Thứ Tư, Ngày 20 tháng 08 năm 2025,
Việt Nam tăng tốc hợp tác quốc tế trong đổi mới sáng tạo và công nghệ chiến lược
Linh Nguyễn - 20/08/2025 17:54
 
Ngày 20/8/2025, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) phối hợp cùng Công ty Dassault Systèmes (Pháp) tổ chức Diễn đàn Lãnh đạo doanh nghiệp - Business Leaders Forum với chủ đề “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo và các công nghệ chiến lược tại Việt Nam”.

Khẳng định quyết tâm với các công nghệ chiến lược

Sự kiện đánh dấu bước phát triển mới trong hợp tác quốc tế về công nghệ, tiếp nối Biên bản ghi nhớ ký kết năm 2024, đồng thời khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc phát triển ngành bán dẫn, trí tuệ nhân tạo và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

Phát biểu khai mạc, ông Võ Xuân Hoài, Phó giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) nhấn mạnh: “Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng tốc với hàng loạt chính sách và quyết định quan trọng của Nhà nước nhằm phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Nghị quyết của Trung ương, hệ thống luật và nghị định chuyên ngành đã tạo nền tảng chính trị, pháp lý vững chắc, cho phép Việt Nam định hướng rõ ràng trong việc lựa chọn những lĩnh vực mũi nhọn”.

Ông Võ Xuân Hoài, Phó giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC).

Ông Hoài dẫn chứng, cách đây 3 tháng, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành danh mục các công nghệ chiến lược, trong đó có những ngành mang tính đột phá như hàng không vũ trụ, trí tuệ nhân tạo (AI), bán dẫn, năng lượng mới và đường sắt tốc độ cao. Đây là các lĩnh vực gắn liền với thế mạnh của nhiều tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới, trong đó có Dassault Systèmes và hoàn toàn phù hợp với định hướng phát triển của Việt Nam.

“Diễn đàn hôm nay có ý nghĩa đặc biệt khi quy tụ lãnh đạo cấp cao của Dassault Systèmes khu vực châu Á - Thái Bình Dương, cùng nhiều doanh nghiệp và trường đại học lớn. Tôi kỳ vọng đây sẽ là điểm khởi đầu để tăng cường trao đổi, hợp tác, cùng nhau phát triển các ngành công nghệ chiến lược”, ông Hoài chia sẻ.

NIC hiện đang tập trung phát triển trí tuệ nhân tạo và bán dẫn, đây là hai trụ cột quan trọng trong chuyển đổi số. Chỉ trong ít ngày tới (25/8), Trung tâm sẽ công bố kế hoạch xây dựng mạng lưới đổi mới sáng tạo trong các ngành lượng tử, an ninh mạng, hàng không vũ trụ và thiết bị bay không người lái. 

“Đây không chỉ là câu chuyện công nghệ, mà còn là câu chuyện về con người, tài năng và tương lai của thế hệ trẻ Việt Nam,” ông Hoài khẳng định.

Ông Samson Khaou, Phó chủ tịch thường trực, phụ trách khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Dassault Systèmes.

Ông Samson Khaou, Phó chủ tịch thường trực phụ trách khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Dassault Systèmes khẳng định: “Chúng tôi rất vinh dự được hợp tác cùng NIC để tích hợp các giải pháp bản sao song sinh kỹ thuật số (Virtual Twin), áp dụng những thực tiễn tốt nhất trong ngành và chuyên môn toàn cầu nhằm hỗ trợ khát vọng phát triển ngành bán dẫn của Việt Nam. Dassault Systèmes cam kết cùng NIC thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và phát triển nguồn nhân lực kỹ thuật số cho đất nước.”

Theo ông, hiện nay Dassault Systèmes đã có thể mô phỏng hầu hết các công đoạn sản xuất bán dẫn từ lắng đọng, quang khắc, cấy ion đến làm sạch và đánh bóng cơ học. Những mô phỏng này được kiểm chứng qua nhiều năm kinh nghiệm và hợp tác toàn cầu, tạo nền tảng vật lý vững chắc để xây dựng các mô hình tiên đoán chính xác.

Ông Khaou đưa ví dụ về 3D IC và bộ nhớ băng thông cao (HBM), trước đây, quá trình mô phỏng thường rời rạc, tách thành nhiều bước từ thiết kế CAD, xử lý trước, sau đến tính toán trên hệ thống HPC, khiến việc tối ưu mất nhiều thời gian. Nhờ đó, kỹ sư có thể khám phá toàn bộ không gian thiết kế ngay từ giai đoạn đầu, thay vì chỉ kiểm thử một số phương án hạn chế.

Quan trọng hơn, Dassault Systèmes đã kết hợp mô phỏng với trí tuệ nhân tạo. “Chỉ cần thay đổi tham số thiết kế hoặc quy trình, hệ thống sẽ phản hồi ngay về ảnh hưởng tới chất lượng sản phẩm, trong khi tất cả độ phức tạp của việc dựng mô hình, chuyển định dạng hay xử lý kết quả đều được AI tự động hóa,” ông giải thích.

