Ngày 2/8, tại TP.HCM, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp tục chủ trì Hội đồng Điều phối vùng Đông Nam Bộ lần thứ 6 và Ban Chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 98 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM lần thứ 4.

Báo cáo về tình hình thực hiện Nghị quyết 98, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được khẳng định, Nghị quyết luôn được đặt vào vị trí quan trọng hàng đầu của Thành phố, trong hai năm liên tiếp 2024 và 2025, Thành phố đã chọn việc triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết làm chủ đề hành động của năm.

Trong bối cảnh TP.HCM vừa mở rộng địa giới, lãnh đạo Thành phố nhận định cần đánh giá lại toàn diện để làm cơ sở đề xuất xem xét sửa đổi, điều chỉnh, bổ sung Nghị quyết số 98. Ảnh: Trọng Tín

Hai năm thực hiện Nghị quyết 98, Thành phố đã nỗ lực triển khai có hiệu quả 36/44 cơ chế, còn lại 6 cơ chế đang triển khai, 2 cơ chế dừng thực hiện do đã có quy định mới thay thế.

Ông Được nhìn nhận Nghị quyết số 98 không chỉ mang lại những chuyển biến tích cực trong cải cách thể chế, mà còn phát triển kinh tế và đầu tư hạ tầng.

Chẳng hạn, với cơ chế ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược, Thành phố đã phối hợp với các bộ, ngành Trung ương báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, chấp thuận các nội dung liên quan đến việc chuẩn bị đầu tư 1 dự án là Dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ và hiện đang triển khai quy trình chuẩn bị lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án.

Tuy nhiên, người đứng đầu chính quyền Thành phố cũng nhìn nhận vẫn còn khó khăn, tồn tại, hạn chế nhất định.

Chẳng hạn, tiến độ xây dựng, ban hành kế hoạch triển khai cơ chế, chính sách đặc thù còn chậm.

Đặc biệt, các chính sách về huy động, sử dụng nguồn lực giúp Thành phố phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh, phát triển nhanh và mạnh mẽ như chính sách ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược đầu tư vào xây dựng Trung tâm đổi mới sáng tạo, Trung tâm nghiên cứu và phát triển R&D; sản xuất chip, bán dẫn, vật liệu mới, năng lượng sạch; thu hút nhà đầu tư chiến lược đầu tư dự án xây dựng Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ…

Nguyên nhân, UBND Thành phố cho rằng khung pháp lý cụ thể từ Trung ương đến nay vẫn còn đang hoàn thiện. Quy định của pháp luật về đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư liên tục được sửa đổi, bổ sung trong giai đoạn vừa qua nên Thành phố phải liên tục cập nhật lại dự thảo biểu mẫu cho phù hợp với các quy định mới.

Sau 2 năm, Nghị quyết số 98 không chỉ mang lại những chuyển biến tích cực trong cải cách thể chế, mà còn phát triển kinh tế và đầu tư hạ tầng. Ảnh: Trọng Tín.

Do vậy, trong bối cảnh Thành phố đang định vị lại vai trò là siêu đô thị, một trung tâm tài chính, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của quốc gia, đáp ứng được nhu cầu tăng trưởng, thu hút hơn nữa các nhà đầu tư tham gia vào đề án phát triển lớn trên địa bàn, UBND Thành phố báo cáo Thủ tướng Chính phủ dự thảo các nội dung đề xuất điều chỉnh, bổ sung cơ chế, chính sách của Nghị quyết 98.

Trong đó, về thu hút các nhà đầu tư chiến lược và các dự án chiến lược, Thành phố kiến nghị được bổ sung một số ngành, nghề đầu tư chiến lược và được phép chỉ định lựa chọn nhà đầu tư chiến lược. Trong trường hợp có nhiều nhà đầu tư chiến lược cùng đăng ký thực hiện dự án thì Thành phố có thẩm quyền quy định tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư và chịu trách nhiệm.

Đối với nhà đầu tư chiến lược thực hiện các dự án chiến lược ở những khu vực chưa có quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết, Thành phố muốn được cho phép áp dụng Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội hoặc quy hoạch chung để triển khai các thủ tục đầu tư dự án.

Song song đó, được phép làm thẳng một bước quy hoạch như quy hoạch phân khu song song với quy hoạch chi tiết, không phải lập và phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch để tiếp tục triển khai thủ tục giao đất và các bước tiếp theo của dự án.

Ngoài ra, Thành phố cũng muốn được phép tiếp nhận tài trợ các sản phẩm quy hoạch.

Trao đổi lại, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết sẽ nghiên cứu để sớm phối hợp tháo gỡ cho Thành phố. 

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Luật Quy hoạch được Quốc hội thông qua ngày 1/1/2019, nhưng trong quá trình thực hiện đã gặp một số vướng mắc. Để giải quyết, Quốc hội đã ban hành một nghị quyết cho phép các quy hoạch được lập song song, hay nói cách khác là vừa chạy vừa xếp hàng.

Nhiều dự án của doanh nghiệp có thể cho phép làm quy hoạch chi tiết, và sau đó khi lập quy hoạch chung và các quy hoạch trên thì cơ quan chức năng sẽ cập nhật vào.

Đối với vấn đề liên quan đến cho phép tài trợ những sản phẩm quy hoạch, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhìn nhận thực tiễn đang còn vướng.

“Khi các doanh nghiệp đặt vấn đề nghiên cứu dự án, họ luôn có các cơ quan tư vấn rất giỏi, người ta nghiên cứu rất sâu. Do vậy, nếu phải theo các quy trình thủ tục thì mất rất nhiều thời gian”, Bộ trưởng nói và cho rằng, đối với một số nhà đầu tư chiến lược đã nghiên cứu các quy hoạch này thì hoàn toàn có thể cho phép cơ chế và tài trợ quy hoạch, giúp đỡ mất thời gian.

Liên quan đến đề xuất bổ sung ngành nghề chiến lược và cho phép nhà đầu tư chiến lược làm song song các thủ tục, Bộ Tài chính ủng hộ chủ trương nghiên cứu để sớm có hướng tháo gỡ phù hợp với thực tiễn.