Bộ Y tế đang dự thảo Thông tư quy định về tiêu chuẩn sức khỏe, việc khám sức khỏe đối với người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng; việc khám sức khỏe định kỳ đối với người lái xe ô tô.

Bộ Y tế đề xuất người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng phải chủ động khám lại sức khỏe sau khi điều trị bệnh, tai nạn. Việc khám sức khỏe định kỳ áp dụng với người lái xe ô tô chuyên nghiệp.

Theo đó, thông tư này quy định về tiêu chuẩn sức khỏe, việc khám sức khỏe đối với người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng; việc khám sức khỏe định kỳ đối với người lái xe ô tô.

Thông tư được áp dụng đối với người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng, người sử dụng lao động lái xe ô tô, các cơ sở y tế khám sức khỏe đối với người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Tại dự thảo, Bộ Y tế nêu rõ trách nhiệm của người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng là cung cấp thông tin đầy đủ, trung thực về tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh, tật của bản thân và chịu trách nhiệm trước pháp luật về thông tin đã cung cấp khi khám sức khỏe.

Đồng thời tuân thủ các hướng dẫn, chỉ định của nhân viên y tế trong quá trình thực hiện khám sức khỏe. Người lái xe, điều khiển xe máy chuyên dùng phải chủ động khám lại sức khỏe sau khi điều trị bệnh, tai nạn.

Việc khám sức khỏe định kỳ chỉ áp dụng đối với người lái xe ô tô chuyên nghiệp (người làm nghề lái xe ôtô) theo quy định của pháp luật về lao động.

Bên cạnh đó, người làm nghề lái ôtô phải chấp hành yêu cầu khám sức khỏe định kỳ, đột xuất của cơ quan quản lý nhà nước về y tế hoặc cơ quan quản lý nhà nước về giao thông vận tải hoặc của người sử dụng lao động.

Về nguyên tắc chung, việc khám sức khỏe cho người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng sẽ được thực hiện tại cơ sở y tế đã được cấp giấy phép hoạt động khám bệnh, chữa bệnh theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023.

Việc khám sức khỏe cho người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng phải thực hiện theo tiêu chuẩn sức khỏe quy định.

Việc khám sức khỏe định kỳ chỉ áp dụng đối với người lái xe ôtô chuyên nghiệp (người làm nghề lái ôtô) theo quy định của pháp luật về lao động.

Theo quy định, xe máy chuyên dùng gồm xe máy thi công, xe máy nông nghiệp, lâm nghiệp và các loại xe đặc chủng khác sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh có tham gia giao thông đường bộ.

Tại dự thảo, Bộ Y tế cũng đưa ra bảng tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dụng, mỗi hạng xe sẽ có quy định khác nhau.

Theo đó, những người lái xe hạng A1 (xe môtô hai bánh có dung tích xi-lanh đến 125 cm³ hoặc động cơ điện đến 11kW) và hạng B1 (xe môtô ba bánh) sẽ phải đáp ứng đủ các điều kiện sức khỏe mới để có thể tiếp tục điều khiển phương tiện của mình.

Nếu mắc các bệnh như rối loạn tâm thần mạn tính không điều khiển được hành vi; liệt vận động từ hai chi trở lên; rối loạn nhận biết 3 màu cơ bản: Đỏ, vàng, xanh lá cây… sẽ không đủ điều kiện lái xe.

Với người lái xe thuộc nhóm 3 (hạng A, C1, D1, D2, D, BE, C1E, CE, D1E, DE) thăm khám tại 9 chuyên khoa. Người mắc các bệnh như rối loạn tâm thần cấp đã chữa khỏi hoàn toàn nhưng chưa đủ 24 tháng; động kinh; song thị; quáng gà; đái tháo đường (tiểu đường) có tiền sử hôn mê do đái tháo đường trong vòng 1 tháng… không đủ điều kiện để lái xe.

Trước đó, tại dự thảo do Bộ Y tế công bố tháng 7/2023, Bộ này có đưa ra các tiêu chuẩn sức khỏe lái xe ô tô các hạng; tiêu chuẩn sức khỏe nhân viên đường sắt (gồm những người trực tiếp phục vụ chạy tàu; lái tàu, phụ lái tàu, trưởng tàu, nhân viên gác ghi…);

Tiêu chuẩn của thuyền viên làm việc trên tàu biển; tiêu chuẩn sức khỏe nhân viên hàng không (lái máy bay; tiếp viên hàng không; người điều khiển tàu lượn, khinh khí cầu; kiểm soát viên không lưu…).