Tuy nhiên, để xây dựng mô hình AI hiệu quả cần có dữ liệu, mà trong ngành bán dẫn, dữ liệu lại là tài sản tuyệt mật, khó chia sẻ. Giải pháp là tận dụng song sinh ảo để tự động tạo dữ liệu tổng hợp (synthetic data) phục vụ huấn luyện AI. Theo ông Khaou, chính sự kết hợp giữa mô hình hóa, mô phỏng và AI sẽ là đòn bẩy để Việt Nam rút ngắn khoảng cách, tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Pháp đồng hành cùng Việt Nam phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo

Ở góc độ ngoại giao, bà Marie Keller, Quyền Đại diện lâm thời, Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam khẳng định đổi mới sáng tạo luôn là một trong những ưu tiên trọng tâm trong chính sách hợp tác Pháp - Việt. Bà cho biết, việc tổ chức diễn đàn lần này là một dấu mốc quan trọng, đặc biệt trong bối cảnh năm 2025 khép lại “Năm Đổi mới sáng tạo Pháp - Việt”.

Trong chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Emmanuel Macron hồi tháng 5, sự kiện French Tech đã tạo tiếng vang lớn, mở ra làn sóng hợp tác mạnh mẽ trong lĩnh vực công nghệ số. Bà Keller đánh giá cao khát vọng của Việt Nam trong lĩnh vực bán dẫn, minh chứng qua việc thành lập Quỹ hỗ trợ đầu tư, ban hành Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn đến năm 2030 và khởi công nhà máy chip nội địa đầu tiên.

“Dĩ nhiên, việc xây dựng hệ sinh thái bán dẫn không thể diễn ra trong một sớm một chiều. Việt Nam vẫn cần giải quyết những thách thức về đào tạo nhân lực, thúc đẩy nghiên cứu và tạo môi trường kinh doanh thuận lợi. Pháp sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm từ mạng lưới 115 doanh nghiệp, 3.000 việc làm và các trung tâm nghiên cứu danh tiếng như CEA Tech,” bà Keller nói.

Bà cũng nhấn mạnh Pháp hiện triển khai dự án nhà máy chip trị giá 7,9 tỷ USD, qua đó càng nhận thức rõ vai trò chiến lược của ngành công nghiệp này và sẵn sàng mở rộng hợp tác với Việt Nam “trên tinh thần cùng có lợi”.

Đại diện doanh nghiệp trong nước, Viettel AI mang đến góc nhìn thực tiễn về hành trình chuyển đổi số. Theo đơn vị này, ba yếu tố cốt lõi tạo nên sức mạnh số của doanh nghiệp là: dữ liệu, công nghệ số (AI, cloud, blockchain, IoT) và hạ tầng số (5G, cloud, data center).

Trong đó, trung tâm dữ liệu (data center) được xem là “trái tim” vận hành, đảm bảo dữ liệu luôn an toàn, sẵn sàng và có thể khai thác để tạo ra giá trị mới. Song, thị trường Việt Nam vẫn đối diện nhiều thách thức: hạ tầng chưa theo kịp nhu cầu AI, khó khăn về an toàn, tuân thủ, thiếu hụt kỹ sư chất lượng cao và hạn chế về hiệu năng.

Xu hướng dịch chuyển sang mô hình hạ tầng lai (hybrid infrastructure) đang mở ra giải pháp khả thi, giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí, linh hoạt mở rộng và tận dụng nguồn lực chuyên nghiệp từ nhà cung cấp. Việt Nam cũng đang có lợi thế cạnh tranh về chi phí xây dựng và điện năng rẻ hơn so với nhiều quốc gia trong khu vực.

Theo dự báo, đến năm 2030, quy mô thị trường trung tâm dữ liệu Việt Nam có thể đạt 1,14 tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng 10,8%/năm. Các dự án hyperscale trên 100 MW đang được triển khai bởi những tập đoàn lớn như Viettel, CMC, FPT. Đây là tín hiệu cho thấy hạ tầng số quốc gia đang trở thành bệ phóng quan trọng để kinh tế số bứt phá.

Lễ ký kết hợp tác giữa Dassault Systèmes và Viettel AI.

Trong khuôn khổ diễn đàn cũng đã diễn ra lễ ký kết hợp tác giữa Dassault Systèmes và Viettel AI, khẳng định quyết tâm chung trong việc xây dựng một hệ sinh thái công nghệ chiến lược cho Việt Nam.

Mối quan hệ hợp tác này nhấn mạnh vai trò của đào tạo nhân lực với mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn đến năm 2030 đã được Chính phủ Việt Nam đặt ra. Đây là minh chứng cho tầm nhìn dài hạn với sự phát triển nguồn lực sáng tạo, sẵn sàng tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, duy trì đà tăng trưởng công nghệ cao và từng bước đưa Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn của các tập đoàn công nghệ quốc tế.

Tổng Bí thư Tô Lâm gặp Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam tại Hàn Quốc
Tại cuộc gặp, Tổng Bí thư khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước đối với các hoạt động khoa học công nghệ và đổi mới...
Bình luận bài viết này
Xem thêm trên Báo Đầu Tư