Chính phủ chỉ đạo nóng, yêu cầu tăng cường thanh tra, không để xảy ra đầu cơ, thao túng thị trường vàng

Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản số 3332/VPCP-KTTH ngày 18/4/2025 truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc về diễn biến giá vàng trong nước.

Xét báo cáo nhanh của Văn phòng Chính phủ về tình hình, diễn biến giá vàng trong nước ngày 18/4/2025, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc có ý kiến chỉ đạo: 

ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì, phối hợp với các cơ quan theo dõi sát tình hình và diễn biến thị trường tài chính, tiền tệ, ngoại hối, thị trường vàng trong nước và quốc tế để khẩn trương thực hiện ngay các giải pháp theo quy định để ổn định thị trường vàng.

Đồng thời, tăng cường hơn nữa công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định, không để xảy ra việc trục lợi, thao túng, làm giá, đầu cơ... trên thị trường vàng theo đúng ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ tại văn bản số 1483/VPCP-KTTH ngày 04/4/2025; chủ động thực hiện ngay các biện pháp thông tin truyền thông để ổn định tâm lý xã hội.

Chỉ đạo của Phó thủ tướng đưa ra trong bối cảnh giá vàng thế giới tăng cao chưa từng thấy, thị trường vàng trong nước cũng sốt theo. Hôm nay (18/4), giá vàng nhẫn và vàng miếng trong nước đứng ở mức 120 triệu đồng/lượng, tăng nhẹ so với hôm qua dù giá vàng thế giới giảm. Chênh lệch giữa vàng trong nước và thế giới lên tới 15-17 triệu đồng/lượng, sắp về mức cao kỷ lục trước đây. 

Trong báo cáo vừa gửi tới Ủy ban kinh tế và tài chính của Quốc hội, Ngân hàng Nhà nước chỉ ra 3 nguyên nhân khiến giá vàng quốc tế tăng là:

Thứ nhất, bất ổn chính trị, xung đột quân sự, cạnh tranh chiến lược gia tăng trên phạm vi toàn cầu như xung đột quân sự Nga - Ukraine kéo dài, kéo theo đó là các biện pháp trừng phạt, trả đũa lẫn nhau về kinh tế, chính trị giữa Nga với Mỹ và đồng minh; xung đột quân sự giữa Isarel và các quốc gia, lực lượng Hồi giáo tại Trung Đông.

Thứ hai, nhiều ngân hàng trung ương và quỹ đầu tư đẩy mạnh mua vào vàng để bổ sung dự trữ ngoại hối cũng là lý do quan trọng khiến giá vàng tăng.

Thứ ba, Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế đối ứng cao với các quốc gia trên thế giới đã tác động tiêu cực đến tâm lý nhà đầu tư và tăng trưởng kinh tế thế giới, khiến dòng tiền của nhà đầu tư có xu hướng đổ vào vàng…

Trong nước, giá vàng miếng SJC diễn biến cùng chiều với giá thế giới, từ mức 84,05 triệu đồng/lượng vào ngày đầu năm 2025, tăng lên quanh mức 100,4 triệu đồng/lượng ngày 19/3/2025.

Ngân hàng Nhà nước cho rằng, giá vàng tăng cao là diễn biến chung của cả thị trường quốc tế lẫn trong nước, tuy nhiên, chênh lệch giữa trung bình giá mua, bán vàng trong nước và giá thế giới quý I/2025 đã giảm đáng kể so với thời điểm năm 2024 (có thời điểm chênh lệch lên mức cao nhất trong năm 2024 khoảng 18 triệu đồng/lượng, tương đương 25%), đến nay còn khoảng 2-4 triệu đồng/lượng (tương đương khoảng 3-5%).

Tuy nhiên, báo cáo của Ngân hàng Nhà nước đã không kịp cập nhật biến động mạnh của giá vàng thời gian gần đây, đẩy chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới doãng rộng trở lại.

Về quản lý thị trường vàng, Ngân hàng Nhà nước cho hay đã có tờ trình báo cáo Thủ tướng Chính phủ đề nghị xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 24/2012/NĐ-CP ngày 03/4/2012 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng.

Thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục triển khai quản lý thị trường vàng trên cơ sở bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các quy định của pháp luật; phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, địa phương trong quản lý hoạt động kinh doanh vàng.

Đồng thời, sẽ tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về hoạt động quản lý kinh doanh vàng, trong đó trọng tâm là tổng kết Nghị định số 24/2012/NĐ-CP ngày 3/4/2012 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng để đề xuất, sửa đổi, bổ sung phù hợp với tình hình thực tiễn.cho biết, nhờ loạt giải pháp được đưa ra, đến cuối năm 2024, chênh lệch giá vàng trong nước và giá thế giới đã được kiểm soát và duy trì ở biên độ phù hợp. Theo đó, chênh lệch giá vàng thế giới và giá vàng trong nước quy đổi từ mức 25% tại thời điểm cao nhất (18 triệu đồng/lượng - PV) xuống còn khoảng 3-5 triệu đồng/lượng (tương đương khoảng 5-7%) cuối năm 2024. 

Bỏ chế “room” tín dụng cho nhiều nhóm ngân hàng  

Trong báo cáo gửi tới Ủy ban kinh tế và tài chính của Quốc hội, ngân hàng Nhà nước cho biết, năm 2025, cơ quan này tiếp tục thực hiện các giải pháp điều hành tín dụng phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô nhằm góp phần hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, kiểm soát lạm phát.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho các TCTD cung ứng nguồn vốn tín dụng đáp ứng nhu cầu tăng trưởng kinh tế, ngày 30/12/2024, NHNN đã có văn bản gửi các TCTD thông báo công khai, minh bạch về nguyên tắc giao tăng trưởng tín dụng năm 2025 để các TCTD chủ động triển khai thực hiện.

Đặc biệt, ngân hàng Nhà nước tiếp tục triển khai lộ trình hạn chế và tiến tới xóa bỏ việc điều hành phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho từng TCTD theo Nghị quyết số 62/2022/QH15 ngày 16/6/2022 của Quốc hội. Theo đó, nhóm ngân hàng nước ngoài, ngân hàng liên doanh, Ngân hàng Hợp tác xã và các tổ chức tín dụng phi ngân hàng được chủ động kiểm soát tăng trưởng tín dụng năm 2025.

Để đạt được các mục tiêu tăng trưởng tín dụng theo định hướng, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong năm 2025, NHNN đã tổ chức Hội nghị kết nối ngân hàng – doanh nghiệp tại 15 Khu vực trong tháng 3 và tháng 4/2025 để nắm bắt, bám sát tình hình thực tế tại các địa phương, kịp thời có giải pháp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc phát sinh nhằm tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp và các TCTD trong công tác tín dụng.

Trong hơn 03 tháng đầu năm 2025, NHNN ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các TCTD liên quan đến công tác tín dụng chung, tín dụng ngành, lĩnh vực, trong đó một số chỉ đạo trọng tâm.

Thứ nhất, tiếp tục thực hiện các giải pháp để giảm mặt bằng lãi suất cho vay, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp có điều kiện phát triển sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Thứ hai, tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.

Thứ ba, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đơn giản hóa thủ tục hành chính sẵn sàng chia sẻ một phần lợi nhuận để giảm lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng thúc để đẩy phát triển sản xuất kinh doanh.

Thứ tư, tiếp tục triển khai các chương trình, chính sách tín dụng đối với một số ngành, lĩnh vực theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; trong đó nâng quy mô và mở rộng một số chương trình tín dụng triển khai hiệu quả (lâm sản, thủy sản thành nông, lâm, thủy sản với quy mô lên khoảng 100 nghìn tỷ đồng.

Thứ năm, tăng hạn mức tín dụng, tạo điều kiện cho các ngành hàng trọng điểm, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia (như lúa gạo)…

ngân hàng Nhà nước cũng đã trực tiếp đối thoại cùng các ngân hàng thương mại, doanh nghiệp tại các Hội nghị do Thủ tướng Chính phủ chủ trì để kịp thời có những định hướng chỉ đạo điều hành và triển khai các giải pháp phù hợp với nhu cầu thực tế, hợp lý của NHTM, doanh nghiệp, nền kinh tế.

Kết quả, tăng trưởng tín dụng tích cực ngay từ đầu năm, cải thiện đáng kể so với cùng kỳ năm 2024. Đến ngày 31/3/2025, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đạt 16,23 triệu tỷ đồng, tăng 3,93% so với cuối năm 2024, tăng 18,02% so với cùng kỳ năm 2024 (cùng kỳ năm 2024, dư nợ tín dụng tăng 1,34% so với tháng 12/2023).

ngân hàng Nhà nước cho biết, thời gian tới sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp tín dụng phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, lạm phát, đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng, phù hợp với khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế nhằm góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Tiếp tục chỉ đạo các TCTD tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng kinh tế; Chú trọng đầu tư tín dụng vào các Dự án, công trình trọng điểm; Tiếp tục triển khai tích cực các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp sau bão số 3; Tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng.

Ngân hàng Nhà nước đã có dự thảo phương án cơ cấu lại SCB

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng và trên cơ sở phương án cơ cấu lại SCB do nhà đầu tư xây dựng, NHNN đã dự thảo Tờ trình báo cáo Chính phủ và Bộ Chính trị về phương án cơ cấu lại SCB.

ngân hàng Nhà nước cho hay đang tiếp tục chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện các nhiệm vụ được giao tại Kế hoạch hành động của ngành ngân hàng triển khai Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025” (Đề án 689) theo chỉ đạo của các cấp.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại cuộc họp thường trực ngày 11/3/2025 và trên cơ sở phương án cơ cấu lại SCB do Nhà đầu tư xây dựng, ngân hàng Nhà nước đã dự thảo Tờ trình báo cáo Chính phủ và Bộ Chính trị về phương án cơ cấu lại SCB. Hiện, NHNN đang tổng hợp ý kiến các Bộ, ngành, cơ quan đối với dự thảo nêu trên.

Với các ngân hàng yếu kém khác, cuối năm 2024 và đầu năm 2025, ngân hàng Nhà nước đã tích cực tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt các Nghị quyết chuyển giao bắt buộc đối với 3 ngân hàng mua bắt buộc và Ngân hàng Đông Á làm cơ sở để NHNN ban hành các quyết định chuyển giao bắt buộc đối với 4 ngân hàng này. Đây là một dấu mốc quan trọng trong lộ trình xử lý, cơ cấu lại các ngân hàng.

Nợ xấu toàn ngành đang được kiểm soát. Tính đến tháng 2/2025, tỷ lệ nợ xấu nội bảng của hệ thống (không bao gồm 5 ngân hàng MBV, GPBank, VCBNeo, Vikki Bank, SCB) ở mức 1,88%.

Việc tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém đã có bước tiến lớn, song ngân hàng Nhà nước cũng thừa nhận, tiến độ cơ cấu lại đối với một số TCTD phi ngân hàng có chủ sở hữu/cổ đông lớn là các Tập đoàn/Tổng Công ty nhà nước còn chậm, do phụ thuộc vào nội dung phương án cơ cấu lại tổng thể của các tập đoàn/tổng công ty nhà nước.

Thời gian tới, ngân hàng Nhà nước cho biết sẽ tiếp tục chỉ đạo các TCTD quyết liệt thực hiện Phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025 nhằm cố gắng thực hiện được các giải pháp, mục tiêu của Đề án 689. Tập trung thực hiện phương án xử lý các TCTD yếu kém, triển khai cơ cấu lại các NHTM được kiểm soát đặc biệt theo chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền. Đẩy mạnh xử lý nợ xấu, nâng cao chất lượng tín dụng, ngăn ngừa, hạn chế tối đa nợ xấu mới phát sinh.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát tình hình hoạt động của các TCTD; tập trung thanh tra, giám sát các lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro; phát hiện và xử lý nghiêm các rủi ro, tồn tại và sai phạm của TCTD, góp phần bảo đảm an ninh, kỷ luật trên thị trường tiền tệ, ngân hàng. Tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng. 

