Sáng 12/4, trong khuôn khổ Hội chợ du lịch quốc tế Việt Nam - VITM Hà Nội 2024, Hiệp hội Du lịch Việt Nam đã tổ chức Diễn đàn “Du lịch Việt Nam- Chuyển đổi xanh để phát triển bền vững”.

Với sự tham dự của 300 đại biểu trong nước, quốc tế, Diễn đàn gồm 2 phiên: Nhận thức về chuyển đổi xanh trong du lịch và Tọa đàm về Giải pháp chuyển đổi xanh đối với du lịch Việt Nam. 

Diễn đàn “Du lịch Việt Nam- Chuyển đổi xanh để phát triển bền vững” có sự tham dự của 300 đại biểu trong nước, quốc tế. (Ảnh: Hạnh Phúc)

Thúc đẩy phát triển du lịch xanh 

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, ông Vũ Thế Bình, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam cho biết: “Ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường đã trở thành nhu cầu cấp bách của toàn thế giới. Chính phủ Việt Nam đã thể hiện quyết tâm chung tay cùng thế giới giải quyết khủng hoảng khí hậu và giảm phát thải khi tuyên bố Việt Nam sẽ đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. 

Thực hiện tuyên bố trên, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách về môi trường và giao nhiệm vụ cho các Bộ, ngành tham gia vào chương trình với các hoạt động cụ thể của ngành mình. Thích ứng với biến đổi khí hậu vừa là trách nhiệm, vừa là cơ hội để Việt Nam thực hiện chuyển đổi xanh nhằm nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam”.

Du lịch là ngành kinh tế tổng hợp, có tính liên ngành, liên vùng và xã hội hóa cao. Mọi sự thay đổi của xã hội, của tự nhiên đều tác động đến du lịch. Ở Việt Nam tác động tiêu cực của Biến đổi khí hậu, sự suy thoái của môi trường đã ảnh hưởng nặng nề đến du lịch. Do vậy, du lịch Việt Nam đã từng bước triển khai du lịch xanh, loại hình du lịch dựa trên khai thác, sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên thiên nhiên, nhằm hạn chế những tác động xấu đến môi trường sống của con người.

Theo ông Vũ Thế Bình, để thúc đẩy phát triển du lịch xanh, từng bước đưa du lịch xanh vào cuộc sống, Hiệp hội Du lịch Việt Nam hướng hoạt động của các doanh nghiệp du lịch Việt Nam theo 4 nội dung: Phát triển các hoạt động du lịch không sử dụng rác thải nhựa; Xây dựng các tour du lịch không sử dụng phương tiện cơ giới (đi bộ, đi xe đạp...); Phát triển Du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái, du lịch nông nghiệp và nông thôn…; Vận động dọn rác thải ở các điểm du lịch.

Trước đó từ năm 2018, Hiệp hội Du lịch Việt Nam đã phát động phong trào “Du lịch Việt Nam - Chung tay giảm thiểu rác thải nhựa” và được các doanh nghiệp du lịch cả nước hưởng ứng nhiều doanh nghiệp, địa phương đã đạt được thành tích cao trong giảm thiểu rác thải nhựa.

Trong Quyết định 882/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 -2030, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo ưu tiên phát triển các loại hình du lịch theo hướng tăng trưởng xanh, phát triển sản phẩm du lịch xanh.

Đặc biệt trong Nghị quyết 82/NQ-CP về các nhiệm vụ giải pháp chủ yếu đẩy nhanh phục hồi, tăng tốc phát triển du lịch hiệu quả, bền vững Chính phủ đã chỉ đạo ngành du lịch xây dựng và triển khai chương trình hành động du lịch xanh giai đoạn 2023 -2025. Như vậy yêu cầu chuyển đổi xanh trong du lịch đã được Chính phủ khuyến khích ngành du lịch triển khai.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hiệp hội du lịch Việt Nam đã chủ động vận động các doanh nghiệp du lịch cả nước. Trong đó, thực hiện chuyển đổi xanh để chung tay bảo vệ mội trường, đảm bảo phát triển du lịch Việt Nam trở thành ngành kinh tế xanh trên cơ sở phát triển các sản phẩm du lịch xanh, dịch vụ xanh và quan trọng nhất là nâng cao nhận thức và hành động của hệ thống các doanh nghiệp du lịch Việt Nam theo hướng chuyển đổi xanh để du lịch Việt Nam phát triển bền vững, hiệu quả.

“Chúng tôi mong muốn, các diễn giả, đại biểu sẽ thảo luận về những nội dung cơ bản của chuyển đổi xanh trong lĩnh vực du lịch, về các giải pháp triển khai, về trách nhiệm và sự vào cuộc của các bên liên quan trong việc đưa du lịch Việt Nam trở thành ngành kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, nâng cao vị thế của du lịch Việt Nam, nâng cao sự tăng trưởng của các doanh nghiệp và đời sống của hàng triệu lao động trong lĩnh vực du lịch”, ông Vũ Thế Bình nhấn mạnh.

