Mới đây, Hội đồng xét xử Tòa án Nhân dân cấp cao tại Hà Nội đã đưa ra phán quyết đối với cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương cùng ba người khác, trong vụ bán rẻ "đất vàng" liên quan đến Tổng công ty Sản xuất - xuất nhập khẩu Bình Dương (Tổng công ty 3-2).

Theo đó, Hội đồng xét xử chấp nhận kháng cáo, tuyên giảm một phần hình phạt cho ông Trần Thanh Liêm từ 7 năm tù còn 6 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Bị cáo Trần Nguyên Vũ, cựu Tổng giám đốc Tổng công ty 3-2 cũng được giảm một phần hình phạt, từ tổng mức án 23 năm tù còn tổng mức án 21 năm tù, về các tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Tham ô tài sản.

Tòa án Nhân dân cấp cao bác kháng cáo của 2 bị cáo gồm: Lý Thanh Châu, cựu Thành viên HĐTV, Phó tổng giám đốc Tổng công ty 3-2 (sơ thẩm tuyên 4 năm 6 tháng tù) và Đỗ Thị Thanh Thúy, cựu Kế toán Trưởng đơn vị này (sơ thẩm phạt 30 tháng tù), đồng thời tuyên y án sơ thẩm về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Theo Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm, tại phiên tòa, bị cáo Trần Thanh Liêm thừa nhận sai phạm nhưng xuất trình thêm những chứng cứ mới, trong đó có tài liệu thể hiện gia đình bị cáo đã nộp hơn 1 tỷ đồng để khắc phục hậu quả. Các bị cáo khác cũng thừa nhận hành vi sai phạm nhưng chỉ làm theo sự chỉ đạo của cấp trên. Từ đó, 3 bị cáo còn lại mong Tòa phúc thẩm xem xét vai trò, vị trí trong vụ án, đồng thời áp dụng thêm tình tiết giảm nhẹ mới. Hội đồng xét xử nhận định các bị cáo bị truy tố theo các tội danh nêu trên là đúng người, đúng tội.

Đối với bị cáo Trần Thanh Liêm, theo Tòa phúc thẩm, bị cáo Liêm thể hiện thái độ ăn năn, xuất trình tài liệu thể hiện việc đang điều trị bệnh, tác động tới gia đình nộp hơn 1 tỷ đồng, thể hiện thái độ chấp hành pháp luật... Bị cáo Trần Nguyên Vũ cũng xuất trình thêm những chứng cứ mới, chủ động khai báo, nộp tiền khắc phục. Trên cơ sở đó, Tòa cấp phúc thẩm cho rằng cần chấp nhận một phần kháng cáo, giảm nhẹ một phần hình phạt cho bị cáo Liêm và Vũ, để các bị cáo sớm trở về với gia đình, xã hội và cũng đủ sức răn đe, phòng ngừa tội phạm.

Bị cáo Trần Thanh Liêm tại phiên toà phúc thẩm.

Theo Tòa cấp phúc thẩm, các bị cáo nguyên là lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bình Dương và một số cơ quan tham mưu của tỉnh Bình Dương đều biết việc bị cáo Nguyễn Văn Minh (cựu Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty 3-2) và đồng phạm chuyển nhượng 43 ha “đất vàng” và 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú cho tư nhân là trái quy định, gây thất thoát tài sản Nhà nước.

Các bị cáo Trần Văn Nam (cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương), Trần Thanh Liêm với trách nhiệm được giao là bảo vệ tài sản Nhà nước tại doanh nghiệp, các bị cáo biết rõ việc chuyển nhượng là trái quy định nhưng không có quyết định ngăn chặn mà vẫn tạo điều kiện cho Nguyễn Văn Minh thực hiện một loạt hành vi sai phạm. Hành vi của các bị cáo dẫn tới việc tài sản của Nhà nước bị thất thoát đặc biệt lớn.

Trước đó, theo bản án sơ thẩm, bị cáo Trần Văn Minh, Chủ tịch Tổng Công ty 3-2, là người có trách nhiệm cao nhất, chịu trách nhiệm chính trong việc quản lý vốn tại Tổng công ty 3-2. Tuy nhiên, năm 2016, vì động cơ vụ lợi, đã chỉ đạo chuyển nhượng trái phép 43 ha đất và 30% vốn góp của Tổng công ty 3-2 tại Công ty Tân Phú, cấu kết cùng đồng phạm góp vào doanh nghiệp tư nhân của con rể Nguyễn Đại Dương. Sau đó, bị cáo Minh còn tạo điều kiện cho các công ty sân sau được tham gia quá trình chuyển nhượng đất. Mục đích là để hoàn tất việc chuyển nhượng toàn bộ tài sản thuộc doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước sang tư nhân.

Ở vụ việc này, các bị cáo Trần Văn Nam, Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương thời điểm đó, cùng các lãnh đạo tỉnh Bình Dương biết việc chuyển nhượng khu đất 43 ha của Tổng công ty 3-2 đã làm trái quy định của pháp luật. Khi có dư luận về những sai phạm tại khu đất 43 ha, Trần Văn Nam tiếp tục chỉ đạo cấp dưới ban hành các văn bản đính chính, điều chỉnh nội dung sai lệch bản chất phương án sử dụng đất đã phê duyệt trước đó, nhằm hợp thức hóa, che giấu những sai phạm của Nguyễn Văn Minh và Tổng công ty 3-2. Hành vi phạm tội của bị cáo Trần Văn Nam cùng các đồng phạm đã gây thất thoát số tiền gần 985 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, năm 2012 và năm 2013, với tư cách Phó chủ tịch UBND tỉnh, bị cáo Trần Văn Nam lần lượt ký các quyết định giao 2 khu đất 43 ha và 145 ha cho Tổng công ty 3-2 theo hình thức có thu tiền sử dụng đất. Các bị cáo thuộc Cục Thuế Bình Dương, nhóm cán bộ tại UBND tỉnh Bình Dương đã lấy mức giá của năm 2006 là 51.914 đồng/m2 để áp cho năm 2012 là không đúng quy định của pháp luật song vẫn soạn thảo, trình công văn để trình cấp trên ký.

Với chức trách, nhiệm vụ được giao, bị cáo Trần Văn Nam thời điểm đó là Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương cùng các bị cáo khác biết áp mức giá năm 2006 là sai, nhưng vẫn ký giao đất. Hành vi của bị cáo Trần Văn Nam cùng các bị cáo đã gây thiệt hại cho Nhà nước 761 tỷ đồng.

Để thực hiện dự án trên khu đất 145 ha, Nguyễn Văn Minh sắp xếp cho 2 công ty "sân sau" tham gia vào liên doanh Công ty Tân Thành. Trong đó, Tổng công ty 3-2 góp vốn bằng quyền sử dụng khu đất. Theo phương án được phê duyệt, khu đất 145 ha phải được tính vào giá trị Tổng công ty 3-2 khi thực hiện cổ phần hóa. Tuy nhiên, bị cáo Minh lại chỉ đạo cấp dưới sắp xếp khu đất vào mục "chờ thanh lý" (tức là loại khỏi giá trị doanh nghiệp).

Cùng với việc cổ phần hóa, bị cáo Minh yêu cầu tiếp tục thực hiện hợp đồng liên doanh tại Công ty Tân Thành. Qua đó, quyền sử dụng khu đất 145 ha bị đăng ký biến động từ Tổng công ty 3-2 sang Công ty Tân Thành. Việc này gây thất thoát cho Nhà nước số tiền hơn 4.030 tỷ đồng.