Sự kiện diễn ra dưới sự chứng kiến của Bộ trưởng Bộ Y tế Việt Nam Đào Hồng Lan và Bộ trưởng Bộ Y tế Liên bang Nga Mikhail Murashko, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quan hệ hợp tác y tế giữa hai quốc gia, đồng thời mở ra cơ hội lớn để người dân Việt Nam tiếp cận sớm các loại thuốc sinh học công nghệ cao trong điều trị nhiều bệnh mạn tính và truyền nhiễm nguy hiểm.

Ảnh minh họa.

Theo nội dung ký kết, VNVC sẽ tiếp nhận chuyển giao công nghệ sản xuất toàn diện từ Medsintez đối với các nhóm thuốc sinh học thế hệ mới, bao gồm albumin tái tổ hợp, insulin tái tổ hợp, bút tiêm insulin dùng một lần và tái sử dụng, các thuốc điều trị đái tháo đường như liraglutide, semaglutide, thuốc chống đông máu Heparin dùng trong phòng và điều trị các biến chứng huyết khối, thuốc kháng virus Triazavirin, hormone kích thích nang trứng hỗ trợ điều trị vô sinh...

Trong đó, đáng chú ý là việc hai bên sẽ phối hợp nghiên cứu lâm sàng và sản xuất Triazavirin - loại thuốc do Nga phát triển, đã được phê duyệt trong điều trị và phòng ngừa Covid-19 và hiện đang được kỳ vọng trở thành phương pháp điều trị tiềm năng đối với bệnh sốt xuất huyết Dengue, căn bệnh gây ra hàng trăm nghìn ca mắc mỗi năm tại Việt Nam nhưng đến nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.

Sự kiện ký kết với Medsintez được xem là bước cụ thể hóa quan trọng sau thỏa thuận giữa hai Chính phủ. Trước đó, vào tháng 5/2025 tại thủ đô Moscow, Tổng Bí thư Việt Nam Tô Lâm và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chứng kiến việc ký kết thỏa thuận hợp tác toàn diện giữa VNVC và Quỹ Đầu tư Trực tiếp Nga (RDIF), tạo tiền đề thúc đẩy các chương trình hợp tác chuyển giao công nghệ y tế, dược phẩm và vắc-xin giữa hai nước.

Sau 5 tháng, VNVC tiếp tục hiện thực hóa định hướng này thông qua thỏa thuận chiến lược với Medsintez - một trong những doanh nghiệp dược phẩm công nghệ cao hàng đầu tại Nga.

Ngay sau ký kết, hai bên sẽ triển khai các bước tiếp nhận và chuyển giao công nghệ, nghiên cứu lâm sàng, hợp tác phát triển sản phẩm và phân phối các thuốc sinh học chất lượng cao tại thị trường Việt Nam và khu vực ASEAN.

Dự kiến, trong thời gian tới, nhiều loại thuốc của Medsintez sẽ được sản xuất ngay tại Nhà máy Vắc-xin và Sinh phẩm VNVC tại Tây Ninh, đảm bảo theo tiêu chuẩn quốc tế như GMP của WHO, EU và FDA của Mỹ.

Đây là nhà máy có vốn đầu tư ban đầu hơn 2.000 tỷ đồng, được VNVC khởi công xây dựng vào tháng 5/2025 với mục tiêu trở thành một trong những cơ sở sản xuất vắc-xin và sinh phẩm hiện đại hàng đầu khu vực, với công suất hàng trăm triệu liều mỗi năm.

Phát biểu tại Lễ Ký kết, Bộ trưởng Y tế Nga Mikhail Murashko đánh giá cao vai trò tiên phong của Việt Nam trong việc tiếp cận và ứng dụng các công nghệ y tế hiện đại.

Ông cho biết, Nga đã và đang cung cấp cho thế giới nhiều công nghệ điều trị tiên tiến, từ ung bướu, ghép tạng cho đến phát triển hệ thống y tế hiện đại, đồng thời hỗ trợ gần 70 quốc gia trong đại dịch Covid-19 với thuốc điều trị, chuyên gia và vắc-xin Sputnik.

Ông Murashko tin tưởng rằng sự hợp tác giữa Medsintez và VNVC sẽ mang lại lợi ích thiết thực cho người dân hai nước, hướng đến mục tiêu nâng cao chất lượng ngành y tế và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Bộ trưởng Bộ Y tế Việt Nam Đào Hồng Lan bày tỏ cảm ơn sự hỗ trợ của Chính phủ và Bộ Y tế Nga trong nhiều thập kỷ qua, đặc biệt là trong đào tạo nguồn nhân lực y tế, cung cấp vắc-xin, thuốc men và công nghệ cao.

