Một thành viên Quốc hội Mỹ giơ tay khi cảnh sát làm nhiệm vụ trấn áp đám đông biểu tình tại Điện Capitol hôm 6/1. Ảnh: AFP

Đoàn người tràn vào phòng họp tại Thượng viện

"Họ" ở đây được hiểu là các nhà lập pháp, viên chức và đối tượng khác - đang trốn dưới gầm bàn, nhấp nhổm ở các điểm phong tỏa để cầu nguyện và cảm nhận sự chia rẽ của đất nước cận kề cùng với bạo lực.

Theo hãng thông tấn Mỹ AP, súng đã được rút ra và một phụ nữ đã bị bắn chết bên trong Điện Capitol hôm 6/1. Một lá cờ biểu tượng cho phía ông Trump được treo trên Điện Capitol, còn bên trong hơi cay mù mịt và kính đã vỡ vụn.

Đám đông biểu tình ủng hộ ông Trump hôm 6/1 đã chiếm ghế chủ tọa cuộc họp chung tại Thượng viện, văn phòng Chủ tịch Hạ viện và bục diễn thuyết tại Thượng viện, tại đây một người hét lên: "Ông Trump đã thắng cuộc bầu cử đó".

Đám đông chế nhạo các nhà lãnh đạo, tạo dáng chụp ảnh trong văn phòng Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, một người gác chân lên bàn làm việc của "bà đầm thép" Nancy Pelosi, một người khác ngồi vào ghế Phó Tổng thống Mike Pence chỉ vài phút trước đó ông Pence còn chủ trì quá trình tố tụng để xác nhận kết quả bỏ phiếu chính thức của đại cử tri. 

Tổng thống Trump nói với đám đông tại Công viên Ellipse phía Nam hàng rào của Nhà Trắng rằng ông sẽ cùng đám đông đi đến Điện Capitol, nhưng sau cùng ông Trump tiễn đám đông biểu tình bằng những lời hùng biện.

"Nếu bạn không chiến đấu hết sức, bạn sẽ không còn đất nước nữa", ông Trump nói. "Hãy để những người yếu đuối ra ngoài" ông kêu gọi, đồng thời quả quyết: "Đây là lúc cần sức mạnh".

Luật sư của ông Trump, Rudy Giuliani, nói với đám đông biểu tình rằng: "Hãy phán xét bằng sự chiến đấu".

Quốc hội Mỹ trở lại xem xét phê chuẩn kết quả bầu cử

Các nhà chức trách tại Quốc hội Mỹ sau cùng đã giành lại quyền kiểm soát khi màn đêm buông xuống và tiếp tục quá trình xem xét kết quả bỏ phiếu đại cử tri đối với ông Joe Biden.

Lực lượng vũ trang với vũ khí hạng nặng đã được điều đến và quân tiếp viện bắt đầu sử dụng hơi cay và phối hợp đưa mọi người di chuyển về phía cửa. Đoạn video ghi nhận tại hiện trường cho thấy cảnh sát để mọi người bình tĩnh đi ra khỏi cửa Điện Capitol bất chấp bạo loạn và phá hoại. Có khoảng chục vụ bắt giữ được tiến hành trong vài giờ sau khi nhà chức trách giành lại quyền kiểm soát. Một phụ nữ bị bắn vào ngực ở bên trong tòa nhà lúc hỗn loạn, dù được đưa đến bệnh viện, nhưng nạn nhân đã tử vong.

Một số người bên trong Điện Capitol đã sớm thấy rắc rối bên ngoài cửa sổ. Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Dean Phillips ở bang Minnesota nhận thấy đám đông ủng hộ ông Trump đã tăng lên không lâu sau khi ông Trump nói chuyện với những người ủng hộ tại Công viên Ellipse và kích động sự bất bình của đám người này về cuộc bầu cử tháng 11/2020 mà ông cho rằng mình đã thắng.

Phó Tổng thống Mike Pence nói không có quyền đơn phương bác phiếu cử tri

Phó Tổng thống Mike Pence trước đó khiến Tổng thống Trump nổi xung sau khi khẳng định hôm 6/1 rằng ông không có quyền bác bỏ lá phiếu của đại cử tri - điều sẽ giúp ông Joe Biden của đảng Dân chủ trở thành Tổng thống thứ 46 của nước Mỹ, đồng thời xóa tan những hy vọng của ông Trump rằng Phó tổng thống bằng cách nào đó có thể tìm cách để họ tại vị.

Phó tổng thống Pence, người chịu áp lực dữ dội từ ông Trump và các đồng minh đảng Cộng hòa để lật ngược kết quả bầu cử, đã đưa ra một tuyên bố khá dài nhằm bày tỏ rằng, một phó tổng thống không thể tuyên bố "thẩm quyền đơn phương" bác bỏ lá phiếu đại cử tri của các bang.

"Sau khi cân nhắc, nhận định của tôi là lời thề ủng hộ và bảo vệ Hiến pháp của tôi không cho phép tôi tuyên bố quyền đơn phương quyết định phiếu đại cử tri nào nên hay không nên được kiểm đếm", ông Pence viết trong bức thư gửi các thành viên Quốc hội Mỹ trước khi chủ trì phiên họp chung của Quốc hội.

Thời khắc phản ánh rõ nhất sự chia rẽ kịch tính giữa ông Trump và trung úy từng trung thành nhất của mình, Mike Pence, là khi Phó tổng thống Pence đưa ra tuyên bố bất lợi cho ông Trump ngay sau khi ông đến Điện Capitol để xem xét kết quả bỏ phiếu đại cử tri và thậm chí giữa lúc Tổng thống Trump đang bày tỏ hy vọng với hàng nghìn người ủng hộ tập trung gần Nhà Trắng rằng Phó tổng thống Pence có thể lật ngược kết quả bầu cử.

"Nếu Mike Pence làm đúng, chúng tôi sẽ thắng bầu cử", ông Trump nói với đám ông ủng hộ mình. Những người này sau đó đã diễu hành qua Washington và tràn vào Điện Capitol.

Trở lại Nhà Trắng, Tổng thống Trump đã tỏ ra bất bình với cấp phó trên Twitter rằng: "Mike Pence không có đủ can đảm để làm những gì đáng lẽ phải làm để bảo vệ đất nước và Hiến pháp, tạo cơ hội cho các bang chứng nhận một loạt các con số đã bị điều chỉnh, chứ không phải những con số gian dối hoặc không chính xác mà họ đã được yêu cầu chứng nhận trước đây". "Mỹ đòi hỏi sự thật", ông Trump viết thêm.

Nỗ lực pháp lý bất thành và không còn lựa chọn nào khác, ông Trump và các đồng minh của mình đã dành nhiều ngày trong nỗ lực để thuyết phục Phó tổng thống Pence và những người ủng hộ của ông rằng Phó tổng thống có quyền bác bỏ kết quả bỏ phiếu mà các đại cử tri ở các bang chiến trường đã ủng hộ Biden.

Việc ông Trump nổi giận có nguy cơ ảnh hưởng đến tương lai chính trị được lập trình khá cẩn thận của ông Pence, bởi ông Pence đang nhắm đến tranh cử vào Nhà Trắng năm 2024 và dựa vào những năm tháng trung thành với ông Trump để khiến mình nổi bật và được công chúng đón đợi. Còn với Tổng thống Donald Trump, kể cả khi mãn nhiệm, ông Trump được cho là nhà lãnh đạo thực sự của đảng Cộng hòa và là nhân vật có sức ảnh hưởng lớn trên chính trường Mỹ trong nhiều năm tới.