Tiếp cận điều thú vị mỗi ngày

Trong một bài viết liệt kê 12 điểm thú vị của nghề báo có nói rằng, đến với nghề báo, bạn sẽ phải đối mặt với áp lực công việc, sự khó khăn, vất vả, nhưng nó sẽ cho bạn rất nhiều thứ, rất nhiều cơ hội nếu bạn thực sự đam mê với nghề.

Gần 30 năm làm báo kinh tế, điều mà tôi thấu hiểu nhất là phải lao động nghiêm túc và chăm chỉ để có được những thông tin có giá trị và nhìn sâu vào được bản chất vấn đề, chứ không phải chỉ là đưa tin thuần túy.

Giá trị của việc lao động nghiêm túc chính là những thông tin bạn đưa ra được độc giả đón nhận một cách trân trọng. Bởi độc giả, nhất là những độc giả có kiến thức cao và kinh nghiệm lão luyện trên thương trường đều hiểu rằng, “miếng pho-mát miễn phí chỉ có trong bẫy chuột”.

Các doanh nhân, doanh nghiệp đều không xa lạ với việc “không ai cho không ai cái gì”. Miếng ngon có khi lại là cạm bẫy.

Khi nhà báo lao động nghiêm túc và chịu khó cũng có nhiều cơ hội mới được mở ra trong công việc của mình, dù đó là người đã làm báo lâu năm hay người mới hành nghề.

Trong số các lĩnh vực theo dõi, ngành ô tô luôn cho tôi cảm giác mới mẻ, phấn khích. Không chỉ là cảm xúc mãnh liệt dâng trào là những cú đạp lút ga, tăng tốc cảm giác mạnh trên các đường đua chuẩn quốc tế, mà sự cạnh tranh của các thương hiệu để trụ vững trên thị trường cũng là những câu chuyện thú vị.

Còn nhớ năm 2011, khi tham dự Tokyo Motor Show, tôi đã lặng người khi nghe Chủ tịch Toyota Motor, ông Akio Toyoda nhắc tới thông điệp “Reborn - hồi sinh” với người dân Nhật Bản trong bài phát biểu của mình.

Không phải là câu chuyện Toyota sẽ reborn thế nào để bán được nhiều xe hay chiếm được sự mến mộ của người tiêu dùng, mà là sự động viên người dân kiên cường đứng lên sau thảm họa kép của sóng thần và động đất để hướng tới tương lai.

Khi tận mắt chứng kiến các khu vực bị tàn phá bởi động đất sóng thần, ông Akio đã rất xúc động khi hiểu được rằng, những chiếc ô tô chạy điện (Electric Vehicle - EV) mà Toyota phát triển đã mang lại ánh sáng cuối đường hầm và kéo dài niềm tin, sự sống cho nhiều người dân trong lúc khó khăn, khốn cùng của thiên tai.

Giữa đống đổ nát, khi các đội cứu hộ chưa biết chỗ nào để đào bới, cứu hộ hiệu quả nhất, thì nhờ có các ô tô chạy điện vẫn còn pin mà người dân có thể sạc được điện thoại, để liên lạc và chỉ dẫn chỗ để cứu hộ.

Trước đó, cơ duyên khác khiến tôi có mặt tại Mỹ vào năm 2010 và được nghe Alan Mullary - CEO Ford Motor lúc đó chia sẻ với các nhà báo Việt Nam về quan điểm và cách thức của mình trong việc cải tổ hãng xe hàng đầu thế giới này.

Công thức One Ford - một nền tảng, một mẫu xe cho nhiều thị trường nhằm có được quy mô kinh tế, thay vì quá nhiều mẫu xe rời rạc, không có sự liên kết mật thiết với nhau, khiến nhân lực và tài lực bị dàn trải, đã được Alan Mullary áp dụng triệt để trong quá trình cải tổ Ford Motor.

Vị CEO ngoại đạo, không có kinh nghiệm về ngành sản xuất ô tô đã đưa Ford thoát khỏi vũng lầy, biến gã khổng lồ cháy túi đang trên đà suy thoái và chìm vào dĩ vãng trở lại thành một tập đoàn lớn mạnh.