Luật hóa quyền thu giữ tài sản đảm bảo, chuyển quyền “quyết” cho vay đặc biệt

Chiều 18/4/2025, Ủy ban kinh tế và tài chính họp phiên toàn thể lần thứ nhất, thẩm tra tờ trình của Chính phủ về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng.

Báo cáo của ngân hàng Nhà nước cho thấy, tỷ lệ nợ xấu đang có dấu hiệu tăng cao trở lại, tính đến tháng 1/2025, tỷ lệ nợ xấu nội bảng ở mức 4,3%.Trong khi đó, theo phản ánh của Hiệp hội ngân hàng Việt Nam, việc Nghị quyết 42/2017/QH14 không được luật hóa tại Luật Các tổ chức tín dụng đã tạo ra độ chững trong công tác xử lý nợ xấu. Các vướng mắc chủ yếu liên quan quyền thu giữ tài sản đảm bảo, kê biên tài sản đảm bảo và việc hoàn trả tài sản đảm bảo là vật chứng trong vụ án hình sự.

Chính vì vậy, dự thảo Luật quy định luật hóa 3 chính sách liên quan đến xử lý tài sản đảm bảo tại Nghị quyết số 42/2017/QH14 bao gồm: Luật hóa quy định về quyền thu giữ tài sản đảm bảo; Luật hóa quy định về kê biên tài sản đảm bảo của bên phải thi hành án;  Luật hóa quy định về hoàn trả TSBĐ là vật chứng trong vụ án hình sự và bổ sung quy định về hoàn trả tài sản đảm bảo là tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.  

Ngân hàng Nhà nước khẳng định, việc tiếp tục luật hóa các quy định tại Nghị quyết số 42/2017/QH14 sẽ tạo lập khuôn khổ pháp lý đồng bộ về xử lý nợ xấu, đảm bảo phù hợp với thực tiễn nhằm xử lý các vướng mắc, khó khăn đã và đang cản trở tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (sau đây gọi là tổ chức tín dụng), tổ chức mua bán, xử lý nợ thực hiện các quyền hợp pháp của mình trong việc xử lý nợ xấu và tài sản đảm bảo của khoản nợ xấu, gián tiếp ảnh hưởng đến khả năng xoay vòng vốn cũng như tiếp cận tín dụng với chi phí hợp lý của người dân và doanh nghiệp.   

Phó thống đốc Phạm Quang Dũng cho hay, trước khi áp dụng Nghị quyết 42, đối với nợ xấu, tỷ lệ khách hàng tự trả nợ chỉ chiếm 23% song sau khi có Nghị quyết 42, con số này tăng lên 89%. Từ khi Nghị quyết 42 được áp dụng, trung bình mỗi tháng hệ thống ngân hàng xử lý được 5.800 tỷ đồng nợ xấu, cao hơn 2.280 tỷ đồng so với trước đó. Tuy nhiên, từ khi Nghị quyết 42 hết hiệu lực, nợ xấu tăng nhanh, xử lý nợ xấu rất khó khăn. Điều này ảnh hưởng đến chi phí cho vay của các tổ chức tín dụng, đến dòng vốn cho nền kinh tế. Phó Thống đốc kỳ vọng, việc luật hóa Nghị quyết 42 thúc đẩy xử lý nợ xấu nhanh hơn, từ đó lãi suất cho vay với nền kinh tế sẽ giảm đáng kể.

Tán thành với quy định hóa quyền thu giữ tài sản đảm bảo của tổ chức tín dụng, ông Nguyễn Đình Việt, thành viên Ủy ban Kinh tế và tài chính, Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La cho rằng, quy định như dự thảo luật sẽ làm tăng ý thức trả nợ của người vay.  

Thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng, Ủy ban kinh tế và tài chính tán thành sự cần thiết ban hành các luật này nhằm thể chế hóa các chủ trương của Đảng, phù hợp với nhiệm vụ đặt ra tại các nghị quyết của Quốc hội, đồng thời đáp ứng yêu cầu thực tiễn về hoàn thiện thể chế trong lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng; tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, an toàn, bình đẳng cho doanh nghiệp phát triển.

Dù vậy, một số ý kiến cũng lưu ý các chính sách được đề xuất trong dự thảo phải được đánh giá tác động kỹ lưỡng, toàn diện đối với các bên có liên quan. Các quy định phải bảo đảm tính minh bạch, khách quan, nâng cao kỷ luật, kỷ cương, tuân thủ chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp và trách nhiệm xã hội của các tổ chức tín dụng trong quá trình đánh giá, thẩm định tín dụng và xử lý nợ; ngăn ngừa nguy cơ lạm dụng quy định pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của các bên liên quan.

Tham gia thẩm tra, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho rằng, theo quy định của pháp luật dân sự hiện hành, quyền thu giữ tài sản đảm bảo của tổ chức tín dụng chỉ được thực hiện khi các bên có thỏa thuận rõ ràng trong hợp đồng.

Cụ thể, việc thu giữ tài sản đảm bảo không phải là quyền đương nhiên, mà phải được thiết lập thông qua điều khoản trong hợp đồng tín dụng đã được các bên ký kết. Điều này vừa thể hiện nguyên tắc tự do, tự nguyện thỏa thuận của các bên trong giao dịch dân sự, vừa là căn cứ pháp lý để tổ chức tín dụng bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình khi phát sinh nợ xấu.

Do đó, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành việc quy định về quyền thu giữ tài sản đảm bảo của khoản nợ xấu. Tuy nhiên, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, bổ sung những quy định cần thiết để bảo đảm hoạt động này được thực hiện công khai, minh bạch, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người bị thu giữ tài sản đảm bảo cũng như người có liên quan.

