổi Xanh TP.HCM; Phát động Chương trình Điện hóa và Tuần hoàn toàn diện giai đoạn 2025 - 2030; Ban hành Chiến lược Dữ liệu và Chỉ số Xanh TP.HCM.

Sau khi nghe các ý kiến, Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang ghi nhận các sáng kiến và kiến nghị từ các trường vì các mục tiêu kinh tế - xã hội của TP.HCM, trong đó có chương trình đào tạo nguồn nhân lực cho các chương trình điểm, chương trình chuyển đổi Xanh cho TPHCM tập trung Cần Giờ và Côn Đảo, và các sáng kiến hợp tác quốc tế về y tế.

Thành phố đang dự kiến lập Ban chỉ đạo phát triển TP.HCM, trong đó, chuyển đổi Xanh có thể là một tiểu ban trực thuộc. Thành phố hiện cũng đang tính toán các đề xuất thúc đẩy nhanh chuyển đổi xanh trong các lĩnh vực ưu tiên.

Về vấn đề xử lý rác, bước đầu TP.HCM sẽ phát triển điện rác, đồng thời tái chế một số loại rác nhất định. Về Côn Đảo, Thành phố sẽ ưu tiên xây dựng Côn Đảo thành vùng xanh, chuyển dần sang sử dụng xe điện, và khuyến khích các trường đưa sinh viên đến đây ít nhất một lần để tìm hiểu lịch sử, lý tưởng sống.

TP.HCM cam kết tạo mọi điều kiện thuận lợi để các trường đại học phát triển tối đa, để phát huy hiệu quả từ mô hình "trường - viện - chính quyền".

Bí thư Trần Lưu Quang cho biết sắp tới TP.HCM sẽ có thay đổi, nhất là thay đổi cách làm và cách tiếp cận đối với những việc khó, bởi làm theo cách cũ khó giải quyết. “Chúng tôi khuyến khích mọi người dũng cảm hơn”, ông nói, và nhận định thể chế hiện nay thay đổi nhiều, nếu tận dụng được thì sẽ có thêm điều kiện phát triển TP.HCM.