Đua nhau xây dựng Data Center AI

Mới đây, Tổng công ty Phát triển đô thị Kinh Bắc (KBC) ký hợp tác với Tập đoàn Accelerated Infrastructure Capital (AIC) và VietinBank triển khai Dự án Data Center quy mô lớn tại Khu công nghiệp Tân Phú Trung (TP.HCM), tổng vốn đầu tư gần 2 tỷ USD trên diện tích khoảng 10 ha. Đây sẽ là tổ hợp Data Center ứng dụng AI campus, công suất thiết kế 200 MW IT Load, có khả năng vận hành khoảng 100.000 GPU.

Trước đó, TP.HCM cũng nhận được đề xuất đầu tư Siêu trung tâm dữ liệu (Hyperscale Data Center) trị giá khoảng 2 tỷ USD từ nhóm nhà đầu tư gồm G42 (UAE), Microsoft (Mỹ), FPT, VinaCapital và Việt Thái. Dự án định hướng trở thành “Nhà máy AI” (AI Factory), cung cấp giải pháp AI và hạ tầng đám mây tiên tiến cho khu vực châu Á và toàn cầu.

Viettel cũng đang dẫn đầu với 2 dự án Data Center ứng dụng AI. Tháng 4/2025, Viettel khởi công trung tâm tại Tân Phú Trung, công suất thiết kế 140 MW, thuộc Top 10 Đông Nam Á, cho phép lắp đặt khoảng 10.000 tủ rack. Giai đoạn đầu vận hành từ quý I/2026 và hoàn thành toàn bộ trước năm 2030. Đến tháng 8/2025, Viettel khai trương Data Center An Khánh trị giá 17.500 tỷ đồng, tiêu chuẩn Uptime Tier III, tích hợp AI do Viettel phát triển. Dự kiến đến năm 2030, dự án sẽ nâng cấp thành Hyperscale Data Center thứ hai của doanh nghiệp này.

Google, Meta, Microsoft và Amazon dự kiến chi 2.800 tỷ USD cho AI đến năm 2029. Tâm điểm đầu tư là hạ tầng vật lý Data Center, chip GPU, năng lượng và cáp quang.

CMC cũng đầu tư chuỗi Data Center chuẩn quốc tế gồm CMC Creative Space - Tân Thuận (TP.HCM), CMC DC Duy Tân (Hà Nội) và sắp tới là CMC Hyperscale DC tại Khu công nghệ cao TP.HCM, quy mô 250 triệu USD, công suất khởi điểm 30 MW, mở rộng lên 120 MW.

Liên doanh VNG và ST Telemedia Global Data Centres đang xây dựng 2 trung tâm dữ liệu ứng dụng AI tại TP.HCM - STT VNG Ho Chi Minh City 1 và 2, dự kiến đi vào hoạt động trong nửa đầu năm 2026.

Không khó để nhận thấy Việt Nam đang bước vào giai đoạn bùng nổ đầu tư Data Center AI. Theo dự báo của Deloitte, thị trường AI Việt Nam có thể đạt 65 tỷ USD vào năm 2035, trong đó 25 tỷ USD đến từ hạ tầng Data Center AI. Báo cáo của Câu lạc bộ Điện toán đám mây và Trung tâm dữ liệu Việt Nam (VNCDC) cho biết, thị trường điện toán đám mây Việt Nam có thể đạt 1,24 tỷ USD năm 2025 và khoảng 2,5 tỷ USD năm 2029; tổng công suất Data Center tăng từ 525 MW năm 2025, lên gần 1.000 MW năm 2030.

Cơ hội bứt phá

Ông Vladimir Kangin, CEO IPTP Networks, đang đầu tư 200 triệu USD xây dựng Data Center AI tại Khu công nghệ cao Đà Nẵng nhận định: “Thị trường Việt Nam rất tiềm năng, đầu tư sớm sẽ nắm bắt được cơ hội, còn nếu sau 5-10 năm nữa sẽ chậm chân”. Việt Nam hiện là quốc gia có chi phí xây dựng trung tâm dữ liệu tính theo MW thấp nhất khu vực, tỷ suất lợi nhuận chỉ sau Singapore.

Ông Kangin khuyến nghị, Chính phủ nên cho phép các nhà mạng tận dụng hạ tầng truyền tải điện để treo tuyến cáp song song, giảm chi phí đầu tư mới, đồng thời cải thiện chính sách năng lượng, khuyến khích phát triển thêm các nhà máy điện, kể cả điện hạt nhân, phục vụ Data Center AI.

Theo ông Đặng Tùng Sơn, Phó chủ tịch, Giám đốc chiến lược CMC, chi phí đầu tư và vận hành trung tâm dữ liệu tại Việt Nam thấp nhất khu vực, chỉ khoảng 6-7 triệu USD/MW, rẻ hơn 40-60% so với Singapore. Giá điện công nghiệp 6-10 UScent/kWh, chỉ bằng 1/3 Singapore, giúp Việt Nam trở thành điểm đến đầu tư hiệu quả.

Bên cạnh đó, Việt Nam có khung pháp lý dữ liệu ngày càng hoàn thiện, vị trí địa lý chiến lược, hạ tầng kết nối tốt và nhu cầu dữ liệu tăng mạnh nhờ bùng nổ AI, điện toán đám mây, fintech và thương mại điện tử, tạo thị trường tiêu thụ lớn, ổn định.

Dù vậy, để thu hút đầu tư mạnh hơn, Việt Nam cần sớm tháo gỡ các điểm nghẽn như: bảo đảm nguồn điện ổn định, đơn giản hóa thủ tục phê duyệt dự án, mở rộng hạ tầng truyền dẫn quốc tế, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và nâng cao khả năng thích ứng khí hậu.

Ông Đồng Mai Lâm, Tổng giám đốc Schneider Electric Việt Nam và Campuchia khẳng định, AI đang làm thay đổi toàn diện cách thiết kế, vận hành và tối ưu hạ tầng Data Center. Đến năm 2028, AI có thể chiếm 15-20% tổng điện năng tiêu thụ của trung tâm dữ liệu, tăng mạnh so với 8% năm 2023, đòi hỏi hệ thống làm mát hiệu quả và mật độ tính toán cao hơn. Đồng thời, mô hình xử lý dữ liệu đang chuyển dịch từ tập trung sang phân tán, với khoảng 50% tác vụ AI dự kiến được xử lý theo mô hình hybrid, kết hợp giữa trung tâm dữ liệu và xử lý tại biên, giúp tăng tốc độ và giảm độ trễ.

“Để bắt kịp làn sóng AI, Việt Nam cần một cuộc cách mạng trong thiết kế, xây dựng và vận hành Data Center”, ông Lâm nhấn mạnh.