Nhiều tín hiệu tích cực

Sau 7 năm bị Ủy ban châu Âu (EC) phạt “thẻ vàng” đối với ngành thủy sản, Việt Nam đã nỗ lực không ngừng để gỡ thẻ vàng.

Với khu vực miền Trung, nơi thường xuyên có tàu cá di chuyển ra ngư trường phía Bắc, phía Nam và không về địa phương, chính quyền các tỉnh đã thường xuyên theo dõi, cập nhật hoạt động trên biển của tàu cá, kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào cảng, xuất nhập bến.

Hiện nay, tàu cá tham gia hoạt động khai thác thủy sản đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đạt 100% theo quy định.

Bám sát các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu, các tỉnh thành cũng tăng mức xử phạt với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản. Trong các năm 2023, 2024, một số tỉnh, thành có mức xử phạt vi phạm cao. Ví dụ tỉnh Quảng Ngãi xử phạt 224 vụ vi phạm với số tiền hơn 12,9 tỷ đồng; tỉnh Bình Định xử phạt 228 vụ vi phạm với hơn 5,7 tỷ đồng; tỉnh Quảng Nam xử phạt 262 vụ vi phạm với gần 5,1 tỷ đồng...

Ông Vũ Duyên Hải, Phó cục trưởng Cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn) đánh giá, các tỉnh thành khu vực miền Trung đã có cam kết chính trị cao, thực hiện nghiêm chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về chống IUU (khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định).

Ông Hải thông tin thêm rằng Cục Thủy sản đã hệ thống hóa toàn bộ cơ sở dữ liệu của các tàu cá, đảm bảo việc kiếm soát tàu đi đâu, về đâu sẽ dễ dàng hơn.

“Sắp tới, cơ sở dữ liệu truy xuất điện tử của chúng tôi được áp dụng chính thức, giúp quản lý tàu cá và tất cả hoạt động tàu cá có thể không cần ranh giới, bất kỳ ở đâu cũng có thể truy cập được. Đây cũng là một trong những điều kiện cốt lõi để quản lý tàu cá đi đâu”, ông Hải chia sẻ tại hội nghị về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định, diễn ra ngày 27/2 ở Phú Yên.

Việt Nam quyết tâm gỡ dứt điểm "thẻ vàng" IUU.

Gấp rút chuẩn bị đón đoàn kiểm tra

Theo dự kiến, đoàn EC có thể "chốt" phương án sang Việt Nam từ ngày 21-31/3. Khi EC sang, nội dung làm việc sẽ tập trung 4 vấn đề lớn. Đầu tiên là công tác quản lý đội tàu gồm kiểm soát tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài; theo dõi, kiểm tra, giám sát tàu cá, sản lượng tại cảng và hoạt động của tàu cá trên biển.

Thứ hai, kiểm soát nguyên liệu thủy sản có nguồn gốc từ khai thác nhập khẩu vào Việt Nam qua đường container và theo các biện pháp quy định tại Hiệp định về Biện pháp quốc gia có cảng (PSMA).

Thứ ba, truy xuất nguồn gốc thủy sản từ khai thác.

Thứ tư, thực thi pháp luật, đặc biệt là kiểm soát tàu vi phạm vùng biển nước ngoài và kết quả triển khai các quy định sửa đổi tại Nghị định 37/2024/NĐ-CP và Nghị định 38/2024/NĐ-CP.

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến, gỡ thẻ vàng là vấn đề cấp bách, đòi hỏi các địa phương thực hiện theo phương châm “đối diện, không đối phó”, quyết tâm hành động dứt điểm. Ông Tiến khẳng định nếu gỡ “thẻ vàng” thành công, thủy sản Việt Nam sẽ tăng cơ hội xuất khẩu và nâng cao giá trị hàng hóa, đóng góp cho tăng trưởng GRDP. Do vậy, mỗi địa phương, mỗi ngư dân phải cùng nỗ lực, chung sức, hành động cụ thể để quyết tâm gỡ "thẻ vàng" trong thời gian tới.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh: “Nếu chúng ta phối hợp chặt chẽ nhịp nhàng, quyết liệt và "5 rõ" (rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ nguồn lực, rõ trách nhiệm) như Thủ tướng Chính phủ nói, chắc chắn chúng ta sẽ làm được, dứt điểm gỡ "thẻ vàng".