Ngành ô tô năm nay được dự báo khó khăn trong nửa đầu năm 2024 do nhu cầu tiêu dùng vẫn còn yếu và người mua có tâm lý chờ đợi các mẫu xe mới, nhưng nhìn chung cả năm sẽ phục hồi cả về số lượng và giá trị.

Theo SSI Research, động lực cho sự hồi phục đến từ diễn biến kinh tế khả quan hơn, các mẫu xe mới ra mắt, tình trạng thiếu chip cho xe ô tô được giải quyết và lãi suất cho vay ở mức hấp dẫn hơn so với năm 2023.

Sự phục hồi này được thể hiện qua doanh thu và lãi gộp của các công ty phân phối ô tô tăng trưởng hai chữ số trong ba quý đầu năm. Điều này phản ánh nhu cầu mạnh mẽ của thị trường ô tô trong giai đoạn 9 tháng đầu năm. Tuy nhiên, có sự phân hoá trong kết quả kinh doanh giữa các doanh nghiệp khi lãi sau thuế của Công ty cổ phần Dịch vụ ô tô Hàng Xanh (Haxaco) và Công ty cổ phần Dịch vụ tổng hợp Sài Gòn (Savico) tăng trưởng bằng lần so với cùng kỳ, còn Công ty cổ phần City Auto suy giảm đáng kể và Công ty cổ phần ô tô TMT kéo dài chuỗi lỗ quý thứ hai liên tiếp. 

Dẫn đầu về mức tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận gộp trong quý III là Haxaco - doanh nghiệp phân phối Mercedes Benz lớn nhất cả nước. Cụ thể, hai chỉ tiêu này của Haxaco lần lượt cao hơn cùng kỳ 38% và 170%, lên mức 1.535 tỷ đồng và 174 tỷ đồng. Công ty nối dài mạch lãi liên tiếp từ sau đại dịch khi lợi nhuận trước thuế gấp 10,8 lần cùng kỳ, lên 90 tỷ đồng. 

Theo Ban lãnh đạo Haxaco, kết quả kinh doanh khởi sắc bởi sự phục hồi của nền kinh tế và chính sách hỗ trợ kịp thời từ Chính phủ thông qua giảm lệ phí trước bạ ô tô sản xuất trong nước, kích thích nhu cầu sở hữu xe sang của người tiêu dùng tăng mạnh. Bên cạnh đó, hệ thống đại lý kinh doanh xe MG trực thuộc Haxaco Group có 12 đại lý hoạt động hiệu quả, góp phần tăng nhanh doanh số bán thương hiệu xe sang này. 

Cũng dẫn lý do tình hình kinh doanh thuận lợi hơn giai đoạn cùng kỳ, Savico ghi nhận nhiều tín hiệu khả quan từ báo cáo tài chính mới nhất. Theo đó, nhà phân phối nhiều thương hiệu ô tô như Toyota, Hyundai, Suzuki ghi nhận doanh thu thuần quý III tăng 35% lên 6.776 tỷ đồng, còn lợi nhuận sau thuế gấp 3 lần lên hơn 25 tỷ đồng. 

Tương tự Haxaco và Savico, City Auto - đơn vị phân phối ô tô Ford - cũng chứng kiến sự nhảy vọt về doanh số trong quý III khi tăng 23% lên 2.077 tỷ đồng. Lợi nhuận gộp tăng gấp rưỡi lên 125 tỷ đồng. Tuy nhiên, điều đáng nói là sau khi trừ các khoản chi phí thì công ty chỉ còn lãi sau thuế 2,5 tỷ đồng, giảm đến 90% so với cùng kỳ. 

Trong văn bản giải trình gửi HoSE, đại diện City Auto nói rằng lợi nhuận giảm do ảnh hưởng suy thoái chung toàn cầu, chính sách hỗ trợ Chính phủ về việc giảm lệ phí trước bạ ô tô sản xuất trong nước chưa tác động lớn đến kết quả kinh doanh.

Ngược dòng với kết quả khả quan của những đơn vị đầu ngành, TMT vừa công bố báo cáo kết quả kinh doanh kém khả quan bởi áp lực hàng tồn kho. Cụ thể, doanh thu thuần giảm 21% so với cùng kỳ, xuống 352 tỷ đồng. Lỗ sau thuế ghi nhận 93 tỷ đồng, còn cùng kỳ lãi hơn 141 triệu đồng. Hàng tồn kho của công ty đã giảm hơn một nửa so với đầu năm, xuống 595 tỷ đồng và nằm trong nhóm có mức giảm cao nhất khi so sánh với các doanh nghiệp cùng ngành.

Lãnh đạo TMT cho biết giá trị hàng tồn kho lớn trong nhiều năm khiến chi phí tài chính của công ty cao. Vì thế, công ty đã mạnh tay bán hàng để cắt lỗ chuẩn bị cho kỳ hoạt động kinh doanh mới. 

Nhìn chung, kết quả kinh doanh 9 tháng đầu năm của các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực phân phối ô tô tương đồng với kết quả quý III.

Doanh thu cùng lãi gộp 3 quý đầu năm của Haxaco và Savico lần lượt tăng 27% lên 3.696 tỷ đồng và 14% lên 16.229 tỷ đồng. Lãi sau thuế của hai doanh nghiệp đứng đầu ngành phân phối ô tô đều tăng bằng lần. Cụ thể, Haxaco lãi gấp 10 lần cùng kỳ lên 144 tỷ đồng và Savico gấp 3,6 lần lên 120 tỷ đồng. 

Tuy nhiên, lợi nhuận của City Auto và TMT đi ngược lại với xu hướng chung khi lần lượt giảm 70% xuống 12 tỷ đồng và lỗ 192 tỷ đồng. Ban lãnh đạo TMT cho biết sẽ chấp nhận kết quả kinh doanh thua lỗ trong năm 2024 nhằm đảm bảo tính thanh khoản tốt với các tổ chức tín dụng và hướng tới sự phát triển, tăng trưởng bền vững trong những năm tiếp theo.

Đối với City Auto, lợi nhuận giảm mạnh nên công ty mới hoàn thành khoảng 15% mục tiêu lãi 80 tỷ đồng. Trong khi đó, so với mục tiêu lãi trước thuế hợp nhất cả năm nay gấp 4 lần năm ngoái, tức đạt 200 tỷ đồng, Haxaco đã hoàn thành 91%. Theo Ban lãnh đạo, để hoàn thành mục tiêu nhiều tham vọng này, công ty sẽ chủ động tung ra các kế hoạch linh hoạt về cạnh tranh, giá cả, chính sách chiết khấu nhằm giữ vững thị phần.