Năm 2025 là năm thứ tư liên tiếp Chương trình Top 10 Nơi làm việc tốt nhất Việt Nam - VBW10 trong các ngành kinh tế trọng điểm được Viet Research và Báo tài chính - Đầu tư (Bộ tài chính) nghiên cứu và công bố. Đây là chương trình thường niên nhằm tìm kiếm và tôn vinh những doanh nghiệp có môi trường làm việc tốt nhất trong các ngành, các doanh nghiệp tuyển dụng hàng đầu Việt Nam, những thành tố quan trọng tạo cơ hội việc làm, góp phần chung vào sự phát triển bền vững của đất nước và nền kinh tế trong giai đoạn mới.

Những doanh nghiệp xuất sắc góp mặt trong VBW10 đóng vai trò quan trọng trong việc định hình và nâng cao chất lượng thị trường lao động quốc gia, đóng vai trò dẫn dắt trong việc thúc đẩy trách nhiệm xã hội và phát triển bền vững, tạo ra giá trị lâu dài cho các cổ đông, người lao động, nền kinh tế và xã hội.

Danh sách đầy đủ Top 10 Nơi làm việc tốt nhất Việt Nam ngành Du lịch - Khách sạn - Resort và phương pháp nghiên cứu được đăng tải trên Cổng thông tin của chương trình https://vbw10.vn/.

Nguồn: Top 10 Nơi làm việc tốt nhất Việt Nam ngành Du lịch - Khách sạn - Resort (https://vbw10.vn/)

Nguồn: Top 10 Nơi làm việc tốt nhất Việt Nam ngành Du lịch - Khách sạn - Resort (https://vbw10.vn/)

Thị trường lao động Du lịch - Khách sạn - Resort Việt Nam: Phục hồi mạnh mẽ nhưng đối mặt “cơn khát” nhân lực

Năm 2023 đánh dấu sự phục hồi mạnh mẽ của du lịch Việt Nam. Sau khi mở cửa hoàn toàn biên giới, lượng khách tăng vượt xa mọi dự báo. Năm 2023, cả nước đón 12,6 triệu lượt khách quốc tế, gấp 3,4 lần năm trước và vượt xa mục tiêu 8 triệu đề ra. Đà tăng trưởng tiếp tục bứt phá: 10 tháng năm 2025, Việt Nam ghi nhận 17,2 triệu lượt khách quốc tế, tăng 21,5% so với cùng kỳ 2024; khách nội địa đạt 125 triệu lượt. Du lịch đang bùng nổ trở lại và trở thành điểm sáng của nền kinh tế.

Tuy nhiên, phía sau bức tranh khởi sắc ấy là một lỗ hổng lớn về nhân lực. Khi hoạt động du lịch tái khởi động, nhiều khách sạn, hãng lữ hành rơi vào tình trạng “đói” lao động trầm trọng. Nguyên nhân chủ yếu do dư chấn từ đại dịch Covid-19: trong hai năm đóng băng, 72%-82% lao động du lịch mất việc hoặc chuyển nghề. Nhiều người tìm được công việc ổn định hơn và không quay lại ngành vì lo ngại tính bấp bênh, áp lực ca kíp cùng mức thu nhập chưa đủ hấp dẫn. Hệ quả là đến năm 2023, khi nhu cầu bùng nổ, doanh nghiệp rơi vào thế bị động, thiếu hụt 20-30% nhân sự ở nhiều vị trí vận hành quan trọng, đặc biệt trong khách sạn và lữ hành.

Sự thiếu hụt diễn ra trên phạm vi toàn quốc. Trước dịch (2019), ngành sử dụng khoảng 4,5 triệu lao động, trong đó 1,5 triệu lao động trực tiếp (45% được đào tạo chuyên môn). Riêng khối khách sạn từng có 780.000 nhân viên, đến năm 2024 chỉ còn khoảng 300.000 lao động - tức hơn một nửa đã rời ngành. Thiếu hụt nhân sự khiến nhiều cơ sở buộc phải tuyển lao động chưa có kinh nghiệm và đào tạo cấp tốc để duy trì dịch vụ.

