“Đòn bẩy” kích tiêu dùng cuối năm

Để đảm bảo GDP tăng trên 8% trong năm nay, cùng với đầu tư và xuất khẩu, tổng mức bán lẻ hàng hóa, dịch vụ cần tăng khoảng 12%. Vì vậy, từ nay đến cuối năm, nhiều chương trình lớn sẽ được triển khai nhằm kích cầu tiêu dùng.

TIN LIÊN QUAN

Bám sát kịch bản, tăng trưởng GDP quý III ước đạt 8,23%, 9 tháng ước đạt 7,85%

Trong những tháng cuối năm sẽ diễn ra nhiều chương trình như hội chợ, tháng khuyến mãi để kích cầu tiêu dùng. Ảnh: Đức Thanh

Kích cầu tiêu dùng hàng hóa

Doanh thu bán lẻ và dịch vụ tiêu dùng 9 tháng năm 2025 tăng 9,5% so với cùng kỳ năm trước, song vẫn thấp hơn so với mức tăng hai con số của giai đoạn trước dịch. Để thúc đẩy tiêu dùng nội địa, trong những tháng cuối năm sẽ diễn ra loạt chương trình lớn như hội chợ, tháng khuyến mãi..., góp phần đưa kinh tế đạt mức tăng trưởng trên 8%..

Trong công điện mới nhất, Thủ tướng giao các bộ, ngành và doanh nghiệp phối hợp triển khai mạnh mẽ giải pháp phát triển thị trường trong nước năm 2025. Đồng thời, cung cấp các gói tín dụng hỗ trợ sản xuất - kinh doanh và tiêu dùng với quy trình, điều kiện vay thuận lợi. Riêng Bộ Công thương phải tiếp tục đẩy mạnh Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam.

Mục tiêu là khẳng định chất lượng sản phẩm, hàng hóa trong nước; đồng thời phát động phong trào tiêu dùng hàng Việt trên các sàn thương mại điện tử trong nước và quốc tế.

Một trong những sự kiện tiêu dùng - kết nối cung cầu lớn nhất năm nay là Hội chợ Mùa Thu 2025, lần đầu tiên tổ chức từ ngày 26/10 đến ngày 4/11/2025 tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam (Đông Anh, TP. Hà Nội). Sự kiện quy mô khoảng 3.000 gian hàng, thu hút đông đảo doanh nghiệp, tổ chức trong và ngoài nước tham gia. Hội chợ Mùa Thu 2025 được tổ chức nối tiếp thành công của Triển lãm thành tựu đất nước “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”, góp phần thúc đẩy thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng, kết nối cung cầu và chuỗi cung ứng, từ đó thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế.

Mặc dù nền kinh tế đã ghi nhận một số kết quả tích cực bước đầu, song so với mục tiêu Chính phủ đề ra cho năm 2025 là tăng trưởng GDP trên 8% và tổng mức bán lẻ hàng hóa, dịch vụ tăng 12%, thị trường bán lẻ hiện vẫn chưa đạt kỳ vọng. Diễn biến này tiềm ẩn nhiều khó khăn, thách thức do tác động từ thị trường nước ngoài và các chính sách bảo hộ của những nền kinh tế lớn trên thế giới.

Tiếp nối chuỗi hoạt động kích cầu, Chương trình Khuyến mại tập trung quốc gia 2025 sẽ diễn ra từ ngày 1/12/2025 đến hết ngày 18/1/2026 trên phạm vi toàn quốc, kết hợp cả thương mại truyền thống và thương mại điện tử. Điểm nhấn của chương trình là sự tham gia đồng bộ của hệ thống siêu thị, trung tâm thương mại, sàn thương mại điện tử và mạng lưới phân phối hiện đại. Hàng loạt chương trình giảm giá, ưu đãi, tặng quà sẽ được triển khai, giúp người tiêu dùng tiếp cận hàng hóa chất lượng với giá hợp lý.

Trong thời gian này, các hệ thống bán lẻ trên toàn quốc cùng doanh nghiệp sản xuất cũng đồng loạt tung ra nhiều chương trình kích cầu, ưu đãi lớn nhằm thu hút sức mua.

Ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn, Phó cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công thương) cho biết: “Tiêu dùng nội địa là động lực quan trọng, tiếp tục được thúc đẩy trong những tháng cuối năm, góp phần đưa tăng trưởng kinh tế năm nay đạt trên 8%”.

Để đạt mục tiêu này, tốc độ tăng trưởng bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng cần đạt khoảng 12% - một thách thức lớn khi những năm gần đây chỉ quanh mức dưới 10% (năm 2024 tăng 9%, năm 2023 tăng 9,6%). Riêng năm 2022, mức tăng đạt 19,8% nhờ sức mua phục hồi sau đại dịch, song đây là mức tăng trên nền thấp, bởi năm 2021 giảm 4,6% và năm 2020 chỉ tăng 2,6%.

Theo dự báo của Bộ Tài chính, năm 2025 tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng sẽ tăng khoảng 10% so với năm 2024.

Áp lực lạm phát, tâm lý thắt chặt chi tiêu

Dù các chương trình kích cầu tiêu dùng được tổ chức liên tục từ đầu năm và sẽ tiếp tục sôi động trong những tháng tới, xu hướng thắt chặt chi tiêu vẫn thể hiện rõ. Sức mua của thị trường nội địa phản ánh tâm lý tiêu dùng thận trọng, nhất là sau các vụ việc phát hiện, xử lý sữa giả và hàng tiêu dùng nhái quy mô lớn.

Áp lực còn đến từ lạm phát. Doanh nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng cho biết chi phí nhập khẩu nguyên, nhiên, vật liệu tăng theo giá thế giới và biến động tỷ giá, khiến giá thành sản phẩm đội lên. Dù không mong muốn, nhiều doanh nghiệp buộc phải điều chỉnh giá bán để duy trì hiệu quả kinh doanh.

Trong khi đó, thu nhập thực tế của người dân chưa đủ mạnh để tạo cú hích cho tiêu dùng. Người tiêu dùng ngày càng cẩn trọng, phải cắt giảm chi tiêu cho may mặc, du lịch, giải trí... và ưu tiên cho nhóm hàng thiết yếu. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 9 tháng tăng 3,27% so với cùng kỳ, lạm phát cơ bản tăng 3,19%, song mức chi tiêu thực tế của hộ gia đình lại dồn vào thực phẩm tươi sống, lương thực, đi lại, chi phí học hành, thuê nhà.

Theo báo cáo của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), dù lạm phát vẫn nằm trong mục tiêu của Chính phủ, nhưng giá thuê nhà, vật liệu xây dựng và dịch vụ tiện ích đều tăng mạnh, phản ứng dây chuyền từ giá điện. ADB dự báo lạm phát năm nay ở mức khoảng 3,9%. Khi giá cả tăng nhanh hơn thu nhập, người tiêu dùng buộc phải cắt giảm chi tiêu, chỉ ưu tiên những khoản thiết yếu, vừa đủ duy trì cuộc sống.

Ông Andrew Harker, Giám đốc kinh tế S&P Global Mar- ket Intelligence, nhận định: “Kinh tế ổn định và đầu tư công sẽ tiếp tục hỗ trợ sản xuất, nhưng từ nay đến cuối 2025, bên cạnh duy trì đơn hàng xuất khẩu trong bối cảnh toàn cầu biến động, kiểm soát lạm phát vẫn là thách thức lớn”.