Thứ Sáu, Ngày 13 tháng 06 năm 2025,
Đón cơ chế “khoán 10” trong đầu tư đường sắt
Anh Minh - 12/06/2025 09:07
 
Việc Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 164/NQ-CP về Luật Đường sắt (sửa đổi) không chỉ đáp ứng tiến độ xem xét, thông qua dự án luật quan trọng này ngay tại Kỳ họp thứ chín, Quốc hội khóa XV, mà còn góp phần đưa những cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để đầu tư phát triển hệ thống đường sắt được quy định ở cấp độ luật.

Theo đó, Chính phủ thống nhất với đề xuất của Bộ Xây dựng về việc đưa ra khỏi Chương trình lập pháp năm 2025 đối với Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để đầu tư phát triển hệ thống đường sắt và điều chỉnh thời gian xem xét, thông qua Dự án Luật Đường sắt (sửa đổi) trong Chương trình lập pháp năm 2025 để Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ chín theo quy trình tại một kỳ họp.

Cũng tại Nghị quyết số 164, Chính phủ thông qua Hồ sơ Dự án Luật Đường sắt (sửa đổi) sau khi đã bổ sung các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để đầu tư phát triển hệ thống đường sắt đang được quy định trong Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội.

Chính phủ giao Bộ trưởng Bộ Xây dựng thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ ký Tờ trình của Chính phủ báo cáo Quốc hội về việc điều chỉnh Chương trình lập pháp năm 2025 cùng nội dung Dự án Luật Đường sắt (sửa đổi) sau khi đã bổ sung các cơ chế, chính sách để đầu tư phát triển hệ thống đường sắt theo kết luận của cấp có thẩm quyền.

Trước đó, vào ngày 4/6/2025, Bộ Xây dựng đã có Tờ trình bổ sung số 46/BXD - TTr gửi Chính phủ về Dự án Luật Đường sắt (sửa đổi) trên cơ sở tiếp thu ý kiến chỉ đạo của cấp có thẩm quyền và các cơ quan liên quan trong việc nghiên cứu đưa các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để đầu tư phát triển hệ thống đường sắt vào Dự thảo Luật Đường sắt (sửa đổi).

Toàn bộ quy trình quan trọng này được hoàn thành trong vòng chưa đầy một tháng đã cho thấy nỗ lực và tinh thần làm việc với trách nhiệm rất cao của Bộ Xây dựng - cơ quan chủ trì soạn thảo Dự án Luật Đường sắt (sửa đổi), cũng như các đơn vị liên quan để đáp ứng đúng tiến độ, chất lượng đề ra.

Được biết, Dự thảo Luật Đường sắt (sửa đổi) mới gồm 4 chương và 84 điều được bổ sung, chỉnh lý để luật hóa 22 cơ chế, chính sách đặc thù vào Chương Quy định về đầu tư xây dựng đường sắt và Điều 52 của Dự thảo Luật. Trong đó, 4 chính sách đã có trong Dự thảo Luật trình Quốc hội tại Tờ trình số 179/TTr-CP ngày 11/4/2025.

Các cơ chế, chính sách đã “chín”, đã “rõ” và đúng thẩm quyền của Quốc hội này cơ bản được tổng hợp trên cơ sở kế thừa các cơ chế, chính sách tại 3 nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án Xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, Dự án Đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và Nghị quyết Thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP.HCM (đã được Quốc hội thông qua).

Phần lớn các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt vừa được đưa vào Dự thảo Luật Đường sắt (sửa đổi) được đánh giá là “khoán 10” trong xây dựng kết cấu hạ tầng đường sắt, trên thực tế đã bám rất sát tinh thần của “bộ tứ trụ cột”. Đó là Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết 59-NQ/TW, ngày 24/1/2025 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; Nghị quyết số 68-NQ/TW, ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân. Đặc biệt, các nhà đầu tư là tổ chức, cá nhân sử dụng vốn ngoài ngân sách sẽ có cơ chế, chính sách rõ ràng để cùng tham gia thực hiện các dự án đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị, đường sắt quốc gia.

Nỗ lực khuyến khích sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân vào lĩnh vực hạ tầng đường sắt theo tinh thần của Nghị quyết 68-NQ/TW cũng được thể hiện rõ thông qua việc ưu tiên áp dụng hình thức rút gọn lựa chọn nhà đầu tư, có nghĩa sẽ chỉ định nhà đầu tư cùng với quyết định chủ trương đầu tư hoặc quyết định phê duyệt dự án theo quy định pháp luật đầu tư và pháp luật đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (PPP) tương ứng. Đây cũng chính là mong muốn và tâm nguyện của nhiều doanh nghiệp tư nhân lớn, nhằm chung tay phát triển các tuyến đường sắt - lĩnh vực đầu tư hạ tầng chủ lực của đất nước, trong đó có tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam theo phương thức PPP, từ đó góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo tiền đề quan trọng để đất nước bước vào kỷ nguyên mới.

Thủ tướng đề nghị World Bank hỗ trợ vốn đầu tư đường sắt cao tốc Bắc - Nam
Ngày 15/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp bà Mariam J. Sherman, Giám đốc Quốc gia của Văn phòng Ngân hàng Thế giới (WB) khu vực Việt Nam, Lào,...
Bình luận bài viết này
Xem thêm trên Báo Đầu Tư