Dù vậy, một số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng đề nghị cân nhắc việc quy định về quyền thu giữ TSBĐ của khoản nợ xấu và cho rằng, việc tổ chức tín dụng được trao quyền thu giữ tài sản đảm bảo là hành chính hóa quan hệ dân sự và việc thu giữ tài sản đảm bảo không thông qua phán quyết của tòa án có thể dẫn đến nguy cơ xâm phạm quyền sở hữu của người sở hữu tài sản nếu không được kiểm soát chặt chẽ.    

Ngoài luật hóa Nghị quyết 42, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật Các tổ chức tín dụng cũng quy định thẩm quyền quyết định việc cho vay đặc biệt của Ngân hàng Nhà nước theo hướng chuyển thẩm quyền quyết định từ Thủ tướng Chính phủ (đối với trường hợp khoản cho vay đặc biệt có lãi suất 0%/năm, khoản cho vay đặc biệt không có tài sản bảo đảm) thành Ngân hàng Nhà nước nhằm triệt để phân cấp, phân quyền cho Ngân hàng Nhà nước trong việc quyết định cho vay đặc biệt; tăng cường vai trò, nâng cao trách nhiệm của thành viên Chính phủ.

Đồng thời, quy định này giúp giảm bớt khâu trung gian trong quá trình triển khai thực hiện; từ đó, góp phần rút ngắn thời gian xử lý bảo đảm việc tổ chức thực hiện kịp thời, an ninh, an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng.

Theo ông Nguyễn Đình Việt, quy định này là phù hợp vì Ngân hàng Nhà nước là người hiểu rõ nhất tình hình sức khỏe của các tổ chức tín dụng. Trong trường hợp Thủ tướng Chính phủ là người quyết định thì quyết định mà Thủ tướng đưa ra cũng phải xuất phát từ đề xuất của Ngân hàng Nhà nước . 

Trong báo cáo thẩm tra, Ủy ban pháp Luật và Tư pháp nhận thấy, quy định này là phù hợp với chủ trương phân cấp, phân quyền mạnh mẽ trong quản lý nhà nước, góp phần nâng cao tính chủ động, linh hoạt và kịp thời của Ngân hàng Nhà nước trong vai trò cơ quan điều hành chính sách tiền tệ quốc gia. Trong bối cảnh thị trường tài chính - tiền tệ biến động nhanh, việc tập trung thẩm quyền tại Ngân hàng Nhà nước sẽ rút ngắn thời gian ra quyết định, giúp xử lý nhanh các tình huống khẩn cấp, đặc biệt trong trường hợp cần hỗ trợ các tổ chức tín dụng đang gặp khó khăn thanh khoản nhưng vẫn còn khả năng phục hồi. 

Vượt vàng, một ngoại tệ tăng giá hơn 38% kể từ đầu năm

So với cuối năm 2024, giá vàng thế giới tăng 27%. Nhiều ngoại tệ cũng tăng giá mạnh, tiêu biểu là rúp Nga, Yên Nhật, EUR... Riêng rúp Nga (RUB) tăng tới hơn 38%, trở thành tài sản sinh lời tốt nhất thế giới.

Tính tới cuối tuần qua, giá vàng trong nước đã chạm gần mốc 120 triệu đồng/lượng, tăng hơn 40% so với đầu năm. So với các tài sản tài chính khác, vàng là kênh đầu tư sinh lời số 1 tại thị trường Việt Nam.

Tuy nhiên, trên thế giới, hiệu suất sinh lời của vàng chỉ đứng vị trí thứ hai. Vàng thế giới tăng 27% so với cuối năm 2024, trong khi rúp Nga (RUB) tăng giá tới 38%, trở thành tài sản sinh lời có hiệu suất cao nhất thế giới từ đầu năm đến nay.

Theo Bloomberg, đồng rúp đã trở thành một ngoại lệ trên thị trường, đi ngược xu hướng chung. Trong khi USD chịu áp lực lớn do cuộc chiến thuế quan leo thang của Tổng thống Mỹ Donald Trump, thì đồng tiền của Nga lại được hỗ trợ bởi những yếu tố riêng, bao gồm mức lãi suất trong nước cao kỷ lục.

“Không giống như nhiều đồng tiền của các thị trường mới nổi khác, đồng rúp không chịu áp lực từ việc dòng vốn tháo chạy, vốn bị gây ra bởi việc các nhà đầu tư toàn cầu rút khỏi những tài sản rủi ro hơn”, bà Sofya Donets, nhà kinh tế tại T-Investments nhận định.

"Các biện pháp kiểm soát dòng vốn phần lớn đã giúp Nga tránh được điều này,” bà Sofya Donets nói thêm, đồng thời cho rằng, chi phí vay mượn cao cũng đang hỗ trợ đồng tiền quốc gia.

Các yếu tố trong nước đã khuếch đại đà tăng của rúp Nga so với USD đang suy yếu, dù các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt mà Mỹ và các đồng minh áp đặt kể từ sau cuộc xung đột quân sự Nga - Ukraine vào tháng 2/2022 vẫn còn hiệu lực.

Mặt khác, sự “ấm lên” trong chính sách của Mỹ đối với Nga được cho là đã khơi lại sức hấp dẫn của đồng rúp cho các giao dịch “carry-trade” kinh điển. Ông Iskander Lutsko, Giám đốc nghiên cứu và quản lý danh mục tại Istar Capital ở Dubai cho biết các nhà đầu tư nước ngoài, dù vẫn còn lo ngại về rủi ro trừng phạt, đang tìm đến những quốc gia vẫn giữ quan hệ tốt với Nga để tiếp cận các tài sản đồng rúp có lợi suất cao.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp Nga cũng đang tích cực tái cấp vốn cho các khoản nợ bằng đồng nội tệ với lãi suất đắt đỏ, bằng các khoản vay bằng đồng nhân dân tệ với chi phí rẻ hơn, điều này tiếp tục thúc đẩy việc chuyển đổi ngoại tệ sang đồng rúp, ông Lutsko nói thêm.

Trong nước, sáng nay, giá USD bán ra tại Vietcombank được niêm yết ở mức 26.060 VND/USD, tăng 50 đồng so với đóng cửa ngày hôm qua. Từ đầu năm đến nay, USD trong nước tăng gần 2% so với đầu năm. Trong khi đó, nhiều ngoại tệ khác tăng giá rất mạnh.

Cụ thể, sáng 17/4, giá Franc Thụy Sĩ (CHF) bán ra được Vietcombank niêm yết ở mức 32.152 VND/CHF, tăng 12,2% so với cuối năm ngoái. EUR cũng vượt mốc 30.000 VND/EUR từ đầu tuần này và hiện đứng ở mức 30.211 VND/EUR, tăng 10,7% so với cuối năm ngoái. Yên Nhật bán ra tại Vietcombank sáng nay cũng tăng 12% so với cuối năm 2024.   

Vốn tín dụng vẫn chưa “chảy ào ào” vào bất động sản

Chính sách tiền tệ nới lỏng và lãi suất được điều chỉnh giảm đang tạo tâm lý tích cực cho thị trường bất động sản, nhưng trên thực tế, tín dụng vào bất động sản tăng khá chậm.

Thị trường bất động sản đang tăng nóng ở nhiều phân khúc. Bà Phạm Miền, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam cho biết, trong quý I/2025, tâm lý của nhà đầu tư lạc quan hơn về thị trường bất động sản, một phần nhờ tín hiệu nới lỏng tiền tệ của ngân hàng Nhà nước (NHNN). Năm nay, NHNN đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng nhanh hơn và lãi vay tiếp tục đi xuống. Điều này góp phần kích thích nhu cầu bất động sản, bao gồm cả nhu cầu mua để ở lẫn nhu cầu đầu cơ.

Dù vậy, trên thực tế, tín dụng bất động sản chưa ghi nhận sự đột phá. Theo NHNN Chi nhánh khu vực II, tính đến hết quý I/2025, tổng dư nợ tín dụng bất động sản đạt hơn 1 triệu tỷ đồng, tăng 1,15% so với cuối năm 2024. Trong đó, riêng tín dụng nhà ở chỉ tăng 0,67%.

Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư, phó tổng giám đốc một ngân hàng thương mại lớn cho biết, ngân hàng này rất tích cực tìm kiếm dự án bất động sản đầy đủ pháp lý để giải ngân, song thực tế, số dự án đáp ứng điều kiện không nhiều. Phần lớn dự án bất động sản mà ngân hàng tiếp cận đều vướng mắc pháp lý. Nhiều dự án cả năm vẫn chưa tính được giá đất theo bảng giá mới, chưa kể các vướng mắc pháp lý cũ tồn tại nhiều năm…

Hiện NHNN chưa cập nhật tăng trưởng tín dụng bất động sản 3 tháng đầu năm 2025, song nhiều khả năng, tốc độ tăng vẫn chưa có gì đột biến so với tốc độ tăng trưởng tín dụng chung.

Phát biểu tại một hội nghị của Chính phủ tổ chức cuối tháng 2/2025, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, dư nợ tín dụng bất động sản toàn hệ thống đang đạt 3,48 triệu tỷ đồng, nhưng rất nhiều dự án gặp khó khăn. Theo Thống đốc, chỉ khi tháo gỡ được các khó khăn pháp lý, dòng tiền trong lĩnh vực này mới luân chuyển nhanh hơn.

Nhiều chuyên gia phân tích cũng khẳng định, hiện nay, dù chính sách tiền tệ đã được nới lỏng, song ngân hàng vẫn đang kiểm soát chặt các khoản vay liên quan bất động sản. Những dự án bất động sản không đầy đủ hồ sơ pháp lý, những doanh nghiệp sử dụng quá nhiều đòn bẩy tài chính đều không dễ tiếp cận vốn.

Đối với người tiêu dùng, dù nhiều gói vay ưu đãi đã được các ngân hàng tung ra, nhưng nếu loại trừ thời gian ưu đãi, lãi suất cho vay mua nhà vẫn quanh mức 10%/tháng. Đây là mức lãi suất chưa hấp dẫn với người vay mua nhà.

Hiện nay, nhu cầu vốn của doanh nghiệp kinh doanh bất động sản rất lớn, song do vướng mắc pháp lý và thiếu tài sản thế chấp, nhiều doanh nghiệp khó tiếp cận vốn ngân hàng. Trong khi đó, thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn chưa phục hồi, phát hành trái phiếu doanh nghiệp bất động sản quý I/2025 sụt giảm mạnh so với cùng kỳ năm ngoái. Phát hành mới sụt giảm trong khi áp lực đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp cao khiến hàng loạt doanh nghiệp bất động sản vẫn đang trong cơn khát vốn.

Với ngân hàng, dư nợ tín dụng đang tăng nhanh hơn tốc độ huy động vốn (tính đến ngày 25/3/2025, tín dụng tăng cao gần gấp đôi tốc độ huy động vốn), khiến các nhà băng cũng phải đẩy mạnh quản trị rủi ro. Với bất động sản, ngân hàng ưu tiên giải ngân các dự án nhà ở thương mại đầy đủ pháp lý và các dự án nhà ở xã hội.

Tuy nhiên, với nhà ở xã hội, ngân hàng đang trong tình trạng “vốn chờ dự án”. Theo Hội Môi giới bất động sản, giải ngân gói tín dụng nhà ở xã hội 120.000 tỷ đồng (hiện đã lên tới 145.000 tỷ đồng) mới đạt 3,3%.

Bà Phùng Thị Bình, Phó tổng giám đốc Agribank cho hay, hiện nguồn vốn cho vay nhà ở xã hội của Agribank rất dồi dào, nhưng không có nhiều dự án để cho vay. Agribank và một số ngân hàng mới đây cũng đã làm việc với Bộ Công an để giải ngân, nhưng chưa có dự án nhà ở xã hội nào để cho vay.

Dù vậy, bà Bình cho rằng, nếu cơ chế được tháo gỡ (giao Bộ Công an, Bộ Quốc phòng được tự chọn chủ đầu tư, tự duyệt người mua nhà mà không phải tuân theo các quy định hiện hành), thì gói tín dụng 145.000 tỷ đồng sẽ giải ngân rất nhanh.

Thực tế, theo TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ Quốc gia, với nhà ở xã hội, vốn không phải vấn đề đáng lo nhất. Vướng mắc lớn nhất liên quan đến nhà ở xã hội là thủ tục pháp lý, đặc biệt là thủ tục đấu thầu. Nếu được áp dụng cơ chế chỉ định thầu, thời gian thực hiện dự án sẽ được rút ngắn rất nhiều. Bên cạnh đó, “trần” lợi nhuận 10% và quy định chặt chẽ về đối tượng thuê/mua nhà ở xã hội cũng đang gây khó cho nhà đầu tư.

Theo phản ánh của các doanh nghiệp, riêng thực hiện quy trình tham gia đấu thầu, có doanh nghiệp mất đến 2 năm để “xin” được chấp thuận đầu tư. Như vậy, tính cả thời gian thực hiện dự án, với mức trần lợi nhuận 10%, doanh nghiệp chưa đủ trả lãi ngân hàng.

Cũng có ý kiến cho rằng, lãi suất cho vay gói tín dụng 145.000 tỷ đồng còn cao khiến doanh nghiệp và người dân chưa mặn mà. Tuy vậy, TS. Cấn Văn Lực cho rằng, đây là gói tín dụng thương mại. Theo đó, lãi vay của gói giảm 1,5 - 2%/năm so với lãi suất chung và ưu đãi 3 - 5 năm đã là sự nỗ lực rất lớn của các ngân hàng.

Không ít ngân hàng nói không với cổ tức

Trong khi nhiều ngân hàng chia cổ tức ở mức “khủng”, thì cũng không ít nhà băng nói không với cổ tức trong mùa họp đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) 2025.

Năm 2024, TPBank đạt lợi nhuận trước thuế hơn 7.599 tỷ đồng, hoàn thành 101,33% kế hoạch ĐHĐCĐ giao. Lợi nhuận để lại chưa phân phối sau nộp thuế và trích lập các quỹ năm 2024 của ngân hàng này là gần 4.852 tỷ đồng. Tuy nhiên, TPBank không trình cổ đông tại ĐHĐCĐ vào ngày 24/4 tới về kế hoạch chia cổ tức trong năm nay.

Năm 2025, TPBank đặt mục tiêu tín dụng tăng trưởng 20%, lợi nhuận tăng 18% so với năm trước, nợ xấu dưới mốc 2,5%.

Tại SeABank, lợi nhuận còn lại sau khi nộp thuế và trích lập các quỹ năm 2024 là 3.625 tỷ đồng; lợi nhuận chưa phân phối lũy kế còn lại sau khi trích lập các quỹ là 3.743 tỷ đồng. SeABank cho biết, phần lợi nhuận chưa phân phối lũy kế còn lại sau khi trích lập các quỹ năm 2024 sẽ được giữ lại, không chia cổ tức trong năm 2025, nhằm tăng cường năng lực tài chính, bổ sung nguồn vốn kinh doanh thời gian tới.

Trong năm 2025, SeABank tiếp tục có kế hoạch tăng vốn điều lệ từ 28.450 tỷ đồng lên 28.650 tỷ đồng theo phương án phát hành cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho người lao động (ESOP) của năm 2025. Ngân hàng dự kiến phát hành 20 triệu cổ phần ESOP, tăng vốn điều lệ thêm 200 tỷ đồng. SeABank đặt mục tiêu lợi nhuận trước thuế đạt 6.458 tỷ đồng, tăng 7% so với mức thực hiện năm 2024; lợi nhuận sau thuế đạt 5.158 tỷ đồng. Tổng tài sản dự kiến sẽ tăng trưởng 10%, lên mức 358.268 tỷ đồng, tăng trưởng nguồn vốn huy động dự kiến là 16%. Tăng trưởng tín dụng SeABank được định hướng đạt 15%.

HĐQT ABBank cũng đề xuất để lại toàn bộ số lợi nhuận còn lại chưa phân phối nhằm bổ sung nguồn vốn thực hiện kế hoạch chiến lược, tạo tích lũy nội tại để tăng vốn điều lệ trong tương lai.

Cụ thể, lợi nhuận sau thuế còn lại sau khi trích lập các quỹ của ngân hàng này trong năm 2024 là 470,4 tỷ đồng. Cùng với lợi nhuận còn lại của các năm trước chưa sử dụng, tổng lợi nhuận chưa phân phối của ABBank là 2.311 tỷ đồng. Tuy nhiên, ABBank không chia cổ tức trong năm nay.

Không ít ngân hàng chưa chia lợi tức trong năm 2025, mà chờ sau khi hoàn thành tái cơ cấu. Điển hình là, Sacombank chưa có kế hoạch chia cổ tức trong năm 2025, dù lợi nhuận giữ lại lũy kế của nhà băng này ở mức “khủng” gần 25.352 tỷ đồng. Đây là năm thứ 9, ngân hàng này không chia cổ tức cho cổ đông, do Ngân hàng chưa hoàn tất tái cấu trúc.

Theo phương án phân phối lợi nhuận năm tài chính 2024, sau khi trừ đi thuế và trích lập các quỹ, lợi nhuận còn lại năm ngoái của Sacombank là hơn 7.013 tỷ đồng. Lợi nhuận giữ lại các năm trước là gần 18.339 tỷ đồng. Như vậy, tổng lợi nhuận giữ lại lũy kế của ngân hàng này đang ở mức 25.352 tỷ đồng. Dẫu vậy, cũng như những năm trước, Sacombank tiếp tục không có kế hoạch chia cổ tức. Tính đến cuối năm 2024, vốn điều lệ của ngân hàng này đạt 18.852 tỷ đồng. Lần cuối cùng Sacombank ghi nhận vốn điều lệ tăng lên là vào năm 2015, sau thương vụ sáp nhập với Ngân hàng Phương Nam (Southern Bank).