Bà cho rằng sự hợp tác lần này giữa các cơ sở nghiên cứu, doanh nghiệp và bệnh viện công nghệ cao sẽ góp phần thúc đẩy các chương trình điều trị bệnh ung thư, sản xuất thuốc và sinh phẩm y tế, những nhu cầu cấp thiết không chỉ của Việt Nam mà còn của khu vực và thế giới.

Ông Nguyễn Ngô Quang, Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế Việt Nam) cho biết, chuyến công tác của Bộ trưởng Y tế Nga lần này tập trung vào bốn ưu tiên là phát triển khoa học công nghệ, đào tạo chuyên gia, chuyển giao tri thức và khai thác thế mạnh y học cổ truyền kết hợp kỹ thuật hiện đại.

Medsintez là doanh nghiệp công nghệ sinh học hàng đầu của Nga, với hơn 20 năm kinh nghiệm trong nghiên cứu, phát triển và sản xuất các hoạt chất dược học, thiết bị y tế và thuốc sinh học đạt chuẩn quốc tế.

Đây cũng là đơn vị đầu tiên sản xuất thành công insulin biến đổi gen tại Nga, hiện đang đáp ứng 100% nhu cầu trong nước. Với năng lực R&D mạnh mẽ và nhà máy hiện đại đạt chuẩn GMP, Medsintez được đánh giá là đối tác chiến lược trong các chương trình chuyển giao công nghệ toàn cầu.

Trong bối cảnh thế giới đang đặt ra yêu cầu cấp thiết về an ninh y tế và tự chủ nguồn cung thuốc, vắc-xin, thỏa thuận này sẽ mở ra cánh cửa để Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu trong lĩnh vực dược phẩm - sinh phẩm, từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm sản xuất và cung ứng y tế uy tín tại khu vực ASEAN.

Ngoài sự kiện nêu trên, trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Y tế Việt Nam Đào Hồng Lan đã có cuộc hội đàm song phương với Bộ trưởng Bộ Y tế Liên bang Nga, ông Mikhail Murashko nhằm trao đổi, thống nhất các nội dung hợp tác chiến lược giữa hai Bộ Y tế nói riêng và hai quốc gia nói chung trong lĩnh vực y tế, hướng tới phát triển toàn diện, thực chất và lâu dài.

Tại buổi hội đàm, Bộ trưởng Đào Hồng Lan đề nghị phía Nga tiếp tục quan tâm, hỗ trợ và chỉ đạo các đơn vị chức năng hai bên tích cực triển khai Lộ trình hợp tác song phương trong lĩnh vực y tế đến năm 2030 - văn kiện đã được Việt Nam và Liên bang Nga thống nhất trong các cuộc tiếp xúc cấp cao trước đó.

Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, Việt Nam mong muốn mở rộng hợp tác với Nga trong các lĩnh vực thiết thực, đặc biệt là các vấn đề y tế cấp thiết hiện nay như tạo điều kiện để các loại thuốc mới, vắc xin, sinh phẩm y học của hai nước có thể tiếp cận thị trường lẫn nhau một cách thuận lợi, phù hợp với quy định pháp luật của mỗi bên;

Hợp tác nghiên cứu, phát triển và chuyển giao công nghệ sản xuất vắc xin mRNA; phát triển thuốc dược liệu, thuốc sinh học có nguồn gốc tự nhiên; thúc đẩy đầu tư từ phía Nga để nội địa hóa sản xuất thuốc tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế Việt Nam cũng đề xuất phối hợp trong các lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe người cao tuổi và ứng phó với thách thức của quá trình già hóa dân số; nâng cao năng lực phòng, chống và kiểm soát dịch bệnh hiệu quả;

Đồng thời hỗ trợ phòng chống bệnh không lây nhiễm thông qua thúc đẩy lối sống lành mạnh, dự phòng các yếu tố nguy cơ; đảm bảo an toàn thực phẩm và phát triển các sản phẩm thực phẩm y học có lợi cho sức khỏe cộng đồng.

Đặc biệt, hai bên cũng bày tỏ quan tâm về việc ứng dụng y học hạt nhân và kỹ thuật phóng xạ trong chẩn đoán, điều trị các bệnh lý phức tạp, đồng thời thúc đẩy trao đổi kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ tiên tiến trong lĩnh vực này.

Để hiện thực hóa các nội dung nêu trên, Bộ trưởng Đào Hồng Lan giao Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Y tế Việt Nam) làm đầu mối điều phối, trao đổi và cụ thể hóa các nội dung phối hợp giữa hai bên trong thời gian tới.

Cuộc hội đàm giữa hai Bộ trưởng diễn ra trong bối cảnh hợp tác y tế giữa Việt Nam và Liên bang Nga đang bước vào giai đoạn phát triển mới, với nhiều chương trình hợp tác cụ thể đã được ký kết, như chuyển giao công nghệ sản xuất thuốc sinh học, vắc-xin thế hệ mới, đào tạo chuyên gia, nghiên cứu và ứng dụng các công nghệ y tế tiên tiến.