Dự án “đứng hình”, doanh nghiệp “đứng tim” - Bài 4: Cả dự án khu công nghiệp lẫn bệnh viện đều lao đao

Không chỉ các dự án bất động sản “màu mỡ” gặp khó, mà ngay cả các dự án hạ tầng khu công nghiệp và bệnh viện quy mô lớn cũng lao đao do tiến độ chậm, vướng mắc bồi thường, giải phóng mặt bằng và sự trì trệ của cơ quan chức năng.

TIN LIÊN QUAN

Chủ sở hữu Bệnh viện Hoàn Mỹ bất ngờ lỗ gần 50 tỷ đồng

Trên địa bàn TP.HCM, sự lúng túng hoặc tâm lý e ngại trách nhiệm của một số sở, ngành đang là nguyên nhân khiến không ít dự án rơi vào tình trạng “đứng hình”. Hệ quả là cư dân bức xúc, khiếu nại kéo dài; chủ đầu tư mất uy tín, thương hiệu, nhưng chỉ biết “kêu trời”. Thực tế cho thấy, để khơi thông điểm nghẽn, khôi phục niềm tin và thu hút nguồn vốn ngoài ngân sách, chính quyền Thành phố cần có những giải pháp mạnh mẽ, quyết liệt hơn.

Vị trí đắc địa, nhưng vẫn chậm tiến độ tới 20 năm

Khu công nghiệp Mỹ Xuân B1 - Đại Dương (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ) là một trong những khu công nghiệp nằm trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, là số ít trong các khu công nghiệp có vị trí địa lý tự nhiên thuận lợi cả về giao thông đường bộ, đường thủy, lẫn đường hàng không.

Hạ tầng KCN Mỹ Xuân B1 - Đại Dương bị chậm tiến độ đến 20 năm

Với tầm quan trọng và vị trí đắc địa đó, năm 2005, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã giao Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng giải trí Đại Dương (Công ty Đại Dương) làm chủ đầu tư Dự án Đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng kỹ thuật Khu công nghiệp Mỹ Xuân B1 - Đại Dương (Dự án KCN Mỹ Xuân B1 - Đại Dương) tại xã Mỹ Xuân, xã Hắc Dịch, huyện Tân Thành (sau đổi là phường Mỹ Xuân, phường Hắc Dịch - TP. Phú Mỹ, hiện nay là phường Phú Mỹ và phường Tân Thành - TP.HCM).

Theo chỉ đạo của UBND TP.HCM, vừa qua, Sở Tài chính đã có công văn trình UBND Thành phố về kế hoạch tháo gỡ vướng mắc cho các dự án, trong đó có Dự án Bệnh viện Hoàn Mỹ Phía Tây. Sau đó, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Lộc Hà đã có kết luận chỉ đạo, giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan rà soát các nội dung đã trình với các quy định của pháp luật hiện hành; tổng hợp, trình UBND Thành phố xem xét về việc điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án.

Thanh tra TP.HCM kiến nghị UBND Thành phố giao Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp các đơn vị có liên quan tham mưu, trình UBND Thành phố phê duyệt giá đất, làm cơ sở để chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính và thủ tục đất đai theo quy định pháp luật; hướng dẫn, kiểm tra, giám sát chủ đầu tư triển khai thực hiện dự án theo chức năng, nhiệm vụ.

Năm 2006, Dự án được Bộ Xây dựng thống nhất nội dung quy hoạch chi tiết. Năm 2007, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng ban hành quyết định thu hồi 1.385.018 m2 đất và ban hành các quyết định cho thuê đất, ký các hợp đồng thuê đất tổng diện tích 1.102.998,1 m2 với chủ đầu tư. Sở Tài nguyên và Môi trường (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty Đại Dương đối với phần diện tích đất nêu trên.

Dự án được UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phê duyệt quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 theo Quyết định số 2602/QĐ-UBND ngày 10/11/2011 và được điều chỉnh năm 2020.

