Gỗ xẻ được tập kết ở một cửa hàng vật liệu xây nhà tại thành phố Falls Church, bang Virginia, Mỹ. Ảnh: AFP

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 1/3 ký sắc lệnh yêu cầu Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick tiến hành một cuộc điều tra an ninh quốc gia đối với gỗ nhập khẩu vào Mỹ theo Mục 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại năm 1962. Với động thái này, Tổng thống Trump đã kích hoạt 3 cuộc điều tra thuế quan mới chỉ trong vòng 10 ngày trở lại đây.

Cuộc điều tra mới sẽ nhằm vào các sản phẩm phái sinh làm từ gỗ có thể bao gồm đồ nội thất như tủ bếp cùng một số sản phẩm được làm từ gỗ của Mỹ đã được xuất khẩu.

Sắc lệnh của Tổng thống Trump yêu cầu cuộc điều tra do Bộ Thương mại tiến hành phải được hoàn tất trong vòng 270 ngày.

Ông chủ Nhà Trắng cũng yêu cầu thực hiện các biện pháp mới trong vòng 90 ngày để tăng nguồn cung gỗ trong nước bằng cách hợp lý hóa quy trình cấp phép khai thác gỗ từ đất công và nâng cao hiệu quả cứu hộ cây đổ từ rừng và đường thủy.

Ngoài ra, Mỹ cũng sẽ ban hành quy định mới hoặc cập nhật để tăng sản lượng gỗ, bao gồm phê duyệt nhanh hơn cho các dự án lâm nghiệp theo Đạo luật về các loài có nguy cơ tuyệt chủng.

Cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro cho biết cuộc điều tra nhập khẩu gỗ sẽ chống lại hành động của các nước xuất khẩu gỗ lớn bao gồm Canada, Đức và Brazil, những nước mà ông cho rằng đã "đổ gỗ vào thị trường của chúng ta với cái giá phải trả là sự thịnh vượng kinh tế và an ninh quốc gia của chúng ta".

"Điều đó sẽ dừng lại hôm nay với các động thái theo kiểu ông Trump được thiết kế nhằm thúc đẩy cả nguồn cung và nhu cầu về gỗ và gỗ xẻ của Mỹ", cố vấn Navarro nói với các phóng viên.

Một quan chức Nhà Trắng cho biết việc ngày càng phụ thuộc vào gỗ nhập khẩu có thể gây ra rủi ro cho an ninh quốc gia một phần vì quân đội Mỹ tiêu thụ một lượng lớn gỗ xẻ cho các hoạt động xây dựng của mình. Hơn nữa, việc ngày càng phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu đối với một mặt hàng có nguồn cung trong nước dồi dào như gỗ là mối nguy hiểm đối với nền kinh tế Mỹ.

Vị quan chức Nhà Trắng không cung cấp thông tin chi tiết về mức thuế suất đề xuất theo cuộc điều tra gỗ theo Mục 232, nhưng đầu tháng này, Tổng thống Trump đã nói với các phóng viên rằng ông đang cân nhắc áp dụng mức thuế 25% đối với gỗ xẻ và lâm sản.

Ngoài ra, bất kỳ mức thuế suất nào phát sinh từ cuộc điều tra sẽ được cộng vào mức thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp kết hợp 14,5% hiện áp dụng đối với gỗ xẻ mềm của Canada.

Đây là kết quả của một cuộc tranh chấp thương mại kéo dài giữa Mỹ và Canada về mức phí khai thác gỗ thấp của Canada trên đất công, điều mà Washington cho rằng là một khoản trợ cấp không công bằng.

Hầu hết gỗ xẻ của Mỹ được khai thác từ đất tư nhân theo mức giá do thị trường quyết định. Các nhà xây dựng Mỹ từ lâu đã chỉ trích mức thuế quan làm tăng giá gỗ xẻ và góp phần làm tăng giá nhà.

Mức thuế gỗ xẻ mới cũng sẽ áp chồng lên thuế suất chung 25% mà Tổng thống Trump đe dọa áp dụng đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu từ Canada và Mexico, theo quan chức Nhà Trắng. Mức thuế quan chung dự kiến có hiệu lực vào ngày 4/3 trừ khi Tổng thống Trump bị thuyết phục bởi những nỗ lực của hai quốc gia láng giềng Bắc Mỹ trong việc bảo vệ biên giới và ngăn chặn nạn buôn bán chất gây nghiện Fentanyl.

Trước đó, Tổng thống Trump đã ký sắc lệnh điều tra theo Mục 232 mới đối với sản phẩm đồng nhập khẩu, nhằm mục đích tái thiết hoạt động sản xuất kim loại quan trọng này đối với xe điện, phần cứng quân sự và lưới điện của Mỹ.

Còn vào ngày 21/2, Tổng thống Trump đã ra lệnh cho Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer khôi phục các cuộc điều tra nhằm áp thuế đối với hàng nhập khẩu từ các quốc gia đánh thuế dịch vụ kỹ thuật số (DST) đối với các công ty công nghệ Mỹ. Canada sẽ một lần nữa nằm trong tầm ngắm của các cuộc điều tra như vậy, cùng với Pháp, Anh, Italia, Tây Ban Nha, Áo, Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ.