Ông Trương Bá Tuấn, Phó cục trưởng Cục Chính sách thuế, phí và lệ phí, Bộ Tài chính. Ảnh: Đức Minh

Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân yêu cầu rà soát, hoàn thiện các chính sách thuế, phí, lệ phí theo hướng bảo đảm đối xử công bằng giữa các thành phần kinh tế, giảm thuế suất.

Trao đổi với báo chí về vấn đề này, ông Trương Bá Tuấn, Phó cục trưởng Cục Chính sách thuế, phí và lệ phí, Bộ Tài chính cho biết, thời gian qua, bám sát các chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước, Bộ Tài chính đã chủ động thực hiện nghiên cứu, rà soát đánh giá tổng thể các Luật về thuế để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét việc sửa đổi, bổ sung toàn diện, đồng bộ các Luật thuế trong hệ thống thuế của Việt Nam.

Trên cơ sở kết quả rà soát, đến nay, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ, Quốc hội việc sửa đổi, bổ sung 5 dự án Luật thuế quan trọng là: (1) Luật Thuế giá trị gia tăng (đã được Quốc hội thông qua tháng 11/2024); (2) và (3) Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) và Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) (đã trình Quốc hội cho ý kiến và dự kiến thông qua vào tháng 5/2025); (4) Sửa đổi, bổ sung Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu (trong dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công dự kiến Quốc hội thông qua vào tháng 5/2025); (5) Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) (đã trình Chính phủ đề nghị xây dựng Luật để Chính phủ trình Quốc hội bổ sung vào Chương trình xây dựng Luật năm 2025 của Quốc hội).

Việc sửa đổi, hoàn thiện các chính sách thuế nêu trên đã bám sát các chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước, góp phần động viên hợp lý nguồn lực cho ngân sách nhà nước (NSNN) để thực hiện các nhiệm vụ chi đặt ra trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đảm bảo an sinh xã hội và xóa đói giảm nghèo.

Trong đó, theo ông Tuấn, tập trung vào việc thực hiện có hiệu quả các yêu cầu, mục tiêu cụ thể.

Thứ nhất, coi trọng yêu cầu nuôi dưỡng và phát triển nguồn thu cho NSNN, thực hiện mở rộng hợp lý cơ sở thuế thông qua việc rà soát các khoản thu nhập, các nhóm hàng hóa, dịch vụ chịu thuế, không chịu thuế; rà soát, bổ sung đối tượng chịu thuế TTĐB như nước giải khát có hàm lượng đường trên 5g/100ml, thu hẹp các nhóm hàng hóa, dịch vụ không thuộc diện chịu thuế GTGT, được áp dụng thuế suất thuế GTGT 5%....

Thứ hai, đảm bảo chính sách thuế được áp dụng bình đẳng, không phân biệt đối xử giữa các thành phần kinh tế, giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, đồng thời có chính sách thuế phù hợp để thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển.

Thứ ba, giảm thuế suất thuế TNDN đối với các doanh nghiệp có quy mô nhỏ (áp dụng thuế suất 15% và 17% thay cho mức thuế suất phổ thông 20%) để thúc đẩy sự phát triển của khu vực này, bổ sung chính sách miễn thuế đối với một số khoản thu nhập như thu nhập từ chuyển nhượng trái phiếu xanh, chuyển nhượng tín chỉ phát thải lần đầu sau khi phát hành, thu nhập của các đơn vị sự nghiệp công cung cấp dịch vụ công cơ bản, thiết yếu ... để thúc đẩy tăng trưởng xanh, phát triển bền vững, đảm bảo an sinh xã hội.

Thứ tư, rà soát, hợp lý hóa các chính sách ưu đãi thuế, có các chính sách ưu đãi thuế phù hợp, vượt trội để khuyến khích đầu tư, tạo việc làm, thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và thực hiện các mục tiêu ưu tiên chiến lược của đất nước; đồng thời, có chính sách thuế phù hợp để hạn chế được việc tiêu dùng sử dụng các mặt hàng có hại cho sức khỏe, gây ô nhiễm môi trường.

Thứ năm, góp phần bảo đảm công bằng xã hội, thực hiện điều tiết hợp lý thu nhập theo các chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước.

Thứ sáu, thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường thuận lợi cho người nộp thuế tuân thủ pháp luật về thuế, đảm bảo thu đúng, thu đủ vào NSNN, đồng thời, khắc phục được các bất cập, vướng mắc trong quá trình thực hiện các chính sách thuế giai đoạn vừa qua.

Ông Trương Bá Tuấn cho biết, triển khai Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, Bộ Tài chính cũng đã khẩn trương nghiên cứu, xây dựng và trình Chính phủ để trình Quốc hội ban hành Nghị quyết 198/2025/QH15 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân.

Tại Nghị quyết đã bổ sung một số chính sách mới, đặc thù ngoài quy định của pháp luật về thuế hiện hành, trong đó có chính sách lần đầu được áp dụng tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030 đã đề ra các mục tiêu, định hướng cụ thể đối với việc sửa đổi, bổ sung các luật về thuế, phí gắn với cơ cấu lại nguồn thu, mở rộng cơ sở thuế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý thuế.

Để hiện thực hóa các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra trong Chiến lược, công tác nghiên cứu, rà soát và hoàn thiện các Luật về thuế trong giai đoạn tới đây sẽ tiếp tục được thực hiện theo kế hoạch, lộ trình đã báo cáo cấp có thẩm quyền, kịp thời thể chế hóa đầy đủ các quan điểm, chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước về hoàn thiện chính sách thu gắn với cơ cấu lại thu NSNN theo hướng bao quát toàn bộ các nguồn thu, mở rộng cơ sở thu; tăng tỷ trọng thu nội địa, bảo đảm tỷ trọng hợp lý giữa thuế gián thu và thuế trực thu, khai thác tốt thuế thu từ tài sản, tài nguyên, bảo vệ môi trường, hạn chế việc lồng ghép chính sách xã hội trong các sắc thuế và chính sách miễn, giảm, giãn thuế, đảm bảo tính trung lập của thuế.

Đồng thời, tiếp tục rà soát để khắc phục những vướng mắc của các Luật thuế hiện hành, đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, thúc đẩy khoa học và công nghệ, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và khu vực kinh tế tư nhân phát triển theo định hướng của Đảng và Nhà nước.

Cùng với đó, chủ động nghiên cứu các vấn đề mới, các xu thế mới để tham mưu báo cáo cấp có thẩm quyền giải pháp phù hợp, đảm bảo phù hợp với thực tế phát triển, đảm bảo quyền thu thuế, đánh thuế của Việt Nam phù hợp với bối cảnh kinh tế - xã hội trong từng giai đoạn và thông lệ quốc tế.