Theo đó, Dự án có tổng mức đầu tư 265 tỷ đồng, quy mô hơn 145 ha với 5 phân khu chức năng và hệ thống giao thông, hệ thống cấp thoát nước theo quy định, dự kiến hoàn thành vào năm 2014, nhằm hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật đồng bộ Khu công nghiệp để thu hút các dự án công nghiệp đa ngành, công nghiệp sạch, ít ô nhiễm môi trường.

Nhưng 20 năm sau, tính từ năm 2005, khi UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giao dự án cho Công ty Đại Dương làm chủ đầu tư, theo kết luận mà Thanh tra TP.HCM vừa công bố thì chủ đầu tư đã hoàn thành 3 giai đoạn đầu tư theo giấy chứng nhận đầu tư được cấp, nhưng mới thu hút được 9 nhà đầu tư thứ cấp thuê đất trong Khu công nghiệp Mỹ Xuân B1 - Đại Dương, với diện tích 506.476,6 m2 (chỉ chiếm 45,9% diện tích đã được cấp giấy chứng nhận và chiếm 36,6% tổng diện tích của Dự án).

Nhiều tuyến đường nội bộ (tuyến D2, N2, D1…) vẫn còn đoạn chưa thể triển khai thi công do vướng mặt bằng. Tuyến đường D3 và đường N2-A mới chỉ bốc khuôn đường.

Đáng nói hơn, sau 20 năm, tới nay, công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng của Dự án vẫn chưa được các cơ quan có thẩm quyền thực hiện xong. Vẫn còn 219.790,8 m2, chiếm 15,87% tổng diện tích của Dự án bị vướng mặt bằng.

“Chưa xong giải phóng mặt bằng dẫn tới chủ đầu tư chưa thể thực hiện giai đoạn IV của Dự án, chưa thể đầu tư xây dựng hoàn thiện đồng bộ hạ tầng kỹ thuật trong khu công nghiệp, một số tuyến đường nội bộ thi công dở dang do vướng mặt bằng. Đồng thời, chủ đầu tư cũng chưa có mặt bằng để mời gọi nhà đầu tư thứ cấp vào thuê đất, sản xuất, kinh doanh đối với phần diện tích còn lại trong Khu công nghiệp”, Thanh tra TP.HCM nêu rõ.

Thực tế trên dẫn tới ảnh hưởng đến tiến độ và hiệu quả đầu tư của Dự án. Bởi theo giấy chứng nhận đầu tư lần đầu và thay đổi lần 2, thì Dự án phải hoàn thành vào tháng 12/2014, nhưng do khó khăn, vướng mắc trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, nên Dự án phải tiếp tục thay đổi giấy chứng nhận đầu tư và điều chỉnh tiến độ 2 lần, tới nay thì chưa xác định được thời gian hoàn thành cụ thể.

Tỉnh yêu cầu 15 ngày, huyện ngâm… 2 năm

Việc chưa đủ mặt bằng “sạch”, bên cạnh lỗi của chủ đầu tư như chưa chuyển kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của nhiều hộ dân, dẫn tới cơ quan có thẩm quyền chưa thể thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, thì còn trách nhiệm lớn của chính quyền địa phương.

Cụ thể, theo Thanh tra TP.HCM, vào tháng 7/2007, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã ban hành quyết định thu hồi đất chung của Dự án hạ tầng KCN Mỹ Xuân B1 - Đại Dương.

Theo đó, không quá 15 ngày kể từ ngày nhận được quyết định trên, UBND huyện Tân Thành phải ban hành quyết định thu hồi từng thửa đất thuộc thẩm quyền thu hồi của mình.

