Ngân hàng - điểm tựa lợi nhuận

Không chỉ trong nhóm VN30, tính toàn thị trường, ngân hàng vẫn là những cái tên mang về lợi nhuận lớn nhất. Xét về lợi nhuận ròng trong 6 tháng đầu năm, “anh cả” Vietcombank vẫn tiếp tục dẫn đầu thị trường với lợi nhuận trước thuế đạt 21.894 tỷ đồng, lợi nhuận ròng đạt 17.528 tỷ đồng, đều tăng 5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Động lực chính giúp Vietcombank duy trì “ngôi vương” đến từ thu nhập ngoài lãi. Khoản lợi nhuận ròng mà ngân hàng này đạt được tạo ra khoảng cách khá xa so với các ngân hàng khác, chênh lệch hơn 2.500 tỷ đồng so với á quân là VietinBank.

VietinBank đã chứng tỏ sự vươn lên mạnh mẽ trong nửa đầu năm vừa qua. Nếu năm 2024, ngân hàng này vẫn xếp sau BIDV trong bảng thống kê, thì đến 6 tháng đầu năm nay, với mức tăng trưởng lên đến 46%, mức lợi nhuận ròng 15.088 tỷ đồng đưa VietinBank vươn lên vị trí thứ 2 về lợi nhuận. Trong đó, lợi nhuận quý II/2025 đóng góp lớn khi mang về 9.669 tỷ đồng, tăng trưởng lên đến 80%.

Thu nhập ngoài lãi, cụ thể là lãi thuần từ hoạt động khác gia tăng, trong khi chi phí dự phòng rủi ro tín dụng được giảm đi đáng kể đã góp phần lớn trong việc đưa lợi nhuận ngân hàng này tăng tốc.

Góp mặt còn lại trong TOP 5 những doanh nghiệp lãi lớn nhất thị trường tiếp tục là những đại diện đến từ ngành ngân hàng với lợi nhuận đều trên 12.000 tỷ đồng, bao gồm BIDV, Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) và Techcombank.

So với ngành, BIDV có sự tăng trưởng khá khiêm tốn về lợi nhuận khi 6 tháng đạt 12.596 tỷ đồng lợi nhuận ròng, tăng nhẹ 3% so với cùng kỳ. Trong khi đó, MB được thúc đẩy từ thu nhập lãi thuần, đưa lợi nhuận ròng 6 tháng tăng trưởng xấp xỉ 18%. Tăng trưởng tín dụng của MB tính hết quý II/2025 đạt 12,5%, cao hơn tăng trưởng toàn hệ thống.

Trong TOP 5, duy chỉ có Techcombank có tăng trưởng lợi nhuận 6 tháng sụt giảm nhẹ (-1,8%) trong bối cảnh cả thu nhập lãi thuần và thu nhập ngoài lãi đều giảm, lần lượt giảm 3% và 10% so với cùng kỳ. Đà giảm chủ yếu từ thu nhập phí từ mảng thẻ và mảng LC Upass do thay đổi chính sách, kỹ thuật và cách ghi nhận doanh thu. Dù giảm nhẹ, Techcombank vẫn là trường hợp hiếm trong nhóm VN30 trong khi các ngân hàng khác đều có sự tăng trưởng dương.

Nhiều ngân hàng thương mại khác trong VN30 báo cáo mức tăng đáng kể trong 6 tháng vừa qua với đà tăng 2 chữ số như VPBank (22,8%), HDBank (24,5%), SHB (29%), Sacombank (35%), TPBank (35%), SeABank (81,9%). Kết quả kinh doanh đã tăng trưởng rõ rệt trong nửa đầu năm minh chứng cho sự phục hồi của hoạt động tín dụng cùng hiệu quả từ chiến lược gia tăng các hoạt động kinh doanh ngoài lãi của các nhà băng. Trong bối cảnh các chính sách hỗ trợ tín dụng, ổn định tỷ giá và giữ nguyên mặt bằng lãi suất điều hành được duy trì, ngành ngân hàng tiếp tục là nhóm có ảnh hưởng tích cực tới tâm lý thị trường và dòng tiền đầu tư trên thị trường.

