Năm 1991, khi đang là Phó chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về Hợp tác và Đầu tư (SCCI), tôi được Bộ trưởng Đậu Ngọc Xuân phân công kiêm giữ chức Tổng Biên tập Báo Đầu tư.

Lúc ấy, Báo Đầu tư được gọi là Báo Việt Nam - Đầu tư nước ngoài, còn bản tiếng Anh vẫn là Vietnam Investment Review như bây giờ.

	GS-TSKH Nguyễn Mại, Tổng Biên tập đầu tiên của Báo Đầu tư

Để xuất bản hai tờ báo này, chúng tôi có chủ trương và đã ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty TNHH Vietnam Investment Review, có trụ sở chính ở Australia và chi nhánh tại Hồng Kông.

Theo thỏa thuận, bên Việt Nam chịu trách nhiệm về nội dung, biên tập bài viết, còn bên nước ngoài chịu trách nhiệm về kinh tế báo chí, bao gồm in ấn, phát hành, quảng cáo, tiếp thị…

Bây giờ nhìn lại, thấy đó là một quyết định vô cùng đúng đắn.

Bởi với việc hợp tác với nước ngoài, chúng tôi đã cùng lúc ra được hai tờ báo bằng tiếng Anh và tiếng Việt, được các chuyên gia nước ngoài biên tập, nên đạt chất lượng khá cao theo phong cách báo chí quốc tế.

Chúng tôi cũng có đủ kinh phí để nuôi bộ máy, còn các phóng viên cũng có cơ hội học hỏi phóng viên nước ngoài về kỹ năng làm báo.

Vạn sự khởi đầu nan, nên thời ấy, nhiều khó khăn lắm. Khó khăn đến với chúng tôi ngay từ số đầu tiên, mà điều này không nhiều người biết. Số báo đầu tiên được in tại TP.HCM, nhưng ngay sau đó đã không được Sở Văn hóa - Thông tin TP.HCM cho phép phát hành. Lý do là vì có sự cạnh tranh không lành mạnh của một tạp chí của Thành phố, lúc ấy còn chưa kịp ra trước Báo Đầu tư.

Sự việc này còn được báo cáo lên các lãnh đạo cấp cao của Đảng và Chính phủ. Đích thân Tổng Bí thư Đỗ Mười, Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã gặp Bộ trưởng Đậu Ngọc Xuân và tôi để nghe báo cáo tình hình.

Khi biết rõ thực chất của sự cố, Tổng Bí thư đã giao Trưởng ban Tư tưởng - Văn hóa Thái Ninh, Thủ tướng giao Bộ trưởng Trần Hoàn cùng lãnh đạo SCCI bàn biện pháp khắc phục để tờ báo trở lại hoạt động bình thường. Và chỉ 2 tuần sau đó, tờ báo lại được phát hành. Từ số báo thứ ba, chúng tôi chuyển việc in ấn ra Hà Nội.

Tất nhiên, sau sự cố đầu tiên, con đường cũng không hẳn êm ái, bằng phẳng. Sau này, còn xuất hiện những vấn đề trong nội bộ với đối tác nước ngoài. Nhưng đứng trên lợi ích chung, mọi vấn đề đã được giải quyết, sự hợp tác giữa hai bên đã hiệu quả hơn.

Tôi còn nhớ, vào những tháng ngày đầu tiên, khi Báo Đầu tư - Vietnam Investment Review mới ra đời, chúng tôi cũng chịu rất nhiều áp lực từ bên ngoài. Có thời điểm, người ta còn đặt câu hỏi rằng, nên hay không tiếp tục hợp tác kinh doanh trong lĩnh vực báo chí với nước ngoài. Người ta sợ các thế lực thù địch tìm cách thông qua báo chí, truyền thông để thực hiện âm mưu diễn biến hòa bình.

Nhưng tôi đã khẳng định rằng, tờ báo này là của chúng ta, do chúng ta làm chủ. Báo Đầu tư - Vietnam Investment Review được thành lập là để tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về đầu tư trực tiếp nước ngoài và hợp tác quốc tế. Và đến hôm nay, 22 năm sau, Đầu tư - Vietnam Investment Review vẫn giữ được tôn chỉ mục đích như vậy.

Năm 1996, tôi bàn giao công việc cho ông Trần Xuân Giá, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiêm nhiệm Tổng Biên tập. Sau 5 năm, tình hình tờ báo rất khả quan, xuất bản đều đặn, chất lượng ngày càng cao, được bạn đọc trong và ngoài nước đánh giá cao… Có thể nói, tôi đã bàn giao cho ông Trần Xuân Giá một gia sản đáng kể nguồn về nhân lực, vật lực và uy tín xã hội của tờ báo.

Sau này, có những thời điểm, Báo Đầu tư - Vietnam Investment Review đã gặp những khó khăn nhất định. Chẳng hạn, năm 1998, khi đối tác nước ngoài rút khỏi tờ báo. Bây giờ cũng đang là thời điểm khó khăn, khó khăn chung của các cơ quan báo chí trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam chịu tác động của khủng hoảng kinh tế toàn cầu.

Tuy nhiên, qua theo dõi tờ báo và qua cả việc tôi thường xuyên cộng tác viết bài cho Báo Đầu tư, tôi tự hào vì Đầu tư - Vietnam Investment Review giờ đây đã là một tờ báo kinh tế hàng đầu. Mà không chỉ là một tờ báo, cơ quan Báo Đầu tư hôm nay đã có 5 ấn phẩm báo giấy, một phụ trương và 3 phiên bản báo điện tử.

Qua trò chuyện, trao đổi với các nhà đầu tư, các doanh nghiệp trong nước, họ đều đánh giá rằng, đây là tờ báo có những thông tin đáng tin cậy, có vai trò dẫn hướng thông tin cho bạn đọc. Không chỉ chú trọng đầu tư nước ngoài, Báo Đầu tư - Vietnam Investment Review cũng rất quan tâm phản ánh tình hình kinh tế - xã hội trong nước, gương doanh nhân thành đạt… và đó là điều đáng quý.

Báo Đầu tư cũng không chạy theo những thông tin giật gân, hay chỉ phê phán một chiều, mà phản ánh đa chiều, có tính phản biện cao. Tôi chỉ lấy ví dụ về chuyện vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, gần đây có những ý kiến cực đoan, đánh giá thấp vai trò của dòng vốn này, nhưng Báo Đầu tư - Vietnam Investment Review, thông qua các bài viết của mình đã hướng dẫn dư luận để có những đánh giá khách quan, công bằng hơn với dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài…

Hiện nay, cạnh tranh báo chí ngày càng gay gắt hơn, vì vậy, Báo Đầu tư - Vietnam Investment Review cũng phải không ngừng nâng cao chất lượng để ngày càng hấp dẫn bạn đọc và trở thành tờ báo không thể thiếu của giới kinh doanh, đầu tư.

Thanh Hà