“Ôm” vàng tránh bão

Đầu tuần này, giá vàng miếng SJC mua vào/bán ra được niêm yết ở mức 134,5-136,5 triệu đồng/lượng, tăng hơn 60% so với đầu năm nay. Giá vàng giao ngay niêm yết tại Kitco đã vượt 3.812 USD/ounce và được dự đoán tiếp tục tăng khi giới đầu tư toàn cầu tin rằng, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ có thêm 2 lần hạ lãi suất năm nay giữa bối cảnh chính trị bất ổn và các “tay to” vẫn liên tục mua vàng.

Từ đầu năm đến ngày 19/9/2025, các ETF (quỹ hoán đổi danh mục) vàng trên toàn cầu đã hút ròng tổng cộng 57 tỷ USD, tăng mạnh so với mức mua ròng 3,5 tỷ USD của cả năm 2024. Chỉ tính riêng từ đầu tháng 9, dòng vốn vào các ETF vàng đã vượt 10 tỷ USD, mức cao thứ hai trong nhiều năm trở lại đây, chỉ sau giai đoạn tháng 4/2025.

Trong khi đó, lực mua của nhóm ngân hàng trung ương vẫn chưa dừng lại. Năm nay, ước tính các ngân hàng trung ương tiếp tục mua ròng 900 - 1.000 tấn vàng. Dữ liệu từ công ty tư vấn Metals Focus cho thấy, khối lượng mua ròng vàng của các ngân hàng trung ương từ năm 2022 đến nay, năm nào cũng vượt 1.000 tấn, gấp đôi mức mua bình quân 475 tấn trong giai đoạn 2016-2021.

Theo dự báo của Goldman, trong kịch bản cơ sở, giá có thể lên 4.000 USD/ounce vào giữa năm 2026. Nếu rủi ro cực đoan xảy ra, mức giá có thể đạt 4.500 USD/ounce. Trong trường hợp chỉ cần 1% thị trường trái phiếu kho bạc Mỹ do tư nhân nắm giữ chảy sang vàng, giá có thể leo lên gần 5.000 USD/ounce.

Nếu các ngân hàng trung ương tiếp tục hạ lãi suất thời gian tới, vàng sẽ khó giảm. Tuy nhiên, tại Việt Nam, nếu ổn định vĩ mô được duy trì, kinh tế tăng trưởng cao, vàng và ngoại tệ sẽ chỉ giữ vai trò phòng ngừa rủi ro chứ không còn là kênh đầu tư trung tâm.

Ông Nguyễn Quang Huy, CEO Khoa Tài chính - Ngân hàng (Đại học Nguyễn Trãi)

Trong bối cảnh vàng vẫn có xu hướng tăng giá, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc phân tích, Khối khách hàng cá nhân, Công ty cổ phần Chứng khoán Yuanta Việt Nam (YSVN) khuyến nghị, nhà đầu tư nên phân bổ phần lớn danh mục vào cổ phiếu và vàng, thay vì cổ phiếu và trái phiếu như những năm trước.

“Tỷ trọng này không chỉ áp dụng với nhà đầu tư cá nhân, mà với cả nhà đầu tư tổ chức. Hiện nay, các quỹ vẫn ôm lượng lớn vàng để phòng thủ”, ông Minh cho biết.

Theo chuyên gia này, hiện có rất nhiều rủi ro, biến số mà nhà đầu tư phải đối mặt như chiến tranh thương mại, rủi ro địa chính trị, tăng trưởng kinh tế toàn cầu dự báo sẽ ở mức thấp, rủi ro lạm phát và tỷ lệ thất nghiệp tăng vẫn rình rập…

Nhập khẩu vàng quyết định biến động giá trong nước

Ông Nguyễn Minh Tuấn, Tổng giám đốc AFA Capital nhận định, giá vàng thế giới vẫn có xu hướng tăng, song ở trong nước, giá vàng bị chi phối bởi nhiều yếu tố. Theo đó, việc thu hẹp chênh lệch giá vàng phụ thuộc rất nhiều vào thực tế tốc độ và quy mô triển khai nhập khẩu vàng và sản xuất vàng miếng theo Nghị định 232/2025/NĐ-CP.

Theo Dự thảo Thông tư hướng dẫn một số điều của Nghị định số 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 232/2025/NĐ-CP, hoạt động xuất khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng nguyên liệu sẽ được quản lý thông qua cơ chế hạn mức hàng năm.

Chậm nhất ngày 15/11 năm liền kề trước năm đề nghị cấp hạn mức, các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại có nhu cầu cấp hạn mức xuất khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng nguyên liệu cho năm tiếp theo nộp bộ hồ sơ đến Ngân hàng Nhà nước (Cục Quản lý ngoại hối). Trước ngày 15/12 hàng năm, Ngân hàng Nhà nước cấp hạn mức xuất khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng nguyên liệu cho doanh nghiệp, ngân hàng thương mại nói trên, hoặc có văn bản thông báo từ chối (ghi rõ lý do).

Ngân hàng Nhà nước lý giải, quy định về thời hạn chậm nhất ngày 15/11 hàng năm gửi hồ sơ đề nghị để cơ quan này làm căn cứ tính tổng hạn mức xuất khẩu, nhập khẩu vàng, từ đó phân bổ hạn mức cho từng doanh nghiệp, ngân hàng thương mại. Ngân hàng Nhà nước sẽ thành lập Hội đồng Xây dựng và Điều chỉnh hạn mức nhập khẩu vàng.

Hiện chênh lệch giá vàng miếng trong nước và thế giới vẫn ở mức 14-15 triệu đồng/lượng và khả năng mức chênh lệch cao này sẽ còn duy trì hết năm nay. Nghị định 232/2025/NĐ-CP có hiệu lực vào ngày 10/10/2025. Tuy nhiên, theo quy định trên, ngay cả khi Thông tư hướng dẫn Nghị định 232/2025/NĐ-CP được ban hành ngay trong tháng 10/2025, thì sớm nhất phải đến đầu năm 2026, việc nhập khẩu vàng nguyên liệu và sản xuất vàng miếng mới có thể được thực hiện.

Đối với đề xuất đánh thuế vàng để người dân giảm nhu cầu nắm giữ vàng vật chất, trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư, ông Nguyễn Quang Huy, CEO Khoa Tài chính - Ngân hàng (Đại học Nguyễn Trãi) cho rằng, việc đánh thuế chỉ nên được nhìn trong chiến lược tổng thể quản lý thị trường vàng, không phải giải pháp đơn lẻ.

Theo đó, đánh thuế giao dịch vàng trên sàn là hợp lý vì dễ kiểm soát, thúc đẩy giao dịch minh bạch và hình thành thị trường vàng chính thức. Tuy nhiên, nếu đánh thuế giao dịch vàng vật chất nhỏ lẻ tại tiệm vàng thì cần nghiên cứu kỹ lưỡng vì liên quan thói quen tiêu dùng và sinh kế của người dân.

“Điều quan trọng là xây dựng hệ sinh thái vàng minh bạch, tập trung, gắn kết với hệ thống tài chính chính thức. Khi đó, thuế sẽ trở thành công cụ hỗ trợ, chứ không gây méo mó thị trường. Chính sách thuế cần đi kèm với cải cách thị trường vàng chính thức, để vừa đảm bảo minh bạch, vừa không tạo gánh nặng cho giao dịch truyền thống. Tất cả đều hướng tới mục tiêu cuối cùng là xây dựng một thị trường tài chính - đầu tư ổn định, minh bạch, cạnh tranh toàn cầu và bền vững trong dài hạn”, ông Huy nói.