Phối ảnh Dự án Khu dân cư Đồng Dinh (Nghĩa Hành New Center) tại huyện Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi. Ảnh: B.Đ.S

Đất không nằm trong quy hoạch dự án vẫn có quyết định thu hồi

Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi vừa có kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật đất đai, thu hồi đất; lập, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng và phát triển quỹ đất huyện Nghĩa Hành (trước đây là Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Nghĩa Hành) để thực hiện Dự án Khu dân cư Đồng Dinh (tên thương mại Nghĩa Hành New Center).

Theo đó, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi kết luận, việc thu hồi đất không đúng đối tượng sử dụng đất, như Giấy tờ pháp lý sử dụng đất của người này, nhưng quyết định thu hồi của người khác (trường hợp ông Nguyễn Viết Thanh và ông Nguyễn Thu); đất không nằm trong quy hoạch của Dự án Khu dân cư Đồng Dinh nhưng vẫn ban hành quyết định thu hồi đất (đất UBND thị trấn Chợ Chùa quản lý 3 thửa với tổng diện tích 913,5m 2 nhưng quyết định thu hồi đất của ông Nguyễn An); đất cộng đồng dân cư sử dụng (miếu) nhưng thu hồi của UBND thị trấn; thửa đất trước đây đã có quyết định thu hồi một phần diện tích, nhưng nay cũng ban hành quyết định thu hồi tiếp diện tích đất này (trường hợp ông Nguyễn Văn Nà sử dụng diện tích 132,2m2 thuộc một phần thửa 335, tờ bản đồ số 3, thị trấn Chợ Chùa).

Ngoài ra, thửa đất số 47, tờ bản đồ số 3, diện tích 562,6m2, loại đất lúa quyết định thu hồi đất của ông Hồ Tri Phương, nhưng thực tế qua rà soát trên địa bàn thị trấn Chợ Chùa không có hộ ông Hồ Tri Phương (trong danh sách kèm theo quyết định thu hồi đất số thứ tự số 19).

Sở Tài nguyên và Môi trường phát hiện có 13 hộ gia đình, cá nhân sử dụng 18 thửa đất không đủ cơ sở pháp lý để hộ gia đình, cá nhân được bồi thường suất đầu tư vào đất. Lý do các thửa đất này là đất công ích do UBND xã quản lý nhưng không có đầy đủ hồ sơ pháp lý về thuê đất, ký hợp đồng cho thuê đất theo quy định, dẫn đến số tiền chi là 89.755.140 đồng.

Các thửa đất này thuộc địa giới hành chính xã Hành Thuận nhưng UBND thị trấn Chợ Chùa ký hợp đồng cho thuê, việc ký hợp đồng cho thuê này không đúng quy định của pháp luật.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường, 76 trường hợp trong biên bản kiểm kê đất đai và tài sản bị thiệt hại khi Nhà nước thu hồi đất đều có chữ ký của hộ gia đình, cá nhân, biên bản có chữ ký của Tổ dân phố, có đại diện hộ dân có đất bị thu hồi, được xác nhận của UBND thị trấn, nhưng công chức địa chính thị trấn Chợ Chùa không ký vào biên bản.

Kiểm tra bồi thường về đất, Sở Tài nguyên và Môi trường nhận thấy có 4 trường hợp UBND thị trấn xác nhận chưa đúng theo giấy tờ về đất đai, dẫn đến việc chi số tiền hơn 64 triệu đồng không đúng quy định.

“Trong phương án được duyệt có 14 thửa đất do 13 hộ gia đình, cá nhân sử dụng không đủ điều kiện để được bồi thường suất đầu tư vào đất, do các thửa đất này là đất công ích nhưng không có hồ sơ về thuê đất, ký hợp đồng thuê đất theo quy định dẫn đến số tiền chi sai là hơn 59,5 triệu đồng”, Sở Tài nguyên và Môi trường chỉ ra.

Có dấu hiệu cố tình làm sai để thu lợi bất chính

Trong quá trình thực hiện công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng và phát triển quỹ đất huyện Nghĩa Hành và các cơ quan chức năng như Phòng Tài nguyên và Môi trường, UBND thị trấn Chợ Chùa, UBND xã Hành Thuận phối hợp chưa chặt chẽ trong việc hướng dẫn, tổ chức kê khai, kiểm đếm, xác định đối tượng để bồi thường, hỗ trợ, xác định diện tích để thu hồi đất; công tác lập, công khai, thẩm định, phê duyệt phương án chưa chặt chẽ; áp dụng quy định chưa đầy đủ, chưa đảm bảo tính pháp lý. Sở Tài nguyên và Môi trường nhận thấy “một số trường hợp có dấu hiệu cố tình làm sai để thu lợi bất chính”.

Đáng chú ý, Sở Tài nguyên và Môi trường phát hiện việc lập, xác nhận số lượng mồ mả trong bảng xác nhận của UBND thị trấn Chợ Chùa có chỉnh sửa và không lập thủ tục đúng quy định, dẫn đến phương án bồi thường và hỗ trợ tăng chi phí. Đồng thời, việc khai nhận và chi tiền di dời và hỗ trợ mồ mả không rõ ràng.

“Việc hỗ trợ đối với hộ gia đình, cá nhân có người đã chết; các cá nhân định cư ở nước ngoài; các thửa đất không có giấy tờ để chứng minh; các thửa đất không nằm trong quy hoạch của dự án như trường hợp ông Nguyễn An, ông Hồ Tri Phương, bà Lê Thị Hải, bà Nguyễn Thị Kim Phượng là không đúng quy định của Luật Đất đai năm 2013 và Nghị định số 47, Nghị định số 01… làm thất thoát nguồn ngân sách nhà nước với số tiền hơn 612 triệu đồng”, Sở Tài nguyên và Môi trường kết luận.

Bên cạnh đó, một số hộ gia đình, cá nhân không cung cấp đầy đủ các thông tin, hồ sơ về sử dụng đất, hộ khẩu, nhân khẩu, nơi thường trú, các thông tin khác liên quan đến kê khai tài sản, đất đai, cây cối hoa màu, mồ mả không đầy đủ, thiếu trung thực và sự phối hợp chưa đảm bảo, chưa ký vào các tờ khai cũng như biên bản kiểm kê, để xác định lập phương án và kê khai nhận tiền bồi thường, hỗ trợ không đúng, thu lợi bất chính.

Ngoài kiến nghị xử lý trách nhiệm về mặt chính quyền và mặt Đảng đối với các cơ quan, tổ chức có liên quan, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi sẽ chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra, Công an huyện Nghĩa Hành để điều tra, làm rõ đối với hành vi sửa số liệu mồ mả trong bảng xác nhận của UBND thị trấn Chợ Chùa, dẫn đến việc bồi thường tăng số tiền và việc bồi thường, hỗ trợ cho ông Hồ Tri Phương, các cá nhân khác có liên quan không đúng quy định.