Dự án Unitel  của Viettel là một trong những dự án điển hình thành công trong đầu tư của Việt Nam tại Lào. Ảnh: V.T

Thúc đẩy gắn kết chiến lược

Hôm nay (3/12), Kỳ họp lần thứ 48, Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Lào chính thức diễn ra tại Vientiane (Lào). Kỳ họp là dịp để hai bên không chỉ rà soát, đánh giá tình hình triển khai thực hiện các thỏa thuận trong Kế hoạch hợp tác Việt Nam - Lào giai đoạn 2021-2025 và năm 2025, mà còn thảo luận phương hướng, nhiệm vụ hợp tác giai đoạn 2026-2030 và năm 2026, qua đó góp phần tạo bước đột phá trong quan hệ hợp tác song phương Việt Nam và Lào - mối quan hệ mà như khẳng định của Tổng Bí thư Tô Lâm là “gắn kết chiến lược”.

Ngay trước Kỳ họp lần thứ 48 được tổ chức, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có chuyến thăm cấp nhà nước tới Lào. Tại cuộc hội đàm với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith, hai bên đã nhất trí làm sâu sắc hơn quan hệ song phương bằng việc bổ sung nội hàm mới với 16 chữ vàng: “Hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện, gắn kết chiến lược”.

Sự gắn kết chiến lược này được Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh bao gồm gắn kết chiến lược về tầm nhìn phát triển, gắn kết không gian và hạ tầng, các hành lang kinh tế, logistics, năng lượng, chuyển đổi xanh. Cùng với đó, theo Tổng Bí thư Tô Lâm, hai bên cần thúc đẩy hợp tác kinh tế thiết thực, hiệu quả hơn nữa, đưa hợp tác kinh tế trở thành một trụ cột thực sự trong quan hệ hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào; tiếp tục triển khai các dự án hợp tác trọng điểm, bảo đảm tiến độ; thúc đẩy các dự án kết nối, nhất là trong lĩnh vực giao thông, năng lượng, phấn đấu đạt mục tiêu thương mại song phương 5 tỷ USD, hướng tới mục tiêu 10 tỷ USD trong những năm tới…

Hợp tác kinh tế, trên thực tế, từ lâu đã là một trong những trụ cột quan trọng trong hợp tác song phương Việt - Lào. Không chỉ là hợp tác về thương mại hay đầu tư, hai bên cũng nỗ lực tăng cường tính kết nối, bổ trợ giữa hai nền kinh tế, trong đó có việc chia sẻ kinh nghiệm về ổn định kinh tế vĩ mô, xây dựng các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội…

Hôm 1/12, tại Phiên họp cấp chuyên viên (SOM) - Kỳ họp lần thứ 48, Ủy ban Liên Chính phủ về hợp tác song phương Việt Nam - Lào, ông Soulivath Souvannachoumkham, Thứ trưởng Bộ Tài chính Lào đánh giá cao những kết quả quan trọng mà hai bên đã đạt được trong thúc đẩy hợp tác Việt Nam - Lào 5 năm qua, đặc biệt là năm 2025; đồng thời đề xuất các nội dung trọng tâm hợp tác giai đoạn 5 năm tới, trước mắt là năm 2026, đặc biệt trong thúc đẩy hợp tác kinh tế - đầu tư, phát triển hạ tầng, kết nối 2 nền kinh tế…

Nhất trí với đánh giá về kết quả hợp tác, cũng như đề xuất phương hướng hợp tác trong 5 năm tới của phía Lào, phát biểu tại Phiên họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương, Phó chủ tịch Ủy ban Hợp tác Việt Nam - Lào nhấn mạnh, giai đoạn tiếp theo rất quan trọng, hai nước cần tạo bước đột phá trong hợp tác song phương theo phương châm hiệu quả và thực chất. Thứ trưởng cũng đề cập các trọng tâm hợp tác trong năm 2026 và các năm tiếp theo, trong đó một trong những trọng tâm là tăng cường kết nối hai nền kinh tế, thúc đẩy hợp tác đầu tư - thương mại Việt Nam - Lào.

“Cần tập trung thúc đẩy các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư vào các ngành, lĩnh vực phù hợp với định hướng ưu tiên của Lào, nhất là các lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao gắn với chế biến để trở thành hàng hóa xuất khẩu; lĩnh vực năng lượng tái tạo, đặc biệt các dự án tại khu vực biên giới hai nước kết nối với lưới điện Việt Nam; mỏ khai khoáng chế biến sâu dành cho doanh nghiệp Việt Nam; kết nối du lịch (khu nghỉ dưỡng)…”, Thứ trưởng Trần Quốc Phương nhấn mạnh.

