Nhiều bài học đắt giá sau những “cơn bão”

Năm 2023 được coi là một năm có quá nhiều sóng gió với ngành bảo hiểm nhân thọ, đặc biệt là vụ việc liên quan đến ngân hàng SCB.

Trên thị trường bảo hiểm nhân thọ, top 5 "ông lớn" dẫn đầu về tổng doanh thu phí phải kể đến Bảo Việt nhân thọ, Manulife, Prudential, Dai-ichi và AIA.

Bảo hiểm nhân thọ vốn được coi là chiếc “phao cứu sinh” về tài chính cho nhiều gia đình, khi được tư vấn đúng và đủ. Tuy nhiên nhiều vấn đề đã xảy ra, do cả nguyên nhân khách quan và chủ quan.

Nhìn qua thị trường của ngành bảo hiểm nhân thọ năm 2023 có tổng số 1.915.623 hợp đồng khai thác mới, giảm tới 43,8% so với năm 2022. Tỷ lệ duy trì hợp đồng cũng ở mức thấp, số lượng hợp đồng có hiệu lực đến cuối kỳ giảm 10,6% so với năm 2022. Trong khi đó tỷ lệ bồi thường tăng 35,7% so với cùng kỳ năm 2022 với số tiền chi trả ước khoảng 57.070 tỷ đồng; tổng doanh thu phí bảo hiểm toàn thị trường cả năm 2023 giảm 11,6% so với năm 2022, chỉ ở mức xấp xỉ 157.024 tỷ đồng.

Thị trường năm 2024 được nhận định “ấm dần” lên, tuy nhiên tàn dư của “cơn bão” trong năm 2023 vẫn còn hệ luỵ. Ông Ngô Trung Dũng - Phó tổng thư ký Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam nhận định, trong ngắn hạn, thậm chí năm 2024, doanh thu của doanh nghiệp bảo hiểm vẫn giảm sút. 

Ông Ngô Trung Dũng - Phó tổng thư ký Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam nhận định, trong ngắn hạn, thậm chí năm 2024, doanh thu của doanh nghiệp bảo hiểm vẫn giảm sút

Không phủ nhận những giá trị mà bảo hiểm nhân thọ mang lại, nhưng lòng tin của khách hàng ít nhiều bị ảnh hưởng sau những biến cố đã xảy ra. Bài học đến từ chính chất lượng tư vấn viên và cả sự quản lí của các cấp, ban, ngành liên quan.

Bà Tina Nguyễn - Tổng giám đốc Manulife Việt Nam chia sẻ, thời gian qua ngành có nhiều thay đổi, thử thách, và "học được rất nhiều bài học".

Theo bà, cũng như nhiều nước khác, thị trường Việt Nam non trẻ, phải đi qua thử thách. Quan trọng là biết cách đón nhận thế nào, đầu tư vào sự chuyên nghiệp, tâm huyết.

Trên thị trường, không ít đại lý bảo hiểm thường chỉ nói về cái hay của sản phẩm, chứ không nói những giới hạn. Do đó, doanh nghiệp cần áp dụng chuyển đổi số, tăng kiểm soát nội dung tư vấn. Ban đầu nhiều nhân viên lo ngại nếu nói nhiều về những giới hạn, khách hàng sẽ không mua nữa, nhưng việc này là hết sức cần thiết nhằm khách quan, minh bạch, nhằm giúp khách tin hơn.

Đối với việc chi trả quyền lợi bảo hiểm, bà Tina nhấn mạnh, doanh nghiệp không có bất kỳ KPI (chỉ tiêu) nào cho số ca chi trả tối đa. Trung bình mỗi tháng tiếp nhận hơn 48.000 yêu cầu giải quyết quyền lợi, có thể tồn tại một số sai sót, nhưng ở mức kiểm soát được. Khi phát hiện, chắc chắn doanh nghiệp bảo hiểm sẽ sửa, không thể cố chấp. Bà cho rằng, con số chi trả gần 30.100 tỷ đồng quyền lợi bảo hiểm trong nửa đầu năm 2024 nói lên nhiều điều.

Cuộc "cách mạng" lớn, 400.000 đại lý có thể rời ngành

Thực tế đòi hỏi phải nhìn nhận lại về chất lượng tư vấn viên bảo hiểm và cuộc “thanh lọc” người bán bảo hiểm nhân thọ diễn ra vô cùng khốc liệt hiện nay là không thể tránh khỏi. Muốn tồn tại, người tư vấn bảo hiểm phải nâng cao kiến thức lẫn đạo đức làm nghề. Năm 2024 được xem là năm doanh nghiệp bảo hiểm cải tiến mạnh và nhanh nhất từ trước đến nay, thay vì "phông bạt, làm màu" như những năm trước.

Cùng với đó, vừa qua Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) chính thức có hiệu lực được kỳ vọng sẽ giúp kiểm soát thị trường tốt hơn, củng cố niềm tin cho người dân. 

Bà Tina Nguyễn  - Tổng giám đốc Manulife Việt Nam cho biết, thị trường bảo hiểm Việt Nam còn non trẻ, phải đi qua thử thách. Quan trọng là biết cách đón nhận thế nào và doanh nghiệp phải thực sự chuyên nghiệp, tâm huyết.

Cụ thể, ngày 02/11/2023, Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành Thông tư 67/2023/TT-BTC hướng dẫn một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022, Nghị định 46/2023/NĐ-CP ngày 01 tháng 7 năm 2023 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm. Theo đó, ngân hàng không được bán bảo hiểm liên kết đầu tư trước và sau giải ngân 60 ngày. Đại lý bảo hiểm trong quá trình tư vấn bán hàng phải ghi âm một số nội dung . Phía công ty bảo hiểm phải lưu trữ và bảo mật các tài liệu, dữ liệu ghi âm ít nhất 5 năm.

Ông Ngô Trung Dũng - Phó tổng thư ký Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam cho biết, hiện thị trường có khoảng 700.000 đại lý bảo hiểm, nhưng "có lẽ tới đây giảm xuống còn khoảng vài ba trăm ngàn". Những người không xứng đáng, không phù hợp sẽ phải ra đi. Những người muốn trụ lại với nghề, phải đào tạo nâng cao về trình độ, đạo đức nghề nghiệp.

Về chính sách hoa hồng cũng có sự thay đổi đáng kể. Trước đây, mức hoa hồng năm đầu là 40%, năm thứ hai là 10%. Từ ngày 1/7/2024, hoa hồng chi trả cho đại lý giảm xuống còn 30% ở năm đầu tiên, năm thứ hai là 20%, các năm tiếp theo giảm dần. Việc điều chỉnh này sẽ làm tăng khả năng tư vấn viên bảo hiểm gắn bó với nghề, hạn chế đại lý vào ngành chỉ để bán vài hợp đồng, rồi nghỉ việc, khiến khách hàng không được chăm sóc, tư vấn đầy đủ ở những năm sau.

Ông Dũng nhận định: "Vài năm trước đây, các công ty bảo hiểm nhân thọ đôi khi "làm màu". Nhưng bây giờ các doanh nghiệp phải thực sự vào cuộc, làm thật, thay đổi quy trình thật, sản phẩm sửa đổi, cải tiến thật".

Theo ông Dũng, 2024 là năm các công ty bảo hiểm có bước cải tiến nhanh nhất từ trước đến nay.