Một năm sau khi được vinh danh trên sân khấu của VinFuture, GS. Khush vẫn tiếp tục cống hiến cho khoa học với những hỗ trợ ý nghĩa cho người trẻ trong nghiên cứu về lúa gạo. Nhân lễ trao giải VinFuture 2024, ông đã có những chia sẻ về tầm ảnh hưởng của Giải thưởng trong việc thúc đẩy nghiên cứu khoa học và giải quyết các thách thức toàn cầu.

Với hơn 60 năm cống hiến cho đam mê khoa học, Giáo sư Gurdev S. Khush đã có những đóng góp lớn lao cho việc đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu

“VinFuture tiếp thêm sức mạnh cho tôi trong khoa học”

Nghiên cứu của GS. đã mang lại lợi ích to lớn cho hàng triệu người ở các nước đang phát triển. Khi được vinh danh với Giải thưởng VinFuture, một giải thưởng quốc tế do một nước đang phát triển và là nước xuất khẩu gạo lớn hàng đầu thế giới khởi xướng, GS. có suy nghĩ gì?

Tôi rất vinh dự khi nhận được giải thưởng này, đặc biệt vì đây là giải thưởng lớn đầu tiên về khoa học được trao bởi một nước đang phát triển. Hầu hết các giải thưởng danh giá khác đều có nguồn gốc từ các quốc gia phát triển. Tôi tin rằng Giải thưởng VinFuture sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức toàn cầu về các vấn đề cấp thiết hiện nay.

Giải thưởng đã tiếp thêm sức mạnh cho cam kết của tôi trong việc tăng cường an ninh lương thực thế giới, một thách thức mà tôi đã dành cả sự nghiệp của mình để giải quyết. Sự công nhận và nguồn lực được cung cấp thông qua Giải thưởng VinFuture cũng mang đến cho tôi hỗ trợ ý nghĩa và luồng sinh khí mới để tiếp tục theo đuổi các giải pháp cho vấn đề cấp bách toàn cầu này.

Đứng chung sân khấu nhận Giải Đặc biệt VinFuture 2023 còn có người đồng nghiệp lâu năm, GS. Võ Tòng Xuân. Cảm xúc của ông thế nào?

Được gặp lại GS. Xuân và đứng cạnh ông ấy để nhận giải thưởng chung là một khoảnh khắc thực sự đặc biệt. Chúng tôi đã hợp tác trong 40 năm, đóng góp đáng kể vào an ninh lương thực bằng cách phát triển các giống lúa kháng bệnh và côn trùng. Công việc chung của chúng tôi đã giải quyết các nhu cầu an ninh lương thực quan trọng ở Việt Nam và trên toàn thế giới. Đó là một vinh dự và đặc ân khi được làm việc cùng ông ấy, và chúng tôi đã duy trì liên lạc và thảo luận trong suốt những năm vừa qua. Cho nên tôi rất đau lòng khi hay tin GS. Xuân đã qua đời. Sự ra đi của GS. Xuân là một mất mát to lớn đối với cộng đồng khoa học và cá nhân tôi.

Với tôi, thật vô cùng thú vị khi được hợp tác cùng một đồng nghiệp xuất sắc và tận tâm như vậy. Quan hệ hợp tác của chúng tôi đã vượt qua sự khác biệt về chính trị, minh chứng cho sức mạnh của hợp tác quốc tế. Sự hợp tác như vậy thực sự rất quan trọng với việc giải quyết các thách thức toàn cầu.

Giáo sư Gurdev Khush (thứ hai từ trái sang) cùng Giáo sư Võ Tòng Xuân (thứ hai từ phải sang) chia sẻ khoảnh khắc nhận Giải Đặc biệt VinFuture 2023

Hiện tại GS. quan tâm đến lĩnh vực nghiên cứu nào và những lĩnh vực này sẽ đóng góp như thế nào vào những tiến bộ trong nông nghiệp hoặc giải quyết những thách thức an ninh lương thực của nhân loại?

Hiện tại, ở tuổi 90, tôi đã nghỉ hưu sau khi đã dành hơn 60 năm cho khoa học. Dù không còn lãnh đạo các dự án nghiên cứu, tôi vẫn dành thời gian để cố vấn và hỗ trợ các nhà khoa học trẻ tuổi. 

Nuôi dưỡng thế hệ nhà khoa học tiếp theo là điều cần thiết để tiếp tục giải quyết các thách thức toàn cầu. Để đạt được mục tiêu đó, tôi tham dự các hội thảo và tham gia thảo luận với họ, tìm hiểu về các phương pháp nghiên cứu mới nhất và chia sẻ kinh nghiệm của bản thân.

Tôi tin rằng, nghiên cứu là chìa khóa mở ra những cánh cửa tri thức mới, mang đến những tiến bộ vượt bậc cho nhân loại. Và tôi, sẽ tiếp tục cống hiến hết mình cho sự nghiệp nghiên cứu chừng nào còn có thể.

Thúc đẩy giải quyết các vấn đề cấp bách của nhân loại

GS. đánh giá như thế nào về vai trò của VinFuture trong việc thúc đẩy môi trường hợp tác cho đổi mới khoa học, đặc biệt là trong việc thu hẹp khoảng cách giữa các nước phát triển và đang phát triển?

Thu hẹp khoảng cách phát triển khoa học giữa các nước phát triển và đang phát triển là mục tiêu trọng tâm của Giải thưởng VinFuture. Bằng cách ghi nhận và tôn vinh các hợp tác quốc tế giúp mang lại sự thay đổi trong cuộc sống của hàng triệu người, giải thưởng khuyến khích các nhà nghiên cứu từ nhiều quốc gia và nền tảng khác nhau hợp tác cùng nhau, thúc đẩy một cộng đồng khoa học toàn cầu.

Đặc biệt, cam kết và đóng góp của VinFuture càng rõ ràng và mạnh mẽ khi dành riêng một giải cho các nhà khoa học ở các nước đang phát triển. Đây là một nỗ lực quan trọng giúp thúc đẩy một bối cảnh khoa học thực sự công bằng.

Còn với việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo và giải quyết những thách thức cấp bách toàn cầu, theo GS. đâu là dấu ấn và cũng là thế mạnh của VinFuture?

Thông qua các giải thưởng và các hoạt động của mình, VinFuture sẽ thu hút sự chú ý của cộng đồng khoa học toàn cầu vào những vấn đề cấp thiết mà chúng ta đang đối mặt. Và bằng cách vinh danh các công trình nghiên cứu xuất sắc trong những lĩnh vực quan trọng, VinFuture góp phần khẳng định giá trị và thúc đẩy sự phát triển của các giải pháp khoa học mang tính đột phá. Nhìn lại các giải thưởng của năm trước, tôi thực sự ấn tượng khi VinFuture đã lựa chọn những lĩnh vực nghiên cứu mang tính then chốt, có ý nghĩa to lớn đối với cộng đồng thế giới.

Khi thế giới biết đến VinFuture nhiều hơn, sẽ có thêm nhiều nhà khoa học tâm huyết dấn thân vào những lĩnh vực này, chung tay giải quyết những thách thức chung của nhân loại.