Bứt phá, “mở khóa” trong hợp tác đầu tư

Ngay trước thềm Kỳ họp lần thứ 48, Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Lào, hôm qua (2/12), Công viên Hữu nghị Việt Nam - Lào, được xây dựng tại Thủ đô Vientiane, chính thức được khánh thành. Và dự kiến ngày 4/12, Bệnh viện Hữu nghị tại tỉnh Hủa phăn sẽ được khánh thành và đưa vào sử dụng. Cùng với đó, Dự án Trường Chính trị sẽ được khởi công.

Các Dự án của doanh nghiệp Việt Nam tại Lào đã tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho hơn 100.000 lao động; đóng góp ngân sách cho Chính phủ Lào đạt khoảng 200 triệu USD/năm, đồng thời thực hiện chính sách an sinh xã hội lũy kế đến nay khoảng 200 triệu USD…

Đây đều là các dự án có ý nghĩa biểu tượng trong quan hệ hợp tác Việt - Lào và vì thế, các động thái khánh thành, khởi công các dự án này một lần nữa góp phần thắt chặt quan hệ hữu nghị đặc biệt Việt - Lào.

Không chỉ tiếp tục thúc đẩy các dự án trọng điểm trong quan hệ hợp tác song phương, bao gồm cả các dự án hạ tầng chiến lược, Việt - Lào cũng nỗ lực “mở khóa”, tạo sự bứt phá trong hợp tác đầu tư. Chiều nay (3/12), dự kiến, Hội nghị Xúc tiến đầu tư Việt Nam - Lào, với chủ đề “Hợp tác chiến lược - Kiến tạo phát triển thịnh vượng”, cũng được tổ chức. Thủ tướng Chính phủ hai nước dự kiến tham dự sự kiện được kỳ vọng là sẽ “đặt nền móng cho một thời kỳ phát triển mới, sâu hơn, rộng hơn, hiệu quả hơn” trong hợp tác đầu tư Việt - Lào.

Theo số liệu của Bộ Tài chính, năm 2025 là một năm bứt phá mạnh mẽ trong hợp tác kinh tế, đầu tư giữa hai nước. Cụ thể, vốn đầu tư của Việt Nam sang Lào trong 11 tháng năm 2025 đạt 590,3 triệu USD, tăng gấp hơn 7,5 lần so với cùng kỳ năm 2024. Lũy kế đến nay, tổng vốn đầu tư của Việt Nam sang Lào đạt 6,21 tỷ USD (nếu tính cả vốn huy động trên thị trường quốc tế thì đạt khoảng 8,1 tỷ USD), đứng đầu trong số 85 quốc gia và vùng lãnh thổ mà Việt Nam có đầu tư ra nước ngoài. Việt Nam hiện là nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ hai tại Lào.

Các dự án Unitel (Viettel), Ngân hàng Lào - Việt, các dự án điện Xekaman 1, Xekaman 3…, cũng như các dự án đầu tư của Tập đoàn Cao su Việt Nam, Petrolimex, PV Oil, Tập đoàn Việt Phương, Tập đoàn Thaco…, có thể nói là những dự án điển hình thành công trong đầu tư của Việt Nam tại Lào.

Kết quả đạt được là quan trọng, song Bộ Tài chính cho rằng, con số còn chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế, do vậy, phải hành động quyết liệt hơn, nhanh hơn, hiệu quả hơn để thúc đẩy hợp tác đầu tư Việt - Lào. Để làm được như vậy, có 2 nút thắt lớn cần ưu tiên giải quyết, trong đó có việc gỡ vướng dứt điểm, triệt để, đến cùng cho các dự án đang triển khai; tạo đột phá thu hút dự án mới bằng cải cách mạnh mẽ thể chế, thủ tục, chính sách.

Nếu tháo được hai điểm nghẽn trên, theo Bộ Tài chính, một không gian phát triển rộng lớn chưa từng có cho thúc đẩy hợp tác kinh tế, đầu tư giữa hai nước sẽ được mở ra. Hội nghị Xúc tiến đầu tư Việt Nam - Lào, vì thế, sẽ là cơ hội để hai bên thảo luận các giải pháp để tạo sự bứt phá và “mở khóa” trong hợp tác đầu tư Việt - Lào.