Không chỉ thiếu về số lượng, thị trường còn mất cân đối về phân bổ. Những địa phương tăng trưởng nóng như Phú Quốc, Đà Nẵng, Khánh Hòa… gặp khó khăn trong việc tìm lao động có tay nghề, khiến chất lượng dịch vụ thiếu ổn định so với các điểm đến truyền thống.

Nói cách khác, nguồn cung nhân lực du lịch hiện không theo kịp đà phục hồi nhanh chóng của thị trường.

Nguồn: Top 10 Nơi làm việc tốt nhất Việt Nam ngành Du lịch - Khách sạn - Resort (https://vbw10.vn/)

“Cơn khát” nhân lực và những thách thức chồng chất

Thiếu hụt lao động đang trở thành rào cản lớn nhất của quá trình phục hồi du lịch Việt Nam. Mỗi năm, ngành cần khoảng 40.000 lao động có trình độ, nhưng hệ thống đào tạo chỉ cung ứng 15.000-20.000 người, chưa đến 30% nhu cầu. Ngay tại TP.HCM - thị trường du lịch lớn nhất cả nước - nhu cầu giai đoạn 2023-2030 là 60.000 lao động/năm, nhưng các cơ sở đào tạo chỉ đáp ứng được một phần ba.

Sự thiếu hụt nhân lực không chỉ về số lượng mà còn ở chất lượng chuyên môn. Trên thực tế, phần lớn nhân viên mới tuyển dụng đều non kỹ năng, thiếu kinh nghiệm. Các doanh nghiệp hàng đầu như Saigontourist, Vietravel, BenThanh Tourist thừa nhận 60–80% nhân sự mới phải đào tạo lại từ đầu, thậm chí có nơi lên tới 90%. Khoảng cách giữa nhà trường và doanh nghiệp ngày càng rộng: sinh viên có bằng cấp nhưng thiếu kỹ năng giao tiếp, ngoại ngữ, xử lý tình huống - những yếu tố sống còn trong ngành dịch vụ. Kết quả là doanh nghiệp vừa thiếu người, vừa phải gánh thêm chi phí đào tạo lại, trong khi áp lực vận hành ngày càng lớn.

Cùng lúc đó, bài toán giữ chân nhân sự cũng trở nên nghiêm trọng. Sau đại dịch, nhiều lao động có kinh nghiệm đã chuyển sang ngành khác ổn định hơn và không quay lại. Những người ở lại liên tục dịch chuyển sang nơi có thu nhập cao hơn, dẫn đến tình trạng “chảy máu chất xám” và cạnh tranh không lành mạnh về nhân sự. Thu nhập chưa tương xứng với áp lực công việc, thời gian làm việc theo ca và cơ hội thăng tiến hạn chế khiến nghề thiếu sức hút, đặc biệt với hướng dẫn viên làm việc tự do. Hiện chỉ dưới 20% sinh viên tốt nghiệp du lịch làm đúng nghề, và số lượng đăng ký học du lịch đang giảm nhanh qua từng năm.

Nếu không sớm có chính sách thu hút và phát triển nhân lực bài bản, du lịch Việt Nam có thể đối mặt với nguy cơ khủng hoảng lao động kéo dài, đe dọa tiến trình phục hồi bền vững của một trong những ngành kinh tế mũi nhọn.

Xu hướng mới định hình thị trường lao động du lịch

Cùng với những thách thức trên, thị trường lao động du lịch - khách sạn - resort đang vận động theo một số xu hướng mới đáng chú ý. Du lịch bước vào giai đoạn mới - giai đoạn của số hóa, của tính đa văn hóa và của trải nghiệm bền vững. Cùng với đó, lực lượng lao động cũng phải thay đổi để thích ứng.