Liên quan Dự án hạ tầng KCN Mỹ Xuân B1 - Đại Dương, Thanh tra TP.HCM kiến nghị Chủ tịch UBND Thành phố giao cơ quan chức năng kiểm điểm trách nhiệm của UBND huyện Tân Thành (sau là TP. Phú Mỹ), UBND xã Mỹ Xuân (sau là phường Mỹ Xuân), Hội đồng Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án và các cá nhân, tổ chức có liên quan qua các thời kỳ.

Nhưng 2 năm sau, năm 2009, UBND huyện Tân Thành mới ban hành các quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với từng thửa đất cho 103/283 hộ dân. Sau đó, đến năm 2010, 2011, 2013, 2014 mới tiếp tục ban hành các quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cụ thể đối với 173/283 hộ dân và năm 2021 mới ban hành các quyết định với 1 hộ dân và 2 tổ chức.

Việc này là thực hiện không đúng quy định của Nghị định số 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 của Chính phủ và Quyết định số 2441/QĐ-UBND ngày 18/7/2007 của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Chưa hết, từ khi Luật Đất đai 2013 có hiệu lực thi hành đến nay, UBND huyện Tân Thành và UBND xã Mỹ Xuân vẫn chưa triển khai thực hiện các giải pháp để bồi thường, giải phóng mặt bằng đối với 4 hộ dân thuộc diện phải thu hồi đất cho dự án.

Không chỉ vậy, từ năm 2007 đến nay là 18 năm, Hội đồng Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư do UBND huyện Tân Thành thành lập vẫn chưa xác định được nguồn gốc, pháp lý sử dụng đất của 2 hộ dân để lập và trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Việc này là không đúng quy định Nghị định số 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 của Chính phủ.

Đến dự án bệnh viện cũng gặp khó

Đó là Dự án Bệnh viện Hoàn Mỹ Phía Tây (quận Tân Phú cũ, TP.HCM), được UBND TP.HCM phê duyệt chủ trương đầu tư vào tháng 3/2019, do Công ty cổ phần Bệnh viện Hoàn Mỹ Phía Tây làm chủ đầu tư.

Dự án được thiết kế gồm 1 tầng hầm và 10 tầng nổi, với tổng vốn đầu tư 915,689 tỷ đồng, mô hình đa khoa với các hoạt động thăm khám, điều trị bệnh và tư vấn chăm sóc sức khỏe hướng theo chuẩn quốc tế; có công suất thiết kế 350 giường bệnh, dự kiến hoàn thành vào tháng 7/2024.

Sau khi đi vào hoạt động, bệnh viện này sẽ góp phần đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe tại chỗ cho người dân trong khu vực, mang đến cơ hội chăm sóc sức khỏe chất lượng cao với chi phí phù hợp không chỉ cho người dân ở khu vực phía Tây TP.HCM, mà còn cả các vùng lân cận như Long An, Tiền Giang, Tây Ninh...

Khi Thanh tra TP.HCM vào cuộc kiểm tra hiện trạng (tháng 8/2025), phát hiện dự án này chỉ mới thi công xong tầng hầm, đổ sàn bê tông cốt thép tầng 1.

Qua thanh tra nhận thấy, Dự án Bệnh viện Hoàn Mỹ Phía Tây chậm tiến độ, bên cạnh nguyên nhân bị ảnh hưởng bởi Covid-19 trong giai đoạn 2021 - 2022, thì còn bởi Sở Tài nguyên và Môi trường (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) chưa xác định được giá đất để chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính và thủ tục pháp lý về đất đai theo quy định.

Mặt khác, đơn vị tư vấn thẩm định giá đất gặp khó khăn trong việc thu thập thông tin thị trường về giá đất y tế tại các khu vực lân cận, bởi không có dự án y tế nào khác làm cơ sở để so sánh, thẩm định giá đất.

Bên cạnh đó, trong quá trình triển khai dự án, việc các cơ quan chức năng có yêu cầu rà soát, cung cấp hồ sơ giải trình liên quan nên cũng có phần ảnh hưởng tiến độ Dự án.

(Còn tiếp)