Trước đó, giải thích về việc chưa chia cổ tức, Chủ tịch HĐQT, ông Dương Công Minh cho biết, Sacombank là ngân hàng tái cơ cấu, sáp nhập với Ngân hàng Phương Nam. Hiện nay, Sacombank đã xử lý nợ xấu cơ bản và còn lại khoản duy nhất là phần cổ phiếu của ông Trầm Bê.

Sacombank đã trình lên Ngân hàng Nhà nước cho phép ngân hàng mua lại, bán đấu giá và đang chờ phê duyệt. Điều kiện để chia cổ tức là Ngân hàng phải tái cơ cấu thành công. Ngân hàng đã trích lập dự phòng 100% đối với dư nợ gốc của khoản nợ xấu trên, cũng như đã thoái hoàn toàn lãi dự thu từ cuối quý II/2022. Việc xét duyệt để Sacombank xử lý lô cổ phiếu cũng như ghi nhận hoàn thành tái cơ cấu sẽ cần có thời gian.

Ngoài ra, đối với các khoản nợ thuộc Khu công nghiệp  Phong Phú, Sacombank đã bán đấu giá thành công khoản nợ sau 18 phiên đấu giá trong năm 2023, với giá bán là 7.934 tỷ đồng, cao hơn so với nghĩa vụ nợ của khách hàng. Đến nay, Sacombank đã thực thu hồi 1.587 tỷ đồng và dự kiến thu hồi đầy đủ trong năm 2025.

Năm 2025, Sacombank đặt kế hoạch lợi nhuận trước thuế ở mức 14.650 tỷ đồng, tăng 15% so với thực hiện năm 2024.

Trong khi đó, Eximbank ghi nhận lợi nhuận chưa phân phối sau khi trích lập các quỹ của năm 2024 là 2.431 tỷ đồng, lợi nhuận luỹ kế chưa phân phối đến năm 2024 là 2.526 tỷ đồng. Song ngân hàng này cho biết sẽ không thực hiện chia cổ tức năm 2024 nhằm củng cố năng lực tài chính.

HĐQT Eximbank dự kiến trình cổ đông kế hoạch kinh doanh năm 2025 với mục tiêu tổng tài sản đạt 265.500 tỷ đồng, tăng 10,7%. Huy động vốn (bao gồm huy động vốn từ tổ chức kinh tế, dân cư và phát hành giấy tờ có giá) đạt 206.000 tỷ đồng, tăng 15,5%; dư nợ tín dụng đạt 195.500 tỷ đồng, tăng 16,2%. Đối với tỷ lệ nợ xấu/dư nợ tín dụng giảm 0,54%, xuống còn 1,99%.

Với mục tiêu tăng trưởng tín dụng và huy động vốn ở mức hai con số, Eximbank kỳ vọng đạt lợi nhuận trước thuế hợp nhất đạt 5.188 tỷ đồng, tăng 23,8% so với năm 2024.

Trung tâm tài chính quốc tế phải có chính sách tạo niềm tin cho nhà đầu tư

Phát biểu tại Hội thảo "Kinh nghiệm quốc tế và vai trò hệ thống ngân hàng trong trung tâm tài chính" do Thời báo Ngân hàng tổ chức sáng 16/4/2025, ông Richard D. McClellan, chuyên gia kinh tế, cố vấn độc lập chuyên về chính sách kinh tế, phát triển khu vực tài chính và chiến lược đầu tư cho rằng, việc chậm trễ trong việc xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế (IFC) sẽ khiến Việt Nam bỏ lỡ cơ hội quý giá. 

“Sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ trong khu vực như Jakarta, Kuala Lumpur và Bangkok, cùng với nguy cơ rơi vào bẫy thu nhập trung bình, đòi hỏi Việt Nam phải hành động nhanh chóng. Các tiêu chuẩn toàn cầu ngày càng khắt khe từ FATF/OECD, cùng với thời gian cần thiết cho quá trình cải cách, nhấn mạnh sự cấp bách của việc triển khai ngay lập tức. Việc chậm trễ không chỉ ảnh hưởng đến khả năng thu hút vốn đầu tư trong tương lai, mà còn đe dọa nền tảng tăng trưởng dài hạn của Việt Nam”, ông Richard D. McClellan cảnh báo.  

Ông Richard D. McClellan, chuyên gia kinh tế, cố vấn độc lập chuyên về chính sách kinh tế, phát triển khu vực tài chính và chiến lược đầu tư.

Theo chuyên gia này, thành lập trung tâm tài chính quốc tế không phải chuyện nên làm hay không, mà là vấn đề bắt buộc phải làm. Tuy nhiên, dòng vốn sẽ không tự nhiên ào ào chảy đến khi Việt Nam tuyên bố thành lập trung tâm tài chính quốc tế. Để các nhà đầu tư rót vốn vào Việt Nam thì cần làm rất nhiều việc.

Trên thế giới, mỗi trung tâm tài chính quốc tế được thiết kế để thu hút các loại vốn khác nhau. Đơn cử, trung tâm tài chính quốc tế Singapore tập trung vào giao dịch ngoại hối và quản lý tài sản với chính sách mở cửa. Trung tâm tài chính quốc tế Dubai thu hút tài sản cá nhân và quỹ đầu tư qua ưu đãi thuế và luật pháp. Trung tâm tài quốc tế tại London, với đặc trưng là thị trường tài chính lâu đời lại là trung tâm của ngân hàng toàn cầu và giao dịch phái sinh phức tạp…

Vì vậy, đầu tiên là Việt Nam cần xác định muốn tập trung thu hút nguồn vốn nào để có chính sách phù hợp. Tiếp theo đó, cần tạo được hành lang pháp lý ưu đãi cho nhà đầu tư (về chu chuyển dòng vốn thuận lợi, không hạn chế quyền sở hữu, về chính sách thu hút nhân tài...). Với nhà đầu tư, điều quan trọng nhất là hành lang pháp lý phải "dễ đoán" và nhất quán.  

