Cú hích sau phiên rũ bỏ

Với mức tăng gần 31% từ đầu năm, VN-Index đang nằm trong nhóm 10 thị trường chứng khoán tăng trưởng tích cực nhất toàn cầu. Nếu tính từ vùng đáy của năm, sau chuỗi phiên “rũ bỏ” kéo theo nhịp điều chỉnh mạnh vào đầu tháng 4/2025 vì chính sách thuế quan Mỹ,  chỉ số sàn chứng khoán TP.HCM đã tăng hơn 55%.

Điều đáng nói hơn là câu chuyện thanh khoản. Mức giao dịch 28.000 -30.000 tỷ đồng/phiên được coi là kỷ lục trong giai đoạn cao điểm đầu năm 2022, thì nay tương đương con số bình quân giai đoạn này. Thanh khoản một số phiên vượt 3 tỷ USD, con số khiến ngay cả nhà đầu tư lâu năm hay lãnh đạo các công ty chứng khoán cũng bất ngờ, nằm ngoài nhận định tại cuộc họp cổ đông thường niên tổ chức ngay giữa năm.

Theo ông Nguyễn Anh Khoa, Giám đốc phân tích Agriseco, đà tăng hiện nay vượt xa kỳ vọng ban đầu nhưng vẫn có logic. Nền kinh tế đang trên đà đạt mục tiêu tăng trưởng GDP hơn 8%, kết quả kinh doanh nửa đầu năm của nhiều doanh nghiệp tăng trưởng hai chữ số, toàn thị trường tăng hơn 20%.

“Chứng khoán là thị trường của kỳ vọng. Càng đến gần giai đoạn tăng trưởng 2026 - 2030, niềm tin của nhà đầu tư càng được củng cố”, ông Khoa nhấn mạnh. Yếu tố rủi ro lớn nhất đầu năm là thuế quan cũng dần được kiểm soát, trong khi chính sách tín dụng và đầu tư công được triển khai đồng bộ, tạo nên môi trường thuận lợi cho dòng vốn chảy vào kênh chứng khoán.

Dòng vốn ngoại dù đã duy trì trạng thái bán ròng áp đảo từ năm 2023 đến nay, nhóm nhà đầu tư trong nước vẫn đang hấp thụ tốt, nhất là sự xuất hiện của nhóm tổ chức nội. Khối ngoại hiện bán ròng lũy kế gần bằng cả năm 2024, đưa tỷ lệ sở hữu ngoại xuống mức thấp nhất từ năm 2012. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng áp lực này có thể hạ nhiệt khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vừa qua đã cắt giảm lãi suất và có những tín hiệu cho các lần cắt giảm tiếp theo ở hai cuộc họp cuối của năm 2025.

Bệ đỡ từ nội lực

Xu hướng tăng mạnh mẽ các tháng qua không chỉ đến từ sự thuận lợi của chính sách và dòng vốn, mà còn gắn với sức khỏe của nền kinh tế thực. Sau những chu kỳ tăng lớn của thị trường chứng khoán ít nhiều gắn với thay đổi trong nội tại nền kinh tế, giai đoạn hiện tại gắn với kỷ nguyên vươn mình, quyết tâm phát triển mạnh và nâng tầm đất nước. Bên cạnh môi trường lãi suất thấp nhằm mục tiêu hỗ trợ tăng trưởng ở nhiều quốc gia lớn, nhiều động lực trong nước dến từ các yếu tố vĩ mô và chất xúc tác từ chính sách tiền tệ cùng 4 nghị quyết lớn của Bộ Chính trị giúp Việt Nam hiện thực hóa khát vọng phát triển nhanh, bền vững trong thời kỳ mới.

Mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trong năm 2025 hiện vẫn được theo sát. Đặc biệt, theo vị chuyên gia từ Agriseco, giải ngân vốn đầu tư công năm nay được kỳ vọng đạt mức cao nhất trong hơn một thập kỷ. Dòng vốn đầu tư này có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa đến nhiều lĩnh vực như bất động sản, khu công nghiệp, xây dựng, vật liệu…, tạo thêm công ăn việc làm, qua đó thúc đẩy tiêu dùng và củng cố các chỉ tiêu kinh tế khác. Cùng nỗ lực tháo gỡ vướng mắc triển khai các dự án hay cải cách trong vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, các giải pháp này hỗ trợ vòng quay vốn trong nền kinh tế được cải thiện.

Bên cạnh đó, Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân nhấn mạnh vai trò doanh nghiệp trong việc dẫn dắt tăng trưởng, mở ra kỳ vọng cải thiện năng suất, chất lượng quản trị và khả năng huy động vốn. Kết quả kinh doanh quý III/2025 được chờ đợi sẽ phản ánh rõ nét hiệu ứng từ cải cách và đầu tư công, trở thành bệ đỡ niềm tin cho nhà đầu tư.

Với riêng thị trường chứng khoán, nhiều văn bản quan trọng đã được ban hành gần đây được kỳ vọng tạo ra làn gió mới bao gồm Nghị định 245/2025/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 155/2020/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chứng khoán cùng Đề án Nâng hạng thị trường chứng khoán và Đề án Tái cấu trúc nhà đầu tư.

Các mục tiêu nâng hạng đã được đề ra bao gồm đáp ứng tiêu chí nâng hạng và duy trì vị thế thị trường mới nổi thứ cấp của FTSE Russell trong ngắn hạn và với các mục tiêu xa hơn như tiến tới thị trường mới nổi bậc cao của FTSE Russell và thị trường mới nổi của MSCI trong dài hạn. Quan trọng hơn, các giải pháp để tiến gần đến mục tiêu chính là bước chuyển từ bên trong.

Các chính sách khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân cũng đang tạo thêm động lực để doanh nghiệp tìm đến sàn chứng khoán như một kênh huy động vốn dài hạn, thay vì phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng. Sau nhiều năm trầm lắng, làn sóng IPO và niêm yết mới đã quay trở lại, góp phần bổ sung nguồn cung cổ phiếu và nâng cao chất lượng hàng hóa trên sàn. Việc bổ sung hàng hóa vừa giúp thị trường chứng khoán đón cơ hội và giữ chân dòng vốn ngoại khi được nâng hạng, vừa song hành cùng mục tiêu tăng trưởng kinh tế, giúp thị trường chứng khoán bước vào chu kỳ mới bền vững hơn.