Lễ ký thoả thuận hợp tác truyền thông về chuyển đổi xanh cho du lịch Việt Nam giữa đại diện Hiệp hội Du lịch Việt Nam, Truyền hình Quốc hội Việt Nam, TikTok Việt Nam. (Ảnh: Hạnh Phúc)

90% du khách muốn đóng góp cho cộng đồng khi đi du lịch

Phát biểu tại Diễn đàn, TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh nhận định: “Hiện nay, trước những biến động khó lường của khí hậu, dịch bệnh; du lịch lại là đỉnh cao trong phục vụ con người; du khách cần xanh nên du lịch phải xanh. Hơn nữa, chuyển đổi xanh, du lịch xanh là câu chuyện của cạnh tranh quốc gia, gắn với các hệ sinh thái. Trước kia, chúng ta nhìn du lịch là con người, là cái tôi đi du lịch; là trải nghiệm, khám phá, thụ hưởng dịch vụ. Đến nay, 90% khách du lịch muốn đóng góp cho cộng đồng, cho văn hoá cộng đồng khi đi du lịch. Đây là sự thay đổi rất lớn của cộng đồng đối với xã hội”.

Tuy nhiên, trong quá trình chuyển đổi xanh du lịch cũng có nhiều thách thức đối với tất cả mọi người. Việt Nam cần sự hỗ trợ của quốc tế trong lĩnh vực này, trong đó UNDP có vai trò quan trọng.

TS. Võ Trí Thành cho rằng, có 5 trụ cột then chốt trong khung khổ phát triển du lịch bền vững ASEAN: “Tăng trưởng kinh tế bền vững; bao trùm xã hội, việc làm và giảm nghèo; hiệu quả nguồn lực, bảo vệ môi trường và biến đổi khí hậu; đa dạng giá trị văn hoá và di sản; hiểu biết lẫn nhau, hoà bình, sức khoẻ, an ninh, an toàn”.

TS. Võ Trí Thành cũng nhấn mạnh, du lịch là vì con người, có sự tham gia của các bên liên quan, du khách, cộng đồng, điểm đến. Tất nhiên, phải đảm bảo hiệu quả cho doanh nghiệp vì doanh nghiệp giữ vai trò trung tâm trong quá trình chuyển đổi xanh, thực hiện trách nhiệm xã hội.

Phát biểu tại Diễn đàn, ông Hà Văn Siêu, Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam kỳ vọng, tín hiệu tích cực du lịch xanh sẽ tiếp tục được đẩy mạnh hơn, trở thành phong trào, dấu mốc thành tựu của ngành du lịch.

“Sau giai đoạn Covid-19, du lịch xanh, du lịch chất lượng và du lịch đi vào những giá trị thiết thực cho con người, đảm bảo sự an toàn, có lợi cho sức con người, luôn luôn được đề cao. Xu hướng này đang tiếp tục là một trong những lựa chọn của khách du lịch. Vì vậy nhà cung cấp dịch vụ, nhà quản lý đều hướng tới, đáp ứng nhu cầu này. Kết quả của diễn đàn sẽ tiếp tục góp phần vào nhiệm vụ của ngành, sẽ tìm ra những giải pháp thiết thức, giải được bài toán từ câu chuyện đầu vào của doanh nghiệp, từ tư duy du lịch xanh để du khách hài lòng. Xanh ở đây không chỉ màu xanh của lá, không chỉ xanh về môi trường màu xanh cho tư duy, thói quen, nếp sống, ứng xử và văn hóa xanh”, ông Siêu nhấn mạnh.

Ngành du lịch đã trở thành một ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam, theo báo cáo dự kiến sẽ đóng góp khoảng hơn 6,4% cho Tổng sản phẩm kinh tế quốc nội (GDP) trong năm nay. Du lịch Việt Nam đạt được những thành công này cũng nhờ rất nhiều vào việc sở hữu những vẻ đẹp thiên nhiên và di sản văn hóa đa dạng, giàu bản sắc.

Tuy nhiên, đối mặt với những thách thức hiện nay như tình trạng mất mát đa dạng sinh học và biến đổi khí hậu, việc chuyển đổi sang hướng phát triển bền vững là một điều tất yếu. Chuyển đổi xanh trong du lịch không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường và giúp thúc đẩy bảo tồn đa dạng sinh học mà còn nâng cao cuộc sống cho các cộng đồng phụ thuộc vào du lịch và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Tại Diễn đàn, ông Patrick Haverman, Phó Trưởng đại diện chương trình Phát triển Liên Hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam cho rằng, quá trình chuyển đổi xanh trong du lịch ở Việt Nam cần tập trung vào một số các vấn đề gồm: Quy hoạch xanh; quản lý điểm đến hiệu quả;) du lịch không rác thải nhựa và carbon thấp và du lịch bền vững dựa vào thiên nhiên.

Ông Patrick Haverman cũng nhấn mạnh, UNDP sẵn sàng hỗ trợ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hiệp hội Du lịch Việt Nam và các bên liên quan khác trong quá trình chuyển biến Việt Nam trở thành một điểm đến du lịch có trách nhiệm và có tính cạnh tranh. Chuyển đổi xanh trong du lịch không chỉ đóng vai trò là một trong những động lực chính cho tăng trưởng kinh tế mà còn góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá của Việt Nam cho các thế hệ mai sau.

Tại Diễn đàn đã diễn ra Lễ ký thoả thuận hợp tác truyền thông về chuyển đổi xanh cho du lịch Việt Nam giữa đại diện Hiệp hội Du lịch Việt Nam, Truyền hình Quốc hội Việt Nam, TikTok Việt Nam.