Cống Mương Chuối, một hạng mục của Dự án chống ngập gần 10.000 tỷ đồng tại TP.HCM (Ảnh: Trung Nam).

Bốn nhóm công việc cần làm

“Tất cả các nội dung thuộc trách nhiệm UBND TP.HCM như điều chỉnh dự án, đàm phán hợp đồng, đề xuất quỹ đất thanh toán BT, bàn giao quyết toán, kiểm toán phải hoàn tất trong tháng 10/2025”, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được chỉ đạo quyết liệt tại cuộc họp tháo gỡ khó khăn cho Dự án Giải quyết ngập do triều khu vực TP.HCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu - giai đoạn I (Dự án chống ngập 10.000 tỷ đồng), diễn ra ngày 1/8.

Chỉ đạo quyết liệt này xuất phát từ thực tế Dự án đã thi công đạt hơn 90% khối lượng công việc nhưng bị đình trệ từ ngày 15/11/2020 đến nay. Trong gần 5 năm qua, hàng loạt vướng mắc về pháp lý, đặc biệt là liên quan đến việc thanh toán hợp đồng BT (xây dựng - chuyển giao) bằng quỹ đất, khiến Dự án rơi vào bế tắc.

Hy vọng “hồi sinh” Dự án chỉ thực sự xuất hiện khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị quyết 212/NQ-CP ngày 21/7/2025 về xử lý khó khăn, vướng mắc của Dự án. Ngay sau đó, UBND TP.HCM đã giao các sở, ngành xây dựng kế hoạch triển khai.

Theo báo cáo của Sở Tài chính TP.HCM, để Dự án có thể tái khởi động, bốn nhóm công việc trọng tâm phải được giải quyết. Công việc đầu tiên là điều chỉnh tổng mức đầu tư và điều chỉnh báo cáo nghiên cứu khả thi, với thời gian dự kiến hoàn thành trong 2 tháng.

Tiếp đến là đàm phán, ký kết phụ lục hợp đồng BT, cũng cần được thực hiện trong khoảng thời gian 2 tháng. Công việc thứ ba là thi công khoảng 10% còn lại của dự án, với thời gian dự kiến khoảng 1 năm. Công việc cuối cùng là quyết toán, sẽ được tiến hành sau khi dự án hoàn thành.

Trong bảng phân công dự kiến thực hiện, UBND TP.HCM giao công việc cụ thể cho từng sở, ngành. Trong đó, hai công việc trọng tâm là đàm phán điều chỉnh phụ lục hợp đồng và điều chỉnh báo cáo nghiên cứu khả thi được giao cho Sở Tài chính thực hiện. Việc rà soát quỹ đất và thanh toán quỹ đất cho nhà đầu tư được giao cho Sở Nông nghiệp và Môi trường.

Trong tháng 10/2025 phải gỡ xong thủ tục

Có lẽ hai vấn đề lớn nhất và nan giải nhất, cần nhiều thời gian đàm phán với nhà đầu tư, là phương án thanh toán quỹ đất BT và điều chỉnh tổng mức đầu tư. Bởi sau nhiều năm đình trệ, dự án đã phát sinh khoản lãi vay khổng lồ. Theo tính toán của Tập đoàn Trung Nam (chủ đầu tư Dự án), tổng vốn đầu tư đã tăng từ 9.976 tỷ đồng lên 15.400 tỷ đồng, trong đó riêng chi phí lãi vay tính đến ngày 6/6/2025 đã vượt 2.900 tỷ đồng, tương đương hơn 1,7 tỷ đồng mỗi ngày.

Việc chậm trễ kéo dài không chỉ làm đội vốn, giảm hiệu quả đầu tư,­ mà còn gây bức xúc trong dư luận, khi tình trạng ngập nước tại nhiều khu vực trung tâm vẫn chưa được khắc phục triệt để. Trước thực tế đó, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được yêu cầu toàn bộ phần việc thuộc trách nhiệm của Thành phố như điều chỉnh tổng mức đầu tư, đàm phán hợp đồng, đề xuất quỹ đất thanh toán BT phải hoàn tất trong tháng 10/2025.

Sau khi các sở, ngành hoàn tất công tác tham mưu, Ban thường vụ Đảng ủy UBND TP.HCM sẽ xem xét, thông qua. Tiếp đó, Thành phố sẽ ký phụ lục hợp đồng BT với nhà đầu tư để triển khai thi công, với mục tiêu đưa dự án về đích trong năm 2026.

Tại cuộc họp ngày 1/8, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được khẳng định, Thành phố sẽ giải quyết dứt điểm các thủ tục trên tinh thần quyết tâm, quyết liệt, bảo đảm dự án sớm đi vào hoạt động phục vụ người dân, đồng thời không để xảy ra thất thoát, lãng phí hay sai phạm.

“Sau khi thống nhất với cơ quan nhà nước, nhà đầu tư phải triển khai thi công ngay. Các đơn vị đã hứa thì phải làm”, Chủ tịch UBND TP.HCM nhấn mạnh và gửi thông điệp rõ ràng đến nhà đầu tư.

Với sự chỉ đạo của Chính phủ tại Nghị quyết 212/NQ-CP và chỉ đạo sát sao, quyết liệt từ lãnh đạo TP.HCM, những nút thắt cuối cùng tại Dự án chống ngập 10.000 tỷ đồng đang có tín hiệu “hồi sinh”. Nếu đúng tiến độ, đến năm 2026, TP.HCM sẽ hoàn thành dự án, góp phần giải quyết tình trạng ngập úng do triều cường và biến đổi khí hậu.