Gam màu sáng là chủ đạo

Ở nhóm doanh nghiệp phi tài chính, trong bối cảnh kinh tế vĩ mô ổn định, lãi suất duy trì ở mức hợp lý và niềm tin đầu tư được củng cố, nhiều doanh nghiệp cũng ghi nhận kết quả kinh doanh tích cực, với không ít cái tên đạt lợi nhuận kỷ lục. Tuy nhiên, bức tranh tổng thể vẫn có những mảng tối, phản ánh sự phân hóa ngày càng rõ nét giữa các nhóm ngành và chiến lược vận hành doanh nghiệp.

Công ty cổ phần Vinhomes (VHM) là cái tên duy nhất ở khối doanh nghiệp phi tài chính đạt được lợi nhuận ròng trên 10.000 tỷ trong 6 tháng đầu năm. Tuy vậy, con số này đã sụt giảm đến 13% so với cùng kỳ năm ngoái dưới tác động của sự sụt giảm đáng kể về doanh thu thuần.

Tổng doanh thu thuần hợp nhất 6 tháng đầu năm của Vinhomes đạt 34.720 tỷ đồng, giảm hơn 5% so với cùng kỳ năm ngoái. Lợi nhuận gộp đưa về đạt 9.681 tỷ đồng, giảm 7,4%. Kỳ này, nhờ doanh thu tài chính tăng hơn 37% đã làm chậm lại mức mức giảm lợi nhuận luỹ kế của Vinhomes. 

Tuy vậy, doanh nghiệp bất động sản này cũng báo cáo những con số tích cực hơn khi kế hoạch bàn giao chủ yếu sẽ rơi vào nửa cuối năm. Doanh số chưa ghi nhận tính đến cuối tháng 6 đạt 138.208 tỷ đồng, tăng 16% so với cùng kỳ, giúp doanh nghiệp tự tin hoàn thành mục tiêu năm 2025 với kế hoạch 180.000 tỷ đồng doanh thu và 42.000 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế.

Cùng với Vinhomes, công ty mẹ là Tập đoàn Vingroup cũng nằm trong nhóm doanh nghiệp lãi lớn nhất thị trường. Tập đoàn tư nhân lớn hàng đầu này lãi ròng 6 tháng đạt 6.397 tỷ đồng, tăng gần 45% so với cùng kỳ năm ngoái. Mức tăng trưởng được thúc đẩy bởi sức bật đáng chú ý của doanh thu thuần, đạt 130.365 tỷ đồng, cao gấp 2 lần doanh thu nửa đầu năm ngoái.

Dù lợi nhuận tăng giảm trái chiều, song trên thị trường chứng khoán, bộ đôi VIC - VHM đã có đóng góp lớn cho chỉ số VN-Index. Hai mã cổ phiếu này liên tục tăng giá với biên độ tăng lớn, trở thành 2 trụ cột đẩy thị trường liên tục thiết lập những mức đỉnh lịch sử mới.

Xét về mức tăng lớn nhất trong nhóm VN30, ông lớn bất động sản khu công nghiệp là Tổng công ty Đầu tư và phát triển công nghiệp (Becamex IDC - BCM) gây bất ngờ khi báo cáo kết quả kinh doanh đột biến.

Riêng trong quý II/2025, doanh thu thuần của BCM mang về 2.520 tỷ đồng, đưa doanh thu 6 tháng lên 4.363 tỷ đồng, tăng 121% so với cùng kỳ năm ngoái. Được biết, trong quý này, công ty đã đưa vào kinh doanh loạt dự án như Khu dân cư ấp 5, 7; Khu dân cư 5B - 5C - 5D - 5E - 5F ấp 5 (Bàu Bàng, Bình Dương); khu dân cư Lai Hưng (Bàu Bàng, Bình Dương); khu đô thị mới (710 ha) thuộc khu liên hợp công nghiệp - dịch vụ - đô thị Bình Dương…

Cùng với đó, công ty còn được gia tăng lợi nhuận từ lãi của các công ty liên doanh liên kết đạt hơn 874 tỷ đồng và các khoản chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp được cắt giảm. Luỹ kế 6 tháng, BCM lãi ròng 1.824 tỷ đồng, gấp gần 5 lần lợi nhuận nửa đầu năm 2024.