Chuyển đổi số đang trở thành đòn bẩy mạnh mẽ nhất định hình lại nhu cầu nhân sự. Du lịch thông minh khiến công nghệ len vào mọi khâu vận hành: từ đặt phòng, check-in, quản lý công suất đến chăm sóc khách hàng. Hệ thống quản lý khách sạn ứng dụng AI, dữ liệu lớn và tự động hóa giúp tối ưu hiệu quả hoạt động, nhưng đồng thời đặt ra yêu cầu mới với người lao động. Nhân sự không chỉ nắm vững nghiệp vụ buồng phòng, lễ tân, bán tour… mà còn phải biết sử dụng phần mềm quản lý, app công nghệ, thậm chí đọc hiểu dữ liệu khách hàng. Chuyển đổi số cũng tạo ra những nhóm nghề mới như chuyên viên marketing số, vận hành nền tảng du lịch trực tuyến hay quản trị dữ liệu khách hàng. Năng lực công nghệ trở thành “tấm hộ chiếu mới” đối với lao động ngành du lịch.

Nhìn chung, thị trường lao động du lịch - khách sạn đang chuyển từ mô hình “tuyển người để lấp chỗ trống” sang “tuyển và giữ người phù hợp, có năng lực thích ứng với tương lai”. Công nghệ, ngoại ngữ, tư duy bền vững và môi trường làm việc linh hoạt sẽ là bốn nhân tố quyết định khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trong cuộc chiến nhân sự hậu đại dịch. Nói cách khác, doanh nghiệp nào thay đổi nhanh sẽ là doanh nghiệp giữ được người tài - và giữ được chất lượng dịch vụ.

Cuộc “chạy đua nhân lực” trong ngành Du lịch - Khách sạn - Resort: Doanh nghiệp xoay trục để thu hút và giữ người

Thiếu hụt lao động kéo dài buộc các doanh nghiệp du lịch - khách sạn phải thay đổi cách tiếp cận nhân sự. Không còn chỉ “tuyển dụng để lấp chỗ trống”, các doanh nghiệp bắt đầu xây dựng chiến lược bài bản để thu hút, phát triển và giữ chân nhân lực. Nhiều giải pháp đã được triển khai đồng thời, từ hợp tác đào tạo, tái đào tạo nội bộ đến cải thiện chế độ đãi ngộ và đổi mới quy trình vận hành theo hướng linh hoạt và số hóa.

Thị trường lao động du lịch - khách sạn Việt Nam từ 2023 đến nay là bức tranh nhiều mảng sáng tối đan xen. Sự phục hồi ngoạn mục về lượng khách du lịch đã và đang tạo động lực tăng trưởng mới, nhưng đồng thời phơi bày lỗ hổng nhân lực tích tụ bấy lâu. Trong khó khăn, các doanh nghiệp Việt đã tỏ rõ tinh thần chủ động thích ứng - từ việc ráo riết tuyển dụng, hợp tác đào tạo đến cải thiện đãi ngộ - tất cả nhằm vượt qua cuộc khủng hoảng nhân sự chưa từng có tiền lệ. Với đà phục hồi mạnh mẽ, cộng hưởng cùng các xu hướng tích cực như chuyển đổi số, phát triển bền vững, ngành du lịch Việt Nam đang đứng trước cơ hội tái cấu trúc lực lượng lao động chất lượng cao. Con đường phía trước chắc chắn không dễ dàng, nhưng nếu nhà nước, doanh nghiệp và người lao động chung sức, bài toán nhân lực sẽ tìm được lời giải, giúp du lịch - khách sạn thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, vững vàng trước mọi thử thách.

Lễ Công bố và Vinh danh các doanh nghiệp trong Danh sách Top 10 Nơi làm việc tốt nhất Việt Nam ngành Du lịch - Khách sạn - Resort sẽ diễn ra trong khuôn khổ Diễn đàn Doanh nghiệp Việt 2025 - Kiến tạo và dẫn dắt chuyển đổi bền vững, dự kiến tổ chức tại Hà Nội vào tháng 12/2025 và được đăng tải tại cổng thông tin của Chương trình https://vbw10.vn/ và trên các kênh truyền thông đại chúng.