Chủ Nhật, Ngày 17 tháng 08 năm 2025,
Khoa học công nghệ là "con đường tất yếu" để Việt Nam vươn lên trong kỷ nguyên mới
Như Trung - 17/08/2025 08:47
 
Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là xu thế, mà là "con đường tất yếu" để Việt Nam vươn lên trong kỷ nguyên mới, trở thành quốc gia phát triển, giàu mạnh, văn minh, phồn vinh, thịnh vượng.

Với phương châm "Đoàn kết - Kỷ cương - Đột phá - Sáng tạo - Phát triển", Đại hội Đảng bộ Bộ Khoa học và Công nghệ nhiệm kỳ 2025-2030 đã tổng kết, đánh giá kết quả lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Nghị quyết Đại hội nhiệm kỳ 2020-2025, thống nhất phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ nhiệm kỳ 2025-2030.

Đại hội cũng đóng góp ý kiến vào các dự thảo văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV và dự thảo văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ Chính phủ lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030.

Tạo sức mạnh cộng hưởng

Báo cáo tại Đại hội nêu rõ, từ ngày 1/3/2025, Đảng bộ Bộ Khoa học và Công nghệ được thành lập trên cơ sở hợp nhất Đảng bộ Bộ Khoa học và Công nghệ và Đảng bộ Bộ Thông tin và Truyền thông. Kế thừa và phát huy những thành quả đã đạt được, Đảng bộ Bộ Khoa học và Công nghệ nhiệm kỳ 2020-2025 đã thể hiện rõ vai trò hạt nhân chính trị, lãnh đạo toàn diện các mặt công tác của Bộ.

Nhiều Nghị quyết, Chương trình hành động được ban hành đã tạo đột phá về tư duy và phương thức lãnh đạo, thúc đẩy cải cách thể chế, mở rộng không gian phát triển mới; các chỉ tiêu đặt ra cơ bản đã được hoàn thành và hoàn thành vượt mức.

Trong đó, hoàn thành 2 chỉ tiêu được đề ra trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030 gồm: Tỷ trọng kinh tế số trong GDP năm 2025 ước đạt 20,5% và chỉ tiêu đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào sự tăng trưởng ước tính giai đoạn 2021-2024 đạt 46,2%.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Đại hội Đại biểu lần thứ I nhiệm kỳ 2025-2030 do Đảng bộ Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức ngày 16/8 tại Hà Nội.

Phát biểu khai mạc Đại hội, Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết: Nhìn lại chặng đường 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Bộ Khoa học và Công nghệ và Đại hội Đảng bộ Bộ TT&TT, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định, về cơ bản, các chỉ tiêu đặt ra đã được hoàn thành và hoàn thành vượt mức. 

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, nhiệm kỳ 2025-2030 mang ý nghĩa đặc biệt: Đây là nhiệm kỳ đầu tiên của Bộ Khoa học và Công nghệ  hợp nhất; cũng là nhiệm kỳ khởi động Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; lần đầu tiên thực hiện toàn diện đổi mới lần hai về khoa học và công nghệ và bưu chính viễn thông; nhiệm kỳ đầu tiên bộ 3 chiến lược khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số về chung một nhà; và đặc biệt khoa học, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được trao sứ mệnh trở thành động lực chính hiện thực hóa khát vọng Việt Nam vươn lên thành nước phát triển có thu nhập cao theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Khoa học công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tạo thành một hệ sinh thái cộng hưởng, thúc đẩy nhau cùng phát triển và đóng vai trò then chốt trong chiến lược phát triển quốc gia. KHCN cung cấp nền tảng tri thức và công cụ kỹ thuật; đổi mới sáng tạo chuyển hoá tri thức đó thành sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới; chuyển đổi số mở ra không gian triển khai và mở rộng quy mô ứng dụng với tốc độ cao và chi phí thấp.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, đổi mới căn bản là KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phải hướng tới mục tiêu cuối cùng là nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, năng suất lao động, năng lực quản trị quốc gia, tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an ninh quốc phòng và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phải đóng góp ít nhất 50% tăng trưởng GDP.

KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phải tập trung vào giải quyết các bài toán chiến lược quốc gia, như thúc đẩy tăng trưởng 2 con số, triển khai hiệu quả mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nâng cao chất lượng thể chế, chất lượng nguồn nhân lực, hạ tầng, chất lượng dịch vụ công, chất lượng sản phẩm.