Việc được trực tiếp nghe những con người vĩ đại như vậy chia sẻ kiến thức của mình cũng đã giúp nhà báo có thêm những tầm nhìn rộng mở về thế giới sôi động bên ngoài và động viên ý chí nỗ lực học hỏi trong lĩnh vực của mình để không bị tụt hậu trong các cuộc nói chuyện.

Nhà báo cũng có thể thành “chuyên gia”

Ít ngày trước, tôi bất ngờ nhận được lời mời dự một cuộc gặp mặt chúc mừng nhân Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam. Đã nghe tên doanh nghiệp từ lâu vì trong các mảng hoạt động của họ có năng lượng - lĩnh vực theo dõi từ lâu, nên tôi thực sự tò mò và háo hức.

Tiếp các nhà báo hôm đó là người đứng đầu doanh nghiệp - một doanh nhân đã có nhiều năm dày dạn trên thương trường cùng thế hệ kế tiếp tràn đầy sinh lực và nhiệt huyết.

Bạn sẽ phải lao động nghiêm túc và chăm chỉ để có được những thông tin có giá trị và nhìn sâu vào được bản chất vấn đề, chứ không phải chỉ là đưa tin thuần túy.

Quả thật, tôi có hơi ngượng khi vị doanh nhân ấy nói rằng, đọc những bài báo viết về điện - năng lượng mà tôi viết trên Báo Đầu tư, ông rất tâm đắc với góc nhìn rõ ràng, thẳng thắn và có chính kiến rất sớm.

Vì thế, ông muốn gặp mặt người viết bài - chắc để xem mặt mũi thế nào mà viết không ngại ngần, chả nể nang vậy.

Bất ngờ hơn nữa là một người con trai của vị doanh nhân này đang phụ trách hoạt động đầu tư vào năng lượng của Tập đoàn khi đọc các bài viết liên quan của tôi cũng có mong muốn nói chuyện nhiều hơn để hiểu ngành.

Mong muốn chia sẻ “đúng nơi, đúng người” để có thể tháo gỡ những trở ngại, để được làm của các doanh nghiệp muốn cống hiến và tuân thủ pháp luật như doanh nhân nọ cũng là “đặt hàng” thách thức cho cho các nhà báo trong giai đoạn ngành điện đang đương đầu với những thách thức về hệ thống chưa rõ lời giải.

Nhờ liên tục theo dõi, đi thực tế và không ngại tranh luận, phản biện về năng lượng với các chuyên gia ở nhiều vị trí khác nhau trong cả bộ máy quản lý nhà nước, tổ chức tư vấn lẫn doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân nhiều năm qua, nên góc nhìn của tôi cũng minh bạch và tổng thể hơn về ngành năng lượng nói chung và ngành điện nói riêng.

Bởi vậy, tôi cũng không ngại tranh luận lại với những người đứng đầu nhiều doanh nghiệp tư nhân lớn, nhỏ về nhìn nhận của họ với ngành. Đã có những nhân viên sau khi thấy tôi tranh luận không nể nang gì với sếp của mình đã phải nói nhỏ: “Ở chỗ chúng em, ít người dám lập luận vậy với sếp lắm”.

Tuy nhiên, cá nhân tôi lại không ngại, bởi mình không mang theo tâm lý đánh đấm, hay dọa nạt doanh nghiệp, thậm chí chỉ mong các nhà đầu tư không lãng phí nguồn lực xã hội vào một lĩnh vực mà chỉ nghe người khác nói đã tưởng dễ ăn, ầm ầm lao vào, rồi cuối cùng tiền rơi, hoặc có thêm góc nhìn sòng phẳng khác khi muốn đi lâu dài với điện.

Nếu chỉ hòa giọng theo đám đông chưa có thông tin rõ ràng hay có những mục tiêu khác về lợi ích thì thách thức của an ninh năng lượng quốc gia vẫn còn nguyên, thậm chí trầm trọng hơn trong những năm tiếp theo.