Chia sẻ thêm về thu hút các nhà đầu tư trên thế giới tham gia vào Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, ThS. Lưu Ánh Nguyệt, Phó trưởng Ban Phát triển Thị trường Tài chính, Viện Chiến lược và Chính sách Kinh tế - Tài chính, Bộ Tài chính khuyến nghị cần quan tâm đến chỉ số đánh giá xếp hạng trung tâm tài chính (GFCI) theo 5 tiêu chí: Môi trường kinh doanh và thuế, nguồn nhân lực, kết cấu hạ tầng, phát triển thị trường tài chính, danh tiếng…

Theo bà Nguyệt, thách thức với thu hút nhà đầu tư của trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam là hạ tầng và thể chế. Cụ thể, hạ tầng kinh tế - xã hội có đóng góp tích cực, nhưng còn thiếu đồng bộ, giao thông quá tải, mất cân đối giữa các loại hình vận tải.

Bên cạnh đó, khung pháp lý chưa đáp ứng chuẩn quốc tế, thiếu quy định về giao dịch xuyên biên giới, bảo vệ nhà đầu tư. Cạnh tranh khu vực cũng ngày càng gay gắt như các trung tâm tài chính quốc tế khác đã có nền tảng mạnh và chính sách thu hút hấp dẫn. Ngoài ra, Việt Nam chưa tự do hóa tài chính đầy đủ, hạn chế về công nghệ và an ninh mạng…

Theo chuyên gia, việc đầu tiên khi muốn xây dựng trung tâm tài chính quốc tế đó là cần hoàn thiện thể chế linh hoạt, hiện đại. Cụ thể, xây dựng khung pháp lý minh bạch, phù hợp thông lệ quốc tế, cho phép thử nghiệm mô hình mới như fintech, nền tảng số. Đồng thời, áp dụng mô hình sandbox như Singapore với quy trình cấp phép nhanh và bảo vệ nhà đầu tư tốt. Song song với đó là tăng cường giám sát rủi ro theo tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo sự ổn định và minh bạch thị trường.

Thứ hai, phát triển hạ tầng tài chính và công nghệ, trong đó, xây dựng hệ thống thanh toán hiện đại, kết nối toàn cầu, phát triển khu tài chính kỹ thuật số, hỗ trợ start-up, fintech thử nghiệm dịch vụ mới; ứng dụng AI, blockchain, big data trong giao dịch, quản lý dữ liệu và bảo mật tài chính.

Thứ ba, về chính sách thuế, cần miễn/giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, thu nhập cá nhân cho tổ chức, cá nhân hoạt động tại trung tâm tài chính quốc tế. Có thể học tập kinh nghiệm từ một số nước như Thổ Nhĩ kỳ đã miễn thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giao dịch ngân hàng và bảo hiểm cho doanh nghiệp tại trung tâm tài chính quốc tế. Đồng thời, cần đề xuất ưu đãi vượt trội cho ngân hàng nước ngoài chuyển trụ sở, chi nhánh vào Việt Nam.

Thứ tư, cần đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm thiểu thủ tục đăng ký, cấp phép cho tổ chức tài chính nước ngoài; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, hợp tác với các đại học, viện nghiên cứu để đào tạo chuyên sâu về tài chính, công nghệ, phân tích dữ liệu… Ngoài ra, cần thu hút chuyên gia quốc tế trong lĩnh vực ngân hàng, tài chính, fintech; áp dụng chính sách visa đặc biệt cho nhân tài toàn cầu hoạt động trong lĩnh vực tài chính số.

Một trong những vấn đề nhà đầu tư nước ngoài quan tâm nhất khi tham gia trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam là tự do hóa tài khoản vốn. Tuy nhiên, ông Nguyễn Đức Long, Cục trưởng Cục An toàn các tổ chức tín dụng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho rằng, việc tự do hóa tài khoản vốn có thể dẫn tới rút vốn đột ngột, gây bất ổn kinh tế vĩ mô. 

Theo ông Long, thành lập trung tâm tài chính quốc tế là một chủ trương lớn, quan trọng, nhưng đây cũng là vấn đề khó, phức tạp đối với Việt Nam.

Trên thế giới, các trung tâm tài chính quốc tế vận hành lâu đời ở các quốc gia phát triển đã có có hành lang pháp lý rất tự do. Các trung tâm tài chính quốc tế hình thành sau tại các nước có xuất phát điểm thấp hơn cũng có pháp lý pháp lý thông thoáng. Tuy nhiên, ở Việt Nam lại có các quy định rất chặt chẽ để đảm bảo an toàn kinh tế vĩ mô.

Đơn cử ở các nước, quy định về tự do hóa giao dịch vốn là một điều kiện lớn để thành lập trung tâm tài chính quốc tế. Tuy nhiên, hiện Việt Nam vẫn chưa tự do hóa tài khoản vốn và đang quy định rất chặt chẽ về dòng tiền vào, ra. Hơn nữa, các cam kết quốc tế của Việt Nam với đối tác thương mại vẫn có những yêu cầu về bảo vệ thị trường. Trong điều kiện của Việt Nam hiện nay, việc mở cửa cho các định chế tài chính nước ngoài được quy định rất chặt chẽ.

Vậy câu hỏi đặt ra là làm sao để tạo khung pháp lý đảm bảo trung tâm tài chính hoạt động hiệu quả, nhưng vẫn phải đảm bảo an toàn kinh tế vĩ mô. Và nếu như không cho phép tự do tài khoản vốn, không chuyển đổi đồng nội tệ, các định thế tài chính sẽ làm gì trong trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam?.

Theo ông Long, trong trung tâm tài chính quốc tế, các định chế tài chính sẽ không cung cấp nhiều dịch vụ tài chính mà hướng về cung cấp các dịch vụ mới, theo thông lệ quốc tế. Do đó, Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ áp dụng các quy chuẩn quản lý cao hơn với các định chế tài chính hoạt động trong trung tâm tài chính quốc tế, ví dụ như phải báo cáo tài chính theo chuẩn kế toán quốc tế, phải tuân thủ Basel II nâng cao...