Tinh thần đổi mới là gắn kết chặt chẽ giữa KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số hình thành hệ sinh thái công nghệ - đổi mới - và dữ liệu, chuyển từ quản lý quá trình sang quản lý mục tiêu và kết quả, lấy doanh nghiệp làm trung tâm của hệ sinh thái đổi mới sáng sáng quốc gia, viện trường là nguồn tri thức và nhà nước là kiến tạo và hỗ trợ, kết nối toàn dân, toàn xã hội tham gia vào KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Báo cáo chính trị tại Đại hội cho thấy, trong bối cảnh quốc tế nhiều biến động và tác động nặng nề của đại dịch COVID-19, Đảng ủy hai Bộ (trước hợp nhất) đã ban hành và triển khai quyết liệt Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII.

Lĩnh vực KHCN đạt nhiều kết quả với Chỉ số đổi mới sáng tạo quốc gia xếp thứ 44/133 quốc gia và nền kinh tế (năm 2024), tăng 4 bậc so với năm 2022; số công bố quốc tế năm 2024 là 22.259, tăng 22,4% so với năm 2020; tỷ lệ doanh nghiệp có hoạt động đổi mới sáng tạo đạt 38% (năm 2023), tăng 9,5% so với năm 2021 (đạt 28,5%); chỉ số hạ tầng chất lượng quốc gia xếp hạng 52 (năm 2023), tăng 2 bậc so với năm 2020; tỷ lệ tiêu chuẩn hài hòa quốc tế đạt 63,6% (năm 2024), tăng 3,6% so với năm 2020 (đạt 60%); Công bố tiêu chuẩn Việt Nam đạt 14.159 TCVN (năm 2025), tăng 15,22% so với năm 2020; Số đơn đăng ký/số bằng sáng chế đạt 1226/308 (năm 2024), tăng 20,2%/121,6% so với năm 2020.

Lĩnh vực thông tin và truyền thông trong nhiệm kỳ 2020 - 2025 cũng đạt bước phát triển vượt bậc: Chỉ số tích hợp phát triển bưu chính xếp hạng 31 (năm 2024), tăng 18 bậc so với năm 2020; chỉ số hạ tầng viễn thông xếp hạng 67 (năm 2024), tăng 7 bậc so với năm 2022; chỉ số phát triển chính phủ điện tử xếp hạng 71 (năm 2024), tăng 15 bậc so với năm 2022. với năm 2020; tỷ lệ sử dụng IPv6 đạt 65%, đứng thứ 7 thế giới, tăng 3 bậc so với năm 2020; tốc độ internet di động xếp hạng 19 thế giới và tăng 41 bậc so với năm 2020; tỷ lệ dân số được phủ sóng di động 5G: đạt 99,6%, cao hơn các nước thu nhập trung bình cao (99,4%)…

Hoàn thành nhiều chỉ tiêu đột phá

Phát biểu chúc mừng và chỉ đạo Đại hội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định, Đại hội Đảng bộ Bộ Khoa học và Công nghệ  nhiệm kỳ 2025-2030 là sự kiện có ý nghĩa quan trọng, không chỉ đánh giá kết quả lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng bộ nhiệm kỳ vừa qua, mà còn là dịp để xác định phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp trong nhiệm kỳ tới.

Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng khi Đại hội diễn ra với không khí sôi động, toàn diện, tư duy đổi mới, hành động quyết liệt; đặc biệt là Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị đang từng bước đi vào cuộc sống. "Ngày 19/8 tới đây chúng ta sẽ khởi công, khánh thành 250 dự án lớn trên cả nước với tổng vốn hơn 1,2 triệu tỷ đồng, trong đó 37% vốn là của tư nhân với nhiều dự án KHCN", người đứng đầu Chính phủ chia sẻ.

Thủ tướng Phạm Minh Chính biểu dương tinh thần làm việc khẩn trương, bài bản, nghiêm túc của Đảng ủy Bộ KH&CN trong công tác chuẩn bị và tổ chức Đại hội; đánh giá cao sự quyết tâm, quyết liệt trong chỉ đạo, điều hành của Ban Thường vụ Đảng ủy Bộ, tập thể lãnh đạo Bộ trong việc rà soát, xây dựng phương án, đề án và tổ chức thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy. Ngay sau sáp nhập, Bộ KH&CN đã đi vào hoạt động ngay lập tức, thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị được giao.

Thủ tướng khái quát những thành tựu, kết quả, dấu ấn của Bộ, ngành KHCN trong nhiệm kỳ vừa qua: Thể chế hoàn thiện; hạ tầng nâng cấp; chuyển đổi số được thúc đẩy; đổi mới sáng tạo được lan tỏa; chính phủ số được nâng cấp; kỹ năng số được nâng cao; nhân dân được hưởng thụ; xây dựng Đảng được củng cố và tăng cường; khó khăn được tháo gỡ; niềm tin được thắp sáng. 32/34 chỉ tiêu đã đề ra được hoàn thành, trong đó có nhiều chỉ tiêu mang tính đột phá.