Ở chiều ngược lại, ông lớn Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex - PLX) lại là doanh nghiệp có mức sụt giảm lợi nhuận ròng lớn nhất (-37,8%).

Trên thực tế, quý II/2025 vừa qua, Petrolimex đạt doanh thu thuần hơn 77.054 tỷ đồng, vượt qua Vingroup và quay lại là doanh nghiệp có doanh thu thuần cao nhất thị trường. Lợi nhuận ròng quý II cũng tăng trưởng hơn 6,4% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tuy nhiên, do ảnh hưởng từ quý I khi lợi nhuận giảm đến 81% trước bối cảnh nhiều biến động của giá dầu, luỹ kế 6 tháng đầu năm, tập đoàn xăng dầu hàng đầu này vẫn chịu cảnh lợi nhuận sụt giảm, mang về 1.417 tỷ đồng lợi nhuận ròng.

Dù vẫn tồn tại những kết quả trái chiều của nhóm doanh nghiệp VN30 trong nửa đầu năm vừa qua, tuy nhiên nhìn chung, chỉ có 5/30 doanh nghiệp ghi nhận lợi nhuận sụt giảm, cho thấy tông màu sáng vẫn chiếm chủ đạo trong bức tranh chung của toàn thị trường.

Động lực vững vàng cho nửa cuối năm

Sự tăng trưởng tích cực về kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp niêm yết trong quý II/2025 và 6 tháng đầu năm góp phần lớn tạo nên động lực cho thị trường chứng khoán.

Cập nhật mới đây của Công ty Chứng khoán SSI cho biết, tổng doanh thu trong quý II/2025 ghi nhận mức tăng trưởng khiêm tốn 6,9% so với cùng kỳ, tuy nhiên lợi nhuận ròng lại tăng mạnh 31,5%, vượt xa so với mức tăng cùng kỳ của quý I/2025.

Phần lớn các nhóm ngành đều ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận tích cực, ngoại trừ nhóm công nghiệp. Những nhóm ngành có kết quả vượt kỳ vọng như ngành bán lẻ, phân bón, tiện ích, ngân hàng và khu công nghiệp. Ngược lại, một số ngành như thực phẩm và đồ uống (F&B) và một số cổ phiếu bất động sản nhà ở lại ghi nhận kết quả thấp hơn kỳ vọng.

Nhìn tổng thể, bức tranh lợi nhuận của nhóm doanh nghiệp lớn trên thị trường đang sáng dần lên, không chỉ bởi các con số tích cực trong quý II/2025, mà còn vì kỳ vọng cải thiện rõ ràng trong giai đoạn còn lại của năm.

SSI cho biết, nhìn về phía cuối năm, nhiều doanh nghiệp lớn tiếp tục được kỳ vọng tăng trưởng tốt, dựa trên các yếu tố như đà phục hồi của thị trường bất động sản và đầu tư công; Môi trường lãi suất thuận lợi; Lo ngại về rủi ro thuế quan dần được xoa dịu; và đặc biệt là kỳ vọng nâng hạng thị trường chứng khoán.

Nền tảng vĩ mô chính là bệ đỡ vững vàng, tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp phục hồi và mở rộng hoạt động. Trong khi đó, dòng vốn ngoại có dấu hiệu quay trở lại mạnh mẽ, đặc biệt thông qua các quỹ đầu tư và nhà đầu tư tổ chức dài hạn. Tháng 7/2025 đánh dấu mức mua ròng cao nhất của khối ngoại từ đầu năm, với tổng giá trị giải ngân ròng vượt 8.500 tỷ đồng, tập trung vào nhóm VN30 - cho thấy niềm tin được củng cố với triển vọng kinh doanh của nhóm doanh nghiệp đầu ngành.

Các chuyên gia vẫn duy trì dự báo tăng trưởng lợi nhuận sau thuế cổ đông công ty mẹ toàn thị trường năm 2025 đạt 13,8%, tương ứng với mức tăng trưởng 15,5% so với cùng kỳ trong 6 tháng cuối năm, dù có thể có điều chỉnh nhẹ sau khi mùa báo cáo tài chính kết thúc.