Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng chủ trì họp báo thường kỳ Chính phủ chiều 2/6 (Ảnh: K.T)

Phiên họp báo thường kỳ Chính phủ tháng 5/2016 diễn ra chiều nay (2/6) nóng ngay từ những phút đầu của phần hỏi đáp với câu hỏi của phóng viên về kết luận liên quan đến vấn đề cá chết tại miền Trung thời gian qua.

Thông tin với báo chí, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết, ngay sau khi phát hiện cá chết bất thường tại các tỉnh miền Trung, Thủ tướng Chỉnh phủ và các Phó Thủ tướng đã trực tiếp chỉ đạo kịp thời và quyết liệt các bộ ngành, địa phương. Có hơn 30 cơ quan bộ ngành địa phương tham gia vào cuộc, thu thập chứng cứ xác minh tìm ra nguyên nhân vụ việc cá chết. Chúng ta đã mời hàng trăm nhà khoa học trong nước, quốc tế cùng tham gia để thu thập dữ liệu chứng cứ, xác minh điều tra nguyên nhân, trên nguyên tắc dựa vào khoa học, khách quan, chặt chẽ về mặt tính pháp lý.

Trong quá trình điều tra, quan điểm Thủ tướng đã chỉ đạo, nếu phát hiện tổ chức, cá nhân vi phạm thì bị xử lý nghiêm theo quy định pháp luật, không loại trừ bất cứ tổ chức, cá nhân nào. Đến nay, các nhà khoa học đã xác định được nguyên nhân cá chết, Thủ tướng Chính phủ đã giao các cơ quan chức năng mời tư vấn trong và ngoài nước phản biện trước khi kết luận chính thức vì xác định đây là vấn đề rất quan trọng.

"Khi công bố, phải đảm bảo chứng cứ, tính pháp lý, tính khách quan. Đồng thời, Thủ tướng quyết liệt triển khai các giải pháp đảm bảo môi trường kinh doanh, môi trường tự nhiên, nhất là đảm bảo môi trường biển an toàn, lâu dài. Đây cũng là mong đợi của người dân chúng ta", ông Mai Tiến Dũng nhấn mạnh.

Trước mắt, để kịp thời hỗ trợ người dân bị thiệt hại, ngày 9/5 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 772, để hỗ trợ gạo cho người dân bị ảnh hưởng trực tiếp sự cố, tổ chức thu mua hải sản đánh bắt của ngư dân, hỗ trợ bằng tiền cho các tàu phải ngừng ra khơi, hỗ trợ lãi suất tiền vay vốn tín dụng với các doanh nghiệp, chủ tàu làm dịch vụ hậu cần cá, thu mua hải sản.

Hiện nay, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế khảo sát, xác định khu vực biển an toàn để đánh bắt, nuôi trồng. Đồng thời, giao bộ Tài nguyên và Môi trường rà soát, kiểm tra tất cả các dự án có khả năng liên quan đến xả thải trên phạm vi cả nước, mục tiêu là chủ động phòng ngừa và cương quyết xử lý vi phạm nếu các tổ chức cá nhân xả thải không đúng quy định.

Chia sẻ thêm về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn nêu rõ: "Chúng tôi rất chia sẻ với các bạn vì chúng ta rất nóng lòng với tin này".

Ông Tuấn chia sẻ, như Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng đã nói, các nhà khoa học đã rất nỗ lực xác định được nguyên nhân và đã sớm tìm ra nguyên nhân, tuy nhiên do việc điều tra nguyên nhân cá chết là nhiệm vụ của tập thể nhiều nhà khoa học từ nhiều cơ quan trong và ngoài nước cho nên có nhiều ý kiến khác nhau cần phản biện một cách rốt ráo mới đủ cơ sở khoa học để kết luận một cách chính thức. Bất cứ một sự sơ suất nào trong kết luận khoa học về nguyên nhân đều có thể dẫn đến sai lầm trong khắc phục hậu quả.

Thứ hai, nguyên nhân cá chết còn liên quan thủ phạm gây ra nguyên nhân đó. Cho nên, việc xác định thủ phạm không chỉ bằng các bằng chứng khoa học mà còn phải điều tra đầy đủ các bằng chứng vi phạm pháp luật, nhất là các bằng chứng về môi trường.

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất dứt khoát, bất kỳ tổ chức, cá nhân vi phạm đều phải bị xử lý nghiêm minh trước pháp luật, không loại trừ bất cứ tổ chức, cá nhân nào. Vì vậy, cần phải có thời gian điều tra kỹ lưỡng mới thu thập được những bằng chức xác thực.

Việc cá chết hàng loạt tại miền Trung 2 tháng vừa qua là sự cố môi trường nghiêm trọng chưa từng xảy ra, dư luận quan tâm đến nguyên nhân và cách xử lý hậu quả là hoàn toàn chính đáng. Chính phủ cầu thị lắng nghe mọi ý kiến và có trách nhiệm minh bạch thông tin cho người dân biết.

"Tôi hoan nghênh vừa qua nhiều cơ quan báo chí đã kịp thời đưa những thông tin mang tính khuyến cáo đến người dân, những thông tin hỗ trợ giúp các cơ quan chức năng khoanh vùng, ngăn ngừa thiệt hại. Tuy nhiên, tôi cũng lưu ý rất nhiều cơ quan báo chí đã đưa tin sai sự thật gây tâm lý hoang mang, kích động dư luận gây mất an ninh trật tự và ảnh hưởng xấu đến xã hội trong thời gian vừa qua.

Nhân cuộc họp báo này, tôi mong muốn tất cả các cơ quan báo chí rút kinh nghiệm, nghiêm túc chấn chỉnh ngay những lưu ý mà tôi vừa nêu, để chúng ta đồng hành cùng Chính phủ và Nhà nước để thông tin đến người dân một cách trung thực, đảm bảo tính xây dựng vì mục đích chung là hướng tới người dân, phục vụ người dân ở vùng bị thiệt hại", Bộ trưởng Trương Minh Tuấn yêu cầu.

Trao đổi với báo chí sau cuộc họp báo, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cho biết, nguyên nhân cá chết sẽ được công bố trong tháng 6.

Ông Trương Minh Tuấn cho hay, mặc dù đã tìm ra được nguyên nhân cá chết, nhưng thủ phạm gây ra nguyên nhân này là ai thì có cuộc điều tra. Lúc đó, không phải các nhà khoa học đi điều tra thủ phạm mà phải các cơ quan chức năng, các cơ quan luật pháp điều tra thủ phạm.