Thủ tướng Phạm Minh Chính tặng hoa chúc mừng Ban chấp hành Đảng bộ Bộ KH&CN nhiệm kỳ 2025 - 2030.


5 nhiệm vụ trọng tâm của Đảng bộ Bộ Khoa học và Công nghệ 

Thủ tướng nêu rõ, Bộ Khoa học và Công nghệ có vị trí đặc biệt quan trọng, thực hiện chức năng quản lý nhà nước về hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển công nghệ cao, công nghệ chiến lược, sở hữu trí tuệ; tiêu chuẩn đo lường, chất lượng; công nghiệp công nghệ thông tin...; phải tiên phong, gương mẫu, đi đầu trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, góp phần làm mới lại các động lực tăng trưởng truyền thống và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, đưa hàm lượng KHCN để tăng năng suất lao động tổng hợp. Thủ tướng đề nghị Đảng bộ Bộ Khoa học và Công nghệ trong nhiệm kỳ tới cần tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm.

Thứ nhất, tập trung làm tốt công tác xây dựng Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của toàn Đảng bộ, nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên.

Thứ hai, tiếp tục đổi mới tư duy lãnh đạo, nâng cao năng lực hoạch định và triển khai chính sách KHCN, với phương châm là: Lấy dữ liệu làm nền tảng, lấy công nghệ làm công cụ, lấy đổi mới sáng tạo làm động lực, lấy đổi mới sáng tạo làm phương thức, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm.

Chủ động đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, thể chế hóa và triển khai hiệu quả các Nghị quyết Trung ương, nhất là Nghị quyết 57 và Nghị quyết 66 về xây dựng và thực thi pháp luật. Trọng tâm là sửa đổi, hoàn thiện hệ thống pháp luật về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số theo hướng tích hợp, đồng bộ, minh bạch.

Thủ tướng giao Đảng ủy Bộ KHCN tập trung ưu tiên mọi nguồn lực để hoàn thiện các 4 dự án Luật trình tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV (dự kiến tháng 10/2025). Sớm thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm.

Thứ ba, khuyến khích đa dạng các nguồn lực đầu tư cho lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đặc biệt là đầu tư tư nhân; phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia.

Thứ tư, thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện, phát triển chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, công dân số hiện đại. Đặc biệt chú trọng phát triển hạ tầng số, nền tảng dữ liệu quốc gia, và bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng, chủ quyền số. Tích cực tham gia, thúc đẩy phong trào Bình dân học vụ số. Khẩn trương khắc phục tình trạng các thôn bản lõm sóng, thiếu điện.

Ưu tiên phát triển và làm chủ công nghệ chiến lược, công nghệ lõi. Xây dựng phương án sắp xếp, tổ chức lại các tổ chức KH&CN, đầu tư phát triển các tổ chức nghiên cứu mạnh. Triển khai đầu tư, chia sẻ khai thác các trung tâm nghiên cứu, phòng thí nghiệm dùng chung.

Thứ năm, Thủ tướng nêu rõ, một trong những nhiệm vụ quan trọng của Đại hội là tham gia đóng góp ý kiến vào văn kiện Đại hội XIV của Đảng, tham gia ý kiến vào các văn kiện và bầu đoàn đại biểu tham dự Đại hội Đảng bộ Chính phủ lần thứ nhất.

Khẳng định KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là xu thế, mà là "con đường tất yếu" để Việt Nam vươn lên trong kỷ nguyên mới, trở thành quốc gia phát triển, giàu mạnh, văn minh, phồn vinh, thịnh vượng, Thủ tướng đề nghị mỗi cán bộ trong lĩnh vực này phải là chiến sỹ tiên phong, người dẫn dắt, đi đầu, dám hy sinh trong việc phát triển, ứng dụng KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Đại hội đã nghe công bố Quyết định của Đảng uỷ Chính phủ chỉ định và ra mắt Ban chấp hành Đảng bộ Bộ KHCN gồm 30 đồng chí; Ban thường vụ gồm 8 đồng chí. Đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng, Bí thư Đảng uỷ, Bộ trưởng Bộ KH&CN được chỉ định là Bí thư Đảng uỷ Bộ KHCN nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Bình luận bài viết này
Xem thêm trên Báo Đầu Tư