Với sức khỏe lái xe, dự thảo cũng đưa ra tiêu chí, người có một trong các tình trạng bệnh tật về tâm thần (rối loạn tâm thần cấp và mạn tính không điều khiển được hành vi), thần kinh (liệt vận động từ 2 chi), mắt (rối loạn nhận biết 3 màu cơ bản: đỏ, vàng, xanh lá cây); tim mạch (suy tim độ 3 trở lên) không đủ điều kiện sức khỏe lái xe hạng A1.

Người không đủ điều kiện sức khỏe lái xe hạng B1 nếu có một trong các tình trạng bệnh, tật về tâm thần như: rối loạn tâm thần cấp đã chữa khỏi nhưng chưa đủ 6 tháng;

Về thần kinh (động kinh còn cơn trong vòng 24 tháng mà không dùng thuốc, chóng mặt do các bệnh lý...); mắt (rối loạn nhận biết 3 màu cơ bản: đỏ, vàng, xanh lá cây; song thị...); tai mũi họng (bị quáng gà; thính lực dưới 4 m...).

Người không đủ điều kiện sức khỏe lái xe hạng A2, A3, A4, B2, C, D, E... nếu có một trong các vấn đề như: rối loạn tâm thần cấp đã chữa khỏi hoàn toàn nhưng chưa đủ 24 tháng; thần kinh (động kinh, liệt vận động 1 chi trở lên); tim mạch (cơn đau thắt ngực do bệnh lý mạch vành, ghép tim, sau can thiệp tái thông mạch vành...).

Trong đó, dự thảo đưa quy định chung về sức khoẻ với nhân viên hàng không: Có chỉ số khối cơ thể (BMI) lớn hơn hoặc bằng 18 và nhỏ hơn 30; chỉ số vòng ngực trung bình từ 50% trở lên so với chiều cao.

Ngoài các tiêu chí chung cho nhân viên hàng không nêu trên, với các nhóm nghề nghiệp chuyên ngành, dự thảo đưa ra tiêu chuẩn cụ thể: người lái máy bay cần có chiều cao từ 1,65 m và cân nặng từ trên 52 kg (nam); nữ cao từ 1,58 m và cân nặng từ trên 50 kg.

Với nhân viên hàng không làm việc trong các bộ phận công việc khác, nam giới cần cao từ 1,6 -1,62 m và cân nặng từ 52 - 53 kg; nữ giới cần có chiều cao từ 1,54 - 1,58 m và cân nặng từ 45 kg.

Theo tiêu chuẩn y tế về chỉ số khối cơ thể, khi BMI dưới 18 là người gầy, thiếu cân. Nếu chỉ số BMI lớn hơn 23 được coi là thừa cân. BMI từ trên 30 là béo phì độ 2.

Cũng về sức khỏe của người lái xe, tháng 5/2024, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, Bộ Y tế đã có văn bản số 832/KCB-PHCN&GĐ gửi Sở Y tế tỉnh, TP về việc tăng cường kiểm tra, thanh tra, công tác giám sát việc khám và cấp giấy khám sức khỏe cho người lái xe.

Theo đó, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh đề nghị Sở Y tế tỉnh, TP trực thuộc Trung ương chủ trì, phối hợp với Công an địa phương, Sở GTVT tăng cường quản lý, giám sát việc khám và cấp giấy khám sức khỏe cho người lái xe theo quy định tại Thông tư liên tịch số 24/2015/TTLT-BYT-BGTVT của Bộ trưởng Bộ Y tế và Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quy định về tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe, việc khám sức khỏe định kỳ đối với người lái xe ô tô.

Quy định về cơ sở y tế khám sức khỏe cho người lái xe và các văn bản có liên quan; tập trung chú trọng việc khám sức khỏe của người lái xe kinh doanh vận tải.

Cục Quản lý Khám chữa bệnh đề nghị thủ trưởng các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế và trường đại học; y tế bộ, ngành chỉ đạo bộ phận có liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát việc khám sức khỏe và cấp giấy khám sức khỏe cho người lái xe tại đơn vị đảm bảo đúng quy định.

Trước đó, Bộ Y tế đã có văn bản gửi Sở Y tế 63 tỉnh, TP trực thuộc Trung ương; bệnh viện, viện trực thuộc Bộ Y tế; bệnh viện trực thuộc trường Đại học; y tế bộ, ngành về việc hướng dẫn văn bản liên quan công tác khám sức khỏe.

Bộ Y tế đã ban hành quyết định công bố bãi bỏ 12 thủ tục hành chính, trong đó có thủ tục về cấp giấy khám sức khỏe cho người lái xe, khám sức khỏe định kỳ của người lái ô tô.

Tuy nhiên, việc bãi bỏ thủ tục hành chính này không có nghĩa là từ nay khi thi bằng lái xe là không cần phải khám sức khỏe như nhiều người đang lầm tưởng.